Morgunblaðið - 07.12.1978, Side 1

48 SIÐUR
281. tbl. 65. árg.
FIMMTUDAGUR 7. DESEMBER 1978
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Ohira stendur
nú höllum f æti
Tokyo, 6. desember. AP.
MASAYOSHI Ohira var ekki útnefndur forsætisráðherra Japans í
dag eins og búist hafði verið við. Mjög harðar deilur innan
Frjálslynda flokksins sem er við völd í Japan urðu til þess að
útnefning Ohira í þinginu fór ekki fram í dag en málið verður tekið
fyrir að nýju á morgun.
Ohira var einn í framboði til
forsætisráðherraembættisins
eftir að hann sigraði Takeo
Fukuda, fyrrverandi forsætis-
ráðherra, í prófkjöri flokksins
fyrir skömmu.
Allt gekk að óskum, Ohira var
útnefndur forsætisráðherra af
flokknum og Fukuda baðst
lausnar fyrir sig og ráðuneyti
sitt snemma í morgun. Þá hljóp
snuðra á þráðinn, Ohira kom
fram rétt áður en fjalla átti um
málið í þinginu og tilkynnti að
hann hefði skipað Kunikichi
Saito aðalritara flokksins, sem
er eitt valdamesta embættið
innan flokksins sé forsætisráð-
herraembættið undanskilið.
Þessa ákvörðun geta hvorki
fylgismenn Fukada né andstæð-
ingar Ohira utan flokksins sætt
sig við. Forseti þingsins til-
kynnti að ekki yrði gengið til
atkvæða í dag en málið tekið
upp að nýju á morgun og þá
reynt að útnefna nýjan forsæt-
isráðherra landsins.
Masayoshi Ohira.
Takeo Fukuda.
r
Israel-Egyptaland:
Friðarviðræð-
ur af stað inn-
an skamms
Vínarborg, Tel Aviv, 6. desember. AP. Reuter.
MUSTAFA Halil, forsætisráðherra Egyptalands, sagði á fundi með
fréttamönnum í Vínarborg í dag að hann myndi hitta Ezar Weizmann,
varnarmálaráðherra ísraels, og Moshe Dayan, utanríkisráðherra
ísraeis, innan tíðar og ræða deilumál ríkjanna.
Halil sagði ennfremur að fundur
þeirra yrði einhvers staðar í
Evrópu og aðspurður sagði hann
að það væri trú sín að þessi fundur
gæti leyst þann hnút sem verið
hefur í samningaviðræðum full-
trúa landanna að undanförnu.
Ráðherrann neitaði að skýra frá
því hvar fundurinn yrði haldinn og
hvenær, en sagði aðeins að hann
yrði mjög bráðlega.
Bandaríkjamenn tilkynntu í dag
að för Cyrus Vance utanríkisráð-
herra til Miðausturlanda í vikunni
væri alls ekki björgunarleiðangur
til að koma friðarviðræðum ísra-
elsmanna og Egypta aftur af stað.
Sérfræðingar eru samt á öðru máli
og telja Vance fara gagngert til að
reyna að koma skriði á málin enda
hefði Carter tekið ákvörðun um
för hans strax er hann hafði fengið
bréf Begins forsætisráðherra í
hendurnar á mánudag.
Hörð ptök
ennílran
Teheran, 6. desember. AP. Reuter.
RÓSTUR OG bardagar héldu áfram í flestum helztu borgum írans í
dag og munu samkvæmt áreiðanlegum heimildum a.m.k. 16 manns
hafa látið lífið, þar af einn lögreglumaður sem skotinn var á leið til
vinnu sinnar í morgun.
Sérstaklega voru harðir bardagar í borginni Dayer við Persaflóa
þar sem andstæðingar keisarans börðust við hermenn og að sögn
hersins féllu 7 andstæðingar keisarans.
Tilkynnt var í Teheran í morgun
að tveir af leiðtogum stjórnarand-
stöðunnar sem setið hafa í haldi,
þeir Karim Sanjabai og Dariush
Forouhar, yrðu látnir lausir í dag.
Þeir voru handteknir fyrir um
mánuði síðan. Foringi stjórnar-
andstöðunnar, Shapour Bakhthiar,
staðfesti i dag að félagarnir tveir
hefðu verið látnir lausir og dveldu
nú á heimilum sínum.
Forsætisráðherra landsins,
Gholamreza Ashari, sagði á fundi
með fréttamönnum í dag að stjórn
landsins stæði föstum fótum og
væri engip hætta á að hún félli.
Hann sagði að baráttan gegn
andstæðingum keisarans yrði hert
á næstunni og komið yrði í veg
fyrir þá miklu ógnaröld sem ríkt
hefði í landinu að undanförnu.
Olíuframleiðsla landsmanna er
nú aðeins helmingur þess sem hún
er við eðlilegar aðstæður og er það
bein afleiðing síðasta verkfalls
starfsmanna í olíuvinnslunni.
Sérfræðingar telja að þessi litla
framleiðsla muni óhjákvæmilega
koma við sögu þegar tekin verður
ákvörðun um nýtt olíuverð á fundi
olíuframleiðsluríkja á næstunni.
Nú bíða um 60 risastór olíuskip
eftir því að verða fermd af olíu en í
venjulegu árferði bíða aðeins um
10 skip hverju sinni. Þá hermdu
síðustu fréttir í gærkvöldi að
nokkur hundruð útlendingar væru
að undirbúa brottför sína.
Ú ganda-Tanzanía:
Er friður á
næsta leiti?
Dar Es Salam, Tanzaníu, 6. desember. AP.
GAAFAR Mohamed, forseti Súdans, kom til Tanzaníu í dag úr för
sinni til Uganda þar sem hann reyndi að miðla málum í deilu
Úgandamanna og Tanzaníumanna.
Við komuna til Tanzaníu sagði
Mohamed að ferð hans til Úganda
hefði verið gagnleg og grundvöllur
væri fyrir samningum landanna,
ef hvort um sig slakaði lítillega á
kröfum sínum.
Tanzaníumenn hafa marglýst
því yfir að stríðinu sé alls ekki
lokið þrátt fyrir yfirlýsingar
Amins í þeim efnum og áfram er
haldið mikilli hergagnafram-
leiðslu í landinu. Þá eru ungir
menn í ríkum mæli hvattir til
heræfinga og búnir undir frekari
átök á landamærum ríkjanna.
Formlegt stríð milli landanna
skall á í október s.l. þegar
hersveitir Úgandamanna réðust
inn í norð-vestur hluta Tanzaníu
og hertóku þar nokkra bæi.
Juan Carlos Spánarkonungur greiðir atkvæði um hina nýju stjórnarskrá og Sofia drottning fylgist með.
Símamynd AP.
Ný stjórnarskrá
Spánar í augsýn
Madrid, 6. des. AP. Reuter.
SPÁNVERJAR gengu til þjóðaratkvæðis í dag um nýja
stjórnarskrá. Ef hún verður samþykkt mun hún binda endi
á meira en 40 ára einræðislega stjórn í landinu og gefa
svigrúm til lýðræðislegra stjórnarfars í landinu, segir í
fréttum frá Madrid í dag.
Samvæmt skoðanakönnunum sem gerðar hafa verið í
landinu að undanförnu, er taiið víst að hin nýja
stjórnarskrá verði samþykkt með yfirgnæfandi meirihluta
atkvæða. Helztu andstæðingar frumvarpsins eru öfgamenn
til hægri og vinstri, en þeir eru í miklum minnihluta.
Aðeins höfðu borist úrslit úr
litlum fámennum héruðum í
gærkvöldi og voru þau öll á þann
veg sem búist hafði verið við og
greiddu langflestir atkvæði með
hinni nýju stjórnarskrá. Til að
mynda kom aðeins eitt mótat-
kvæði í smábæ einum á Norð-
ur-Spáni.
Að mati sérfræðinga hefur
verið farið bil beggja við samn-
ingu stjórnarskrárinnar, en
mjög örðugt reyndist að sætta
hin ólíku sjónarmið. Meginatriði
hinnar nýju stjórnarskrár eru þó
í samræmi við það sem gengur
og gerist meðal vestrænna ríkja.
Þar er m.a. kveðið á um almenn
mannréttindi, trúfrelsi og fé-
lagafrelsi. Þá er þar kveðið á um
að í landinu skuli vera þingbund-
in konungsstjórn, og aðskilja
skuli löggjafarvald, dómsvald og
framkvæmdavald.
Mörg ákvæði í stjórnarskránni
hafa valdið miklum deilum og
má þar nefna ákvæði um tak-
markað sjálfstæði einstakra
héraða og landshluta, þó að
kveðið sé fast á um einingu
Spánar sem heildar. Sérstaklega
hefur þetta ákvæði mætt mikilli
gagnrýni meðal Baska sem
krefjast algerrar sjálfstjórnar.
Uppkast að hinni nýju stjórn-
arskrá var til meðferðar í
spænska þinginu fyrir mánuði
síðan og hlaut þá stuðning um
92% þingmanna í báðum þing-
deildum, en margir þingmenn
gerðu þó ákveðnar breytingartil-
lögur. Sérstaklega var mönnum
tíðrætt um ákvæði um samband
ríkis og kirkju, því að margir
leiðtogar kirkjunnar hafa lýst
þeirri skoðun sinni að þar sé
gengið alltof langt í frjálsræðis-
átt og muni það hafa hinar
verstu afleiðingar í framtíðinni.