Morgunblaðið - 16.12.1978, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 1978
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 1978
25

Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulttrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjóm og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson
Aðalstræti 6, sími 10100.
Aöalstræti 6, sími 22480.
Áskriftargjald 2500.00 kr. á mánuöi innanlands.
I lausasölu 125 kr. eintakiö.
Ríkisstjórn
í uppnámi
Flokksstjórnarfundur Alþýðuflokksins, sem haldinn var í fyrrakvöld
lagði áherzlu á, að Alþýðuflokkurinn mundi ekki standa að
afgreiðslu fjárlaga og tekjuöflunarfrumvarpa í því sambandi, nema
Alþingi hefði fyrst lögfest lagafrumvarp, sem Alþýðuflokkurinn hefur
nú kynnt og fjallar um ýmsa þætti efnahagsmála. Frumvarp þetta
fjallar m.a. um fjárlagaafgreiðslu og er því ljóst, að samþykkt þess
mundi þýða umtalsverðar 'breytingar á fjárlagafrumvarpinu fyrir
næsta ár eins og það liggur nú fyrir.
Á Alþingi í gær lýsti Ólafur Jóhannesson, forsætisráðherra yfir því,
að ráðherrar Alþýðuflokksins hefðu þegar samþykkt þá málsmeðferð að
a|greiða fjárlög og tekjuöflunarfrumvörp fyrir jól og yrði engin
breyting á því. Jafnframt gæti ríkisstjórnin tekið frumvarp
Alþýðuflokksins til skoðunar, eða eins og hann komst að orði í samtali
við Mbl., að það mundi létta störfin eftir áramót.
A Alþingí í gær iýsti Sighvatur Björgvinsson, formaður þingflokks
Alþýðuflokksins hins vegar yfir því, að þingmenn Alþýðuflokksins
mundu standa við samþykkt flokksstjórnar Alþýðuflokksins. Staðan er
því þessi: Ólafur Jóhannesson segir að fjárlög og ný skattheimta verði
samþykkt fyrir jól. Sighvatur Björgvinsson lætur að því liggja, að þetta
verði ekki samþykkt, nema efnahagsfrumvarp Alþýðuflokksins verði
samþykkt fyrst. Alþýðubandalagsmenn þegja vandlega. Það hefur orðið
stöðugt ljósara á síðustu vikum, að sundrungin innan stjórnarflokkanna
er svo almenn og skoðanamunur mikill, að ríkisstjórnin er í raun
óstarfhæf. Alþýðuflokkurinn vill stefna í allt aðra átt heldur en
Alþýðubandalagið. Ólafi Jóhannessyni er bersýnilega nákvæmlega
sama, hvert er stefnt, svo lengi sem hann sjálfur situr undir stýri, og
minnir það á ummæli Lloyds Georges, fyrrum forsætisráðherra Breta,
sem eru eitthvað á þessa leið: Það skiptir engu máli, hvert vagninn fer,
ef ég er ekillinn! Ríkisstjórnin er ekki starfhæf. Hún getur ekki komið
sér saman um, hvort hún ætlar að afgreiða fjárlög, fyrir jól eða ekki.
Hún er lömuð. Hún getur engar ákvarðanir tekið, sem máli skipta.
Atburðarásin hefur líka leitt í ljós mjög verulegan klofning innan
Alþýðuflokksins. Ráðherrar flokksins hafa bersýnilega mikinn áhuga á
því að stjórnarsamstarfið geti haldið áfram. Þeir eru tilbúnir til þess að
leggja mikið í sölurnar til þess að svo geti orðið. Innan þingflokks og
flokksstjórnar Alþýðuflokksins er hins vegar áhrifamikill hópur, sem
frá upphafi hefur verið andvígur þessu stjórnarsamstarfi. Þessi hópur
varð undir, þegar samþykkt var að taka þátt í núverandi ríkisstjórn.
Þessi hópur varð hins vegar ofan á á flokksstjórnarfundinum í
fyrrakvöld.
Enginn veit hvað gerist næst, en þjóðin fylgist af vaxandi undrun með
því, sem gerist á Alþingi íslendinga og í ríkisstjórn landsins, ef
ríkisstjórn skyldi kalla. Meðan allt er í uppnámi í stjórnarherbúðum
bíða óleyst vandamál hins vegar úrlausnar.
Kaus að beygja sig
undir okið og þeygja
Eins og Morgunblaðið hefur sýnt fram á hvað eftir annað, mótast
stefna borgarstjórnarmeirihlutans af því sem Alþýðubandalagið
vill. Með frekju og yfirgangi hefur því tekizt að þröngva
horgarfulltrúum Framsóknar- og Alþýðuflokks til þess að samþykkja
óheyrilegar skattaálögur bæði á einstaklinga og atvinnurekstur. Óg þótt
svo virðist á stundum sem Alþýðubandalagið hafi látið undan síga í
minni háttar málum, getur alveg eins farið svo, að það snúizt öndvert
við eftir á <}g spilli framgangi viðkomandi máls.
Birgir Isleifur Gunnarsson vék að þessu í grein sinni í
Morgunblaðinu, þar sem hann segir m.a. „En þeim Alþýðubandalags-
mönnum nægir ekki að þvinga fram sír.a stefnu í ráðum og nefndum. Ef
þeim finnst nauðsyn til bera, þá hika þeir ekki við að niðurlægja og
lítilsvirða samstarfsmennina úr hinum flokkunum. Gott dæmi um það
er afgreiðsla borgarstjórnar á þeirri samþykkt hafnarstjórnar að
úthluta Eimskipafélagi íslands viðbótarlóð í Sundahöfn. Björgvin
Guðmundsson, formaður hafnarstjórnar, lagði mikla vinnu í það mál og
fékk það samþykkt í hafnarstjórn að úthlutun færi fram. Sjálfur taldi
hann að samkomulag hefði komizt á milli vinstri flokkanna um
afgreiðslu málsins og að Sigurjón Pétursson myndi tryggja að við
samkomulagið yrði staðið. Fullur trúnaðartrausts á samstarfsaðilum
brá Björgvin sér til útlanda, þegar málið átti að afgreiðast í
borgarstjórn. Það óvænta gerðist að allir fulltrúar Alþýðubandalagsins
snerust gegn málinu og var það fellt í borgarstjórn. Enginn vafi er á því,
að Björgvin Guðmundsson taldi þetta svik í samstarfinu. Hann kaus þó
að beygja sig undir okið og þegja.“
Frumvarp Alþýðuflokksins, sem lagt var fyrir ríkisstjórnina:
Gerir ráð fyrir 5% kaupgjalds-
hækkun 1. marz, en síðan 4%
Flokksstjórnin leggur áherzlu á að frumvarpið
verði afgreitt á undan fjárlagafrumvarpinu
RÁÐHERRAR Alþýðuflokksins lögðu í gærmorgun fram á
ríkisstjórnarfundi frumvarp til laga um jafnvægisstefnu í
efnahagsmálum og samræmdar aðgerðir gegn verðbólgu. Jafnframt
lögðu ráðherrarnir fram ályktun flokksstjórnar Alþýðuflokksins, sem
samþykkt var á fundinum í fyrrinótt, þar sem segir að hún „leggur
áherzlu á, að núverandi stjórnarflokkar afgreiði frumvarp þessa efnis
áður en fjárlagafrumvarp og lánsfjáráætlun verður afgreitt og að
fjárlagafrumvarpið og lánsfjáráætlunin verði síðan sniðið að þessu
frumvarpi.“
Flokksstjórnarfundur Alþýðu-
flokksins, sem hófst klukkan 20.30
í fyrrakvöld stóð til klukkan 01,30.
Á fundinum voru kynnt frumvörp-
in tvö, fjárlagafrumvarpið og
frumvarp Alþýðuflokksins um
jafnvægisstefnu í efnahagsmálum.
Á fundinum urðu talsverðar
deilur um það, hvort tengja ætti
frumvarp flokksins fjárlagafrum-
varpinu og sýndist þar sitt hverj-
um. Andstæðingar þess voru
einkum Magnús Magnússon, ráð-
herra, Eiður Guðnason og Eggert
G. Þorsteinsson. Tillaga þess efnis
að frumvörpin yrðu ekki tengd var
felld með 27 atkvæðum gegn 18.
Endanleg ályktun fundarins, þar
sem lagt var til að ekki yrði gengið
frá fjárlögum og lánsfjáráætlun
fyrr en efnahagsstefna í anda
jafnvægisstefnufrumvarpsins
hefði verið mörkuð, var síðan
samþykkt með svipuðum atkvæða-
Frumvarp Alþýðuflokksins er í
29 greinum, 10 köflum með grein-
argerð og athugasemdum við
einstakar greinar þess. í fyrstu
grein segir að ríkisstjórn sé skylt
að skera niður rekstrargjöld allra
ríkisstofnana, sem svarar þremur
af hundraði frá því sem þau verða
ákveðin í fjárlögum 1979 og í 2.
grein er lagt til að dregið verði úr
opinberri fjárfestingu, sem nemur
10 af hundraði frá því sem gilti í
fjárfestingarheimildum ríkis og
ríkisstofnana á árinu 1979. Þá er
samkvæmt 3. grein skylt að halda
heildartekjum og heildarútgjöld-
um ríkisbúskaparins innan
marka 30 af hundraði af vergri
þjóðarframleiðslu á árunum 1979
og 1980. Þá verði einnig óheimilt
að niðurgreiða verð afurða meira
en svo að útsöluverð til neytenda
verði lægra en sem svarar verði til
framleiðenda og á árunum 1980 og
1981 skal óheimilt að hækka
heildarfjárveitingu til niður-
greiðslna frá því sem ákveðið er í
fjárlögum ársins 1979. Loks segir í
5. grein að með tilliti til sérstakrar
skattlagningar verðbólgugróða,
skuli stjórnvöld á árunum 1979 og
1980 láta kanna eignamyndun
einstaklinga og fyrirtækja í skjóli
verðbólgu undanfarinna ára.
í öðrum kafla lagafrumvarpsins
er fjallað um fjárfestingastjórn og
lánsfjáráætlun og er þar lagt á
ríkisstjórn að gera árlega heildar-
áætlun um fjárfestingu þjóðarbús-
ins og leggja fyrir Alþing jafn-
hliða fjárlögum og lánsfjáráætlun.
Lánsfjáráætlun skal miðast við að
heildarfjárfesting þjóðarbúsins
haldist innan marka 24,5% vergr-
ar þjóðarframleiðslu á árinu 1979
og skal fjárfestingunni beint í
framleiðniaukandi aðgerðir í at-
vinnulífi landsmanna.
Utlánareglur fjárfestingasjóða,
sem byggt hafa á sjálfvirkum
útlánum sem hundraðshluta af
framkvæmdakostnaði, skulu af-
numdar eigi síðar en 1. júní 1979
og skuli nýjar útlánareglur settar í
samráði við sjóðsstjórnirnar og
skulu þær taka tillit til arðsemi-
sjónarmiða. Lagaákvæði um fram-
lög úr ríkissjóði eftir sjálfvirkum
reglum skulu falla úr gildi og
jafnframt verði markmið, skipulag
og starfshættir fjárfestingalána-
sjóða teknir til endurskoðunar. Þá
skulu erlendar lántökur opinberra
aðila og stofnlánasjóða umfram
heimildir í lögum, sem staðfesta
lánsfjáráætlun 1979 og 1980,
óheimilar. Þá skal í upphafi hvers
árs setja fram áætlun um lántöku-
heimildir einkaaðila erlendis, sem
langlánanefnd á vegum viðskipta-
ráðuneytisins skal framfylgja.
Þriðji kafli frumvarpsins fjallar
um kjarasáttmála og samkvæmt
honum skal ríkisstjórnin þegar í
stað hefja viðræður við sámtök
launafólks um kjarasáttmála, þar
sem leitazt verði eftir að ná
samkomulagi um að peninga-
launahækkanir verði ekki meiri en
5% í lok fyrsta ársfjórðungs 1979
og 4% í lok hvers síðari ársfjórð-
ungs það ár, þó þannig að mæli
verðbótavísitalan meiri hækkun
en nemur ofangreindum hundraðs-
hlutum, skal mismun mætt með
sérotökum kaupauka á lægstu
laun. Þá er rætt um að koma á
samkomulagi um heildarendur-
skoðun á gerð kjarasamninga í því
skyni að einfalda það kerfi og
samræma.
í fjórða kafla frumvarpsins er
rætt um verðlagsmál og að fleiri
vörutegundir verði settar undir
hámarksverðákvæði og er
verðlagsnefnd heimilt að ákveða
hámarksverð þannig að aðlögun
verðlags vegna uppsafnaðara
verðhækkunartilefna eigi sér stað.
Þá er framleiðsluráði land-
búnaðarins óheimilt að heimila
meiri hækkanir en 4% í lok fyrsta
ársfjórðungs og eigi meiri en 3% í
lok hvers hinna síðari.
I fimmta kafla frumvarpsins um
peningamál segir að aukning
peningamagns megi ekki fara
fram úr 24% yfir árið og samsvar-
andi markmið fyrir 1980 eigi að
vera milli 18 og 20%. Þá skuli
bindiskylda innlánsstofnana
hækka í 40%, raunvextir eiga að
vera jákvæðir.
Sjötti kafli frumvarpsins fjallar
um Verðjöfnunarsjóð fiskiðnaðar-
ins. Skylt er að ávaxta innstæður
hans í gjaldeyri. Frumvarpið gefur
sjávarútvegsráðherra heimild til
þess að ákveða að hækka afgjalds-
hlutfall í allt að 90% af verð-
hækkun.
I sjöunda kafla laganna, sem
fjallar um vinnumarkaðsmál er
lagt til að sett verði á stofn á
vegum félagsmálaráðuneytisins
upplýsinga- og vinnumiðlunar-
skrifstofa fyrir allt landið. Þá er
gert ráð fyrir að frumvarpinu, ef
það verður að lögum, verði fylgt
með reglugerð um nánari fram-
kvæmd laganna. Næstsíðasti kafli
laganna er svo um niðurfellingu
skyldu ríkissjóðs til þess að inna
af hendi fjárframlög til ákveðinna
sjóða og verkefna, og að jafnframt
renni markaðir tekjustofnar
þeirra í ríkissjóð.
I frumvarpinu er gert ráð fyrir
að lögin taki gildi 31. desember
1978 eða eigi síðar en fyrir
afgreiðslu fjárlaga fyrir árið 1979.
Loðnuafurðir 16% af öll-
um vöruútflutningi ársins
Loðnuaflinn um ein milljón lesta er loðnubann gekk í gildi
Tveir bátar kærðir fyrir að vera of lengi við veiðarnar
LOÐNUVEIÐITÍMABILINU
lauk á þessu ári á miðnætti í
fyrrinótt og hafa íslendingar
veitt á árinu um 965 þúsund tonn
af loðnu á miðum hér við land. Að
auki fengu Færeyingar heimild
til að veiða hér síðasta vetur og
veiddu þeir rúm 35 þúsund tonn,
þannig að loðnuaflinn á íslands-
miðum nemur alveg um einni
milljón lesta.
Utflutningsverðmæti loðnuafl-
ans á árinu nemur um 26—27
milljörðum króna, en skiptaverð-
mæti útgerða og til áhafna skip-
anna um 13 milljörðum. Á sumar-
og haustvertíðinni varð útflutn-
ingsverðmætið um 15.5 milljarðar
króna. Reikna má með að verð-
mæti útflutnings loðnumjöls og
lýsis nemi um 20% af útflutningi
sjávarafurða á árinu og um 16% af
öllum vöruútflutningi lands-
manna. Þessar tölur verður að
taka með fyrirvara, þar sem
nákvæmar skýrslur liggja ekki
fyrir og þá ekki heldur tölur um
afla báta á sumar- og haustvertíð-.
inni, en varla skeikar miklu í
þessum tölum.
Sigurður RE var aflahæst þeirra
54 skipa, sem voru á loðnuveiðun-
um með 21.208 lestir, en nokkur
skipanna voru aðeins í stuttan
tíma við veiðarnar. Leyfi til
loðnuveiðanna í sumar var gefið
15. júlí og þann 17. júlí tilkynntu 5
bátar um afla. Er loðnubannið
gekk í gildi í fyrrinótt voru
nokkrir bátar að veiðum og eftir
nóttina tilkynntu fimm þeirra um
afla. Má því segja að sjómennirnir
hafi sumir hverjir verið að fram á
síðustu mínútu og einhverjir
þeirra sennilega lengur.
Varðskip kom að 2 loðnuskipum,
Pétri Jónssyni og Sæbergi SU, að
veiðum milli klukkan 4 og 6 í
gærmorgun um 45 sjómílur norð-
vestur af Straumnesi. Skipstjórum
þessara skipa var tilkynnt að
Landhelgisgæzlan áliti að skipin
væru á ólöglegum veiðum og þeir
yrðu kærðir. Áð sögn Landhelgis-
gæzlunnar ætluðu bæði skipin til
Hafnarfjarðar og hefur bæjar-
fógetanum þar verið send skýrsla
um málið.
Fimm skip tilkynntu um afla í
fyrrinótt og voru það Pétur
Jónsson með 580 tonn, Náttfari
með 530, Ársæll 350, Huginn 250
og Sæbærg með 150 lestir.
Á árinu voru það 16 skip, sem
fengu meira en 21 þúsund lestir af
loðnu og voru Börkur frá Neskaup-
stað og Gísli Árni langhæst í
þessum flokki, en Sigurður RE,
sem fékk mestan afla í sumar og
haust, var í fyrravetur frá veiðum
vegna bilana.
Eftirtalin skip fluttu mestan loðnuafla á land á árinu:
Vetur Sumar/ Haust Samtals
Börkur 16.689 16.377 33.066
Gísli Árni 15.627 16.424 32.051
Pétur Jónsson 14.288 14.564 28.752
Víkingur 12.755 14.252 27.007
Örn 15.617 10.061 25.678
Albert 11.763 12.965 24.728
Loftur Baldvinss. 9.850 14.328 24.178
Skarðsvík 10.446 13.530 23.976
Hilmir 10.880 12.982 23.772
Súlan 11.202 12.451 23.653
Hákon 9.493 13.954 23.447
Huginn 11.062 12.380 23.442
Hrafn 10.255 12.461 22.716
Gýgja 10.883 11.241 22.124
Gullberg 11.611 10.014 21.625
Sigurður 21.208 21.208
Birgir ísl. Gunnarsson:
Vinstri meirihlutinn
hefur ekkert gert
í atvinnumálum
í apríl s.l. var samþykkt í
borgarstjórn ítarleg stefnuskrá
í atvinnumálum Reykvíkinga.
Stefnuskrá þessi var gerð fyrir
frumkvæði sjálfstæðismanna í
borgarstjórn. I henni var fjallað
um marga þætti atvinnumála,
smáa og stóra, sem allir miðuðu
að því að örva atvinnulíf í
Reykjavík, ekki sízt á sviði
framleiðslugreina.
Ágreiningur var um þessi mál
í borgarstjórn, einkum milli
sjálfstæðismanna og Alþýðu-
bandalagsins, en þeir síðar-
nefndu lögðu fyrst og fremst
áherzlu á ýmis sósíalistisk
úrræði. Vildu þeir að borgin
sjálf tæki þátt í atvinnurekstri í
ríkari mæli eða settu einka-
aðilum ýmis skilyrði. Við sjálf-
stæðismenn vildum örva
einstaklingana til framtaks í
sem ríkustum mæli og töldum
að borgin hefði til þess ýmis ráð.
Lokakafli stefnuskrárinnar
fjallaði um 10 atriði, sem koma
ættu til framkvæmda þegar á
þessu ári. Efnislega var ekki
mikill ágreiningur um þau að
öðru leyti en því, að vinstri
flokkarnir í borgarstjórn réðust
af hörku á okkur sjálfstæðis-
menn fyrir það að ætla að gera
allt of lítið á þessu ári. Um-
ræður um það voru áberandi í
kosningabaráttunni og í sjón-
varpsumræðunum laugardaginn
fyrir borgarstjórnarkosningar
töldu fulltrúar vinstri flokkanna
það bera vott um áhugaleysi
okkar sjálfstæðismanna á at-
vinnumálum, að ekki væri gert
ráð fyrir meiri aðgerðum á
árinu.
Með þessar umræður í huga
hefði mátt halda að vinstri
menn myndu snúa sér af alefli
að því að framkvæma þetta
lítilræði. Maður hefði haldið að
áhugi þeirra næði lengra en að
tala fram að kosningum. Þar
sem árið er senn á enda bar ég
fram fyrirspurn á síðasta
borgarstjórnarfundi um það,
hvað liði framkvæmd þeirra 10
atriða, sem borgarstjórn í apríl
samþykkti að framkvæma- á
Ekkert gert
Sigurjón Pétursson varð fyrir
svörum og í svari hans kom
fram að nánast ekkert hefur
verið gert. Fæst þeirra atriða
höfðu í för með sér útgjöld fyrir
borgarsjóð. Það sem fyrst og
fremst þurfti var áhugi á
málinu. Sá áhugi virðist hafa
fallið niður eftir kosningar.
Hér skulu nefnd nokkur dæmi
úr þessum 10 atriðum. Efla átti
starf borgarinnar á sviði at-
vinnumála, styrkja hagfræði-
deild til þeirra verkefna og sjá
henni fyrir nauðsynlegri starfs-
aðstöðu. Hagfræðideild átti að
leggja starfsáætlun fyrir
borgarráð eigi síðar en 1. júlí s.l.
Upplýst var að borgarhag-
fræðingur hafði skilað starfs-
áætlun á réttum tíma, en hún
síðan lögð til hliðar og ekki
fengist rædd í borgarráði.
Veita átti styrk úr Fram-
kvæmdasjóði Reykjavíkur-
borgar til rannsóknar á
nýiðnaðartækifærum í Reykja-
vík. Var sérstök fjárveiting 20
millj. króna ætluð í þessu skyni.
Ekkert hafði verið gert í þessu,
engin tilraun gerð til að semja
reglur um úthlutunina og því
síður að auglýst hefði verið íftir
umsóknum um styrki.
Endurskoðun á gjaldskrá
Rafmagnsveitu Reykjavíkur að
því er tæki til gjaldtaxta at-
vinnulífsins átti að vera lokið
fyrir 1. nóvember. Því er ekki
lokið.
Taka átti í notkun kælda
fiskmóttöku í Bakkaskemmum
fyrir útgerðarfyrirtæki í
Reykjavík. Enn vantar kæli-
tækin.
Reysa átti viðgerðarhús á
Ægisgarði. Það hefur ekki enn
séð dagsins ljós.
Taka átti á árinu ákvörðun
um Iðngarða í Reykjavík og
leggja fram greinargerð um
staðarval, skipulagningu, leigu-
kjöt og annað rekstrarfyrir-
komulag. Ekkert hefur verið
gert í því.
í alla lóðarsamninga um
iðnaðarhúsnæði átti að taka
ákvæði, sem tryggðu að
húsnæðið yrði ekki tekið til
annarra nota nema með sam-
þykki borgarráðs. Það hefur
ekki verið gert.
Koma átti á samstarfi
Reykjavíkurborgar og samtaka
iðnaðarins um innkaup og fram-
kvæmdir borgarinnar. Því sam-
starfi hefur enn ekki verið
komið á.
Eina atriðið af þessum tíu,
sem komizt hefur í framkvæmd
er að hagkvæmnisathugun, sem
fram hefur farið á vegum
hafnarinnar um staðsetningu
skipaviðgerðarstöðvar, er lokið.
Ekkert annað hefur verið gert.
Af þessu má ljóst vera að öll
stóru orðin, sem vinstri menn
höfðu uppi fyrir kosningar um
eflingu atvinnulífs, eru mark-
leysa ein. Þeir hafa engan áhuga
sýnt á þessum málum eftir
kosningar.
Friðrik Ólafsson forseti Fide:
Vona að Korchnoi-málið komi
ekki til kasta dómstólanna
— hefur leitað til stjórnvalda vegna Fide-skrifstofu hér á landi
„Korchnoi hefur stefnt forseta Fide og jafnframt Karpov og verður málið tekið fyrir í
Amsterdam 7. marz næstkomandi, ef Korchnoi gerir sig ekki ánægðan með endanlega
afgreiðslu Fide á máli hans. Það hefur verið gengið frá því að fá hollenzkan lögfræðing
til að fara með málið fyrir Fide, ef til kemur sem ég vona að ekki verði. Það er allt annað
en þægilegt að fá svona mál í arf, því að ég hefði heldur kosið að geta gefið mig óskiptan
að þeim f jölmörgu málum, sem fyrir liggja, og þeirri uppbyggingu, sem ég hef áhuga á að
beita mér fyrir“, sagði Friðrik ólafsson forseti Fide í samtali við Mbl. í gær, en Friðrik er
nú nýkominn úr sinni fyrstu heimsókn sem forseti Alþjóðaskáksambandsins til skrifstofu
sambandsins í Amsterdam.
„Megintilgangurinn með þess-
ari ferð okkar Sveins Jónssonar
gjaldkera sambandsins var ann-
ars vegar að samræma rekstur
skrifstofunnar í Amsterdam og
þeirrar skrifstofu, sem verður
hér heima, og hins vegar er
gjaldkerinn ábyrgur fyrir fjár-
málum sambandsins, þannig að
það er mikilvægt að hann geri
sér góða grein fyrir því hvernig
staðið er að fjármálum Fide og
því hvort einhverra úrbóta er
þar þörf. Ég held að árangurinn
af þessari ferð hafi verið allgóð-
ur, að minnsta kosti tel ég að við
höfum gert okkur grein fyrir því
í aðalatriðum, hvernig bezt er að
haga starfseminni, þannig að
ekki komi að sök þótt unnið sé í
tveimur löndum.
Það er ljóst að fyrsta kastið er
ekki ástæða til að gera neinar
stórbreytingar á daglegum
rekstri skrifstofunnar í Amster-
dam. Vissir þættir, sem nú falla
undir þá skrifstofu, koma heim
til okkar í framtíðinni, en
þennan flutning er rétt að
framkvæma í áföngum þannig
að engin truflun verði á starf-
seminni og heldur ekki ef og
þegar að því kæmi að starfsemin
yrði flutt hingað til lands.“
— Ertu búinn að fá skrifstofu
fyrir Fide hér á landi?
„Ég hef leitað til stjórnvalda
vegna þess máls og ég vona að
það verði leyst sem fyrst svo að
starfsemin geti komizt í fullan
gang.“
— Hafa einhver ferðalög þín
sem forseta Fide verið ákveðin?
„Mér er það mikið kappsmál
að hefjast handa við að koma
hugmyndum mínum í fram-
kvæmd, eftir því sem tækifæri
bjóðast til. Ég álít það mjög
mikilvægan þátt forsetastarfs-
ins að komast í persónulegt
samband við forystumenn skák-
sambanda til að kynnast sjónar-
miðum þeirra og afla mér
Friðrik Óiafsson
þekkingar á vandamálum
viðkomandi skáksambanda til að
komast að raun um hvernig Fide
getur bezt veitt aðstoð sína. I
leiðinni hefði ég svo áhuga á að
reyna að glæða skilning stjórn-
valda á gildi skákarinnar.
Eftir forsetakjörið í Buenos
Aires átti ég viðræður við
fjölmarga aðila um samvinnu
Fide og skáksambanda þeirra.
Þessar viðræður voru mjög
gagnlegar og vinsamlegar og ég
varð þess áþreifanlega var að
hugmyndir mínar um uppbygg-
ingu skákstarfsins féllu þeim vel
í geð og þá auðvitað sérstaklega
fulltrúa þeirra landa, þar sem
skákin er skammt á veg komin.
Mér hafa borizt fjölmörg heim-
boð: frá Asíu, Afríku og víðar og
þar á meðal frá fjölmörgum
skáksamböndum sem ekki
studdu mig á kosningunum. Ég
hef ekki gert neina ferðaáætlun
ennþá, þannig að það er of
snemmt að segja eitthvað ákveð-
ið í þeim efnum.“
— Heldur þú að baráttan um
forsetaembættið eigi eftir að
verða þér einhver fjötur um fót?
„Ég held ekki. Eins og ég sagði
áðan átti ég mjög vinsamlegar
viðræður við fulltrúa ýmissa
skáksambanda sem ekki studdu
mig til forsetastarfsins, þannig
að ég er mjög bjartsýnn um að
takast megi að halda friðinn
innan Alþjóðaskáksambandsins.
Þá átti ég mjög gagnlegar
viðræður við fulltrúa sovézka
skáksambandsins og þeir hafa
farið þess á leit við mig að ég
heimsæki Sovétríkin við fyrsta
tækifæri til frekari viðræðna."
— Þegar framboð þitt var
tilkynnt léztu þau orð falla að
stjórnmálin hefðu um of sett sitt
mark á starfsemi Fide. Heldur
þú að stjórnmálin eigi eftir að
gera þér erfitt fyrir?
„Auðvitað er alltaf hægt að
búast við því að pólitíkin skjóti
upp kollinum hér eftir sem
hingað til. Ég vona hins vegar að
ég beri gæfu til að bregðast rétt
við henni og leysa málin á
viðunandi hátt.
Það er ennþá mín skoðun að
skákin eigi ekki að vera auka-
atriði í starfsemi Fide.“
Morgunblaðið mun á þriðju-
daginn birta viðtal við Friðrik
Ólafsson, þar sem hann gerir
grein fyrir tillögum sínum varð-
andi hugmyndir sem hann setti
fram á Fide-þinginu í Buenos
Aires um útbreiðslu skáklistar-
innar.