Alþýðublaðið - 19.02.1931, Page 2

AL1» YÐUBLAÐIÐ
B
AtviBmubætnrnar.
í atvmnubótavinmx bæjarins
eru nú 116 marins. Það er með
öðruim orðum, að 26 hafa veriö
•teknir í vinnu umfram J>á 80, sem
sagt var upp. 16 manns hefir
verið sagt upp vinnunni aftur,
eftir að „sæluvikan" var liðin og
þeiiT voru bímir að fá 54 kr. fyrir
viku-vinnu (6 krónum minna en
borganstjóri fær á d,ag).
Eims og menn muna, var sam-
þykt á síðasta bæjarstjómarfundi
tillaga um að taka alla mjennina
aftur, sem sagt hafði verið upp,
en borgarstjóri sagðist sjálfur
mundu ganga úr vinnunni hjá
bænum (60 kr. á dag), ef tillagan
yrði samþykt. Hún var samt sam-
þykt, en borgarstjóri er ekki far-
imn enn og er þó ekki búinn að
taka alla bæjarvimnumennina aft-
ur. Munu þeir Einar Arnórsson
og Guðmund-ur Jóhannsson hafa
heykst á því að hafa sjálfstæð-
an vilja gagnvart borgarstjóra.
StiórnarskrárbreyíinoiQ.
I gær kom stjórnarskrárbreyt-
imgin til 1. umræðu í efri deild.
Hafði forsætisráðherra orð fyrir
henni. Kvaðst hann ekki leggja
til, að þiogum verði fækkað, eins
og hamn gerði fyrir nokkrum ár-
um, því að hann væri farinn að
sjá, að það myndi lítt eða ekki
Tramkvæmianlegt og þjóðin muni
Mere því fráhverf.
Jón Baldvinsson benti á, að
frumvarpið nær alt of skamt. I
þeim einu tveimur atriðum, sem
það nær til, er hvorugt nema
hálfsiigið spor. Krafan um kosn-
iingarétt frá 21 árs aldri sé orðin
svo einróma, aö það sé engin
sérstök dygð að taka hana tii
greina. Hinis vegar hafi stjórnin
'slept að bera fram aðra sjálf-
sagða réttarbót, sem auðvitað átti
að vérða hiinni samferða, að fá-
tækxastyrkur svifti menn ekki
kosningarétti. Sjálfsagt sé að
fylgja þar sömu reglu og í kosu-
ingum i' málefnum svei'ta og
kaupistaða. — Úr því að þing-
mömnum er fækkað, ætti jafn-
framt að gera þingið að einni
málstofu. Þá væri ekki lengur
hægt að flækja nytsemdaimálum
fram og aftur milli deilda til
þess að tefja fyrir þeim og
hnekkja þeim, eins og oft hefir
verið gert. Hins vegar mætti þá
setja ákvæði til að tryggja nán-
ari athugun mála heldur en nú
eru í hvorri deild um sig, svo
að ekki yrði hætta á flausturs-
afgreiðslu. Aðrir tóku ekki til máls.
Stj ómarskrárf rumvar p inu var
siðan vísað til 2. umræðu og
sérstakrar st j órnarskrárn ef rtdar,
og voru kosnír í hana:
Jón Baldvinisson,
Jón Jónsson í Stóradal,
Páll Hermannsson,
Ján Þorláksson,
J óhanues Jóhannesso n.
Úr Eyjum.
Vestmannaeyjum, FB., 15, febr.
Afli er ágætux þegar gefur á
sjó, en heita má að landlegur séu
annanhvorn dag vegna ógæfta.
Seinast þ’egar alrnent var róið
(í gær réru ekki nerna 12 bátar)
var ágætur afli. Þedr, sem mest
öfluðu, fengu 5200 kg. í róðrin-
um. Mun láta nærri að hluti
aflans að undanförnu hafi veriö
ýsa. Lítiið hefir verið saltað enn,
en rnikið af nýjum fiski flutt í
botnvörpungum til Englands.
HaldiiSt sæmilegur markaður þax
mánuðánn út verður það til mik-
dilla bóta. Meiri hluti aflans það,
sem af er vertíðar, hefir verið
selt í botnvörpunga. Botnvörp-
ungurinn „Ari“ er nú á leið til
Englands með nýjan fisk héðan.
Fékk hér fullfermi á fimtudag og
föstudag. „Draupnir“ fór héðan
á imiðvikudag með nær fullfermi
af nýjum fislti til Englands. Botn-
vöxpxmgur Árna Böðvarssonar
fór um líkt leyti og „DraupniT",
ed'nnig með nýjan fisk, fuJlfermd-
ur. Von er hingað bráðlega á
þýzka botnvörpungnum „J. A.
Williams", sem sektaður var á
dögunum. Tók hann þá fisk hér
' til útflutnings og er nú á leið-
iinni hingað í sömu erindum. —
Aflinn hér á yfirstandandi vertíð
er eldti líkt því eilns mikill og á
sama tíma í fyrra, enda byrjaði
vertíðin miklu seinna en vana-
lega.
Dýrtíðaruppbótin.
Á aiþimgi 1929 fengu fulltrúar
Alþýðuflokksiims samþykta þings-
ályktunartillögu um, að dýrtíðar-
uppbót embættiis- og starfs-
mamna ríkisins og stofnana þess
skyldi ekki verða lækkuð frá þvi,
sem hún var árið 1928, þ. e. úr
40»/o, heldur væri sama launa-
uppbót greiidd árið 1929. Á þing-
inu í fyrra tók fjármálaráðherra
tiilögima upp fyrir það ár, og
var hún þá samþykt öðru sinni.
Nú flytur hann hana á ný ó-
breytta fyrir þetta ár, 1931.
Þegar tillagan var rædd í efri
deild í fyrxa benti Jón Baldvims-
son á, að ekki mætti áfram ,svo
til ganga, að hvert þingið eftir
annað hummi fram af sér að
taka launamálið til meðferðar og
ákveða starfsmönnum ríkisins líf-
vænleg launakjör. Það er óhæfa,
að þaö dragist lengur en orðið
er, aö bráður bugur sé umdinn
að réttlátri launalöggjöf.
Enska samvmnmmhanðið.
Árið 1930 varð fjárhagsvelta
sænska sainvin nufé!agasambands-
ims 143 618000 krdnur, er það
2 298 000 kxómium mei'ra en árið
1929. Sæmska samvinnufélaga-
sambandið er nú orðið afar-
sterkt.
Hafnarfjörður.
Árshátíð F. U. J.
Næst komandi laugardagskvöld
heldur F. U. J. í Hafnarfirði
þriggja ára afmæli sitt hátíðlegt.
Hefiir félagið eflst geysimikið upp
á síðkastið og er nú orðið eitt
öflugasta alþýðufélagið í Hafnai'-
firði. í vetur hefir það haldið
uppi skólanámskeiði fyrir hafn-
firzkan æskulýð og félagsstaTf-
semin hefir að öðru leyti gengið
ágætlega. Formactur félagsins er
nú hinn kunni Esperanto-fröm-
uð)ur hér, Ólafur Þ. Kristjánsson
kennari.
Skemtiskrá afmælishátiðiarinnar
er prýðfleg. Hefst húij með ræðu
félagsformannsins. Karlakór
verkamanna syngur mörg lög.
Valdimar Long flytur ræðu. Guð-
rún Símonardóttir, ein af félags-
systrunum, les upp. í vetur hefir
F. U. J. æft söngdanza af miklu
kappi, og sýnir fiokkurinn af-
rek sín í fyrsta sinni á árshá-
tiðinni. Eru ungu jafnaðarmenn-
iirnir í Hafnarfirði á þessu sviði
góðir brauíry'ðjendur, og ættu
önnur F. U. J. að stofna ánnan
vébanda sinna söngdanzafloikka.
— Að endiingu verður danzað
fram eftir nóttu, og spilar und-
ir danzinum ágæt hljómsveit úr
Reykjavík.
Húsið verður alt skreytt.
Er ekki að efa, að hafnfirzkur
æskulýður hyllir félag sitt á af-
mælishátíðlinni.
Verklýðsfélag Gleiór-
í>orps,
Glerárþorp er við Glerá rétt
utan við Oddeyri; mun það vera
eina bygðin á íslandi, sem hefir
„þorp“ í nafni sínu, og mun
mafndð hafa myndast ósjálfrátt.
Þama var engin bygð fyrir
nokkrum áratugum.
Verklýðsfélag Glerárþorps var
stofnað 13. marz 1926 með 22
félögum, en lá niðri um nokk-
urra ára bil, en var endurreist
á siðastliðnu ári. Félagatalaer nú
um 70. Formaður félagsins er
Steingrímur Aðalsteinsson, ritari
Brynjóifur Sigtryggsson og gjald-
keri Kristjóm Jónsson.
f '
134 kýr og svín brenna.
Nýlega kviknaði í búgarbi
nokkrum í Damnörku, og brann
hann að onestu. Eldurinn komst
í gripahús, er stóðu rétt við íbúð-
arhúsin. Tókst að bjarga öllum
hestunum, en 134 kúm og svínum
tókst ekki að bjarga, og brumnu
allir gripirnir inni. Segja dönsk
blöð, að það hafi verið hryllileg
sjón, ,a'ð sjá dýr:in hálfbrumnin
liggjandi í brunarústunum.
Ar fondaroerðahók ifallæris-
fíohbsins.
Ég hefi orðið á hallærisfumdin-
um!
Ég vil nú byrja með þvi að
þakka Magnúsi Gúöniundssyní
fyrir bréfirn, sem hann hefir sent
mér undanfarið, og það góða
boð, að mega vera gestur ykkar
hérna núna. Ég tel mér það mik-
inn heiður, að mega sitja á fundi
með þessu hefðarfólkii, sem situr
hér á bekkjunum,. Vil ég þar
fyrstan nefna Ólaf Thors, eih-
hverja mestu aflakló hér á landi,.
Kló, sem við útmesja- og strand-
lengju-menn þekkjum vel. Og ég
get fullvissað hann um, aö ég
muni þiggja hans höfðinglega
boð að líta inn á beimili hans.
áður en ég hverf á burtu béðan
úr borginná, þar sem sements-
hallir Jóns okkar Þorlákssonar
gnæfa við himin úti á miðri götu
— og þar meö er ég nú kominn
að honum. Ég sá bros á nokkT-
unx andlitum, er ég nefndi se-
mentshallir og miðjia götu, En
ég vil vekja athygli Guðm. Jó-
hannssonar á þvi, að sements-
hallir Jóns eru bygðar á fyrir-
hyggju, sparsemi og framtaki ein-
hvers framtakssamasta fyxir-
hyggju- og ættjarðar-viinar í
þessu landi Er það ekki fyrir-
hyggja, að byggja hallir úr þvi
sementi, sem ekki gengur út, eins
og svekamaðuriiin drekkiur þá
mjólkurlögg, sem ekki gengur út.
Það er fyrirhyggja. Og þetta með
götuna. Hvað sýnir það ? Það sýnir.
að Jón er landnámsmaður miikilL
Eigum við, sem erura sannir
sjálfstæðismenn, ekki að byggja
hvern auðan blett á þessu landi?
Mér blöskrar eyðslusemi borgar-
stjórans hér í Reykjavík á landi
borgarinnar. Göturnar em alt of
breiöar. Mjórri og þrengri götur
eigum \úð að hafa á stefnuskrá
ihaldsmenn, þ. e, a. s. sjálfstæð-
ismenn. Þá braut hefi'r forsetino
okkar, Jón verkfræöingur, bent
á. Hana eigum við að fara. —
Ég tala áreiöanlega í nafnS
margra kjósenda er ég krefst
„þess, að Jóin verði gerður að for-
sætisráðherra ef við komumst að
völdnm aftur.
Nú — og þá er ég nú komiinn
að hinu mikla brennandi spurs-
máli, sem Eggert Claessen byrj-
aði að tala um, þetta: að komast
til valda aftur. — Það er hægara
sagt en gert — og ég er eklti á-
nægður með alt. Hvar er til
dæmis síminn, sem ég átti að fá
fyrir starf mitt í þágu flokksias
við næstsiðustu kjördæmakosn-
ingar. Ingimundiur fékk simann,
en ég engan. Þetta kalla ég svik.,
Og það verð ég að segja, að ég
læt eklti oftar hafa mig til slíkra
hcettuverka eiins og þeirra, er ég
gerði við áminstar kosningiar, ef
ég á vom á þvi að öll loforð séu
svikin. — Ef til vill vill nú stjórn
flokksins segja, að skuld.ir Ihalds-
flokksins komi ekki Sjálfstæðis-