Morgunblaðið - 05.04.1979, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. APRÍL 1979
31
Helgi Tryggvason kennari:
Dauf áheyrn við
rödd reynslunnar
Mér skilst, að ýmsir starfsmenn
skóla og aðrir, til og frá í löndum,
séu orðnir sammála um það, að
móðurmálskunnáttan hagnist
tiltölulega lítið á málfræðikennslu
í skólum, eins og hún hefur verið
tíðkuð. Jafnvel hér á landi hefur
skoðanablaðinu verið snúið snöggt
við í þessa átt. Þó að ég sé kominn
af skólakennara-aldri, hef ég verið
að hlakka til að sjá uppástungur
til úrbóta, og umræður um þær.
Hlustum á eldri kynslóðina ,
lestur, flutning máls í útvarpi,
umræður, rökræður. Hvar er
íslenskan rismeiri og myndarlegri
en hjá fólkinu, sem aldrei komst í
kynni við bóklega málfræði, en var
uppalið í því umhverfi, þar sem
borin var virðing fyrir töluðu máli,
— og þar með íslenskunni af eigin
vörum.
Mér hafði skilist, að vöknuð
• væri hreyfing um það að fara að
reyna að minnka
málfræðikennsluna, án þess að
draga úr heildarþjálfun í
móðurmálinu í viðkomandi
skólum. Islensk tunga er fyrst og
fremst mál tungu, vara og
raddbanda, að ógleymdri
hugsuninni bak við, sem málinu er
ætlað klæða. Þegar málið er mælt
af munni fram með vandvirkni,
verður allt annað í meðferð
málsins auðveldara og ljúfara í
meðförum.
Frjálsleiki í framkomu, þar með
hiklaust og hóflegt tal, — hóflegt í
róm og raddblæ, orðavali og
rökfærslu, þ.e. öllum málflutningi
í heild, — þetta er það, sem sómir
því fólki, sem dvelur í skóla meiri
hluta ársins í fjölda ára. En
íslenskukennsla og íslenskunám er
hugtak, sem í daglegu tali er
bundið alltof einhliða við ritað
mál. Ég hef verið að vonast eftir
að sjá markvissar rökræður um
þetta málefni, ekki endilega að
allir skuli vera sammála þegar í
byrjun um að gera nákvæmlega
það sama. En margt verður þó ð
vera það sama í markmiði allra.
Við erum ekki lakar gefið fólk en
nágrannar okkar, svo að við
ættum innan skamms að fara að
gera okkur skynsamlega grein
fyrir því, hvenær íslenskir skólar
geti farið að tylla tánum þar, sem
nágrannaþjóðirnar hafa nú
hælana, að því er kemur til
þjálfunar nemenda í munnlegri
meðferð móðurmálsins á ýmsan
hátt, svo sem samtölum í
skólastofu, þátttöku í umræðum
frammi fyrir hópnum, skýrum og
myndarlegum flutningi, bæði á
ljóðum og lausu máli o.fl.
„Vilji er allt sem þarf," sagði
Einar Benediktsson, og greip
þannig á þaulreyndum sannleika
frá öllum öldum.
20.3.1979
Helgi Tryggvason
(kennari)
Vigdís Finnbogadóttir:
Leidrétting ítrekuð
Má ég þakka Jóhanni Hjálmars-
syni, leikdómanda Morgunblaðs-
ins, fyrir að koma á framfæri
leiðréttingu á mishermi af hálfu
undirritaðrar í leikskrá Leikfélags
Reykjavíkur, þar sem fjallað er
um spánsk-franska leikskáldið
Arrabal, höfund leiksins „Steldu
bara milljarði".
Að sjálfsögðu var það leikhópur
Menntaskólans í Reykjavík, en
ekki Menntaskólans við Hamra-
hlíð, sem sýndi „Bílakirkjugarð-
inn“ á Herranótt. Það var síðla
skólaárs 1972 og verkefnaval
Herranætur djarft að venju, eins
og reyndar leikritaval skólahópa
hefur verið nokkuð aftur í tíðina.
Þeir hafa vissulega ekki látið sitt
eftir liggja að því er varðar
nútímahöfunda.
Mér er í minni hve litrík og
skemmtileg skólasýning var þarna
á ferðinni í meðförum og útbúnaði.
Sýnt var í Austurbæjarbíói og í
Leiðrétting
I grein minni í Morgunblaðinu þ.
3 þ.m. hefur fallið niður hluti
setningar sem gerir hana nær
óskiljanlega. En hún skal hljóða
svo:
„Happdrættistekjunum var
skipt eftir aðeins 9 ára starf
happdrættisins.
40% tekna hefur síðan farið í
Bygginarsjóð aldraðra sem að
full u er nýttur utan félagssvæðis
Sj ómannadagsráðs."
Og ennfremur leiðréttist í næsta
dálki en þar hefur ritast:
„barnabarnanna" en á að vera
„og það sárasta, barnanna séu þau
til“.
Vogaskóla, — í nýjum leikfimisal
með leiksviði, og var þetta fyrsti
leikhópurinn sem tókst á við þetta
rými til sjónleikjahalds. Tvö
leikaraefni, að því er ég best veit,
sem þarna komu fram hafa sðan
lokið prófi í leiklist, þau Tinna
Gunnlaugsdóttir og Gunnar Rafn
Guðmundsson. Arnór Egi^sson,
sem síðar hefur komið við sögu
leikhúsanna sem sérfræðingur og
kennari í skylmingum (leiðbein-
andi m.a. í öllum skylminga-
atriðum í Makbeð Shakespeares á
afmælissýningu Leikfélags
Reykjavíkur fyrir tveim árum) fór
einnig með stórt hlutverk. Þýðandi
var Þorvarður Helgason rit-
höfundur, og leikstjóri Hilde
Helgason, sem hefur verið eftir-
sóttur kennari og drjúgum veitt
íslenskri leikmennt á undanförn-
um árum. Bragi Guðbrandsson
gerði leikmynd, þar sem bílahræin
sem íbúar kirkjugarðsins gengu
út- og innum eru enn lifandi í
hugarfylgsnum.
Ég bið Jóhann Hjálmarsson og
aðra þá, sem hafa haft ummæli
mín eftir, velvirðingar á þessum
mistökum. Svo og alla sem áttu
hlut að máli. Það ætti síst að
henda mig að fara rangt með
varðandi leikstarfsemi í mínum
gamla skóla, Menntaskólanum í
Reykjavík. Annað eins hef ég setið
þar undir þaki, — fyrst sem
nemandi og síðan kennari, — og
einu sinni leikari. Aftur á móti var
ég um þetta leyti að reyna að koma
frönsku tungutaki og menningu til
skila í Menntaskólanum í Hamra-
hlíð og eitthvað að bauka við að
þýða fyrir og aðstoða leikhóp þar, í
framhaldi af samskonar iðju í
M.R. Frá því stafar ruglingur á
menntastofnunum, sem báðar eru
mér jafn hugleiknar. Mættu þessi
glöp vera okkur öllum til
viðvörunar, sem treystum á
minnið sem sagnfræðilega
heimild.
Vigdís Finnbogadóttir,
leikstjóri og ritstjóri leikskrár
Leikfélags Reykjavíkur.
Sælkera-
kvöld
Sælustund fyrir unnendur
sannrar matargerðarlistar
Síðasta sælkerakvöld í Blómasalnum vakti mikla ánægju og
athygli. Það erþví með sérstakri ánægju að Hótel Loftleiðir efnir
nú til nýs Sælkerakvölds.
í kvöld, fimmtudagskvöld, mun hinn kunni útvarpsmaður,
Sigmar B. Hauksson sjá um matseðilinn í samvinnu við mat-
reiðslumenn okkar.
Matseðillinn er frá hinum ýmsu þjóðlöndum Evrópu og lýtur
svona út:
Innbakaður Karrýkræklingur að hætti sælkerans
— eða -
Grænmetissúpa Bróður Páls.
-og-
Lambahryggur Morgunpóstsins.
Framreiddur með Hnetukartöflum, Rjómasoðnum sveppum
Spergilkáli og Rauðvínssósu.
-og-
Sigmars Contreu pönnukökur.
Matarverð erkr. 4.500,—
Sigmar verður að sjálfsögðu á staðnum og mælir með viðeigandi
drykkjarföngum.
Sælkerar, hér erfreisting til aðfalla fyrir.
Borðpantanir hjá veitingasstjóra í símum 22321 og 22322.
Pantið tímanlega, - síðast var uppselt.
Verið velkomin,
HÓTEL
LOFTLEIÐIR
Ólafsvík:
Safnaði hálfri milljón til
sundlaugar Sjálfsbjargar
UNG kona í ólafsvík hefur á
nokkrum dögum safnað nærri
hálfri miiljón króna til sund-
laugarbyggingar Sjálfsbjargar,
en sem kunnugt er af fréttum
hefur Lionshreyfingin á (slandi
ásamt Hjálparstofnun kirkjunn-
ar staðið fyrir söfnunarherferð
til að hægt væri að ljúka gerð
sundlaugarinnar.
Sólveig Aðalsteinsdóttir heitir
konan og hefur gengið á vinnu-
staði og farið á heimili til að safna
til sundlaugarbyggingarinnar eftir
að hún frétti að söfnun þessi stæði
yfir. Sagði hún að sér hefði alls
staðar verið mjög vel tekið og
hefðu nú 214 manns skrifað sig
fyrir framlögum og flestir þeger
greitt þau. Alls kvaðst hún hafa
safnað saman 440 þúsund krónum
og hefði loforð fyrir tæpum 50
þúsundum í viðbót og átti hún von
á að talan ætti enn eftir að hækka.
Þá kvaðst hún Lionsfélagið í
Ólafsvík hafa ákveðið að senda 200
þúsund kr. til söfnunarinnar. Nú
hafa borist alls kringum 25—30
milljónir í söfnunina, sem lýkur
um næstu helgi.
LITAVER — LITAVER — LITAVER — LITAVER — LITAVER — LITAVER