Morgunblaðið - 22.12.1978, Blaðsíða 22

70
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. DESEMBER 1978
Iðnaðarráðuneytið:
Sami árangur til
jöfnunar næst með
sælgætisg j aldinu
Morgunblaðinu hefur borizt
eftirfarandi athugasemd frá
iðnaðarráðuneytinu.
„Morgunblaðið birtir föstud. 15.
des. s.l. viðtal við sælgætisfram-
leiðanda um þá hugmynd að leggja
gjald á innflutt sælgæti. Sælgætis-
framleiðandinn segir, að
tilgangurinn með þessari ráðstöf-
un sé að komast undan þvi að
greiða niður mjólkurduftið til
sælgætisgerðar.
Svo er ekki. í stað þess hins
vegar að ríkissjóður greiði niður
innlend landbúnaðarhráefni til
sælgætisgerðar til að jafna sam-
keppnisstöðu greinarinnar við
innflutt sælgæti sem býr við mun
lægra verð á landbúnaðarhráefn-
um er farin sú leið að leggja
sérstakt innflutningsgjald á inn-
flutt sælgæti. Með þessu móti
næst sami árangur til jöfnunar
samkeppnisstöðu greinarinnar og í
sumum tilvikum mun samkeppnis-
staða hennar batna frá því sem
verið hefur enda er gert ráð fyrir
því að verðhlutfall innlendra
landbúnaðarhráefna, óniður-
greiddra, miðað við heims-
markaðsverð breytist ekki veru-
lega frá því sem verið hefur
undanfarin misseri.
Það hefur lengi verið ljóst að
Islendingar yrðu í samræmi við
skuldbindingar okkar gagnvart
EFTA og EBE að leyfa frjálsan
innflutning á sælgæti. Ymsar
ástæður hafa á undanförnum
árum orðið þess valdandi að af því
hefur ekki orðið. Með gjaldtöku
þessari er hins vegar ekkert lengur
því til fyrirstöðu að svo verði. Þá
er það síðast en ekki síst mikil-
vægt varðandi gjaldtöku þessa að
gert er ráð fyrir því að tekjum af
gjaldinu verði varið til sérstakra
iðnþróunaraðgerða, en tekjurnar
eru áætlaðar um 450 m. kr. á
ársgrundvelli.
Þá má að lokum taka það fram
að gjaldtaka þessi brýtur ekki í
bága við ákvæði viðskiptasamn-
ings okkar við EFTA og EBE.“
Hilmar Jónsson:
Athugasemdir
við tvo ritdóma eftir Jóhann Hjálmarsson
Hr. ritstjóri. Leyfi mér að biðja
um rúm í blaði þínu fyrir mótmæli
gegn tveimur ritdómum eftir
Jóhann Hjálmarsson.
1. í röstinni eftir Óskar Aðalstein
í gagnrýni sinni um þá bók
kemst Jóhann að þeirri niðurstöðu
að Óskar sé rómantískur höfund-
ur, sem hefði átt að endursemja
áðurnefnda bók áður en hún var
útgefin. Það má sjálfsagt deila um
hvað sé rómantískur höfundur,
hins vegar skaðar kannski ekki að
geta þess að 1941 sendi Óskar frá
sér Grjót og gróður, sem fjallar
um lífsbaráttu verkamanns og er
sú barátta síður en svo séð í
rómantísku ljósi. I röstinni er
framfarasaga vestfirsks kaupstað-
ar. Aðalpresónurnar: Hringur,
Gyðingurinn, Tóti, Steindór, Edda,
Ríkey — allt verða þetta lifandi
persónur í höndunum á Óskari.
Hann kann sannarlega þá list að
segja sögu. Mér fannst Lífsorusta
eftir Óskar Aðalstein góð bók —
mjög góð. Þessi bók er ekki síðri.
Það kann að vera að sumum
finnist hér notaðir daufir litir.
Stundum er það rétt, að yfir allri
frásögninni hvílir dul. Óskar
Aðalsteinn er mikilvirkur höfund-
ur en með þessari og öðrum bókum
fyrr hefur hann skipað sér í sveit
bestu skáldsagnahöfunda okkar.
Eg fullyrði að I röstinni sé besta
skáldsagan á markaðnum í ár við
hliðina á Þeirri grunnu lukku,
eftir annan Vestfirðing Þórleif
Bjarnason. Ritdómur Jóhanns er
klámhögg, sem enginn hittir nema
sjálfan hann.
2. Stefnur og straumar eftir
Heimi Pálsson
Um þá bók er í fáum orðum það
að segja að hér er um mesta falsrit
að ræða, sem hingað til hefur út
komið um íslenskar bókmenntir.
Pólitískt ofstæki höfundarins er
það mikið að hann telur Olgu
Guðrúnu merkari höfund en
Gunnar Gunnarsson. Gunnar er
hvergi nefndur á nafn eins og
hann hafi aldrei skrifað bækur.
Sömu útreið fær Kristmann. Aftur
á móti er Megasar að góðu getið. í
þriðja lagi er Guðmundur Daníels-
son ekki alinn umtalsverður. Hér
hafa aðeins þrjú dæmi verið nefnd
um endaleysur, sem alls staðar
vaða uppi í bókinni. Að sjálfsögðu
duga hér engin vettlingatök. Hér
verða allir skrifandi menn að rísa
upp og mótmæla — þeir sem ekki
eru á máli hjá rauðum bókmennta-
páfum. Ritdómur Jóhanns Hjálm-
arssonar um þetta níðrit var
vesæll eins og vænta mátti: Engin
mótmæli uppi höfð, lítillega
minnst á að Gunnar Gunnarsson
væri ekki með. Hvað lengi ætlar
Morgunblaðið að hunsa óskir
lýðræðissinnaðra rithöfunda um
hæfan bókmenntagagnrýnanda?
Fundarsamþykkt Félags ísl. rit-
höfunda er þó fyrir hendi um það
mál.
sérverslun konunnar
sími I7445j
m
Laugavegi19 Reykjavik
Bókin um
Brendan
The Brendan Voyage.
eftir Tim Severin.
Hutchinson of London 1978.
Um þessa bók þarf ekki að
fjöl.vrða: allir íslendingar sem
hafa kost á því ættu að lesa hana.
Flestir munu kannast við ferð
Brendans. eftirlíking forns írsks
húðbáts, frá írlandi til Nýfundna-
lands með viðkomu í Færeyjum og
á íslandi árið 1976—77, enda hafa
margir efal'aust séð bátinn þegar
hann kom til Reykjavíkur og
kvikmyndina um ferðina sem sýnd
var í íslenska sjónvarpinu síðast-
liðið sumar. Tim Severin,
leiðangursstjóri og skipstjóri, er
ekki aðeins snillingur í öllu sem
snertir báta og smíð og meðferð
þeirra, heldur einnig í frásagnar-
listinni. Bókin The Brcndan
Voyage er það sem við köllum á
ensku „compulsive reading",
þ.e.a.s. þegar maður er einu sinni
byrjaður að lesa hana, reynist
manni erfitt að leggja hana frá
sér.
Bókin er ekki gallalaus. Efni
hennar er nógu skemmtilegt og því
þurfti ekki að reyna að gera það
„listrænna" eða meira spennandi
með því að nota brögð skáld-
skapar, eins og höfundinum hættir
stundum til. Hér nægir að leyfa
atburðunum að tala.
Efni bókarinnar er ekki aðeins
skemmtilegt, heldur einnig kemur
það íslendingum mikið við. Það
eru ef til vill ekki margir fræði-
menn beggja vegna hafsins nú
orðið sem neita enn að viðurkenna
það, að norrænir menn hafi komist
til Vesturheims löngu áður en
Kólumbus gerði það. Aftur á móti
vekur Severin nú þá spurningu,
hvort írar hafi ekki farið þessa
ferð eins mörgum öldum á undan
Bjarna Hjörleifssyni og Leifi
Eiríkssyni eins og þeir voru á
undan Kólumbusi. Þetta er
kannski ekki ný spurning en
Severin vekur hana á mjög
áberandi hátt með því að sýna
fram á, að slík ferð væri alls ekki
ómöguleg með þeim útbúnaði sem
var til taks á fyrri öldum.
Tim Severin telur latneska ritið
Navigatio Sancti Brendani
Abbatis (Sigling hins heilaga
Brendans ábóta) vera byggt á
sögulegum atburðum, en Brendan
ábóti var uppi á 6. öld og bjó
aðallega í Kerry, Clare og Galway
í Vestur-írlandi. Fræðimenn munu
að sjálfsögðu rífast um túlkun
Severins á Navigatio, en ferð hans
í húðbátnum Brendan er
staðreynd sem er ekki hægt að
neita og eitt mesta sjóafrek okkar
aldar.
Vonandi verður þessi sérstæða
og skemmtilega bók þýdd á
íslensku áður en langt um líður.
Alan Boucher.
Jólafötin frá Victor Hugo fást hjá okkur