Morgunblaðið - 26.11.1978, Blaðsíða 1
271. tbl. 65. árg.
SUNNUDAGUR 26. NÓVEMBER 1978
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Ljósm. Mbl. RAX.
SriLanka:
Fellibylurinn
grandaði150
Sri Lanka, 25. nóvember. AP.
YFIRVÖLD í Sri Lanka sögðu í
dag. að í íellibylnum sem gekk
yfir suðurhluta eyjunnar í gær
hefðu látizt að minnsta kosti 150
manns og tugþúsundir manna
væru nú heimilislausar.
í kjölfar fellibylsins fylgdi
mikil rigning og stormur, sem
olli flóðum. sem ruddu niður
þúsundum húsa.
I fréttum fangelsisyfirvalda
segir, að um 160 fangar hafi
sloppið úr fangelsi í borginni
Battikaloa, þegar þakið fauk af í
einu lagi.
Ekki liggja fyrir neinar endan-
legar tölur um látna í þessum
verstu náttúruhamförum á eyj-
unni síðustu áratugi. Ranasinghe
Premadasa forsætisráðherra sagði
í fyrstunni, að um 15 manns hefðu
farist, síðan voru dagblöð í
Colombo með tölur frá 150 til 300.
Dennis Perera, hershöfðingi í
her landsins, sagði að það væri
orðið nokkuð ljóst að um 150
manns hefðu farist. Hann sagði
ennfremur að 2000—2500 hermenn
ynnu stöðugt að hjálp við bág-
stadda og búið væri að reisa
nokkur neyðarskýli.
Áformum Sovét-
manna um útgerð á
Grænlandi illa tekið
Iíáðamenn í Grænlandi og
Danmörku hafa ótvírætt látið í
ljós andúð sfna á tillögum
Alexanders Ishkovs, sjávarút-
vegsráðherra Sovétríkjanna, um
að Sovétmenn komi sér upp
aðstöðu til útgerðar og fiskverk-
unar á Grænlandi. Haft er eftir
árciðanlegum heimildum, að
tregða Dana og Grænlendinga til
að ljá máls á slíkri fyrirgreiðslu
eigi meðal annars rót sína að
rekja til varnarsamstarfsins inn-
an Atlantshafsbandalagsins, en
einnig til þess að lítill áhugi sé á
því að auka ágang á Grænlands-
miðum, enda þyrfti til þess
samráð við Efnahagsbandalagið.
Það var í sumar, sem Alexander
Ishkov lagði til við Jörgen Peder
Hansen Grænlandsmálaráðherra í
dönsku stjórninni, að stofnað yrði
útgerðar- og fiskvinnslufyrirtæki,
sem yrði sameign Sovétmanna og
Grænlendinga. Grænlandsmála-
ráðuneytið hefur gefið til kynna að
tillögurnar hafi verið með þeim
hætti að ekki sé unnt að skoða þær
á raunhæfan hátt, eins og þær
liggi nú fyrir. Danska blaðið
Politiken segir að Sovétmenn geri
ráð fyrir því að fyrirtækið geri út
frá Grænlandi, landi þar aflanum
og að öll fiskvinnsla fari þar fram
einnig. Ishkov kemur á ný til
Danmerkur snemma á næsta ári,
og þá búizt við því að hann þrýsti á
um framgang þessa máls.
Bariztáný
í Tanzaníu
Nairobi, 25. nóvember. AP. — Reuter.
MIKLIR bardagar brutust út í
nótt milli herja Ugandamanna og
Tanzaníumanna á landamærum
ríkjanna við Viktoríuvatn, að því
er haft er eftir nánum samstarfs-
manni Idi Amins Úgandaforseta í
dag.
Bardagar munu hafa brotist út
þegar hersveitir Úgandamanna
Folkiö rieytt til að laka inn eifw
Amnesty
International:
30 þúsund
horfnirí
S-Ameríku
á tíu árum
Santiago — 25. nóvember. — Reuter.
YFIR 30 þúsundir manna hafa
horfið sporlaust í Suður-Amcríku
síðasta áratuginn, eftir að hafa
verið handteknir af öryggislög-
reglu í viðkomandi ríkjum eða
stuðningsöflum hennar, að því er
Martin Ennals. framkvæmda-
stjóri Amnesty International.
skýrði frá í dag.
Ennals kvað samtökin hafa í
höndum sannanir um að stjórn-
völd yfir 100 ríkja heims gerðu sig
sek um mannréttindabrot, auk
þess sem rík ástæða væri til að
ætla að mannréttindi væru fótum
troðin í nokkrum löndum öðrum,
án þess að óyggjandi sannanir
lægju fyrir þar um. Framkvæmda-
stjórinn kvað samtökin árlega
fjalla um mál 7 þúsund „samvizku-
fanga“, sem svo eru nefndir, en
sérstök astæða væri til að gefa
gaum hinu uggvænlega ástandi í
ýmsum löndum Suður-Ameríku.
fóru inn fyrir landamæri Tanzaníu
til að leita að líkum um 120 sinna
manna sem féllu í átökum ríkj-
anna fyrir skömmu. I sömu frétt
segir að Úgandastjórn hafi ekki
snúið sér beint til Tanzaníustjórn-
ar um að fá leyfi til að flytja hina
látnu yfir landamærin.
Þessar fréttir samstarfsmanns
Amin skjóta nokkuð skökku við ef
höfð er hliðsjón af ummælum
Amins þegar bardagar geisuðu á
þessu svæði fyrir skömmu. Þá
sagði forsetinn að Úgandamenn
hefðu misst „þrjá“ og einn hefði
særst lítillega.
Barizt í Nicaragua
Nicaragua, 25. nóv. AP Reuter.
ÞJÓÐV ARÐLIÐAR Som-
oza forseta Nicaragua áttu
í miklum bardögum við
andstæðinga forsetans í
höfuðborginni Managua í
gærkvöldi og nótt að því er
áreiðanlegar fréttir herma.
Allmargir féllu úr báðum
fylkingum en nákvæm tala
látinna hefur ekki fengist.
— Forsvarsmenn þjóðvarð-
liða sögðu, að einn úr þeirra
liði hefði fallið en nokkrir
skæruliðar, en skæruliðar
sögðu hins vegar að enginn
þeirra manna hefði fallið en
margir þjóðvarðliðar.
Bæði Somoza forseti og
andstæðingar hans hafa nú
alfarið hafnað tillögum
Bandaríkjanna í deilum
þeirra sem eru þess efnis að
látin verði fara fram þjóð-
aratkvæðagreiðsla um
hvort Somoza verði áfram
forseti landsins.
Óttast er að í kjölfar
þessara átaka kunni að
brjótast út borgarastyrjöld
að nýju í landinu, en tals-
menn skæruliða hafa lýst
því yfir, að ekki verði látið
staðar numið, fyrr en So-
moza er farinn frá.
San Francisco, 25. nóv.
AP — Rcuter
TVEIR bandarískir
lögfræðingar sem
sluppu iifandi úr blóð-
baðinu mikla í Guyana
í 8.1. viku eru komnir í
hár saman um hvort
mögulegt hefði verið
að afstýra harmleikn-
um.
Annar lög-
fræðingurinn, Charles
Garry, sagði á fundi
með fréttamönnum að
ef félagi hans, Mark
Lane, hefði sagt hon-
um heldur fyrr frá
fyrirætlan Jones en
raun ber vitni hefði
hann getað fengið
hann ofan af fyrirætl-
an sinni og þá með
aðstoð Mark Lane sem
Jim Joncs.
var annar aðalað-
stoðarmaður Jim
Jones, yfirmanns
safnaðarins.
Lane svaraði því til
að alltaf væri auðvelt
að vera vitur eftir á og
að Garry hefði ekki
undir neinum
kringumstæðum getað
konið í veg fyrir
fyrirætlan Jones.
ónefndir safnaðar
félagar sem sluppu úr
ósköpunum sögðu í
ðag að ekki hefði verið
um nein sjálfsmorð að
ræða heldur hefði fólk-
ið verið neytt til þess
að taka inn eitur af
mönnum Jones sem
voru vopnaðir byssum
og hnífum.
Undir
yfirborðið
Hong Kontc — 25. nóvcmbcr — Rcutcr.
Fréttastofa Nýja Kína skýrði
frá því, að hafnar væru í Peking
framkvæmdir við byggingu mik-
illar neðanjarðarborgar, sem
ætluð er til íveru jafnt á friðar-
og styrjaldartímum. Þar vcrða
íbúðarbyggingar. sjúkrahús,
veitingahús og hvers konar þjón-
ustustarfsemi önnur. auk iðnfyr
irtækja. Fulltrúi borgaryfirvalda
í Peking segir að ætlunin með
þessum framkvæmdum sé að
tryggja öryggi borgaranna í
hugsanlegri styrjöld, án þess þó
að fjármagn fari í framkvæmdir;
sem ekki sé útlit fyrir að verði
arðbært.