Morgunblaðið - 29.12.1978, Side 17
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 29. DESEMBER 1978 17
Verðlaunasjóður Ásu Guðmundsdóttur Wright:
Haraldi Sigurðssyni veitt
heiðursverðlaun 1978
HEIÐURSVERÐLAUN 1978 úr
vorðlaunasjóði Ásu Guðmunds-
dóttur Wright voru í gær veitt
Ilaraldi Sigurðssyni fyrrum
bókaverði fyrir veigamikið
framlag hans til rannsókna á
sögu kortagerðar um Island.
Afhending verðlaunanna fór
fram í Norræna húsinu og
afhenti þau dr. Sturla Friðriks-
son formaður stjórnar sjóðsins,
en auk hans eru í stjórn herra
Kristján Eldjárn og dr.
Jóhannes Nordal. Hlaut Har-
aldur Sigurðsson fjárhæð, sem
nemur 400 þúsund krónum,
auk heiðursskjals og silfurpen-
ings með ígreyptri mynd stoín-
anda sjóðsins, frú Ásu
Guðmundsdóttur Wright.
Haraldur Sigurðsson flutti
þakkarávarp og minntist gef-
andans, frú Ásu Wright, en 60
ár eru nú liðin frá stofnun
sjóðsins. Var hann stofnaður til
minningar um eiginmann, aett-
ingja og venzlamenn Ásu.
Viðurkenningar eru veittar úr
sjóðnum Islendingum, sem unn-
ið hafa veigamikið afrek á
Islandi eða fyrir ísland.
Haraldur Sigurðsson er fædd-
ur hinn 4. maí 1908 á Krossi í
Lundarreykjadal í Borgar-
fjarðarsýslu. Stundaði hann
nám við Menntaskólann á Akur-
eyri og var bókavörður við
Landsbókasafn íslands frá ár-
inu 1946 þar til hann lét af
störfum nú á þessu ári.
Haraldur hefur fengizt við
ýmis ritstörf, frumsamið og þýtt
bækur og séð um útgáfu ýmissa
annarra. Ritaði hann eina af
Árbókum Ferðafélags íslands
árið 1954, lýsingu Borgar-
fjarðarsýslu norðan Skarðsheið-
ar.
Veigamesta ritverk Haralds
Sigurðssonar er Kortasaga
íslands, sem gefin hefur verið út
í tveimur bindum hjá Bókaút-
gáfu Menningarsjóðs og Þjóð-
vinafélagsins. Kom fyrra bindið
út árið 1971, en hið síðara á
þessu ári. í ritum þessum hefur
Haraldur rakið og brotið til
mergjar þá kortagerð, þar sem
ísland kemur við sögu. Hann
hefur sýnt fram á skyldleika í
gerð korta og leitt rök að því
hvaðan heimildir væru fengnar
við skráningu hinna ýmsu
erlendu korta og rakið þróun
íslenzkrar kortagerðar.
Fjallað er í fyrra bindinu um
elztu heimildir um uppdrátt
Islands í kortum, en Island
kemur fyrst við sögu lándabréfa
kringum árið 1000. Sagan er
síðan rakin frá upphafi til loka
16. aldar. í seinna bindinu er
lýst kortagerð Guðbrands
biskups Þorlákssonar og lýkur
bókinni með kafla um Björn
Guðlaugsson og verk hans á
þessu sviði.
Við afhendinguna í gær sagði
dr. Sturla Friðriksson, að í
þessum tveimur bindum hefði
Haraldur fært hér saman á einn
stað fyrri þekkingu og aukið við
heimildum um þennan merka
þátt í íslenzkri sögu og landa-
fræði. Þessi kortagerð er mikil-
vægur liður í auknum kynnum
okkar af landinu og með ritum
sínum um Kortasögu hefur
Haraldur lagt fram drjúgan
skerf til þekkingar okkar á
þróun þessa veigamikla þáttar í
íslenzkri menningarsögu.
Haraldur Sigurðsson veitir verðlaununum móttöku úr hendi dr. Sturlu Friðrikssonar í
Norræna húsinu í gær.
Akranesi, 28. desembcr.
TOGARINN Krossvík AK kom
frá Danmörku á Þorláksmessu úr
viðgerð. Togarinn Óskar Magnús-
son AK landaði afla sínum hér í
Síbreytileg
litadýrð og jóla-
trésskemmtanir
Miðhúsum, 28. des.
JÓLIN hafa verið einkar friðsæl
hér og skammdegissíbreytileg
litadýrð. Messað var á Reykhólum
í Garpsdal á annan í jólum, en
séra Skírnir Garðarsson sóknar-
prestur í Búðardal þjónar nú
prestakallinu. I dag eru í Króks-
fjarðarnesi og Reykhólum jóla-
trésskemmtanir og mætir séra
Skírnir þar á báðum stöðum.
— Sveinn.
dag. 61 lest, eftir þriggja sólar-
hringa veiðiferð. Krossvík og
Óskar fara á veiðar í dag.
Togarinn Haraldur Böðvarsson
AK 12 landaði hér 150 lestum af
blönduðum fiski á Þorláksmessu
og hafði. þá aflað um 4000 lestir á
árinu, sem er með hæsta afla
togaranna á ári. Síldar- og fiski-
mjölsverksmiðjan hefur lokið við
að vinna úr 23600 lestum af loðnu
sem bárust til hennar á vertíðinni.
Útskipanir á sjávarafurðum hafa
verið nokkuð örar að undanförnu.
Jólahátíðin fór nokkuð friðsam-
lega fram í fallegu veðri og vel
skreyttum bæ að öðru leyti en því
að bifreiðaumferð var mjög mikil
og hávaðasöm og ein dýrmæt
bifreið var eyðilögð í útafakstri en
hún hafði verið tekin traustataki.
Slys urðu ekki á mönnum í þessu
tilfelli.
— Júlíus
Garðar Sigurðsson alþingis-
maður sagði í samtali við Mbl. í
gærkvöldi að hann teldi skref
útvegsbænda í gagnasöfnun
mjög gott, því að þar væru
staðreyndirnar lagðar á borðið.
Garðar kvað það ljóst að efna-
þagsdæmið hjá mörgum væri
það slæmt að ekki yrði róið nema
að lausn fengist í málinu og benti
hann á að mestu vanskilaskuld-
irnar væru gagnvart þjónustu-
fyrirtækjum í bænum sem hefðu
um skeið verið staðgenglar
bankans.
„Við gátum lítið sagt á þessum
fundi,“ sagði Garðar," en að
mínu mati er von til að bjarga
vandræðum af þessum vanskila-
og yfirdráttarskuldum og vaxta-
skuldum með sameiningu í lengri
lán og til þess þyrfti peninga ef
fært reyndist frá Seðlabankan-
um. Við munum beina þessu til
stjórnvalda og málið verður
kynnt fyrir ríkisstjórninni, en ég
þori ekki að segja um hvernig
þetta muni þróast, því að þessi
vandi er líka á Suðurnesjum og á
fleiri bátasvæðum. Það kom þó
MORGUNBLAÐIÐ hafði í gær
samband við Gunnar Möller hjá
Tryggingastofnun ríkisins og
innti frétta af fjárhagsstöðu
stofnunarinnar. en það kom fram
í fréttum fyrir jól að um 2500
millj. kr. vantaði þá til þess að
stofnunin gæti staðið við skuid-
bindingar sfnar.
Gunnar kvað útgjöld hafa farið
fram úr því sem fjárlög hefðu gert
ráð fyrir og hefði það verið
óhjákvæmilegt, fyrir bragðið
fram á fundinum hér að menn
eru tilbúnir til að lúta meiri
stjórnun í þessum málum, bæði
til að rýmka og herða að, en
mergurinn málsins er sá að
aflamagn hér um slóðir hefur
dregist feikilega saman á s.l.
árum,“
stæði upp á ríkissjóð þar sem hann
hefði ekki getað gert upp sinn hlut.
Þá kvað Gunnar allmörg sveitarfé-
lög skulda stofnuninni talsvert í
sjúkrasjóð og allt stuðlaði þetta að
því að við erfiðleika væri að glíma.
Kvað Gunnar hér um að ræða
nokkur hundruð milljónir króna
sem á vantaði til þess að endar
næðu saman um áramótin, en ekki
taldi hann þá upphæð vera yfir
1000 milljónir króna. Kvaðst
Gunnar eiga von á að þessi vandi
leystist eftir áramótin.
r
Utvegsbændur í Eyjum:
Senda forsætisráð-
herra gögn umvandann
ÚTVEGSBÆNDURNIR í Vest-
mannaeyjum sem að undan-
förnu hafa kynnt slæma stöðu
útgerðarinnar og aflað gagna
þar að lútandi héldu í fyrradag
fund í Eyjum með þingmönnum
frá Eyjum og þar á meðal
Magnúsi Magnússyni sem gegn-
ir störfum sjávarútvegsráð-
herra, en aðrir þingmenn voru
Guðmundur Karlsson og Garðar
Sigurðsson og Ililmar Rós-
mundsson varaþingmaður. Á
íundinum voru mál útvegsbænd-
anna kynnt og rædd og m.a. var
fjallað um ýtarlega skýrslu
útvegsbænda um stöðu málsins.
Var ákveðið á fundinum að rita
forsætisráðherra bréf með
skýrslunni og biðja um að málið
verði tekið föstum tökum til
þess að sá stóri hluti bátaflotans
í Eyjum, sem málið snertir, geti
hafið vertíð eftir áramótin.
Fram hefur komið að vanskila-
skuldir bátaflotans eru á 2.
milljarð króna. Morgunblaðið
hafði í gærkvöldi samband við
Ólaf Jóhannesson forsætisráð-
herra og spurðist fyrir um
málið en honum hafði þá ekki
borizt bréf útvegsbænda.
Akranes:
Hefur landað 4000
tonnum á árinu
Tryggingastofnun ríkisins;
Hundruð millj.
vantar til að
ná endum saman
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur:
Kjaradeilu einróma
vísað til sáttasemiara
Á FUNDI trúnaðarmannaráðs
Verzlunarfélags Reykjavíkur sem
haldinn var í fyrrakvöld var
samþykkt einróma að vísa kjara-
deilu félagsins til sáttasemjara
ríkisins. Morgunblaðið sneri sér
til Guðmundar II. Garðarssonar
formanns félagsins og spurði um
ástæðuna fyrir þessari ákvörðun.
„Viðræður hafa staðið lengi yfir
um þá kröfu verzlunarmanna,"
sagði Guðmundur," að verslunar-
fólk byggi við sambærileg kjör og
starfsmenn hins opinbera vegna
sambærilegra starfa. Veigamikið
atriði í þessum viðræðum er að
aðilar komi sér saman um nýja og
breytta flokkaskipan í kjarasamn-
ingnum. Síðustu tvo mjnuði hefur
fjögurra manna undirnefnd skipuð
tveimur fulltrúum frá hvorum
aðila unnið að þessum málum og
var svo komið skömmu fyrir jól, að
mati okkar, að rammi væri kom-
inn að viðeigandi flokkaskipan.
Um það náðist ekki fullt sam-
komulag í viðkomandi undirnefnd
og lögðu því fulltrúar verzlunar-
manna, Magnús L. Sveinsson og
Björn Þórhallsson, fram ákveðna
tillögu sem í meginatriðum bygg-
ist á því verki sem unnið var í
undirnefndinni. Um er að ræða að
í stað 11 launaflokka verði launa-
flokkarnir 23 og að laun í hverjum
launaflokki verði ekki lægri en
ríki, sveitarfélög eða bankar
greiða fyrir sambærileg störf.
Að fenginni reynslu teljum við
það affarasælast að vísa málinu
strax til sáttasemjara í von um að
það fái skjótan framgang.“