Morgunblaðið - 03.03.1979, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. MARZ 1979
Björn Emilsson
skrifar:
Þeir
sem
guóirnir
elska
deyja
ungir
Til er mállæki, sem segir: „Varizt eftirlíkingarí heimi eftiröpunar er paö ekki svo auöveit. Þaö má
segja aö áriö 1955 skráist á blaö sögunnar sem ár klísturs. Kiístraöasti persónuleiki pess árs var án
efa James Dean. Hann er sannkallaöur faöir klístursins. Hann haföi allt til að bera sem töffari peirra
tíma. John Travolta veröur aö sumu leyti aö teljast eftirlíking James, enda er hann á vissan hátt
tilbúinn persónuleiki. Afturhvarf til fyrri tíma viröist fylgja mannskepnunni. Bíöum bara, ekki veröur
langt í annan Al Jolson. Eftir dauöa James, sem dó ungur á sviplegan hátt, sameinuðust unglingar
um að halda nafni hans á lofti sem lengst. Allir vildu líkjast honum. Hann var á vissan hátt guö í
augum pessa fólks. Jafnvel var sótzt eftir sambandi viö hann á miðilsfundum. Nafn hans er pekkt um
allan heim. Hann lifir áfram sem góöur leikari og samnefnari unglinga, sem vilja fara sínar eigin leiðir.
Ástin
„Hvítar strendur Californiu heilluðu
okkur. Við fórum þangað oft og
hreiðruðum um okkur á laun í sumar-
bústað, langt frá forvitnum augum.
Við eyddum mestum tíma okkar í
flæðarmálinu. Sátum þar og gölsuö-
umst eins og gagnfræöaskólakrakk-
ar. Við ræddum um okkur sjálf,
vandamálin. lífið og líf eftir dauöann.
Stundum gengum við eftir ströndinni,
sögðum lítið, en sýndum hvort öðru
ást okkar með þögninni. Við vorum
eins og Rómeó og Júlía. Ástin var svo
heit, að við hefðum getað gengið í
sjóinn. Ekki svo að skilja, að við
vildum fremja sjálfsmorð. Við elskuð-
um lífið og vildum vera í návist hvors
annars til dómsdags. Við hirtum ekki
um Hollywoodgleðskapinn og slúður-
dálkasögurnar, vorum eins og börn,
ung í annað sinn. Þaö gaf lífinu
aukinn tilgang".
Þannig fórust ítölsku leikkonunni
Pier Angeli orð, er hún, eftir lát
elskhuga síns, var innt eftir samskipt-
um þeirra.
Þaö var ekki auðvelt aö elska
James Dean. Hann var elskaður af
þúsundum ungra stúlkna um allan
heim. Pier Angeli var hins vegar
heitasta ást James. En eins og svo
oft áður í lífi hans, höguðu örlögin því
svo, að hann fékk ekki notið þess,
sem hann þráði mest. Móðir Pier var
á móti samneyti dóttur sinnar og
töffarans James Dean. Hún kom því
svo fyrir, að aðskilnaður var
óhjákvæmilegur. Pier var tvígift eftir
ástarævintýri sitt með James, en
bæði hjónaböndin enduðu með
skilnaöi. Hún kenndi James um ófarir
sínar. „Hann er eini maðurinn, sem
ég hef nokkurn tíma elskað.
Það þótti strax sýnt,.að James var
ákveðinn, svo um munaði. Við gift-
ingarathöfn Pier og fyrri manns
James á leið til Salinas íPorsche sporthílnum. Þetta er síðasta myndin
sem tekin var af honum. Stuttu síðar var hann látinn.
hennar gerði James sér lítið fyrir og
ók að kirkjudyrunum á mótorhjóli
sínu. Þar þandi hann þaö, svo berg-
málaði stafna á milli kirkjunni, brúð-
hjónum og viðstöddum til mikillar
gremju.
„Eg sakna mömmu“
James Byron Dean, síðasta stór-
stirni Hollywood-sólkerfisins, áður en
það endanlega splundraðist, var
fæddur 8. febrúar 1931, undir áhrif-
um frá Úranusi, tákni Ijóssins. Vald
Úranusar yfir James virðist hafa veriö
af skornum skammti. Alla ævi hvíldi
skuggi dauðans yfir honum. Strax á
níunda árinu missti hann móöur sína.
Upp frá því virtist hann aldrei taka á
heilum sér. Föður sinn sá hann
sjaldan og var löngum í fóstri hjá
ættingjum.
Skólafélagar hans minnast hans
sem hörðum í horn aö taka. Þaö er
þó hald manna, að það hafi verið á
yfirborðinu. Undir niðri hrærðist, að
því er virtist, veiklundaöur drengur.
Hann grét aðeins einu sinni í skóla.
Hann gat ekki gefiö rétta útkomu á
flóknu reikningsdæmi. Aðspurður,
því hann gréti, svaraði hann: „Ég
sakna mömmu". Lítiö fór fyrir stelpu-
standi hjá James á gagnfræöaskóla-
árunum. Hann bauð aldrei stelpu út
þau árin. Helztu áhugamál hans voru
mótorhjól og lítillega örlaöi á leik-
listaráhuga. Fyrsta mótorhjól hans
var að gerðinni Czech. Á því virtist
hann ekkert hræðast, ók eins og
fjandinn væri á hælunum á honum.
Vin átti James að nafni Roy Schatt.
Hann var Ijósmyndari að atvinnu og
gerði oft að gamni sínu að Ijósmynda
James. Þetta var löngu áður en
James varð frægur. Ein af myndun-
um, sem Roy tók af honum, var
seinna notuð sem leikmynd í söng-
leiknum GREASE þegar hann var
fyrst settur á svið í The Royale
James ásamt Pier Angeli
Rauði stormjakkinn, eitt a/ vörumerkjum James. Takið eftir „mér er
skítsama“ viðmótinu.
Nokkrir verðlaunabikarar fyrir kappakstur.