Morgunblaðið - 24.02.1979, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. FEBRÚAR 1979
13
í leiðinni
Hús Fjalla-
skáldsins aó falli komið
Hús Stephans G. Stephanssonar skálds í Markerville í Alberta
var fridlýst af menntamólaráðherra fylkisins í ágúst 1975, en
sérstök nefnd hafði pá unnið aö pví að fá fríðlýsinguna með paö
fyrir augum að gera endurbœtur á húsinu. Nefnd par að lútandi var
skipuð til pess að vera ráögefandi um endurbætur og í henni er
m.a. Rósa Benediktsson dóttir Fjallaskáldsins og man hún vel
hvernig umhorfs var í húsinu. En framkvæmdavaldiö við
endurbætur hússins er í höndum fylkisstjórnarinnar og ekkert
hefur verið gert ennpá til bóta fyrir húsið pótt nægilegt fé sé fyrir
hendi, m.a. 10 púsund dollara gjöf frá Búnaðarfélagi Islands árið
1975. Húsið er nú í mestu niðurníðslu, að falli komið og innanhúss
mikið um spýtnabrak og ópverra. Vonandi kveikir kerfið á perunni
áöur en pað er um seinan og hví skyldu peir sem hafa gefið stórfé
til endurbóta á húsinu ekki spyrjast fyrir um framvindu mála?
Korn Vestur-
íslenzkra bœnda til íslands
Samningaumleitanir íslendinga við Kanadamenn um myntsláttu
á nýju íslenzku myntinni fóru út um púfur og verður myntin slegin
sem fyrr í Bretlandi, en hins vegar gerði Samband íslenzkra
samvinnufélaga fyrir skömmu samning við kanadískt fyrirtæki um
kaup á 6000 tonnum af korni til íslands, mest höfrum og byggi.
Skip Sambandsins kom nú reglulega til Halifax á 20—25 daga
fresti meö fisk frá íslandi, en reiknað er með að pessi skip flytji
kornið til íslands, um 600—900 lestir í hverri ferð. Að öllum
líkindum er eitthvað af pessu korni af jöröum bænda af íslenzkum
uppruna og hefðu pað ugglaust pótt tiðindi fyrir 100 árum að
„landnemarnir“ ættu eftir að skila korni heim til íslands.
Frímerki eða stimplar
Frímerkt bréf og póstsendingar hafa löngum pótt hafa á sér stíl
bæði feguröar og hlýleika, en með vaxandi tækni hefur pessum
bætti póstpjónustunnar farið aftur aö pví leyti aö æ fleiri aöilar
taka nú upp ópersónulega stimpla á bréf sín. Allt sem fer í gegn
um bögglapóststofuna er stimplaö og mörg fyrirtæki sem senda
mikið af bréfum nota stimpilvélar, en öll bréf sem einstaklingar
senda eru frímerkt: Vonandi nær frímerkið aftur sessi sínum í
póstpjónustunni, pví ólíkt gera pau póstinn svipmeiri og
forvitnilegri en „dauðhreinsaðir" stimplar.
Hnetusmjör áíslandi
i Lögbirtingablaðinu hefur verið tilkynnt um stofnun nýs
fyrirtækis sem ber nafnið Hentuhúsið. Er áætlað að setja par á
stofn matargerð til framleiðslu og pökkun á hnetusmjöri.
Hnetusmjör er búið til úr jarðhnetum sem eru marðar par til pær
verða að mauki, en hnetusmjör er einkennandi fyrir Bandaríkin að
pví leyti að pað er mjög mikið notað par. Eins og mysingur var
lengi vel vinsælt álegg á íslandi hefur hnetusmjör lengi verið
fastur liöur í mataræði eldri sem yngri í Bandaríkjunum.
Hann sagðist vora kallaður Valdi og koma oft í kaffið. en sagðist líka
hafa áhuga á spilakössunum og ýmist tapa eða gra'ða.
alltaf gróði”
Hafa menn ákveðin sæti hér eða er
kannski lítið um fasta viðskiptavini?
— Það er nokkuð mikið um sömu
mennina og ég er farin að kannast
við þá eftir 12 eða 14 ára starf, en
yfirleitt eru ekki ákveðin sæti, sagði
Sveinbjörg og hvarf frá til að skipta
fimmhundruðkalli í fimmtíukalla
þegar viðskiptavinur hugðist freista
gæfunnar í spilakössunum. — Við
erum alltaf með nokkra tugi þús-
unda í fimmtíuköllum til að skipta
fyrir þá, sagði hún. Hún var spurð
hvort hana hefði aldrei langað á
sjóinn þegar hún væri svo mikið
innan um sjómennina:
— Ekki get ég nú sagt það, en
okkur stelpunum hér hefur oft verið
boðið að gerast kokkar í það
minnsta. Annars hefur útgerð farið
svo mikið minnkandi frá Reykjavík
að hér eru nú miklu færri sjómenn
en var fyrr og fiskilyktin er alveg að
hverfa. Núna er hópurinn orðinn
blandaður, leigubílstjórar, sjómenn
og hinir og aðrir og menn koma
jafnvel langt utan úr bæ til að fá sér
sopann, og var þar með sleginn
botninn í spjallið við Sveinbjörgu,
enda nóg að gera. Hún sagði að þær
hefðu opið frá kl. 6 á morgnana til 12
á kvöldin, en væru þó komnar fyrr á
morgnana og gæfu mönnum kaffi þá
ef einhverjir væru á ferðinni og vildu
kíkja inn og fá sopa.
HELGARVIÐTALIÐ
Stjórnar
4000 tonna
skipi án
stýris og
skrúfu
Fyrir 10 árum fór
Sigurður Þorsteinsson
skipstjóri í siglingu frá
íslandi með fjölskyldu sína
á skipinu Sæbjörgu. Fyrstu
tæp 3 árin voru þau við
ýmis störf á Miðjarðarhafi,
en síðan lá leiðin til Banda-
ríkjanna þar sem þau seldu
fleytuna er borið hafði
nafnið Bonny utan ís-
lenzkrar landhelgi. Fjöl-
skyldan telur 8 manns, 5
syni og eina dóttur. Það
hefur verið fjölbreytilegt
líf hjá þeim þessi 10 ár,
gengið á ýmsu, en fjöl-
skyldan er samhent og
áræðin og því bjart fram-
undan eins og Siggi Þor-
steins orðaði það í samtali
við Mbl. í fyrradag þegar
við hittum hann að máli í
Reykjavík. Hann hafði
skotist heim til að sinna
ýmsum málum, en þau eru
ennþá í „siglingunni*.
„Eftir að við seldum Bonny
settumst við að í Harrisburg,“
sagði Siggi, „og þar eru þrír
strákanna nú í háskóla, einn í
skipaverkfræði, annar í lögfræði
og einn er á fyrsta ári. Fyrsta árið
eftir að við settumst að í Harris-
burg vann ég hjá SÍS, en þetta
hefur ekki allt verið dans á rósum.
Það er erfitt að skipta um land og
það hefur verið bölvað basl á
manni síðustu árin. Ég tók því það
ráð að fara aftur í skóla og taka
skipstjórnarprófin upp, en þá voru
liðin 27 ár frá því að ég var í
Stýrimannaskólanum í Reykjavík.
Þessi nýja skólaganga gekk bölv-
anlega og ég veit ekki hvað ég féll
oft, en það hafðist um síðir og nú
hef ég ótakmörkuð réttindi á
hvaða skip sem er. Þegar ég hafði
lokið þessu prófi opnuðust hins
vegar allar dyr og ég réð mig sem
skipstjóra á mjög sérstætt skip
sem er í eigu bandaríska stórfyrir-
tækisins Alcoa. Við erum þar tveir
skipstjórar til skiptis á 4000 tonna
skipi sem er sérbyggt til rann-
sókna, olíuborunar og ýmissa
verka. Skipið er allt smíðað úr áli
Sigurður Þorsteinsson.
Rannsóknaskip Alcoa að hífa upp
gervitungl af hafsbotni, en öllum
tækjum skipsins er stjórnað með
tölvu- og rafeindabúnaði.
og á því er enginn skrúfa og ekkert
stýri. Skipinu er stjórnað með
rafeindabúnaði og það er þrýstiafli
sem knýr það áfram og ræður ferð
og stefnu. Ganghraði er 10 mílur,
en skipshöfn er að jafnaði 50—60
menn.
Um þessar mundir erum við að
vinna við olíuborun fyrir utan
strendur Brazilíu, en þar erum við
að kanna botninn fyrir byggingu
olíuborturna sem vega allt að 10
þúsund tonn. Við getum borað um
700 metra niður í jarðlagið miðað
við 300 metra dýpi undir skipinu,
en við getum ráðið við mjög
nákvæm vinnubrögð á skipinu allt
niður á 10 metra dýpi. Skipinu er
aldrei lagt við ankeri þegar unnið
er á hafinu en stjórnun þess er svo
nákvæm að það skakkar ekki nema
3--10 feta hreyfingu á 300 metra
dýpi og þegar við þurfum að
staðsetja bor á hafsbotni skakkar
það ekki meira en 2 fetum. Mjög
aflmikil lyftitæki eru í skipinu
enda var það upphaflega smíðað
fyrir vinnslu málma á hafsbotni
og það hefur einnig verið notað til
þess að ná stórum hlutum af
hafsbotni, m.a. gervitunglum sem
hafa lokið hlutverki sínu.“
Siggi keypti s.l. haust varðskipið
Albert ásamt félaga sínum i
Bandaríkjunum og nú liggur Al-
bert í bandarískri höfn, frosinn
inni, en býður vors og þá mun
skipið fara í ýmis verkefni á
vegum Alcoa því Sigurður hefur
leigt fyrirtækinu skipið. Sjálfur
verður hann áfram skipstjóri á
rannsóknaskipinu, en mun ráða
áhöfn á Albert. Útlit er fyrir að
Albert verði fljótlega sendur til
Kína þar sem brátt munu hefjast
rannsóknir á hafsbotninum með
olíuborun fyrir augum.
„íslenzku, jú við tölum alltaf
islenzku," sagði Siggi, „Við höfum
aldrei látið eftir krökkunum að
tala annað. Þau tala einnig
spænsku og ensku, en sumum kann
ef til vill að þykja það forvitnilegt
að þau hafa ekki skaðast á öllu
flakkinu gagnvart skólagöngu, svo
að ég er nú feginn eftir á að það
hefur ekki bitnað harkalega á
þeim að eiga svona beyglaðan
pabba, en hins vegar má segja að
við höfum verið ákaflega heppin í
öllum okkar einkennilegu ákvörð-
unum. Þar spilar hlutverk konu
minnar stóran þátt inn í því að
hún hefur með sínu Islandsskapi
og upplagi í húð og hár séð um að
halda ákveðnum takti í þessu öllu
saman og ef krakkarnir t.d. leyfa
sér að svara henni á ensku eða
spænsku, þá hvessir snarlega og
það er íslenzka tungan sem verður
að lægja vindinn."