Morgunblaðið - 22.02.1979, Qupperneq 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. FEBRUAR 1979
15
Fréttabréf úr Breiðuvíkurhreppi:
Lítið um kvilla í bú-
fé — félagslíf o. fl.
ÞAÐ sem aí er vetri má segja,
að veðrátta hafi verið mjög góð
hér, langvarandi stillukaflar
og langvarandi frost, þó hefur
frostið sjaldan farið yfir 10
stig. Norðan- og austanátt
hefur verið rfkjandi, snjór
hefur verið lítill og aldrei
þurft að moka snjó af vegi.
Búfé
Fremur lítið hefur verið um
sjúkdóma í búfé, vart hefur
orðið við Hvanneyrarveiki í
nokkrum kindum á tveimur
bæjum og doði hefur gert vart
við sig í kúm, þó á lágu stigi.
í byrjun febrúar fannst hrút-
lamb einsamalt í Beruvík við
sjóinn. Þar hafði hrúturinn
haldið til um einhvern tíma í
gamalli kofarúst. Eigandi
hrútsins er Gunnlaugur
Hallgrímsson, Ökrum. Hrútur-
inn leit mjög vel út, en hann
hafði þarna fjörubeit. Sá sem
fann hrútinn og náði honum er
Aðalsteinn Jónsson og sonur
hans, sem var með honum. Þeir
eiga báðir heima á Hellissandi.
Félagslíf
Hinn 10. febrúar héldu
Staðsveitingar þorrablót að
Lýsuhóli í Staðarsveit og var
Breiðvíkingum boðið á blótið
eins og áður hefur tíðkast.
Þarna var borinn fram mikill
og góður þorramatur. Eftir að
allir höfðu matast, var fólkinu
skemmt með heimatilbúnum
fjölbreytilegum, ágætum
skemmtiþáttum og söng.
Að því búnu var stiginn dans
af miklu fjöri langt fram á nótt.
Þorrablótið, sem var mjög
fjölmennt fór í alla staði vel
fram og var til sóma.
Konur hér í sveit stofnuðu að
nýju saumaklúbb hinn 1.
febrúar síðastliðinn: Þær koma
saman einu sinni í viku hverri
og er þátttaka góð. Klúbbarnir
eru haldnir til skiptis heima hjá
þátttakendum.
Olíubíll fór út af veginum
Hinn 12. febrúar skeði það, að
olíubíll frá Essó-stöðinni á
Hellissandi fór út af veginum í
brekku við vestanvert Hellna-
hraun. Vegurinn er hár þarna,
sem bíllinn fór út af og snar-
brattur vegkanturinn. Þarna
var mikil hláka á veginum og
snerist bíllinn, en bremsur
héldu ekki og rann bíllinn því
aftur á bak út af veginum niður
snarbrattan kantinn og
stöðvaðist niðri í djúpri laut við
stórgrýti, sem þar var, en valt
ekki sem var furðulegt.
Bílstjórinn, Gísli Ketilsson
afgreiðslumaður hjá Essó á
Hellissandi, ók bílnum og stökk
hann út úr honum áður en hann
fór niður og slapp ómeiddur,
sem má teljast mesta mildi.
Bíllinn skemmdist lítið og var
hann dreginn upp á veginn
daginn eftir og fluttur suður. —
Má teljast kraftaverk hvað
þarna fór vel.
F.G.L. fréttaritari.
Seldi fyrir
61 milljón í
Þýzkalandi
TOGARINN Snorri Sturlu-
son seldi afla í Þýzkalandi í
gær og fyrradag. Togarinn
var með 220 tonn og var
uppistaðan í aflanum karfi
og ufsi. Fyrir aflann fékkst
61 milljón íslenzkra króna og
var meðalverðið 277 krónur.
léttari nú en áður var með tilkomu
gerviefna í neti og plastbobbinga.
Það er eindregin skoðun undir-
ritaðs að það eigi að opna land-
helgina fyrir togveiðum, ekki síður
en fyrir öðrum veiðum. Þar á ég þó
ekki við togarana almennt, heldur
bátaflotann, sem harðast hefur
orðið úti vegna aflabrests á
þorskveiðum. Þær veiðar verða að
vera leyfisbundnar og vel skipu-
lagðar og svæðisbundnar fyrst í
stað. Til þess að fyrirbyggja að of
mikið álag yrði á einstökum
stöðum, væri rétt að skipta
svæðinu niður á landsfjórðungana
og aðeins heimabátar hefðu veiði-
leyfi innan síns fjórðungs.
Rétt væri að mínu mati að leyfa
hleratroll með dragnótariðli á
svæðinu frá 3 til 12 sjómílna og
dragnót þar fyrir innan og fella
niður þær svæðistakmarkanir,
sem í gildi eru nú, þar sem mjög
góð dragnótasvæði eru innan
þeirra marka, sem hafa ekki verið
notuð um langt árabil.
Algjörlega yrði að fara að tillög-
um Hafrannsóknar um hámark
aflamagns af hverju svæði, svo og
heildarmagn. Ennfremur ráði
tillögur Hafrannsóknar tíma-
mörkum á hverju svæði, svo og
takmörkun á lokun svæða eftir
því, sem þurfa þykir hverju sinni.
Nokkur orð um fiskiræktarmál.
I desemberhefti Norsk fiskeopp-
drett er þess getið að ársfram-
leiðsla Norðmanna á sjóöldum laxi
og regnbogasilungi sé nú um 6
þúsund tonn, og í 9. tlb. Ægis 1978
er þess getið að Norðmenn byggi
nú sem óðast klak- og eldisstöðvar
til seiðaframleiðslu og stefni að 20
þúsund tonna ársframleiðslu, sem
jafngildi 200 þúsund tonnum af
þorski upp úr sjó að verðmæti. Eru
þeir tekjuöflunarmöguleikar, sem
felast í fiskirækt í ferskvatnskerfi
landsins í formi hafbeitarað-
ferðarinnar, ekki þess virði að
þeim sé sá gaumur gefinn hér, sem
sýnilegt er að aðrar þjóðir gera?
Að vísu fer fiskeldi í Noregi að
mestu leyti fram í eldistjörnum og
flotgirðingum, sú aðferð er lítið
þróuð hér á landi. En benda má á
að með hafbeitaraðferðinni má
mörghundruðfalda laxagengd í ár
og vötn bæði til aukinnar stanga-
veiði og til framleiðslu á markaðs-
fiski aðeins með því að fjölga klak-
og eldisstöðvum og auka seiðar-
framleiðslu og auka fjármagns-
fyrirgreiðslu til þessa þáttar
ræktunar í landinu.
ísafirði 11.2.1979.
Pétur Bjarnason.
REUTERS-fré ttaskýring
Erfiðar viðrœður Norð-
manna og EBE um skipt-
ingu fiskstofna í Norðursjó
Erfiðar viðræöur milli Norð-
manna og Efnahagsbandalags-
ins um skiptingu fiskstofna í
Norðursjó standa nú fyrir dyr-
um. Norskur embættismaður
sagði fréttamanni Reuters ný-
lega aö mikilvægi viðræðnanna
mætti ráða af því að stjórnar-
nefnd EBE sliti frekar viðræð-
unum en aö fallast á kröfur
Norðmanna um aukna hlut-
deild þeirra í Norðursjó.
Færi svo að upp úr viöræðunum
slitnaði kæmi í raun upp sú
staöa að hvor aðili um sig
mætti fiska eins og hann vildi.
Gæti það á skömmum tíma
reynst fiskstofnum á svæðinu
afdrifaríkt og það væri að
sjálfsögöu engum til góðs.
Vandamáliö sem blasir við Norð-
mönnum og EBE á rætur sínar
í útfærslu efnahagslögsögu
strandríkja í 200 mílur, og í
þeim meginmarkmiðum sem
kveðið er á um í hafréttarsátt-
mála sem reynt er að ná
samkomulagi um á Hafréttar-
ráðstefnu Sameinuðu þjóð-
anna (SÞ) um þessar mundir.
Þar er gert ráð fyrir að fisk-
veiöilögsaga sé sú sama og
efnahagslögsaga. Ennfremur
að tilgangur fiskveiðilögsögu
sé að vernda fiskstofna.
Vel hefur til tekist með skiptingu
Norðursjávar samkvæmt mið-
línumarkmiðunum með tilliti til
olíu- og gasvinnslu. Noröursjó
hefur nokkurn veginn verið
skipt til helminga milli Norð-
manna og ríkja EBE. Öðru máli
gegnir um fiskveiöimálin.
Ef stuöst yröi við miðlínuákvæö-
in giltu sömu línur fyrir fisk-
veiöilögsögu í Norðursjó og
olíulögsögu. En þar sem fisk-
stofnar eru á stööugri hreyf-
ingu fram og aftur í sjónum er
erfiöara að skipta þeim en
staðbundnum auölindum í set-
lögum sjávarbotnsins.
Skiþting fiskstofna í Noröursjó
hefur því valdiö vísindamönn-
um, embættismönnum og
stjórnmálamönnum í Ósló og
Brússel höfuðverk. Helzta viö-
fangsefnið er hvað mikinn fisk
hvor aðili um sig má veiða í
lögsögu hins. Hvernig er hægt
að skipta veiðinni á milli sömu
aðila þar sem Ijóst er að flestir
fiskstofnar Norðursjávarins
flytja sig á ýmsum tímum yfir
helmingalínuna, og eru því
„sameiginlegir"? Meöal þess-
ara sameiginlegu stofna má
nefna þorsk, ýsu, síld og lúöu.
Embættismenn í Ósló óttast að
deilan um skiptingu fiskveiða í
Norðursjó milli Noregs og EBE
annars vegar og EBE og Bret-
lands hins vegar, kunni að
leiða til þess að lítiö sem
ekkert gagn verði af 200 milna
lögsögu á sviði veiðistjórnar og
fiskverndunar í Norðursjó.
Norðmenn hafa ekki sízt
áhyggjur af þessu þar sem
sjávarútvegur þeirra þarf meira
og meira á Norðursjó að halda,
einkum í kjölfar þeirra breyt-
inga sem verið er aö fram-
kvæma innan fiskiðnaðarins
þar í landi. Ennfremur aö ekki
hefur enn veriö undirritað
rammasamkomulag varðandi
leiðir til aö ákveða árlegan
veiðikvóta sem Noregur og
fulltrúar EBE komu sér saman
um fyrir tveimur árum. Bretar
hafa ekki viljað fallast á þaö
samkomulag fyrr en kröfum
um sérréttindi fiskimanna
þeirra hefur verið mætt. Loks
líta Norðmenn hýrari augum til
Norðursjávar vegna þverrandi
afla í Barentshafi og á öðrum
svæöum í Norðaustur-Atlants-
hafinu.
Innan tíöar mun nefnd vísinda-
manna frá Noregi og EBE
reyna að koma sér saman um
nýjar tillögur um leiöir til að
úthluta veiðikvóta. Nefndinni er
ætlaö að Ijúka störfum fyrir 15.
júní, þannig að viökomandi
ríkisstjórnum gefist tækifæri til
að athuga niðurstöður nefnd-
arinnar áður en samningar
hefjast í september.
Nefndin mun fjalla um flókið
og umdeilt mál, en reynt verður
aö vinna ð tillögum út frá
þremur forsendum: í fyrsta lagi
út frá sjónarmiöum gagn-
kvæmra veiðiréttinda, í öðru
lagi út frá sjónarmiði jafnrar
tekju hvors aðila, þ.e. Norð-
manna annars vegar og EBE
hins vegar, og í þriðja lagi
verður reynt að ákveða leiðir til
aflaskiptingar út frá því hvaða
svæöum fiskstofnarnir tilheyra
líffræðilega.
í því rammasamkomulagi sem
Norðmenn samþykktu á sínum
tíma, samþykktu þeir í raun að
ríki EBE hefðu meiri réttindi en
Norðmenn innan norskrar
efnahagslögsögu, því Norð-
menn féllust þá á að aflaskipt-
ing í Norðursjónum öllum
skyldi taka mið af veiðum
Norðmanna í efnahagslögsögu
EBE. í því samkomulagi var
ekkert kveöið á um hvaða
svæðum stofnarnir tilheyrðu í
raun og veru, og í drögum að
nýjum hafréttarsáttmála er
heldur ekkert fjallað um þau
mál.
Það verður því í verkahring
fiskifræðinganna í nefndinni aö
skilgreina þetta atriði og sam-
rýma það ákvæðunum um
gagnkvæm veiðiréttindi.
Kunnugir segja að Norðursjávar-
deilan sé enn flóknari og vand-
meðfarnari fyrir þær sakir, að
norsk öryggismál koma þar
verulega við sögu. Sagt er að
sýni Norðmenn mikla hörku í
að ýta fram sínum málum í
Norðursjónum, geti svo farið
að EBE afsali sér gagnkvæm-
um veiöiréttindum á norska
svæöinu þar og dragi togara
sína út úr norskum svæðum í
Barentshafi. Það er Norö-
mönnum hins vegar mikið
kappsmál að þar séu að stað-
aldri brezkir, franskir og
vestur-þýzkir togarar, svona til
að sýna nærveru vestrænna
ríkja á norðursvæöum NATO.
Ef togararnir yrðu kvaddir
þaöan þá yrðu Norðm'enn einir
þar innan um rússneska björn-
inn, en svæöið hefur mjög
mikla hernaðarlega þýöingu,
að sögn norskra embættis-
manna.
— eftir Henry Henriksen
Uppþvottavélar
sem henta litlum mötuneyt-
um, t.d. skólum, verktökum
o.fl., fyrirliggjandi.
Uppþvottatími 90 sek.
Afköst 500 diskar á 1 klst.
Hagstætt verö.
heimilistæki sf
Tækriideild Sætúni 8,
sími24000