Morgunblaðið - 01.12.1978, Síða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 1978
13
skörðin. Það er bein svívirða og
skömm að ganga fram hjá einum
mesta skáldsagnahöfundi þjóðar-
innar í slíku riti, og það gæti
aldrei gerzt hjá nokkurri þjóð sem
vildi sóma sinn í hvívetna.
Þegar ekki þykir ómaksins vert
að geta Gunnars Gunnarssonar, er
þess naumast að vænta að höfund-
ar eins og Kristmann Guðmunds-
son og Guðmundur Daníelsson,
ásamt fleirum, séu nefndir á nafn.
Um slíkar vinnuaðferðir verður
enginn dómur of harður.
Það er augljóst að tilgangurinn
með slíkum skrifum er að koma
inn hjá nemendum einhliða skoð-
unum á íslenzkum bókmenntum,
skoðunum sem í senn eru pólitísk-
ar. og áróður fyrir einstökum
höfundum sem berjast fyrir því af
öllum lífs og sálar kröftum að
verða taldir „stórskáld" hvað sem
það kostar.
IV
Þetta er í fullu samræmi við þá
stefnu sem sumir af framámönn-
um rithöfundasamtakanna hafa
verið að burðast við að fram-
kvæma. Er nægilegt að minna á
fyrstu úthlutanirnar úr Launa-
sjóði rithöfunda. Sú úthlutun olli
miklum deilum og ekki að ástæðu-
lausu. Það kom nefnilega í ljós aö
sömu mennirnir hlutu hæstu
launin ár eftir ár, rétt eins og
þetta fé allra rithöfunda væri eign
þeirra einna! Öðrum sem áttu
sama rétt var ýtt út í yztu myrkur.
Það var ekki fyrr en sanngjarnt
fólk náði meirihluta í sambandinu
að þetta lagaðist, eins og síðustu
úthlutanirnar sýna. Sú nefnd, sem
þá annaðist úthlutunina, rétti hlut
margra og á heiður skilið fyrir.
Vonandi verður haldið áfram á
þeirri braut réttlætisins sem þá
var mörkuð. Að öðrum kosti hlýtur
svo að fara, að rithöfundasam-
bandið verði svipt öllum umráðum
yfir sjóðnum og óhlutdrægir aðilar
verði fengnir til að sjá um
úthlutunina í framtíðinni.
Svipuðu máli gegnir í sambandi
við Norrænu þýðingarmiðstöðina í
Kaupmannahöfn. Frumkvæðið að
stofnun hennar kom frá íslending-
um, þeim Indriða G. Þorsteinssyni
og Matthíasi Johannessen. Ég hef
undir höndum allar skýrslur um
úthlutanir þaðan frá því hún tók
til starfa. Vekur það einkum
eftirtekt hve fjárupphæðirnar eru
misjafnar. Ég skal aðeins vísa til
Afmælistónleik-
ar Lúðrasveit-
ar verkalýðsins
LÚÐRASVEIT vcrkalýðsins held-
ur 25 ára afmælistónleika á
morgun, laugardaginn 2. desem-
ber, kl. 14 í Austurbæjarbíói. Á
efnisskránni verða bæði erlend og
innlend lög.
Stjórnandi Lúðrasveitar verka-
lýðsins er Ellert Karlsson en hann
tók við stjórninni síðastliðinn
vetur. Þetta eru fyrstu tónleikar
sveitarinnar undir stjórn Ellerts
en jafnframt 4. tónleikarnir á 25
ára starfsferlinum.
Kynnir á tónleikunum verður
Jón Múli Árnason eins og á fyrri
tónleikum lúðrasveitarinnar. Að-
gangur er ókeypis.
Sýningu Tarnúsar
lýkur um helgina
MÁLVERKASÝNINGU Tarnúsar,
Grétars Magnúsar Guðmundsson-
ar, lýkur nú um helgina, en hún
stendur yfir í félagsheimili JC
Borg við Ilverfisgötu 44 í Reykja-
vík.
Þetta er fimmta einkasýning
Tarnúsar og hefur hann einnig
tekið þátt í sex samsýningum. Á
þessari sýningu eru 14 olíumyndir
og verður sýningin opin í dag,
föstudag, kl. 18—20 en um helgina
kl. 15—20. Tarnús lauk prófi frá
Myndlista- og handíðaskólanum í
Reykjavík árið 1971 og hefur
stundað kennslustörf sem aðalat-
skýrslu frá síðastliðnu vori. Hæstu
fjárveitingar til þýðingár eru
samkvæmt henni 20 þús. kr.
(danskar) en hinar lægstu 2500 kr.,
sem er til lítils nýtt ef um er að
ræða þýðingar á stærri verkum.
En það, sem mesta eftirtekt vekur
er, að þriðji hæsti styrkurinn, kr.
15 þús. (danskar) fer til þýðingar á
færeysku á ómerkilegum íslenzk-
um kommúnistískum áróðurs-
bæklingi. Ætli ekki væri gagn-
legra að gefa frændum okkar í
Fære.vjum kost á að koma út á
sínu máli íslenzkum bókmenntum
í stað pólitísks áróðurs? Það ætti
þýðingamiðstöðin að taka til
athugunar.
Allir hér þekkja Poul P. M.
Pedersen. Hann hefur eytt mörg-
um árum til að þýða íslenzk ljóð á
dönsku og hefur nú lokið við stóra
„antologi“ svipaða þeim sem komið
hafa út í Noregi. Hann mun áður
hafa fengið lítilsháttar styrk frá
þýðingarmiðstöðinni. Ég vænti
þess fastlega að það verði hlaupið
undir bagga með þessum áttræða
hugsjónamanni, áður en það er um
seinan.
Af íslenzkum útgáfufyrirtækj-
um, sem hlotið hafa styrk til
þýðinga, er Mál og Menning efst á
blaði. Um það er allt gott að segja,
en um leið er ekki óeðlilegt að
spurt sé, hver önnur útgáfufyrir-
tæki hér á landi hafi sótt um
þýðingarstyrk og hafi hlotið hann
eða fengið synjun. Um þær
íslenzku bækur, sem notið hafa
fyrirgreiðslu hjá þýðingarmiðstöð-
inni er flest gott að segja, en nærri
undantekningarlaust eru skáld-
sögurnar í stíl við þær „félagslegu
bókmenntaleiðbeiningar" sem
mest rúm skipa í bók Heimis
Pálssonar. Er fjarstæða að láta
sér detta í hug að eitthvert
samband sé þar á milli?
— Hér hefur verið deilt
all-harkalega á bókmenntasögu
þessa, en hjá því varð ekki komizt
vegna þeirrar einsýni sem hún er
mótuð af, og maður hlýtur að
undrast að þeir ágætu aðilar sem
höf, segir í innganginum að hafi
gefiö sér ráð, skuli ekki hafa séð
ástæðu til að benda á helztu
veilurnar.
Ég vona aö höfundi takist bctur
við næsta viðfangsefni sitt á sviði
bókmenntanna. Það er mál að
linni þeim pólitíska áróðri í
skólunum, sem undanfarin ár
hefur legið eins og mara á
menningarlífi þjóðarinnar.
Jón Björnsson.
MÓÐIR MÍN — húsfreyjan
Fyrra bindi þessarar bókar seldist mest allra bóka okkar á síðasta ári.
Hér er að finna eftirtalda fimmtán nýja þætti um nýjar mæður skráða
af börnum þeirra«
Sólveig Þórðardóttir frá Sjöundá eftir
Ingimar Jóhannesson, Jóhanna Kristín
Jónsdóttir frá Álfadal eftir Jóhannes
Davíðsson, Steinunn Frímannsdóttir frá
Helgavatni eftir Huldu Á. Stefáns-
dóttur, Hansína Benediktsdóttr frá
Grenjaðarstað eftir Guðbjörgu J.
Birkis, Björg Þ. Guðmundsdóttir frá
Höll eftir Sigurð S. Haukdal, Hlíf
Bogadóttir Smith frá Arnarbæli eftir
Sigríði Pétursdóttur, Svanhildur Jör-
undsdóttir frá Syðstabæ eftir Guðrúnu
Pálsdóttur, Aðalbjörg Jakobsdóttir frá
Húsavík eftir Guðrúnu Gísladóttur,
Jakobína Davíðsdóttir frá Hrísum eftir
Davíð ólafsson, Sigríður Jónsdóttir
Bjarnason eftir Hákon Bjarnason, Ásdís
Margrét Þorgrímsdóttir frá Hvítár
bakka eftir Þorgrím Sigurðsson,
Kristín Sigurðardóttir frá Skútustöðum
eftir Hall Hermannsson, Þórdís Ásgeirs-
dóttir frá Knarrarnesi eftir Vernharð
Bjarnason, Dóra Þórhallsdóttir frá
Laufási eftir Þórhall Ásgeirsson og
Grethe Harne Ásgeirsson eftir Evu
Ragnarsdóttur.
Móðir mín — Húsfreyjan er óskabók allra kvenna« ömmunnar,
mömmunnar, eiginkonunnar og unnustunnar. Hver þáttur bókarinn-
ar er tær og fagur óður úm umhyggju og ljúfa móðurást.

vinnu.