Morgunblaðið - 28.11.1978, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. NÓVEMBER-1978
39
Margrét Siggeirsdóttir
fráHarðbak-Minning
í dag kveðjum við ömmu mína
Margréti Siggeirsdóttur frá Harð-
bak á Melrakkasléttu. Hún
fæddist á Oddsstöðum þann 12.
ágúst árið 1890 dóttir Siggeirs
Péturssonar bónda þar og konu
hans Borghildar Pálsdóttur. Mel-
rakkasléttan var hennar starfs-
vettvangur og þar bjó hún í yfir
sjötíu ár. Hún giftist hinn 8.
desember árið 1914 Guðmundi
Stefánssyni frá Skinnalóni og
settu þau saman bú á Harðbak þar
sem þau bjuggu í fjörutíu og tvö
ár. Þá voru þau á Raufarhöfn í níu
ár en fluttu síðan suður til
Reykjavíkur haustið 1965 og
bjuggu fyrst hjá Jakobínu dóttur
sinni. Eftir að afi dó vorið 1971
dvaldi amma hjá dætrum sínum á
víxl, seinni árin mest hjá Borg-
hildi, þar til hún lést eftir nokkra
sjúkdómslegu á Landakoti þann
20. nóvember síðastliðinn. Afi og
amma eignuðust sex dætur og ólu
upp einn fósturson og eru þau öll á
lífi. Þau eru: Borghildur gift Jóni
Þ. Árnasyni forstjóra, Ása gift
Þorgeiri Gestssyni lækni, Aðal-
björg gift Rögnvaldi J. Sæmunds-
syni aðstoðarskólameistara,
Kristín gift Þóroddi Th. Sigurðs-
syni vatnsveitustjóra, Jakobína
skólastjóri Húsmæðraskóla
Reykjavíkur, Þorbjörg gift Birni
Guðmundssyni flugstjóra, Kári
Friðriksson giftur Kolbrúnu Þor-
steinsdóttur. Dæturnar búa allar í
Reykjavík en Kári á Raufarhöfn.
Barnabörn og barnabarnabörn eru
orðin mörg.
Eg er einn þeirra fjölmörgu
barna og unglinga sem áttu því
láni að fagna að dvelja á sumrin
hjá afa og ömmu á Harðbak. Það
var mér og öðrum ógleymanlegur
sælutími. Uti að starfi með afa
öllum stundum og sofna svo ofan í
diskinn sinn hjá ömmu á kvöldin.
Mörg voru þau kvöldin sem við
Gummi skiptum á milli okkar
afgangnum af mjólkurgrautnum
sem var svo ómótstæðilega góður.
Mér finnst ég verða að koma á
Harðbak á hverju sumri, ganga
um malirnar, vitja um silunganet
og ganga ofan í gamla eldhúsið þar
sem ég stóð forðum við eldavélina
hennar ömmu og borðaði kríuegg
upp úr stórum potti.
Amma mín var ein af þeim
konum sem aldrei þreyttust á að
gera öðrum allt það gott er hún
gat. Hún var gestrisin og viðmóts-
þýð húsfreyja sem ekki var í rónni
fyrr en hún gat gert gestinum
eitthvað gott í mat eða drykk.
Henni þótti það illt þegar árin
færðust yfir að geta ekki orðið að
gagni við húshaldið. Þá tók hún
fram prjónana sína og nutum við
barnabörn hennar og börn okkar
góðs af því.
Við sem eftir lifum söknum
hennar sárt. Jafnframt gerum við
okkur grein fyrir að þetta er leiðin
okkar allra og við erum þakklát
fyrir að hafa notið hlýs hugar og
góðra verka svona lengi. Eg er þess
fullviss að hún hlakkaði til að
hitta ástvini sína fyrir handan og
víst mun þá vel tekið á móti okkur
hinum þegar okkar tími kemur.
Gjarnan vildi ég þá fá um stund að
verða lítill drengur í búi hjá afa og
ömmu umvafinn ástúð og hlýjum
huga. Fá að skríða upp fyrir breitt
bakið á afa eða undir hlýja
sængina hjá ömmu.
Fari amma mín í friði. Við
þökkum henni fyrir allt það
fallega og góða sem hún veitti
okkur.
Sæmundur Rögnvaldsson.
tækifæri til sjálfsbjargar, og ekki
mun kona hans þar hafa í neinu
eftir gefið sem atorkusöm og
framúrskarandi húsmóðir.
í allsnægtaþjóðfélagi okkar í
dag, með alls konar tilbúnum
lystisemdum þess, væri sannar-
lega hollt að horfa til baka og
kynna sér lífsbaráttu og lífssögu
manna af gerð Þórólfs Gíslasonar.
Börn þeirra hjóna, sem á lífi eru,
eru þessi: Jóhann, lengst bifreiða-
stjóri á Reyðarfirði, nú ókvæntur,
starfsmaður Lyfjaverzlunar ríkis-
ins; Gísli, fyrrv. framkv.stjóri,
Reyðarfirði, kona hans er Þuríður
Briem; Valtýr, verkstjóri á
Reyðarfirði, kona hans er Svava
Sigurðardóttir; Jóhanna húsfreyja
í Reykjavík, hennar maður er
Ágúst Snorrason; Arnþór, fyrrv.
oddviti, Reyðarfirði, kona hans er
Sigríður Eiríksdóttir.
Tvær dætur þeirra eru látnar:
Guðrún, sem gift var Þórlindi
Magnússyni á Eskifirði, og Val-
gerður, sem gift var Björgvin
Júníussyni á Akureyri.
Þórólfur Gíslason var gleðimað-
ur á góðri stund, spaugsamur og
Tillitssemi
kostar
ekkert
lítið eitt spozkur á stundum. Hann
lifði langan dag og gifturíkan um
flest, var bjartsýnismaður, sem
trúði því, að öll él birti upp um
siðir. Mér segir Jóhann, sonur
hans, að hreysti hans hafi verið
óvenjuleg, honum hafi aldrei orðið
misdægurt um dagana og óskert-
um körftum hélt hann að mestu til
hins síðasta, en sjónin hafði fyrir
allnokkru gefið sig. Hann var
kempulegur í framgöngu allri,
viðmót hans var hlýtt og mönnum
þótti gott að njóta návistar hans.
Nú hefur hann lagt í sína hinztu
ferð og héðan fylgja honum
margar góðar minningar sam-
ferðafólksins og þó einkum hans
nánustu skyldmenna.
Að leiðarlokum er minnzt hins
langa og góða starfsdags, hins
þekka þegns, sem ævinlega lagði
fram alla krafta sína, veitti
samferðamönnum sínum marga
góða stund með verkum sínum og
viðmóti. Hans minning er mæt og
mun blessuð.
Aðstandendum hans sendi ég
einlægar samúðarkveðjur.
Helgi Seljan.
Joycu Eg£Ínton
Blaðaverkfallið í New York:

"11 " ' iin n.iítí

,3000“*

Tveir páfar dóu — og
ekki stafkrókur um það í
New York Times. En nú
eru prentvélarnar aftur
farnar að snúast eins og
þessi forsíða af stórblað-
inu ber með sér.
bæjarblöð, en gáfust fljótlega
upp á því, þegar þeir uppgötv-
uðu, hve fréttirnar frá Boston
og Baltimore voru staðbundnar.
Þá tóku nokkur bráðabirgðablöð
að skjóta upp kollinum í trássi
við blaðaverkfallið í borginni.
En þar sem þau voru aðeins
lélegar eftirlíkingar af raun-
verulegum dagblöðum, sýndu
lesendur þeim tiltölulega lítinn
áþuga. Og þegar Rupert
Murdoch, sem á New York Post,
eina kvöldblað borgarinnar,
rauf samstöðu sína við eigendur
The New York Times og New
York Daily News í október-
mánuði og hóf aftur að gefa út
blað sitt, sáust engin merki
sérstakrar gleði á götum
borgarinnar. Þetta stafar ekki
eingöngu af því, að New York-
búum hefur nú lærzt að lifa án
dagblaða, heldur sýnir þetta
einnig óánægju borgarbúa með
starfsháttu dagblaðanna.
Farbers-máliö
Áður en verkfallið hófst hafði
The New York Times eytt miklu
dálkarými í mál eins frétta-
manna sinna, Myrons Farbers,
Menn voru orðnir
afvanir blöðunum
NEW YORKBÚAR fengu sín föstu blöð aftur fyrir tæpl.
tveimur vikum. Síðastliðna þrjá mánuði hafa íbúar New
York borgar orðið að láta sér lynda að búa við algjöra
fáfræði um fjölmörg hagnýt atriði daglegs lífs, sviptir
fréttaþjónustu, sem annars er venjulega talin hin bezta í
Bandaríkjunum.
Samningaumleitanir um sættir í deilumálum landanna
fyrir botni Miðjarðarhafs hafa farið fram, tveir páfar
hafa dáið og tveir hafa tekið við embætti, án þess að frá
því hafi verið skýrt í New York Times. Þetta dagbiað
álitur sig vera úrvals fréttablað, svo þessar eyður í
fréttaflutningnum eru eins alvarlegar og ef boðorðin tíu
hefðu gleymst við prentun biblíunnar.
Það sem mörgum New York-
búum finnst ennþá verra er sú
staðreynd, að bækur hafa verið
gefnar út, kvikmyndir verið
frumsýndar og ný leikrit sett á
svið á Broadway, sem enginn
veit neitt um.
En sorglegasta afleiðing þessa
þriggja mánaða verkfalls starfs-
manna blaðanna hefur verið sú,
hve illa verkfallið fór með sjálfa
blaðaútgáfuna.Það hafa verið
langvinnari blaðaverkföll í
borginni og dagblöð hafa geisp-
að golunni af þeim sökum, og
New Yorkbúar hafa saknað
þeirra allra og syrgt þau. En í
þetta skipti hórfa málin öðru
vísi við. Allflestir New York-
búar hafa látið eins og þeir
kærðu sig raunar kollótta um
það hvenær verkfallinu hjá
blaðastarfsmönnum lyki, eða
hvort því lyki nokkurn tíma.
Bæði stórblöðin The New York
Times og New York Daily News
sjá nú fram á mikla erfiðleika
og baráttu við að vinna aftur
sömu útbreiðslu og áður.
Endurskipulagning
Margir af þeim erfiðleikum,
sem blaðaútgáfan í New York á
við að stríða, eru sprottnir af því
valdi sem stéttarfélögin hafa, en
þau hafa tafið mikið fyrir þvi,
að blöðin tækju upp meiri
sjálfvirkni.
í þessari mjög svo óljósu
stöðu blaðaútgáfunnar eru svo
eigendur blaðanna að tvístíga
við að láta ráða menn í sumar
stöðurnar á blöðunum, þar sem
þeir þykjast nú þegar borga
fleiri mönnum heldur en þeir
þarfnist í blaðaútgáfunni. Jafn-
framt reyna þeir að endurskipu-
leggja alla blaðaútgáfuna, því að
hún er aðeins í sumum greinum
tæknilega háþróuð en á öðrum
byggist hún aftur á gömlum
venjum og gamaldags vinnu-
brögðum.
Stéttarfélögin í öllu sínu veldi
eru aftur á móti ekki sammála
um, hvernig líta skuli á málin.
Þetta verkfall hófst vegna
deilna um atvinnuöryggi, í
kjölfar tilkynningar frá
blaðaeigendum um að það væru
of margir menn að störfum við
prentvélarnar. Eftir margar
bitrar og árangurslausar
samningaumleitanir hefur deil-
an nú verið sett niður á þann
hátt, sem starfsmenn geta sætt
sig við.
Stjórn blaðaútgáfufélags
getur dregið úr fjölda starfs-
manna á blöðunum en þó aðeins
með því að ráða ekki i nýjar
stöður, þegar þær losna á næstu
sex árum. Tekjutap dagblað-
anna í þessu verkfalli er álitið
vera um 150 milljónir banda-
ríkjadala. Viðhorf lesenda til
blaðanna hefur breytzt feikna-
mikið á síðastliðnum þrem
mánuðum. í fyrstu flýttu New
Yorkbúar sér að kaupa utan-
sem hafði verið dæmdur í
fangelsi af því að hann neitaði
að afhenda dómstóli í New
Jersey minnisgreinar þær, sem
hann skrifaði hjá sér, þegar
hann var að rannsaka á eigin
spýtur dularfullar kringum-
stæður við dauða allmargra
sjúklinga á sjúkrahúsi einu.
Frásagnir þær, sem Farber
hafði fengið birtar í blaðinu,
ieiddu til þess, að einn lækn-
anna á þessu sjúkrahúsi var
handtekinn og ákærður fyrir
morð.
í ritstjórnargreinum ræddu
bæði The New York Times og
einnig keppinautar þess aðrir í
blaðaheimi borgarinnar ítarlega
um þessa miklu ógnun við
ritfrelsi blaðanna af hálfu
dómstólsins. Og þessar um-
ræður blaðanna stóðu alveg
þangað til verkfallið þaggaði
niður í þeim.
Á meðan á þessari þögn
blaðanna stóð, var því lýst yfir,
að mál Myrons Farbers væri að
mestu úr sögunni, þar sem
dómstóllinn hefði þegar sýknað
lækninn. Gagnrýni New York-
búa hefur því að undanförnu
beinzt í auknum mæli að dag-
blöðunum sjálfum, sem láta sér
svo afar umhugað um eigið
frelsi, en geta á hinn bóginn svo
auðveldlega og í langan tíma
svipt lesendur sína þeim rétti að
vita, hvað er að gerast í kringum
þá. í reynd er eins og næstum
ekkert hafi gerst í New York
síðastliðna þrjá mánuði. Svo að
segja engar .fréttir hafa birzt
um stjórnmálaviðburði í stór-
borginni né heldur um ýmiss
konar staðbundin vandamál,
sem bíða úrlausnar. Utvarps- og
sjónvarpsstöðvar borgarinnar
hafa unnið heldur slælega að
þess háttar fréttaflutningi og
hvergi nærri fyllt út í eyðurnar.
Á meðan blöðin urðu að þegja í
verkfallinu, kom það greinilega í
ljós, hve mjög aðrir fjölmiðlar
eru háðir þeim heimildum, sem
dagblöðin veita.