Morgunblaðið - 05.12.1978, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 1978
27
annesson setti fundinn en síðan tók Gunnar Thoroddsen við
sson, Ragnar Arnalds, ólafur Ragnar Grímsson, Gunnar
sson. Nefndin kemur aftur saman til fundar n.k. fimmtudag.
Rannsaka dularfullt
hvarf hjólbarðasendingar
VARNARLIÐIÐ sneri sér til
Rannsóknarlögreglu ríkisins
s.l. föstudag með ósk um
rannsókn á hvarfi heillar vöru-
sendingar af hjólbörðum. Send-
ingin fór frá Bandaríkjunum á
tilteknum tíma en hefur ekki
komið fram hér. Hallvarður
Einvarðsson rannsóknarlög-
reglustjóri tjáði Mbl. í gær að
rannsókn málsins væri rétt
nýhafin og væri því ekkert
hægt að skýra frá málinu á
þessu stigi né hve umfangsmik-
ið það væri.
Lögreglumenn á
vegum varnarliðsins vinna
einnig að athugun þessa máls.
Arsaflinn nálg-
ast míUjón tonn
LOÐNUAFLINN hér við land á
þessu ári er nú orðinn um 975
þúsund tonn. Af þeim afla veidd-
ust um 470 þúsund tonn á
vetrarvertíðinni, aflinn á sumar-
og haustvertfðinni er orðinn
heldur meiri, eða rúmlega 470
þúsund tonn og loks veiddu
byggjast
un
iríkjunum
tra fiskflaka
Þorsteinn Gfslason, forstjóri.
Coldwater Scafood Corporation.
Færeyingar 35 þúsund tonn hér
við land siðastliðinn vetur. Er hér
um metafla á loðnuveiðunum að
ræða, en þess má geta að árið
1968 veiddust 78 þúsund tonn af
loðnu á íslandsmiðum.
Fiskifræðingar miða ekki við
almanaksárið er þeir ræða um
loðnuveiðarnar, heldur tímabilið
frá 1. júlí til 30. júní á næsta ári.
Þeir hafa lagt til að á þessu
tímabili verði ekki veitt meira en
ein milljón lesta af loðnu hér við
land. Eins og áður sagði hafa
íslendingar veitt liðlega 470 þús-
und tonn frá því í júlí í sumar, en
að auki veiddust um 150 þúsund
tonn af loðnu við Jan Mayen. Ekki
er fullljóst hvort sú loðna var af
Islandsmiðum eða ekki. Loðnu-
veiðibann byrjar hjá flotanum 14.
desember og var það ákveðið með
verndun loðnunnar í huga.
Að undanförnu hefur verið góð
loðnuveiði þegar gefið hefur til
veiðanna. Vegna þrengsla í bláð-
inu hafa fréttir af loðnuveiðunum
orðið að bíða, en frá því á
miðvikudag þar til síðdegis í gær
tilkynntu eftirtalin skip um afla
til loðnunefndar:
Miðvikudagur: Arnarnes 200,
Guðmundur 100, Sæbjörg 120.
Fimmtudagur: Grindvíkingur
700, Gísli Árni 570.
Föstudagur: Ársæll 250, Freyja
80, Skarðsvík 520, ísleifur 420,
Hrafn 640, Gullberg 580, Náttfari
450, Keflvíkingur 450.
Laugardagur: Hákon 800, Óskar
Halldórsson 400, Jón Finnsson 590,
Rauðsey 530, Árni Sigurður 380,
Sigurður 1200, Víkingur 1200,
Súlan 570, Stapavík 400, Sæberg
400, Breki 730, Gísli Árni 430,
Huginn 300, Magnús 500, Albert
550, Bjarni Ólafsson 750.
Sunnudagur: Kap II 660, Hilmir
400, Harpa 300, Börkur 1050.
Mánudagur: Seley 380, Gísli
Árni 470, Isleifur 350, Gígja 630.
„Lít á mig sem sam-
starfstákn efri deildar46
segir Þorvaldur Garðar Kristjánsson, nýkjörinn forseti efri deildar Alþingis
„ÉG LIT á mig sem samstarfs-
tákn efri deildar. svo sem vera
ber,“ sagði Þorvaldur Garðar
Kristjánsson. í samtali við
Morgunblaðið í gær. skömmu
eftir að hann hafði verið
kjörinn forseti efri deildar
Alþingis.
„Forsetinn er embættismaður
deildarinnar," sagði Þorvaldur
enn fremur, „og vinnur því störf
sín í umboði hennar. Hann er
þess vegna að rækja störf sín
fyrir deildina í heild, en ekki
fyrir einstaka stjórnmálaflokka,
ríkisstjórnir eða stjórnarand-
stöðu. Þetta hafa alltaf verið
viðtekin sjónarmið, enda hlýtur
það að liggja í hlutarins eðli.
Þessi sjónarmið voru sérstak-
lega undirstrikuð á Alþingi
Islendinga á sínum tíma, með
því að lögbjóða að forsetar
Alþingis hefðu rétt til að greiða
atkvæði á þingi sem aðrir
þingmenn. — Þessi regla var
ekki afnumin hér á landi fyrr en
árið 1915.
Sums staðar erlendis giida
slíkar reglur enn þann dag í dag.
■ Þannig hefur til dæmis forseti
neðri deildar breska þingsins
ekki atkvæðisrétt sem þingmað-
ur.
Eins og ég sagði áður, þá var
þessum reglum breytt hjá okkur
árið 1915, en það þýðir ekki að
minni áhersla sé lögð á það en
áður, að forseti sé óháður öðrum
en þinginu sjálfu í störfum
sínum, og vinni störf sín sem
forseti á óhlutdrægan hátt.
Reynslan hefur líka verið sú hjá
okkur á Alþingi, að forsetar
hafa leitast við að láta þessi
sjónarmið ráða í störfum sínum.
Sá þingmaður er gegnir for-
setastörfum hefur því tvenns
konar hlutverki að sinna. Ann-
ars vegar þegar hann situr í
forsetastþli, og hins vegar þegar
hann gegnir störfum sínum sem
almennur þingmaður, hvar í
flokki sem hann kann að vera,“
sagði Þorvaldur.
Þorvaldur var að iokum að því
spurður, hvort hann teldi að
þetta mál yrði ef til vill upphaf
þess að þingforsetar yrðu kosnir
án tillits til þess hvar í flokki
þeir standa í framtíðinni.
„Ég vil ekkert um það full-
yrða,“ sagði Þorvaldur, „en ég
vil hins vegar taka það fram, að
áður var ég fyrsti varaforseti
deildarinnar, en nú er ég forseti.
— Á þessu er ekki eðlismunur,
en hins vegar stigsmunur. Hvort
farið verður lengra í þessa átt
skal ég ekki segja til um, það
getur reynslan ein sagt til um,“
sagði Þorvaldur Garðar að
lokum.
Pólitískt séð breytir
afsögn Braga engu
segir Benedikt Gröndal, form. Alþýðuflokksins
„Að minni hyggju er það
aðeins eðlilegur félagsandi
innan þingflokksins sem birtist
í því að enginn annar þing-
manna Alþýðuflokksins vildi
taka við forsetastörfum í efri
deild af Braga Sigurjónssyni,“
sagði Benedikt Gröndal í sam-
tali við Morgunblaðið í gær.
„Það eru skiptar skoðanir
innan þingflokks Alþýðuflokks-
ins á þeim röksemdum er lágu
að baki afsagnar Braga," sagði
Benedikt enn fremur, „en póli-
tískt séð breytir afsögn hans
engu.“
Benedikt kvað erfitt að segja
fyrir um það, hvort kosning
stjórnarandstæðingsins Þor-
valds Garðars Kristjánssonar í
embætti forseta efri deildar,
kæmi til með að breyta ein-
hverju um slíkar kosningar í
framtíðinni. Til dæmis í þá átt
að forsetar þingsins yrðu fram-
vegis kosnir án tillits til þess
hvar í flokki þeir standa.
„Fram til ársins 1971 var það
siður, að stjórnarflokkarnir
höfðu alla forseta þingsins,"
sagði Benedikt. „Það var svo
fyrst árið 1971 sem stjórnarand-
stæðingar fengu kosna varafor-
setá. Einu sinni hefur það svo
gerst að stjórnarandstæðingi
hefur verið boðin forsetastaða á
þingi, en það var þegar Björn
Jónsson var ráðherra í síðustu
vinstri stjórn, og einum þing-
manna Alþýðuflokksins, Eggert
G. Þorsteinssyni, var boðin
forsetastaða Björns. Eggert
hafnaði hins vegar því boði.
Það er erfitt að segja til um
hver þróunin verður í þessum
málum, en mér virðist þetta
stefna óðum í eðlijegri átt,“
sagði Benedikt að lokum.
Þorvaldur Garðar nýtur
trausts þingmanna allra flokka
segir Bragi Sigurjónsson.
,.Ég er ekkert óánægður með
það að það skyldi ekki vera
Alþýðuflokksmaður sem kjörinn
var forseti efri deildar Alþingis í
minn stað,“ sagði Bragi Sigur-
jónsson, í samtali við Morgun-
blaðið í gær. eftir að kjörinn
hafði verið nýr forseti deildarinn-
ar.
„Þorvaldur Garðar nýtur
trausts þingmanna allra flokka í
starf forseta," sagði Bragi enn
fremur, „þannig að ekkert er við
það að athuga.“
Bragi sagði, að ekki væri unnt
að líta á Þorvald Garðar sem
samstarfstákn ríkisstjórnarinnar,
þar sem hann hefði ekki verið
kjörinn forseti samkvæmt því
samkomulagi er stjórnarfrokkarn-
ir gerðu sín á milli um kjör forseta
þingsins í haust. Þar hefði verið
akveðið að einn þingmaður úr
hverjum flokki skyldi kjörinn
þingforseti, Alþýðuflokksmaður
skyldi verða forseti efri deildar,
Framsóknarmaður neðri deildar,
og Alþýðubandalagsmaður skyldi
verða forseti sameinaðs þings. í
því samkomulagi hefði falist að
forsetarnir yrðu nokkurs konar
tákn um samstarf þessara þriggja
flokka, og aðild þeirra að rikis-
stjórninni.
Bragi kvaðst ekki vita hvort
þetta kynni að verða til þess að
breyta einhverju um forsetakjör í
framtíðinni, „en það hefur alltaf
verið reglan að stjórnarflokkarnir
hafi aðalforsetana," sagði Bragi að
lokum.
Vildi ekki vera
að slíta mér út
segir Bragi Sigurjónsson.
„Ég vildi ekki að vera að
slíta mér út á því að rétta upp
höndina gegn frumvarpinu.“
sagði Bragi Sigurjónsson. er
Morgunblaðið spurði hann
hvers vegna hann var fjarver-
andi er frumvarp ríkisstjórnar-
innar um viðnám gegn verð-
bólgu var afgreitt.
Sagði Bragi að það hefði
þegar legið fyrir, að frumvarpið
yrði samþykkt, og að hann yrði
einn þingmanna stuðnings-
flokka ríkisstjórnarinnar til að
greiða atkvæði gegn því. Það
hefði því ekki haft neina þýð-
ingu til eða frá, að hann rétti
upp höndina, og væri hann ekki
að rétta hana upp ef fyrirsjáan-
legt væri að að því væri ekkert
gagn.