Morgunblaðið - 05.12.1978, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 1978
Pétur Sigurðsson:
Er fieira í
pakkanum?
Það hefur vakið undrun mína
að ennin skrif hafa orðið um
stríðsyfirlýsingu Svavars Gests-
sonar viðskiptaráðherra á hend-
ur Sjómannafélafíi Reykjavíkur
o k verslunarmannasamtökun-
um, a.m.k. þeim, sem eru undir
„áhrifavaídi íhaldsins“ eins og
þessi ráðherra örðar það svo
einkar smekklega.
É(í bjóst við skjótum
viðbröjíðum a.m.k. frá uppmæl-
in}jaskrifurum þeirra dagblaða,
sem telja sig hina einu sönnu
verjendur lýðræðis og réttlætis,
en sú von mín brást.
Jafnvel þeir, sem alltaf eru
reiðubúnir til andsvara við
aldamótaþrugli kommúnista um
„hugmyndafræði marxismans",
láta þennan þátt skipulagðrar
stefnu og athafna kommúnista
innan verkalýðshreyfingarinnar
fram hjá sér fara.
Stríðsyfirlýsing Svavars birt-
ist í málgagni hans Þjóðviljan-
um þann 12. nóvember s.l. undir
nafninu „Innra starf og styrkur
flokks og hreyfingar", en þar
segir m.a. orðrétt:
„Á allra síðustu misserum
hefur risið upp ný og voldug
hreyfing launamanna þar sem
er Bandalag starfsmanna ríkis
og bæja, þar sem áhrif sósíalista
eru veruleg og vaxandi beint og
óbeint. Baráttuvitund félaganna
í BSRB styrktist og efldist í
verkfallinu síðastliðinn vetur,
og ég er ekki í nokkrum vafa um
að sú virkni og sá áhugi, sem
kom þar fram, varð ein megin
forsenda þeirra pólitísku tíð-
inda sem fylgdu f kjölfarið á
árinu 1978.
Með því að stilla saman
verkalýðshreyfinguna. flokk-
inn og blaðið tókst að ná
gla'silegum árangri í bæjar-
stjórnar- og þingkosningunum
s.l. vor.
Hið innra starf flokksins er að
mörgu leyti gott og sums staðar
allmarkvisst. Þar er þó víða
pottur brotinn.
í því sambandi vil ég fyrst
nefna verkalýðsfélögin, sem ég
hef fyrr vikið áð nokkrum
orðum. Þar byggjum við fyrst og
fremst á gömlum grunni, en við
höfummm ekki sótt okkur við-
bót sem skyldi á síðustu árum.
Einnig má halda því fram að
á það hafi skort að við sækjum
fram í ýmsum verkalýðsfélög-
um, sem Alþýðuflokkurinn hafði
meirihluta í er uppgjörið mikla
átti sér stað innan verkalýðs-
hreyfingarinnar kringum 1940 í
þjónustugreiieinaaaar þar sem
áhrifavald íhaldsins hefur verið
ríkjandi. Hér á ég sérstaklega
við verslunarmannafélögin og
Sjómannafélag Reykjavíkur og
cinnig samtök eins og Samband
fslenskra bankamanna. Ef
hreyfing okkar hér í Reykjavík á
að dafna og styrkjast enn
frckar verður að mínu mati
sérstaklega að róa á þessi mið.
Jafnframt er ljóst að innra starf
í þeim félögum sem hafa verið
undir forystu sósíalista verður
að vera miklu betra en það hefur
verið..
Þarna- tel ég sem séinn
aðalveikleika okkar
flokksstarfs“.
(Undirstrikanir mínar P.S.).
Það er ekki að ástæðulausu að
nú er vakin athygli á þessari
„dagskipan" ráðherrans. Fleiri
ráðamenn kommúnista hafa
birt opinberlega sömu skoðanir
sem sínar, t.d. glókollur
sósíalískrar verkalýðshreyfing-
ar, Ólafur Ragnar Grímsson
prófessor.
Þögn allra stojrnmálamanna
um þennan boðskap, sérlega
þeirra, sem telja sig sérstaka
verndara og talsmenn lýðræðis-
legra stjórnhátta í þjóðfélagi
okkar, opins starfs stjórnmála-
flokka, prófkjörs allra í öllum
flokkum og barnakosninga,
styðja eftirfarandi grunsemd
mína: Þessir aðilar og forystu-
menn þeirra stjórnmálaafla,
sem kenna sig við lýðræði, gera
sér ekki grein fyrir því alvarlega
ástandi sem mundi skapast, ef
kommúnistar og handbendi
þeirra næðu algerum yfirráðum
í öllum helstu heildarsamtökum
launþega, BSRB., A.S.Í., F.F.S.Í.,
BHM, Samband' bankamanna
og öðrum þýðingarmiklum sam-
tökum innan vébanda þeirra
sem hér eru nefnd s.s. Verka-
mannasambandi íslands, Sjó-
mannasambandi íslands og
Landssambandi verslunar-
manna. Þessir aðilar veröa að
gera sér grein fyrir því að nú á
þetta að gerast í framhaldi af
þrauthugsuðu, samstilltu og
samvirku starfi þeirra þátta
sem Svavar kveður hafa verið
meginforsendu hins glæsilega
kosningaárangurs kommúnista
á s.l. vori.
Þegar er lögð óhemju vinna í
þetta starf og virðist fjármagn
ekki skorta hvaðan sem það
kemur.
Til viðbótar kemur svo það,
sem Alþingi er nú að „stinga í
skóinn" hjá þessum herramönn-
um, tugir ef ekki hundruð
milljóna króna af skattfé
almennings „til fræðslustarf-
semi verkalýðshreyfingarinn-
ar“, sem verður að níu tíundu
hlutum notað til pólitískrar
uppfræðslu og áróðurs innan
þessara samtaka.
Er hætt við að hinum
almenna reykvíska launamanni
verði þessi hluti umsaminna
launa sinna lítil búbót, ekki
síður en ný kaffistofa í frysti-
húsi úti á landi.
Almenningur vill oft gleyma
því að slík valdayfirtaka getur
tekist ef ekki er verið vel á verði,
með einföldum meirihluta tak-
markaðs hóps félagsmanna
viðkomandi samtaka.
Síðan er tekið til við að
misnota þessi samtök pólitískt.
Engum dettur í hug að Verka-
mannasambandið með um 19
þúsund félagsmenn sé eingöngu
skipað lússpökum stuðnings-
mönnum núverandi stjórnar-
flokka. En 19 manna sambands-
stjórn þess er eingöngu skipuð
flokksbundnum Alþýðubanda-
lagsmönnum og meðreiðarsvein-
um peirra. Sumir þeirra eiga
sæti á Alþingi, hiriir í valdastól-
um sinna pólitísku flokka. Þegar
þessi fámenni hópur samþykkir
í nafni þúsunda félagsmanna
stuðning við gerðir ríkis-
stjórnarinnar eru þeir að sam-
þykkja traust á ágæti eigin
gerða um leið og þeir samþykkja
að pólitísk misnotkun sam-
bandsins hafi átt sér stað í tíð
fyrri ríkisstjórnar gegn skyld-
um bráðabirgðaaðgerðum henn-
ar í efnahagsmálum.
Engin rödd frá minnihluta
fær að heyrast enda lýðræðis-
lega kjörinn minnihluti ekki til í
verkalýðshreyfingunni sam-
kvæmt lögum hennar og skipu-
lagsreglum. Undrar nú nokkurn
þótt Guðmundi J. Guðmunds-
syni og skugganum hans úr
Keflavík þyki hin mesta vá fyrir
dyrum ef upp væru teknar
hlutfallskosningar a.m.k. til
heildarsamtaka launþega, af því
að þá gætu pólitísk áhrif og
afskipti aukist innan þeirra??
Verst að þessir bláeygu englar
þekkja ekkert til slíkra hlutal!
Eða að hverju stefnir Svavar
ráðherra með sínum tilvitnuðu
orðum í upphafi þessa greinar-
korns? Ekki þó pólitískum
aðgerðum?
- O -
Nú þarf enginn að halda að
þessar ráðagerðir séu til komn-
ar vegna vonsku hinna marx-
ísku hugsuða Svavars og Óla
yfir því að S.R. og V.R. höfðu að
engu tilmæli litla Alþýðubanda-
lagsins á skrifstofu A.S.Í. um
afturköllun samningsuppsagna
eins og tugir annarra félaga
gerðu.
Hér er þrauthugsuð áætlun
kommúnista á ferðinni og ekki í
fyrsta sinni. En hingað til hefur
henni verið hrundið vegna sam-
stöðu lýðræðissinna í þeim
samtökum sem að hefur verið
lagt.
Þannig hefur samstaða
alþýðuflokksmanna og sjálf-
stæðismanna og reyndar manna
af öllum pólitískum flokkum í
Sjómannafélagi Reykjavíkur,
ítrekað hrint af höndum sér á
rásum kommúnista. Samstarfið
innan þessa félags hefur verið
stórhnökralaust og við enjjur-
nýjun stjórnar sem fer fram
árlega eru nýir menn ekki
spurðir um flokksskírteini held-
ur hvort viðkomandi aðili geti
unnið félaginu og meðlimum
þess gagn.
Til skamms tíma hefur sam-
vinna þessara aðila í S.R. og
fleiri félögum skapað nægilegan
styrk til að halda kommúnistum
frá því að ná því að innlima þau
í flokkskerfi sitt eins og Svavar
ráðherra o.fl. boða.
Sundurslit þessarar samvinnu
mundi þýða yfirtöku þeirra
fljótlega á viðkomandi félögum.
Nú verður að draga þá álykt-
un af því sem hér hefur verið
sagt, að annaðhvort sé Alþýðu-
bandalagið að skera upp herör
gegn valdaaðstöðu Alþýðu-
flokksins í verkalýðshreyfing-
unni, samstarfsmönnum sínum í
ríkisstjórn, eða að í stjórnar-
pakkanum sé samningur
forystumanna Alþýðuflokksins
við kommúnista um að ýta
öllum sjálfstæðismönnum frá
völdum og áhrifum í launþega-
samtökunum.
Óneitanlega hefur á þessu
borið hjá sumum krötum, en
aðrir- og fleiri — átt langt, gott
og heiðarlegt samstarf við okkur
sjálfstæðismenn. Flestir
Alþýðuflokksmenn hafa líka séð
að kommúnistar eiga, eftir að
útilokun okkar hefur átt Sér
stað, aðeins eftir að merja þá
undir hæl sinn, eins og er þeirra
margyfirlýsta stefna.
Nú vona ég, eftir langt og gott
samstarf við Alþýðuflokksmenn
um áratugaskeið, samstarf sem
í mörgum tilfellum hefur haft í
för með sér vináttu mína og
virðingu á sumum þessara
manna, að þeir svari undan-
bragðalaust hvort slíkur samn-
ingur hafi verið gerður?
Ef svo er, sem ég á bágt með
að trúa á allan þorra þeirra,
munum við sjálfstæðismenn
samt sem áður halda áfram
starfi okkar í launþegasamtök-
unum, starfi sem hófst sem
náuðvörn gegn pólitískri
misnotkun þessara þýðingar-
miklu fjöldasamtaka, starfi sem
verður máske enn um sinn vörn,
en verður snúið í sókn.
Það eiga þeir kommúnistar að
vita, að sjálfstæðismenn í laun-
þegasamtökum eru þar ekki með
það í huga að beita þeim sem
pólitísku verkfæri.
Við getum vel unnið heilshug-
ar að góðum málum sem vinstri
stjórnir beita sér fyrir svo og
aðrar ríkisstjórnir, en þar skilur
í sundur með okkur og kommún-
istum. í þeirra augum og hönd-
um eru verkalýðsfélögin vopn
þeirra til að ná völdum og
tr.vggja sjálfum sér valdastóla.
Að lokum vil ég benda ráð-
herranum og glókollum hans á,
að eftir þessa stríðsyfirlýsingu
þeirra, mun hver einasta gerð og
athöfn, bein og óbein, sem
varðar áðurgreirid samtök sjó-
manna og verslunarfólks, félög
þeirra og alla starfsemi, verða
skoðuð með tortryggni þeirra
sem eiga von á hinu versta.
Einn áf ráðherrum núverandi
ríkisstjórnar og helsti gapuxi
þeirra á þingi hefur boðað
skipulagðar pólitískar árásir
gegn stjórnum ákveðinna verka-
lýðssamtaka. Ekki hefur stjórn
Alþýðusambandsins né viðkom-
andi landssambanda séð ástæðu
til að mótmæla þessu gerræði.
En það geri ég hér og nú.
Og það skulu þessir dánu-
menn vita að andsvörin verða
þau að slíkt starf má vinna í
fleiri samtökum en þeir hafa
gert áætlun um og að sverði má
beita jafnt til sóknar sem
varnar.
Höfundur Vetrarbarna heldur
fyrirlestra í Norræna húsinu
— og sýnir grafíkmyndir í anddyri hússins
DANSKI rithöfundurinn og
grafíklistamaðurinn Dea
Trier Mörch mun í boði
Norræna hússins halda þrjá
fyrirlestra og sýna grafík-
myndir og veggspjöld í and-
dyri hússins. Þriðjudaginn 5.
desember flytur Mörch fyrir-
lestur kl. 20.30 er nefnist
„Vinterbörn tilblivelse“ með
litskyggnum. Fimmtudaginn
7. desember kl., 20.30 flytur
hún fyrirlesturinn „Grafík í
hverdagen“, einnig með lit-
skyggnum, og laugardaginn
9. desember kl. 16 talar
Mörch um „Kastanieallen ,
sfðustu bók sína.
Dea Trier Mörch er fædd
árið 1941. Frá 1969 hefur hún
starfað í listamannahópnum
„Röde mor“ sem vinnur að
alþýðlegri og pólitískri list.
Rithöfundarferil sinn hóf
Mörch árið 1968 með ferðabók
frá Rússlandi, „Sorgmunter
socialisme". Árið 1976 kom út
bókin „Vinterbörn" (bókin var
í ár þýdd á íslensku) og var
hún ein af metsölubókum
ársins. Höfundurinn var út-
nefndur „rithöfundur ársins"
1977. Skáldsagan „Kastanie-
allen“ kom út fyrir nokkrum
dögum í Kaupmannahöfn.
Dea Trier Mörch hefur
myndskreytt mörg rit og eru
grafíkmyndir eftir hana m.a.
á söfnum í Moskvu, Rostok og
París. Hún hefur einnig haldið
fjölda sýninga í Danmörku og
víða í Evrópu. Á sýningunni í
Norræna húsinu verða um 50
grafíkmyndir og nokkur plak-
öt. Sýningin verður opnuð
mánudaginn 4. desember.
Dea Trier Mörch, höfundur Vetrarbarna.