Morgunblaðið - 18.02.1979, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 18. FEBRÚAR 1979
pJtru® Útgefandi mÞIafeife hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guómundsson.
Fróttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson
Ritstjórn og afgreiósla Aðalstræti 6, sími 10100.
Auglýsingar Aðalstræti 6, sími 22480.
Geðdeildin nýja við
Landspítalann er bylt-
ing í aðbúnaði og meðferð
geðsjúkra á Islandi. Svo
mikil er breytingin, sem
verður með tilkomu hennar
og starfrækslu. í áratugi
hefur ríkt ófremdarástand í
málefnum geðsjúkra.
Lengst af var Kleppsspítal-
inn eina athvarf geðsjúkra.
Hann hefur jafnan verið
starfræktur með reisn en
þröngur húsakostur og að-
stæður allar hlutu smátt og
smátt að valda miklum
vandkvæðum í rekstri hans.
Geðdeild Borgarspítalans,
sem tók til starfa fyrir
rúmlega 10 árum bætti úr
brýnni þörf og síðan hefur
margt fleira komið til, ekki
sízt í aðbúnaði og meðferð
áfengissjúklinga. Geðdeild-
in við Landspítalann mark-
ar þáttaskil. Hún er reist af
myndarskap, stórhug og
framsýni og er þjóðinni til
sóma.
Það er á miklum mis-
skilningi byggt, þegar bor-
inn er saman fermetrafjöldi
á hvern sjúkling á geð-
sjúkrahúsi og öðrum
sjúkrahúsum. Geðsjúkir
þurfa á að halda annars
konar aðstöðu og aðbúnaði
en aðrir sjúklingar, sem
lagðir eru inn á sjúkrahús
um skeið. í fleiri tilvikum
a.m.k. liggja þeir ekki rúm-
fastir og miklu skiptir að
takast megi að beina at-
hygli þeirra og áhuga að
einhverjum verkefnum dag
frá degi. Umhverfið skiptir
og máli fyrir sjúkdómsmeð-
ferð. Umhverfið þarf að
vera uppörvandi og hvetj-
andi en ekki niðurdrepandi.
Þetta ásamt mörgu öðru
veldur því, að ekki er hægt
að leggja sama mælikvarða
á það húsrými, sem geð-
deildir þurfa að hafa til
afnota og sjúkradeildir, sem
sinna ýmsum öðrum sjúk-
dómum.
Læknaráð Landspítalans
sendi fyrir nokkru frá sér
greinargerð, sem vakið hef-
ur athygli, þar sem geð-
deildarbyggingin nýja er
gagnrýnd harkalega, talið
að hún sé alltof stór og að
framkvæmdin hafi tekið fé
frá öðrum nauðsynlegum
framkvæmdum við Land-
spítalann. Ennfremur telur
læknaráð Landspítalans, að
nauðsynlegt sé að taka
stærri hluta hinnar nýju
geðdeildar til sameiginlegra
nota spítalans en áður var
fyrirhugað. Morgunblaðið
dregur ekki í efa, að brýnt
sé að bæta aðstöðu Land-
spítalans á fjölmörgum
sviðum, sem læknaráð spít-
alans gerir rækilega grein
fyrir. Morgunblaðið vill fyr-
ir sitt leyti stuðla að því að
svo megi verða. En það
verður ekki gert á kostnað
geðsjúkra. Það verður ekki
gert með þeim hætti að
stíga nú skref aftur á bak,
þegar þáttaskil í aðbúnaði
og meðferð geðsjúkra hér á
landi eru í sjónmáli.
Það er í raun óskiljanlegt
hvað framfarir í aðbúnaði
geðsjúkra hafa átt erfitt
uppdráttar hér. Hvað eftir
annað hafa risið upp deilur
vegna byggingar geðdeild-
arinnar við Landspítalann.
Geðsjúkir eiga óhægt um
vik að mynda þrýstihóp af
því tagi, sem nútíminn ber-
sýnilega krefst og aðstand-
endur þeirra veigra sér við
að ganga fram fyrir skjöldu
enda samfélag okkar enn
ekki laust við þá fordóma
gagnvart þessum sjúkling-
um og sjúkdómum, sem
lengi hafa verið við lýði.
Hluti geðdeildar Landspít-
alans hefur staðið tilbúinn
til notkunar í meira en hálft
ár. Það er tímabært orðið
að skrifstofustríði um notk-
un þessarar byggingar
linni. Hún er reist fyrir
geðsjúka, vilji er fyrir hendi
til þess að nýta bygginguna
að hluta fyrir aðrar deildir
Landspítalans en það hlýtur
að verða innan hóflegra
marka. Læknaráð Landspít-
alans verður að gera sér
grein fyrir þessu og jafn-
framt því að málefnum
Landspítalans er enginn
greiði gerður með málflutn-
ingi af því tagi, sem fram
kom í greinargerð þess um
geðdeildarbygginguna. Hún
er til sóma þeim, sem að
henni hafa staðið og á eftir
að verða aðbúnaði og með-
ferð geðsjúkra mikil lyfti-
stöng.
Geðdeild
Landspítalans
j Reykjavíkurbréf
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦ Laugardagur 17. febrúar ♦♦♦♦♦♦♦♦.
Sveinn
Benediktsson
Sveinn Benediktsson var mikill
eldhugi og gekk óskiptur að öllum
þeim störfum, sem hann tók sér
fyrir hendur. Hann var heill í
hugsjónum sínum og andstæðing-
um hans þótti hann stundum
einhliða í afstöðu sinni, en hann
átti einnig til að bera sveigjan-
leika, sem þeir kunnu að meta, og
eignaðist marga pólitíska and-
stæðinga að vinum og kunningj-
um. Þetta sýndi sig m.a. þann
langa tíma, sem hann sat í stjórn
Síldarverksmiðja ríkisins, en þar
og annars staðar átti hann oft náið
og persónulegt samstarf við ýmsa
þá, sem voru á öndverðum meiði
við hann í landsmálum. Það er til
marks um eljusemi og eldlegan
áhuga Sveins Benediktssonar, svo
og hvernig hann gekk að þeim
störfum, sem honum var trúað
fyrir, að hann sat í nær hálfa öld í
stjórn Síldarrverksmiðja ríkisins
og mun slíkt nánast vera eins-
dæmi. Hann átti sæti í ýmsum
öðrum nefndum og voru falin
trúnaðarstörf í þágu sjávarútvegs,
sem átti hug hans allan. Hann var
einnig í stjórn annarra stórfyrir-
tækjaen Síldarverksmiðja ríkisins
og var sjálfur umsvifamikill at-
vinnurekandi, forsjáll og fyrir-
hyggjusamur og lagði sjávarútvegi
allt það lið, sem hann mátti. Hann
hafði jafnan mikinn áhuga á
landsmálum og tók þátt í stjórn-
málabaráttunni, gat þá verið harð-
ur og ákveðinn og ekkert lamb að
leika við í augum andstæðinga.
Hann talaði við fjölda fólks og
hafði eins og þeir frændur gott
„nef“ fyrir því, sem efst var á
baugi meðal almennings. Einatt
kom hann á ritstjórnarskrifstofur
Morgunblaðsins að ræða við
stjórnendur þess um landsins gagn
og nauðsynjar og þótti ávallt
fengur að samtölum við hann.
En Sveinn Benediktsson hafði
ekki síður áhuga á ræktun hugar
en handar. Hann var húmanisti og
hafði mikinn áhuga á öllu því, er
laut að íslenzkri menningu — og
þá ekki sízt sagnfræði og söguþró-
un. Hann var stundum einfari í
skoðunum sínum á mönnum og
málefnum og lét þá ekki hnika
bjargfastri sannfæringu sinni á
hverju sem gekk. Hann lét hefð-
bundnar söguskoðanir lönd og leið
og varði sinn málstað með þeim
hætti, sem eldhugum einum er
eiginlegur. Sást hann þá ekki
alltaf fyrir að sumra dómi, en
leiðarljós hans var sannfæringin
ein, en ekki málamiðlun til að
þóknast öðrum.
Sveinn hafði yndi af bókum og
rituðu máli. Safnaði sjálfur bók-
um, átti ágætt bókasafn og ritaði
margt í blöð og tímarit. Naut
Morgunblaðið m.a. góðs af því.
Hann var víðlesinn, einkum í
fornum sögum íslenzkum og gat
t.a.m. vitnað í konungasögur eins
og honum sýndist, enda var lestur
fornra rita í hávegum hafður á
æskuheimili hans og naut hann
eins og þau systkin öll góðs af því
alla tíð. Hann var einnig unnandi
hefðbundinna ljóða og kunni helzt
að meta fornljóð. Þá gat hann ekki
síður haft yndi af ljóðum 20. aldar
stórskálda á borð við Einar Bene-
diktsson, sem hann mat eins og
faðir hans manna mest og taldi
skylt, að þjóðin hefði í hávegum.
Hann kunni einnig vel að meta
ljóðlist Matthíasar Jochumssonar
og þá ekki síður skáldskap Hann-
esar Hafsteins, enda þótt hann
væri síður en svo hallur undir þá
aðdáun, sem flestir hafa á stjórn-
málaforystu hans.
Sveinn Benediktsson var sonur
hinna þjóðkunnu hjóna Guðrúnar
Pétursdóttur og Benedikts Sveins-
sonar. Börn þeirra og niðjar hlutu
mikinn og góðan arf í föðurhúsum,
þar sem þau kynntust ræktaðri
íslenzkri menningu og þeirri arf-
leifð, sem bezt hefur dugað. Niðjar
Benedikts Sveinssonar hafa staðið
styrkan vörð um íslenzkan mál-
stað, og það var kannski engin
tilviljun, að það féll í hlut eins
sona hans, dr. Bjarna Benedikts-
sonar, fyrrum forsætisráðherra,
að hafa forystu um að tryggja
sjálfstæði okkar og öryggi með
aðild að Atlantshafsbandalaginu,
en nú eru 'i ár frá stofnun þess.
Má segja, að sú staðreynd hafi
sannað tilver"-étt þess, að friður
hefur haldist r.llan þennan tíma í
þeim löndum, sem eiga aðild að
þessu varnarbandalagi lýðræðis-
þjóðanna, og óttuðust þó ýmsir
heimsstyrjöld um það leyti, sem
það var stofnað. Betri meðmæli
getur utanríkisstefna Sjálfstæðis-
flokksins ogBjarnaBenediktssonar
ekki fengið og er vert að minnast
þess við lát Sveins bróður hans,
svo mjög sem hann studdi þessa
stefnu.
Næring á
merku heimili
I samtali sem annar ritstjóra
Morgunblaðsins átti við Svein
Benediktsson sjötugan segir hann
m.a.: „Eg minnist þess úr æsku
minni, hve gestkvæmt var á heim-
ili foreldra minna á Skólavörðu-
stíg 11A. Var látlgus straumur af
áhugamönnum um sjálfstæðismál
þjóðarinnar, þ.á m. helztu foringj-
ar Landvarnarflokksins og Sjálf-
stæðisflokksins gamla. Minnis-
stæðastur af þeim, sem töluðu við
föður minn er Einar Benediktsson
skáld og hef ég minnzt þeirra
viðræðna í grein, sem ég ritaði um
Einar Benediktsson á aldarafmæli
hans 31. okt. 1964 og birtist í
Lesbók Morgunblaðsins ... Faðir
minn mat Einar Benediktsson
meira en nokkurn mann annan
sem þjóðskáld, en þó einkum
vegna hugsjóna hans og stefnu í
þjóðmálum ...“
Og ennfremur: „Tel ég Heims-
kringlu snilldarverk, sem þó er
ekki jafn almennt lesin sem skyldi
— hvorki heima né erlendis. Lýs-
ing sú, sem Snorri gaf í Heims-
kringlu af stjórnarfari og við-
brögðum einstaklinga sýnir yfir-
burða skilning hans á viðhorfum
manna hvers til annars. Kemur þá
í ljós, að þeir sem voru fjandmenn
urðu vinir og öfugt. Söm hefur
raunin orðið í viðskiptum stór-
þjóðanna á vorum tímum. Til
skilningsauka á mannlífið þyrftu
allir, er skilja vilja lífsbaráttuna,
að lesa þetta snilldarverk. Um
Ólaf Haraldsson digra sagði
Snorri á einum stað: „Þeir segja
mest frá Ólafi konungi, sem hvorki
hafa séð hann né heyrt.“
Fjarlægur
draumur
sem varð
fyrr en varði
að veruleika
I samtali við hinn ritstjóra
Morgunblaðsins, sem birt var í
Morgunblaðinu á sextugsafmæli
Sveins Benediktssonar, segir hann
m.a. um stjórnmálaáhugann, sem
hann drakk í sig á æskuheimili
sínu: „Baráttan við Dani um
stjórnfrelsið var svo langvinn, að
okkur datt ekki annað í hug en hún
mundi endast alla okkar tíð, jafn-
vel þótt Sambandslagasamningur-
inn frá 1918 hafi verið samþykktur
með uppsagnarrétti eftir 25 ár.
Man ég það, að við nokkrir strákar
töluðum um, að við skyldum stofna
til mótmælaaðgerða vegna yfir-
ráða Dana á íslandi á 300 ára
afmæli Kópavogssamþykktar
1962. En sem betur fór kom aldrei
til þess, að við þyrftum að stofna
til slíkra aðgerða. og átti Bjarni
bróðir minn manna mestan þátt í
því að sambandi við Dani var slitið
1944.“
í þessu sama samtali segir
Sveinn einnig, og er það þó nokkuð
einkennandi fyrir þátttöku hans í
þjóðmálabaráttunni svo harður
sem hann þótti í horn að taka og
fylginn sér, ef með þurfti: „Ég var
stór eftir aldri og duglegur að
fljúgast á við jafnaldra mína“. (!)
Það er eftirsjá að Sveini Bene-
diktssyni, þessum stóra manni,
sem setti svip á Reykjavíkurborg
og þjóðlífið allt. Af honum fóru
margar sögur, ekki síður en Ólafi
digra. En þó töluðu þeir mest um
hann, sem hvorki höfðu séð hann
né heyrt. Mannkostir hans voru
ekki á yfirborðinu. En þeir voru
miklir við náin kynni; hann var
trúr og tryggur og vinum sínum
óbilandi stoð og styrkur. Tvískinn-
ungur var ekki til í fari hans, flærð
og fláttskapur andstæð skapgerð
hans. Hann var hreinn og beinn
eins og það landslag, sem við
höfum allt í kringum okkur, mótað
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 18. FEBRÚAR 1979
17
%MM
ípróttlr eru á bls.
14. 15. 16 og 17
KvOldBtmar 88387 8> 86392
yp.rðtrvgging iPjLij
útlána fyrirárslok_19S0
Eínahagsfnunvarp
forsætisráöherra.
uoonum
Fösludagur lg.febrúar 1978— 39.tf>
tölublaO. — 44.úrg.
f|«rK^,rt»tlun boroaHni...
Kleifarvegur inni!
•mljAMMirfln* n| þ.r°mrfl
Krutjfln Krn.4tkU.on borMr h'" *>» Þ*nn ■ miljfln kr
Illmii l.re, l fundi bor*.r m'>“U»urb ,.m bob.Bur h
::: Lúðvik Jósepsson á Alþingi í gær:
Þeir sem vilja samþykkja frumvarpið
•. OPÍíl mvnrloA • / ■ r
geta myndað nýja stjórn!
*“ **'’►■***■-*'■«“ • n+SZ? *‘“'U,n **>"" Hk.rtt, „,„r nTrrýkt ur M,. *
,««.hr.^""'*' "J” "m Þ*r ‘«t«r .« (rumv.rp*A hr.7" ►*'
.aih.,1 m1* i
S^HSáu fHSSvS'?
b |>vin|.bur li, þni.r. aubvlUb l.|,j. þ.„ ,r.m 4 p,"*,1*«.nt.U,rumv.rp.in. .*
-------------------- ,)4 n,
Or frumvarpí fonsœrisráAherm- v

alþýðu-
hlaðlð—
Launafolk svipt I
mannréttindum I
Framl/Itg ríkiuns lil AtvinnukysistryggingarsjMs afnummÝ.
SSH “Æ-“..
lafnaðarmenn
-/irtr p
_ MMub'aðmu. strax i —J
af þeim veðrum, sem leika um fjöll
og firnindi þessa hrjóstruga lands.
Hægri slagsíða
á vinstri
stjórninni(I)
Nú eru veður öll válynd. Og
menntamálaráðherra segist engu
vilja spá um líf stjórnarinnar eftir
að efnahagsmálafrumvarp for-
sætisráðherra sá dagsins ljós.
Hann segir, að samdráttarstefna
frumvarpsins leiði til atvinnu-
leysis á næsta ári. Þetta er sem
sagt „hundalíf". Ráðherrann bætti
við, að stjórnin yrði því traustari
sem hún væri meira sammála um
málin! Hvílíkir spámenn hafa risið
upp meðal vor. Jafnvel Khomeini
verður að gervitungli í samanburði
við slíkar sólir.
Sigurvegarar kosninganna hafa
breytt um vígorð og minnast nú
ekki lengur á klókindi, sem í hag
koma í kosningum eins og
„samningana í gildi“ og aðrar
álíka vígorðalummur. Og kannski
eru æfingar kommanna bara láta-
læti eins og uppsteytur kratanna
hingað til. Viðskiptaráðherra hef-
ur sagt, að það sé ekki aðalatriðið,
hvað menn fá háa peningaupphæð
greidda sem laun, þar komi einnig
annað til. Þá vitum við það. Al-
þýðuflokkurinn reynir að halda í
aðhaldsstefnu sína, en hefur mjög
átt undir högg að sækja og nú líta
menn ekki lengur á hann eins og
Gyðingar á Móses forðum. Þeir
hafa í raun og veru verið fangar í
vinstri stjórn, sem mikill meiri-
hluti kjósenda ætlaðist ekki til, að
þeir ættu aðild að; fangar sjálfs
sín. Og týndu sauðir Sjálfstæðis-
flokksins renna nú heim í byrgi
sitt hver af öðrum.
Alþýðubandalagið er einnig
fangi í stjórn, sem formaður þess
hefur lítið álit á, og hlýtur það að
teljast til nýjunga, að þeir alþýðu-
bandalagsmenn séu bandingjar
annarra flokka, svo að jafnt er nú
á komið með þeim, krötum og
framsóknarmönnum. Lúðvík
Jósepsson, sem hafði alla forystu
um stjórnarmyndun, a.m.k. meðan
hann eygði von um forsætisráð-
herraembætti flokki sínum til
handa, hefur nú að mestu misst
tengslin við ráðherra Alþýðu-
bandalagsins. Og víst er það, að
þeir stjórna nú ferðinni, en ekki
Lúðvík Jósepsson. Sízt af öllu hefði
nokkrum manni dottið í hug að
draga forystu hans í efa. En nú er
samt svo komið, að unglingadeild
Alþýðubandalagsins hlustar varla
á orð af því, sem hann segir.
En nú er Lúðvík þó með hýrri
há vegna átaka í ríkisstjórninni og
þeirrar sundrungar, sem þau geta
haft í för með sér. Drögin að
efnahagsmálafrumvarpi Ólafs
Jóhannessonar þykja svo aftur-
haldssöm, að sumir telja, að ríkis-
stjórnir lengst til hægri þyrðu
varla að bjóða upp á þær kræsing-
ar, sem í þeim felast; að það sé
komin hægri slagsíða á „vinstri
stjórnina“(!)
Snú-snú í Öðali
Mickie hálfnaður með heimsmeistaratilraunina
MICKIE Gee plötusnúður
hefur nú rúmar 600 klukku-
stundir að baki í heims-
metstilraun sinni en til þess
að slá metið þarf Mickie að
snúa plötunum í að minnsta
kosti 1176 klukkustundir.
Hann hefur hins vegar sett
sér það takmark að spila
plöturnar í 1200 klukku-
stundir og var því hálfnaður
með ætlunarverk sitt s.l.
föstudag. Af því tilefni
færði Óðal honum tertu þar
sem á stóð „Gangi þér vel
með næstu 600 tímana.“
Jafnframt heimsmetstil-
rauninni fer fram söfnunin
„Gleymd börn ‘79“ og hefst
nú lokasprettur þeirrar
söfnunar, að sögn aðstand-
enda hennar. Gírónúmer
„Gleymdra barna ‘79“ er
1979—04 en séra Ólafur
Skúlason dómprófastur er
verndari söfnunarinnar.
Jarð-
stöðina
í notkun
sem fyrst
STJÓRN Verzlunarráðs
íslands gerði svohljóð-
andi samþykkt á fundi
sínum 12. febrúar 1979:
Að undanförnu hefur
ísland ítrekað orðið nær
sambandslaust við um-
heiminn, er sæsíma-
strengirnir Icecan og
Scotice hafa slitnað á víxl
eða samtímis. Stjórn
Verzlunarráðs íslands
vill benda á nauðsyn
góðra fjarskipta fyrir
viðskiptalífið og lands-
menn alla og leggur
áherzlu á, að jarðstöðin
við Úlfarsfell verði tekin
í notkun svo fljótt sem
verða má. A það skal
jafnframt bent, að fjár-
festing í bættum fjar-
skiptum og aukinni og
ódýrari notkun pósts og
síma innanlands, skilar
sér fljótt í miklum sparn-
aði.
Mickie Gee sker fyrstu sneiðina af tertunni.
Ljósm. Emilía.
En þess er skemmst að minnast,
að viðskiptaráðherra flutti ræðu á
Alþingi um samningana við Fær-
eyinga og sagðist mundu styðja þá,
enda þótt flokksformaðurinn hefði
ekki haft við að úthúða þeim og
reyna að koma þeim fyrir kattar-
nef.
Framsóknarflokkurinn er ekki
sízt bandingi Alþýðuflokks og
Alþýðubandalags, svo mjög sem
hann þarf á því að halda að rétta
hlut sinn. Hann telur, að tapað
atkvæðamagn verði einkum sótt í
greipar vinstri flokkanna tveggja
og má það til sanns vegar færa. En
nú liggur líf hans við, að betur
takist til en í síðustu vinstri stjórn
og virðast framsóknarmenn nú
fremur ráða ferðinni en þá. Fyrr-
verandi utanríkisráðherra, Einar
Ágústsson, lagði á það höfuð-
áherzlu, þegar hann tók til máls á
miðstjórnarfundi flokksins nýlega,
að brýna ráðherra hans i ríkis-
stjórn að standa fast gegn kröfum
krata og komma eins og það sé
lífsspursmál fyrir flokkinn: „Sam-
starfsflokkarnir hafa fyrr sett
skilyrði, sem þeir hafa ekki staðið
á, og ég tel að það sé alveg sama
hvort við erum nær Alþýðubanda-
laginu eða Alþýðuflokknum í
þessu efni, ef við aðeins getum
ráðið sjálfir, hvað verður ofan á,“
sagði Einar Ágústsson, varafor-
maður Framsóknarflokksins, þeg-
ar hann ræddi um stjórnarsam-
starfið á miðstjórnarfundinum.
Þannig er nú í pottinn búið á því
heimili.
Gott árferði
Árferði er nú gott á íslandi og
kraftur í framleiðsluatvinnuveg-
unum og ætti því að vera forsenda
fyrir, að unnt sé að ná árangri á
efnahagssviðinu. En auðvitað er
kjarni málsins sá, að slíkur árang-
ur náist án þess að til atvinnuleys-
is komi, þegar reynt er að ná því
höfuðmarkmiði að minnka verð-
bólguna. I skýrslu ráðherranefnd-
ar ríkisstjórnarinnar er jafnvel
talað um 15—20% verðbólgu við
lok ársins 1980. Að því takmarki
ættu Islendingar að stefna. En
leiðin að því liggur ekki eftir
gömlum, hálfhrundum vörðum,
heldur þarf að varða nýjar leiðir
og gera það með þeim hætti, að
þær leiði ekki í villur og glötun,
heldur öruggt skjól.
Þó farið sé að bera á nokkru
atvinnuleysi er ekki ástæða til að
tíunda það, eins og nú háttar, því
að sérfræðingar telja enga hættu á
ferðum, meðan atvinnuleysi fer
ekki yfir 2—3%. Þannig var það í
tíð Macmillans í Bretlandi og þótti
samt stætt á því að fullyrða við
Breta: Þið hafið aldrei haft það
eins gott og nú.
Sérfræðingar álíta ekki, að hag-
vöxtur muni aukast á næstunni, en
unnt ætti að vera að halda í
horfinu, enda hafa orðið verulegar
hækkanir á afurðum okkar á
erlendum mörkuðum. Á móti
þessu kom svo flekkótta skýrslan,
„sem getur þýtt lífskjaraskerðingu
og hættu á atvinnuleysi", eins og
Ólafur Jóhannesson forsætisráð-
herra komst að orði á fyrrnefnd-
um miðstjórnarfundi Framsókn-
arflokksins. Þó rrtá benda á í þessu
sambandi, að línuafli hefur verið
óvenju góður suður með sjó og
sjómenn, t.a.m. í Grindavík, segja,
að betur hafi gengið en undanfarin
ár. Einnig má ætla, að olíuhækkun
setji strik í reikninginn, en sumir
ætla, að hún ætti ekki að þurfa að
vera eins mikil og boðað er, a.m.k.
megi skoða það mál betur við
seljendur okkar. Carter Banda-
ríkjaforseti sagði 12. febr. sl.
vegna atburðanna í íran, að ýkjur
væru að tala um olíukreppu. Von-
andi er þessi „kreppa“ ekki aðeins
hér á landi eða í þeim löndum, sem
kaupa olíu af Rússum.
Ólafur Jóhannesson forsætis-
ráðherra sagði, að sér félli allur
ketill í eld út af þessu máli. En
vonandi rætist úr. Hvernig væri,
að Rússar fengjust til að fallast á,
að fiskurinn, sem við seljum þeim,
sé ekki síður verðmætur en olía.
Eða hvort skyldi matur ekki vera
jafn verðmætur í hungruðum
heimi og eldsneytið? Hitt er svo
annað mál, að við þurfum að
leggja alla áherzlu á orkufram-
leiðslu, áður en það verður um
seinan.
En ástæða er til að taka undir
ábendingar Geirs Hallgrímssonar
um að við tökum upp viðræður við
Sovétríkin um nýja verðviðmiðun
olíu; hún verði annaðhvort bundin
við framleiðsluverð OPEC-land-
anna að viðbættum eðlilegum
vinnslukostnaði, eða Rotterdam-
viðmiðunin verði áfram í gildi, en
með e.k. hámarki eða þaki.
Einstaklingar
hundeltir
Alvarlegasta málið hér á landi
nú er, hvernig ríkisvaldið eltist við
einstaklingana. I boðaðri
eignakönnun er jafnvel tekið sér-
staklega fram, að þeir, sem eru
ekki framtalsskyldir, skuli taka
þátt í henni — og er engu líkara en
verið sé með hótanir við gamalt
fólk og sagt: Þið skuluð ekki
sleppa, helvítin ykkar(!)
Ríkisstjórn. sem hundeltir ein-
staklinga í því þjóðfélagi, sem hún
þykist vera að stjórna, mun ekki
kemba hærurnar, því að
fólkið í landinu þolir ekki slíka
afskiptasemi til lengdar, hvað þá
viðstöðulausa útþenslu ríkisbákns-
ins, en rís upp einn góðan veður-
dag og segir: hingað og ekki
lengra, herrar mínir! Eignakönn-
un er vantraust, ekki sízt með
tilliti til þess, að eignakönnun fer í
raun og veru fram á hverju ári,
þegar menn gefa upp til skatts.
Hitt er svo annað mál, að full
ástæða er til að ná skattsvikurum,
en frumskilyrði þess er — og það
hefur reynslan sýnt — að fólkið
búi við réttláta skattalöggjöf, sem
hefur það ekki að markmiði, að
enginn eigi neitt. Stjórnarherrarn-
ir eru á ystu nöf í þessum efnum, á
því er enginn vafi. En Sjálfstæðis-
flokkurinn þarf að verja einstakl-
inginn með öllum tiltækum ráðum.
Og nú þarf hann að lofta út hjá sér
og viðra nýjar tillögur til lausnar
efnahagsvandanum. Kjósendur
höfnuðu lausn síðustu stjórnar og
því er nauðsynlegt fyrir flokkinn
að finna nýjan flöt á þeim vanda,
sem við blasir. Efnahagstillögur
núverandi ríkisstjórnar skortir
ferskleika. Þær vernda ekki einu
sinni láglaunafólkið eins og tillög-
ur síðustu stjórnar.