Alþýðublaðið - 21.02.1931, Blaðsíða 2
2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Atvmnnbðtamálið ð bæjarstjórnarfnndi
Ssmuinna íhalds og Framsóknar,
Bifreiðarskattnrinn fyrir hugaði.
DagiTin eflir næst sí&asta bæj-
arstjómarfund, — þar sem bæj-
arstjórnin samþykti, að allir þeir,
sem sagt var upp bæjarviinniunni,
skyldu teknir í hana aftur, en
borgarstjóri mælti gegn þvi og
hótaði að segja af sér —, þá
kom veganefndin saman á fund.
thaldsfóltóð í niefndinni, Jakob
Möller, Hjalti og Guðrún Jónas-
son, gerðu þar samþykt um- að
„skýra“ samþykt bæjarstjórnar-
innar eins og Knúti þótti gott
vera, og var í ■ samþykt þeirra.
að þau teldu rétt, að „atvinnu-
bótav:nnu“ yrði ha'di'ð áftam með
horgarstjóraaðferðinni. Höfðu þau
það að fórsendu þessarar sam-
þyktar, að ágreLningur væri um,
hvemiig skilja bæri samþykt bæj-
arstjórnarinnar(!). Fulltrúi Al-
þýðuflokks’ns í nefndinni, Ágúst
Jósefsson, lét böka í fundargerð
nefndarinnar, að hann væri ó-
samþykkur þessari samþykt henn-
ar.
Á síðasta bæjarstjórnarfundi
víttu fulltrúar Alþýðuflokksins
harðlega þessa lögleysu íhaidsins
í veganefndínni, að gera samþykt
um að snúa við bæjarstjórnar-
samþykt og kalla það skýringu
á henni, og allan skrípaleik i-
haldsins i atvinnubótamálinu.
Flutti þá Stefián Jóh. Stefánsson
svo felda dagskrártillögu:
„Með því að bæjarstjómin
hefir á fundi sínum 5. 'þ .m. gert
ákveðna ályktun um val rnanna
í bæjarvinnu, þá getur ályktun
mairi hluta vegauefndar í engu
breytt þeirri ákvörðun bæjar-
stjórnar og tekur fimdurinn því
fyrir næsta mál á dagskrá.“
Guðmundur Jóhaunsson og j
fleiri af ihaldisfólkinu tóku nú |
að halda hátíðatónspredikanir ;
um, að það væri eingöngu vegna j
fjárskorís bæjarins, hve lítið væri i
gert að atviinnubótum.
Ólafur Friðriksson benti þeim
þá á, að siitt er hvað, atviinnu-
bætur og orðagjálfur. Þeir, sem
væru heilhuga um atvinnubætur,
hlytu að greiöa atkvæði með þvi j
að hafist sé handa um utvegun
fjár til atviinnubótanna, og kæmi :
(brátt í ljóis, hvort þeir, siem óð- ;
ast væru að sverja fyrir tvíveðr-
«ng í imálinu, meintu það, sem
þeir segðu, eða það væri fals eitt.
Fíutti hann þá svo hljóðandi til-
lögu:
„Bæjarstjónn ákveður aö auka
atviinnubótavinnuna um tvö
hundruð manns og fara fram á
við bankana, að þeir láni hænum
i þVí iskyni 60 þúsund kr.“
Þar með fengju 200 menn alt
að mánabarvinnu í viðbót við þá,
sem n ú eru í bæjarvinnu.
Jakob Möller hóf fyrstur and-
mæli gegn því, að tillagan yrði
samþykt, en hvortó hann né aðrir
iha'd m::nn vi'.du. hætta á að fella
hjá að greiða atkvæði um hana.
Fyrst lagði Jakob til, að tillög-
unni yrði vísað til fjárhags-
nefndar. Þá kom Einar Amórsson
með dagskrártillögu um að vísa
tillögu Ólafs frá. Það fanst Ja-
kobi enn meira snjailræði og félst
á það. Ól. Fr. skoraði á íhalds-
menn að sleppa allri hræsni og
vera annað hvort með eða móti.
tillögu hans, svo að þeir kæmu
til dyranna eins og þeir væru
klæddir. Það vildi íhalds’.iðið
með engu móti og samþykti þvl
með öllum ,sínum atkvæðum dag-
skrártillögu Einars,, og þótt hún
kæmi hvergi nærri fyrri hluta
tillögu Ólafs, þá neitaði ihalds-
fóltóð með atkvæðagreiðslu, að
fyrri hluti hennar fengi að koma
til atkvæða, heldur teldu þeir
hienni allri vísað frá með því að
samþykkja dagskráríillögu Ein-
ars.
Tillögu St. J. St. gegn frum-
hlaupi íhaldsins í 'veganefndinni
feldi íhaldið með 5 atkvæðum
gegn atkvæðum jafnaðarmann-
ann,a 5, en aðrir sátu hjá þeirri
atkvæðagreiðslu.
Að svo gerðu kom íhaldsliðið
sér hjá að greiða atkvæði um
fundargerð veganefndar með
jekkert í fundargerðinni, sem kem-
ur til atkvæða," sag'ði Pétur Hall-
dórsson, sem stýrði fundinum, og
byrjaði á næsta máli.
Ágúst' Jósefsscn flutti tillögu
þá, er inú skal greina:
„BæjarstjóTmn samþykkir, að
skráning atvinnulausra manna
fari fram vikulega til loka marz-
mánaðar."
Benti Ágúst á, að þá verði
ekki um það deilt, hve margir
eru atvinmilausiT á hverjum
tníma, og þá sé líka bægt að
sýna bankastjórunum þær skýrsl-
ur og benda á: Svona mörgum ■
atvinnulausum mönnum þurfum
við að sjá fyrir vinnu. Það myndi
herða á þeim að vei'ta þau lán,
sem til þess þurfi.
Knútur kvað það, að koma á
atvinnubótum fyrir alla, sem
þurfa vinnu, en hafa hana ekki,
alls ektó vexia það, sem hann og
samherjar hans meini með at-
vinnubótum. Svo langt hafi þeir
alidrei ætlað sér að ganga. Einn-
ig sagðd hann, að bærinn gæti
ekkert „m:st“ til atvinnubóta af
300 þúsund kr. íáni, sem fengið
er hjá bönkumum. Þegar Guð-
mundiir Jóhannsson heyrði þau
ummæli Knúts, sagði hann: „Við
getum áreiðan'ega treyst borgar-
stjóranum í þessu máli“
Ektó var ihaldsliöið á að sam-
þykkja tillögu Ágústs um skráxv
ingu atvinnulauss fólks. Nú var
það Guðmumdur Jóhannsson, sem
tók upp ,,:snjallræö&“ Einars og
flutti • dagskrártillögu, sem var
raunar um alt annað efni, og
Við 1. umræðu í neÖri deild
alþingis um bifreiðaskattsfrum-
varp það, er stjómin flytur, benti
Haraldur Guðmundsson á, að í
fjárlagafrumvarpi stjómarinnar er
bifreiðaskattuTinn samkv. gild-
andi lögum áætlaður 80 þúsund
kr., en í greinargerð bifreiða-
skattsfrumvarpsins er skatturinn
samkvæmt þvi áætlaður 300 600
kr. Hækkunim er þvi áætluð
220 600 kr., og er það þó senni-
lega alt of lágt áætluð. í grein-
argerðinni er einnig gert ráð fyr-
i:r, að núverandi skattur svari til
80 aura gjalds á venjulega 7
manna fólksbifreið fyrir hvem
100 km. akstur, en samkvæmt frv.
kr. 1,98 eða næstum 2 kr., hvort
tveggja miðað við 30 þús. km.
akstur á ári, og er þá hækkunin
samkvæmt því alt að 150‘Vo-
Skatturinn er nú 250 kr. á ári. af
siíkri bifreið, en yrði samkvæmt
þessum forsendum nálega 625 kr.
á ári. Taldi Haraldur, að hækk-
unin myndi þó reynast mun
meiri, því að áætlunin í grein-
argerð ÍTumvarpsins væri alt of
gústs skyldi vísað frá. Og íhalds-
liðið ait með tölu samþykti til-
lögu Guðmundar.
Síðar á funidinum kom atvinnu-
bótamálið aítur á dagskrá í sam-
bandi við fundargerð fjárhags-
niefndar. Þá flutti Haraldur Guð-
mundsson þessa tillögu:
„Bæjarstjóm ályktar að taka
nú þegar 190 atvinnulausa menn
í vinnu til viðbótar þcim, er
fengið hafa, og felur atvinnu-
bótanefnd að tilnefna þá.“
Þá var Jakob Möller ekki seinn
á sér að leggja tid, að þeirri til-
lögu yrði visað til fjárhagsnefnd-
ar, — svo að íhaldsfóltóð slyppi
við að greiða atkvæði um hana.
Samþykti íhaldsliðið tillögu Ja-
kobs gegn atkvæðmn jafnaðar-
manna, en komst ekki hjá að
gera það með nafnakalli.
Af þessum tilburðum íhalds-
■manna geta allir séð, hversu
mikil er einlægni þeirra í að
ráða bót á atvinnuleysinu.
Ffá FiskifélagsfMradimim.
Útflatningur isfiskjar o. fl.
Aðalfundur Fiskifélagsins, sem
haldinn var fyrir nokkTum dög-
um, samþykti áskorun til alþingis
og ríkisstjómaT um að beitast
fyrir því að hafist verði handa
um útflutning á ísvörðum fiski,
með því annað hvort að semja
við útlend eða innlend eimskipa-
félög um reglubundnar ferðir
milli nokkurra helztu fiskveiði-
stöðvanna og erlendra markaðs-
lág. Einnig benti hann á, a0
skatturinn verður langþyngstur á
vömflutningsbifreiðum og þeinj>
fólksflutnLngshifreiðum, sem mesí
eru notaðar, en afarmiklu minnff
af skemtibifreiðum einstaklinga.
Þannig er „litla ljóta fmmvarp-
ið“, sem Ólafúx Thors flutti forð-
um, orðdð að stóm ljótu stjóroar-
frumvarpi, sameiginlegu „Fram-
sóknar"- og íhalds-frumvarpii.
Að lokum henti H. G. á, að nú
væru sén öll frumvörp stjómar-
irinar í tolla- og skatta-málum,
Tollarniir eru hækkaðix, en tekju-
og eigna-skatturinn stendur í
stað. „Framsóknar"- og íhalds-
flokkarnir hafa samið frumvörp-
On í sameinángu. Svo hefir Einaas
ráðherra tekið þau til flutnings.
Þarna er inniLegasta samvinna
milli íhalds og „Framsóknar",
samvinna um að hækka tollana af
nauðsynjum almennings, en verj-
ast hækkun á skatti' af hátekjura
og eignum', — samtök beggja i-
haldanna gegn hagsmunuan ai-
þýðunnar í landdnu.
stöðva ellegaT að ríkið tætó skip
á leigu, sem önnuðust þessar
ferðir.
Af öðrum samþyktum, er gerð-
ar vom á funtdinum, skal hér get-
ið tveggja. Önnur var áskoran
til alþingis um að fella niður 8»
gr. í lögum frá 1928 um drag-
nótaveiðdr í landhelgi á ákveðnn
um stöðum alt árið, en samkv.
lögunum eru þær ella bannaöar
að eins 9 mánuði ársins.
Hin var samþykt eða yfirlýsing
um, að fundurinn vildi að fyrir-
komulag Fiskifélagsins haldist 6-
breytt eða sé áfram á sama
grundvelli og verið hefir.
í gær fór fram 1. umræða um
þessi stjórnarfrumvörp: í neðri
deild um þrjú tollafrumvörpin,
bifreiðaskattinn, vitagjald og af-
greiðslugjald stópa, og um ríkis-
bókhald og . endurskoðun. Var
þeim öllum visað til fjárhags-
nefndar. í efri deild: Um kirkju-
garða, vísað til mentamálanefnd-
ar, og um veitingu prestakalla,
vísað til allsherjamefndax.
Jafnaðaraseim vinna anka-
hosningn í Englandi.
Lonidon, 20./2. U. P. Frú Leab
Manning (jafn.) bar sigux af
hólmi í aukakosningunni í East
Islington, með 10 591 atkv. Crit-
chley (rítósfl.) hlaut 8 314, Miss
Cazalet (íhaldsfl.) 7 182 og Craw-
ford (frjálsl) 4 450.
hana beinlíniis. Þeim þótti vissara
að fara krókaleið til að koma sér - spyrti við hana, að tillögu Á-