Morgunblaðið - 06.12.1978, Blaðsíða 1
32 SÍÐUR
280. tbl. 65. árg.
MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 1978
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
NATO samþykkir
vi ð vör un ar ker fi
Briissel, 5. des. Reuter — AP
Landvarnaráðherrar Atlandshaísbandalagsins
samþykktu í dag að koma á laggirnar tveggja
milijarða dollara (736 milljarða króna) flota
fljúgandi ratsjárstöðva til þess að afstýra
skyndiárás úr austri þar sem Rússar vinna að því
Ráðherrarnir munu undirrita
greinargerð þar sem skýrt er frá
framlagi hvers aðildarríkis um sig
til Awaxs-kerfisins á morgun eða
fimmtudag.
Petta er meiriháttar fjárfesting
fyrir NATO. Það tók þrjú ár að fá
Vestur-Þjóðverja til að samþykkja
að bera 28 af hundraði kostnaðarins.
Framlag þeirra kemur næst á eftir
framlagi Bandaríkjamanna sem
nemur 41 af hundraði.
Frakkar hafa ákveðið að taka ekki
þátt í þessu kerfi. Ekki er vitað hvort
þeir ætla að koma á laggirnar eigin
kerfi.
Framlag Kanada er um níu af
hundraði og annarra eru frá um sjö
af hundraði til 0.11 sem Luxemborg
leggur fram en framlag íslands er
ekkert.
Bretar taka ekki þátt í
Awacs-kaupunum þar sem þeir hafa
ákveðið að koma sér upp eigin kerfi
sem byggist á ellefu Nimrod-njósna-
vélum en kerfin verða samræmd.
Yfirmaður herafla NATO, Zeiner
Gundersen hershöfðingi, sagði í
að stórefla hernaðarmátt sinn. Viðvörunartími
Bandaríkjanna eykst um 15 til 30 mínútur með
tilkomu þessa nýja viðvörunarkerfis (Awacs).
Ljóst er að samkomulagið verður undirritað á
morgun eða á fimmtudag þótt enn séu nokkur
vandamál óleyst.
skýrslunni að röskun hernaðarjafn-
vægisins héldi áfram NATO í óhag
en kvað bandalagbið hafa fengið
betri hergögn, þar á meðal vopnaðar
þyrlur, sjálfknúna skriðdreka og
stórskotavopn auk marghliða árás-
arflugvéla sem gætu flogið hærra og
lengra.
Hann taldi aðalhætturnar þessar:
Eflingu sovézka flotans, aðallega í
skriðdrekum= Fjölda og gæði skrið-
dreka Varjsarbandalagsins= Styrk
þess á sviði efna- og rafeindahernað-
ar.
Sophia
sýknuð
Róm. 5. desember. Reuter. AP.
SÆKJANDI í Róm fór fram á í
dag. að leikkonan Sophia
Loren yrði sýknuð af ákærum
um að hafa flutt gjaldeyri og
listaverk úr landi með ólögleg-
um hætti.
En hann krafðist þess, að
eiginmaður leikkonunnar, kvik-
myndaframleiðandinn Carlo
Ponti, yrði dæmdur í þriggja ára
fangelsi og 30 milljóna dollara
sekt (um 10.8 milljarða ísl. kr.)
fyrir að fara með gjaldeyri frá
Ítalíu á ólöglegan hátt.
Þrír drepnir í
Baskahéruðum
Madrid, 5. desember. AP.
Aðskilnaðarsinnar Baska drápu þrjá lögreglumenn þar sem
þeir sátu á bar í San Sebastian á Norður-Spáni í dag, daginn fyrir
þjóðaratkvæðið um nýja stjórnarskrá.
Lögreglan kom strax fyrir vega-
tálmum umhverfis borgina og
kvað tilræðið verk samtakanna
ETA sem hafa drepið 52 á árinu.
Tilgangur ETA virðist sá að
vara Baska við því að kjósa, en
stjórnin í Madrid segir, að
verknaðurinn muni engin áhrif
hafa. Skoðanakannanir segja að
tveir þriðju Spánverja greiði
stjórnarskránni atkvæði.
Rúmlega 10.000 manna liðsauki
lögreglu er á verði í Baskahéruð-
unura og deildir í hernum gæta
opinberra bygginga og eru við öllu
búnar. Sjá bls. 10.
Vance
tilKaíró
Washington, 5. des. Reuter AP
CYRUS Vance. utanríkisráðherra
Bandarikjanna, fer til Kaíró og
Jerúsalem í næstu viku til að rcyna
að koma því til leiðar að friðarvið-
ræður Egypta og ísraelsmanna
verði teknar upp að nýju að sögn
bandaríska utanrikisráðuneytisins
í dag.
Egyptar birtu í dag harðorðustu
gagnrýni sína síðan í marz á
Israelsmenn sem þeir sökuðu um
„hryðjuverkaaðferðir" á vestur-
bakkanum og ísraelskir embættis-
menn létu í ljós ugg um að
friðarumleitanirnar færu út um
þúfur.
Brezhnev
til atlögu
Moskvu, 5. desember. AP. Reuter.
LEONID Brezhnev, forseti Sovét-
ríkjanna, magnaði deilu Rússa við
Rúmena í dag, fordæmdi „skrum-
kennd rök“ um breytingar á
varnarmálastefnu Varsjárbanda-
lagsins og ítrekaði að aðildarlönd-
in mundu ekki draga úr herút-
gjöldum sínum.
UtanEMS
Brússel, 5. desember. Reuter.
STOFNUN Gjaldeyriskerfis Ev-
rópu (EMS) var samþykkt á
leiðtogafundi Efnahagsbandalags-
ins í kvöld.
Bretar hafa ákveðið að standa
utan við. ítalir og írar hafa ekki
kunngert ákvarðanir sínar.
VERKFALLSMENN í vestur-þýzka stáliðnaðinum
samþykktu í gær tillögu vinnuveitenda um að
stjórnmálamaður yrði skipaður sáttasemjari í
vinnudeilunni. Þetta er fyrsta verkfall stáliðnaðar-
manna í Ruhr í hálfa öld. Myndin sýnir verkfallsmenn
fá stimpluð verkfallsgreiðslukort hjá verkalýðsfélagi
sínu í Duisburg.
Vorster fær
syndakvittun
HöfÓaborg, 5. desember — Reuter
CONNIE MULDER, fyrrverandi ráðherra er sakaður um afglöp og
vanrækslu í starfi í skýrslu nefndar sem var skipuð til að rannsaka
útbreidda misnotkun milljóna dollara úr leynilegum sjóðum
suður-afrísku stjórnarinnar, en John Vorster forseti og Pieter Botha
forsætisráðherra eru hreinsaðir af sök. í skýrslunni segir að
dómsmálaráðherra ætti að taka fyrir mál tveggja fyrverandi
háttsettra embættismanna, dr. Eschel Rhoodie og Denys bróður hans,
og athuga hvort mál skuli höfðað gegn þeim.
Samband Egypta
og Búlgara rofið
Kaíró, 5. desember. AP.
EGYPTAR slitu stjórnmálasambandi við Búlgara í dag vegna
deilu út af því að egypzkir lögreglumenn réðust inn í búlgarska
sendiráðið að sögn egypzku fréttastofunnar. Búlgarska stjórnin
hafði áður kallað heim sendiherra sinn í Kaíró og veitt egypzka
sendiherranum þriggja daga frest til að fara úr landi.
Samkvæmt fyrirmælum um við egypzka fjölskyldu sem
Anwar Sadat, forseta, réðust
vopnaðir lögreglumenn inn í
sendiráðsbygginguna og hand-
tóku búlgarskan þegn sem var
sakaður um að skjóta' úr
skammbyssu til að dreifa hópi
Egypta sem mótmæltu við
sendiráðið.
Búlgararnir hafa átt í útistöð-
hefur neitað að fara úr íbúð í
byggingunni þar sem búlgarska
sendiráðið er og sendiráðsmenn-
irnir hafa verið sakaðir um að
sýna fjölskyldunni yfirgang.
Búlgarski sendiherrann,
Georgi Vladikov, mótmælti því
að friðhelgi sendiráðsins hefði
verið rofin.
Egypzka fréttastofan segir að
dyr sendiráðsins hafi verið
innsiglaðar og vopnuð lögregla
er á verði á lóðinni. Egypzku
fjölskyldunni hefur verið leyft
að vera í íbúð sinni í bygging-
unni, þar sem hún hefur búið í
fjörutíu ár.
Samskipti Austur-Evrópu-
ríkja og Egyptalands hafa hríð-
versnað síðan 15.000 sovézkum
hernaðarráðunautum var vísað
úr landi 1972. Menningarstofn-
unum ríkjanna og ræðismanns-
skrifstofum þeirra utan Kaíró
var lokað í fyrra.
Nefndin, sem var undir forsæti
dómarans Rudolf Erasmus, telur
dr. Mulder hafa gert sig sekan um
vanræsklu þegar hann hafi veitt
dr. Rhoodie, fyrrverandi ritara
upplýsingadeildar ríkisstjórnar-
innar, svo að segja ótakmarkaðan
aðgang að almannafé. Þar með ber
dr. Mulder beinlínis sökina á
fjármálamisferli dr. Rhoodies
segir nefndin.
Dr. Mulder var upplýsingaráð-
herra þar til ráðuneyti hans var
lagt niður snemma á þessu ári
þegar fram komu ásakanir um að
það hefði misnotað leynisjóði.
I skýrslunni segir að Vorster
hafi komið heiðarlega fram í
málinu og að hann og Botha séu
saklausir. Það eina sem nefndin
segir að finna megi að Vorster sé,
að hann hafi ekki gert ráðstafanir
til að loka The Citizen þegar
honum hafði verið gert viðvart
árið 1976 um að blaðinu hefði
verið komið á fót fyrir almannafé.
Breyting í
Venezúela
Caracas, 5. desember. Reuter.
STJÓRN Venezúela viðurkenndi í
dag ósigur fyrir forsetaefni stjórn-
arandstöðunnar, Luis Herrera
Campins.
Ritari Carlos Andres Perez for-
seta fór til heimilis Herrera með
árnaðaróskir frá forsetanum. Auk
sigurvegarans og forsetaefnis
stjórnarflokksins (AD), Luis
Pinerurar Ordaz, voru átta fram-
bjóðendur í kjöri. Flokkur Herrera
(Copei) er talinn aðeins hægrisinn-
aðri en flokkur forsetans.
Eþíópíumenn
felldu 4.700
Róm, 5. desember. Reuter.
UPPREISNARMENN í Erítreu
sögðu í dag að 4.700 manns hefðu
beðið bana eða særzt alvarlega og
1000.000 hefðu misst heimili sín
síðan Eþíópíumenn hófu sókn sína.
Talsmaður uppreisnarmanna í
Róm sagði að þrátt fyrir neitanir
Eþíópíumanna nyti Eþíópíuher
stuðnings 13 rússneskra hershöfð-
ingja og rúmlega 2.000 kúbanskra
hermanna.
Ósigur fyrir
frú Gandhi?
Nýju I)elhi. 5. desember. AP.
FRAMBJÓÐANDI sem nýtur stuðn-
ings Janata-flokks Morarji Desais
forsætisráðherra tryggði sér fljótt
forskot þegar talning hófst í dag
eftir aukakosningar til indverska
þingsins í kjördæminu Fatephur á
Norður Indlandi í dag.
Frambjóðandinn, Liaqat Hussain,
hafði fengið 12.000 atkvæði fram yfir
frambjóðanda flokks frú Indiru
Gandhi fyrrum forsætisráðherra
þegar rúmur þriðjungur atkvæða
hafði verið talinn.