Morgunblaðið - 19.04.1979, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. APRÍL 1979
Sigurveig Einarsdótt
ir — Minningarorð
Fædd 17. júní 1903.
Dáin 11. apríl 1979.
Sigurveig fæddist í Garði í
Kelduhverfi. Þar ólst hún upp.
Tvítug stundaði hún nám við
Kvennaskólann á Blönduósi. Að
því búnu hélt hún til Reykjavíkur
til frekara náms í hannyrðum og
saumaskap og vann jafnframt
fyrir sér með því að vera í vist.
Þann 23. maí árið 1926 giftist hún
Boga Stefánssyni frá Olafsgerði í
Kelduhverfi og settu þau saman
bú í Garði það vor og bjuggu þar
til vors 1945.
Haustið 1942 gerðist Sigurveig
ráðskona heimavistarskólans í
Lundi í Axarfirði eftir að mæði-
veikin hafði lagt bústofn þeirra
hjónanna í rúst. Það varð upphafið
að því að þau yfirgáfu Garð að
fullu vorið 1945 en þá tók Sigur-
veig að sér að stýra nýstofnuðu
hóteli á Kópaskeri en því starfi
gegndi hún uns þau hjónin fluttu
til Reykjavíkur haustið 1949 en
þar gerðist Bogi leiktjaldasmiður
við Þjóðieikhúsið og við það
starfaði hann uns hann hafði náð
áttugasta aldursári. Jafnframt því
starfi sínu vann Bogi jafnan
nokkuð að söðlasmíði, en í þeirri
starfsgrein hefur hann meistara-
réttindi, og ennþá lætur hann sér
ógjarnan verk úr hendi falla,
orðinn meira en hálfníræður.
Foreldrar Sigurveigar voru
hjónin Björg Grímsdóttir, síðast
bónda í Garði í Kelduhverfi,
Þórarinssonar og Einars Péturs-
son vinnumaður á Gautlöndum í
Mývatnssveit. Einar var vinnu-
maður á Gautlöndum þegar þau
Björg giftust og fluttist hún
þangað. En þar beið hjónaband
þeirra skipbrot og skildu þaii að
skiptum áður en Sigurveig fædd-
ist.
Björg Grímsdóttir giftist aftur
allmörgum árum síðar Jóni
Stefánssyni og bjuggu þau í Garði
fyrstu árin. Þau eignuðust einn
son, Árna Þór deildarstjóra í
Pósthúsinu í Reykjavík. Hann er
giftur Jóhönnu Kolbeins. Jafn-
framt tóku þáu nýfædda stúlku í
fóstur og ólu hana upp, Þorbjörgu
Pálsdóttur húsfreyju í Þorláks-
höfn, en hún er gift Guðmundi
Sigfússyni. Systkini Bjargar
Grímsdóttur voru Þórarinn
Víkingur, Sigrún og séra Sveinn
Víkingur. Þessi systkini voru
óvenjulega samhent. Það átti fyrir
þeim öllum að liggja að yfirgefa
Kelduhverfið. Séra Sveinn
Víkingur og systurnar báðar
ásamt fjölskyldum settust að á
Seyðisfirði, en Þórarinn Víkingur
lagði lykkju á leið sína. En eftir
nokkurra ára dvöl vestur á Kyrra-
hafsströnd Bandaríkjanna fluttist
hann einnig austur á land í ná-
grenni við systkini sín. Síðar tóku
systkinin sig enn á ný upp og
fluttu öll um svipað leyti til
Reykjavíkur. Þar bjuggu þau löng-
um í miklu nábýli, meðal annars
áttu þau Björg og séra Sveinn
heima í sama húsinu síðustu árin
sem hún lifði.
Ég þekki ekki til ættar Einars
Péturssonar. Leiðir þeirra Sigur-
veigar lágu lítt saman. Hins vegar
átti Einar hálfsystur, Sigríði
Tómasdóttur, sem lengi bjó á
Bjargarstíg 17 í Reykjavík. Það
tókst mikill vinskapur með Sigur-
veigu og Sigríði og börnum hennar
strax þegar Sigurveig dvaldist í
Reykjavík um tvítugt. Sá þráður
var tekinn upp aftur aldarfjórð-
ungi síðar þegar Sigurveig settist
að á Bjargarstígnum, en þar áttu
þau Sigurveig og Bogi heima
fyrstu ár sín í Reykjavík.
Þau Sigurveig og Bogi eignuðust
tvö börn, Stefán lækni og Björgu.
Stefán er giftur Guðrúnu Sigur-
geirsdóttur en Björg er gift þeim
sem þetta ritar.
Hér hefur verið skýrt frá ytri
umgerð lífs Sigurveigar Einars-
dóttur í stærstu dráttum. Vera má
að þetta sé fátækleg umgjörð, en
innan þessa ramma lifði hún lífi
sínu og það var auðugt líf. Ég er
ekki fær um að lýsa því lífi,
hversdagslegur maður nær aðeins
að njóta slíkra samhljóma. Aðeins
listamaður getur lýst þeim. Og til
eru þeir hljómar sem ekki er hægt
að lýsa í orðum. Á meðan Sigur-
veíg átti heima norður í Keldu-
hverfi tók hún af alhug þátt í öllu
því menningarlífi sem kostur var
á. Það var fyrst og fremst á sviði
leiklistar og sönglistar. En þó að
hún hafi ekki átt stærri þátt en
þetta í þeim greinum sem viður-
kenndar eru sem list, hefur mér
jafnan fundist að hún væri lista-
maður. Hversdagurinn varð henni
að list og hann var hafinn upp í
æðra veldi. Venjulegt vinamót
varð að atburði sem aldrei hafði
skeð áður og aldrei yrði endur-
tekinn. Hans varð því að njóta til
botns. Lífið var dýrmætt. Ekkert
augnablik þess mátti fara
forgörðum.
Sem barn vakti Sigurveig at-
hygli fyrir óvenju auðugt
ímyndunarafl. Hún fór oft út fyrir
þau takmörk sem aðrir skynjuðu
yfir í þá heima sem hún átti ein.
Sigurveig hafði ekki þá aðstöðu í
lífinu að hún gæti þroskað þá
hæfileika sem þarna lágu að baki.
Þó fóru þeir ekki forgörðum.
Enginn kunni betur að segja
börnum ævintýri og að gera barnið
sjálft að þátttakanda í ævintýrinu.
Og skipti þá engu hvort ævintýrið
hafði verið sagt áður eða það varð
til jafnóðum.
Sigurveig var frábær hlustandi.
Það er mikil list og fáum gefin að
vera góður hlustandi. Hlustandinn
getur lyft frásögn í hæstu hæðir ef
hann kann þá íþrótt að styðja
sögumanninn á réttum augna-
blikum. Það var stundum vandséð,
þegar góðir gestir komu að norðan,
hvor meiri þátt átti í góðri
frásögn, sá sem sögu sagði eða
Sigurveig sem hlustaði. í slíkum
stundum beinlínis ljómaði hún og
það gneistaði af henni. En hún var
líka góður hlustandi á annan hátt.
Ófáir voru þeir sem leituðu til
hennar með áhyggjur sínar og
raunir. Hvergi var dýpri samúð að
fá né ríkari skilning. En þeir sem
leituðu til Sigurveigar með vanda-
mál sín komust ekki upp með að
segja hálfan sannleikann, eða að
draga eitthvað undan. Þaðan slapp
enginn nema að segja allan sann-
leikann og ekkert nema sannleik-
ann.
Sigurveig hugsaði sig ekki um að
fara landshorna á milli til þess að
aðstoða vandamann sem átti í
erfiðleikum. Ótaldar eru þær
nætur sem hún vakti yfir sjúkum.
Þegar þannig stóð á kom það
aldrei til álita að hún hlífði sjálfri
sér. Umhyggja hennar var tak-
markalaus eins og flest annað í
fari hennar. Náungakærleikurinn
var henni í blóð borinn. Miskunn-
sami Samverjinn var hluti af
henni sjálfri. Síðasta hálfan annan
áratuginn var heilsu hennar farið
að hraka. Þegar hún þurfti um-
hyggju við var hún einnig stór í
kröfu sinni um umhyggju. Hver
getur láð henni það? Sá sem leggur
allt í sölurnar þegar aðrir þurfa
nokkurs við hljóta einnig að eiga
rétt á nokkru endurgjaldi þegar
þeir þurfa þess við. En þegar allir
reikningar eru lagðir saman að
leiðarlokum fer Sigurveig Einars-
dóttir út með stóra inneign á þessu
sviði.
Sigurveig var höfðingi í lund.
Lengi vel féll henni þröngur efna-
hagur þungt. Ekki fyrst og fremst
vegna þess að hún hefði áhuga á að
safna eignum, þó hafði hún síst á
móti því. En þröngur efnahagur
setti rausn hennar skorður og
rausn hennar þoldi engar skorður.
Ef hún gat ekki gert eitthvað af
fullri reisn gat hún alls ekki gert
það. Það var ein af mörgum og
miklum þverstæðum í lífi hennar.
Þess vegna var hún bæði frábær-
lega myndarleg til verka og dæma-
laus klaufi.
Fáar manneskjur hef ég vitað
eiga fleiri vini en Sigurveigu. Hún
var ákaflega fljót að eignast vini.
Það er algengast að þeir sem eru
fljótir að eignast vini eru einnig
fljótir að glata þeim. En þannig
var Sigurveig ekki. Ég minnist
þess ekki að nokkrun tíma fyrntist
yfir vináttu hjá henni eða að upp
úr vináttu slitnaði. Það var vegna
þess að hún lagði aldrei meiri
vináttu við neinn en hann var
maður til að taka á móti. í húsi
Sigurveigar voru margar vistar-
verur. Forsalurinn stóð öllum
opinn. Þar var hátt til lofts og vítt
til veggja og þar var glatt á hjalla.
Að innri vistarverum hennar áttu
færri aðgang og að innstu hjarta-
rótum hennar var fáum hent að
komast. En þeir sem þangað
komust áttu þaðan ekki aftur-
kvæmt. Þaðan í frá voru þeir að
fullu þátttakendur í lífi hennar,
vandamálum hennar, gleði hennar
og sorgum. Og gagnkvæmt. Þar
var enginn millivegur.
Þau fátæklegu orð sem hér hafa
verið sögð eru tilraun til að bera
fram þakkir til Sigurveigar fyrir
þau þrjátíu ár sem við höfum orðið
samtíða. í dag er Sumardagurinn
fyrsti, hátíð gróandans. Það fer vel
á því. Líf hennar var hátíð og það
greri allt í kringum hana. Á
morgun verður hún til moldar
borin frá Dómkirkjunni í
Reykjavík.
Árni Benediktsson.
Amma er dáin eftir stutta sjúk-
dómslegu. Við systurnar eigum
henrii svo mikið að þakka og
langar þess vegna til að kveðja
hana með fáeinum orðum.
Amma var sérstæð kona, sem
erfitt er að lýsa. Hún var syngj-
andi kát og fjörug og geislaði af
lífsgleði, nema rétt síðustu árin
sem hún lifði. Hún var afar hjálp-
fús og fólk leitaði jafnan til
hennar í hvers konar vanda.
Amma hafði einstakt aðdráttarafl
og var það einn sterkasti dráttur-
inn í persónuleika hennar. Það var
alltaf fullt hús af gestum hjá afa
og ömmu hvernig sem þau bjuggu.
Allir sem eitt sinn kynntust ömmu
muna eftir henni og alltaf erum
við að hitta fólk sem spyr um
hana.
Bestu minningar okkar um
ömmu eru bundnar bernskuárun-
um. Þá bjuggum við úti á landi, en
hápunktur hverrar Reykjavíkur-
ferðar var að fá að gista hjá afa og
ömmu. Þeim þótti svo óendanlega
vænt um okkur og amma var ein af
þeim manneskjum sem ekki fara
dult með slíkt. Hún var á þönum í
kringum okkur og það var ekkert
sem hún ekki vildi gera fyrir „litlu
ljósin sín“. En bestar voru þó
stundirnar þegar hún settist niður
og sagði okkur ævintýri. Engan
höfum við heyrt segja betur sögu
en hana ömmu.
t
Stjúpsonur minn og bróöir okkar
GUÐMUNDUR BJARNASON
natageröamaöur
Óöinagötu 20A,
sem andaöist 8. apríl veröur jarösunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn 20.
apríl kl. 10.30.
Anna Þórarinadóttir,
Baldur Bjarnaaon,
Unnur Bjarnadóttir,
Erla Bjarnadóttir,
Auöur Bjarnadóttir.
t
Maðurinn minn og faöir okkar,
EINAR BALDVINSSON,
Vallargaröi 20,
veröur jarösunginn frá Fossvogskirkju mánudaginn 23. apríl kl. 13 30.
Þorbjörg Valdimaradóttir,
og aynir.
t
Eiginmaöur minn.
HALLDÓR FJALLDAL,
Túngötu 12, Kaflavfk,
veröur jarösunginn frá Keflavíkurkirkju, föstudaginn 20. apríl kl. 14.
Sigríöur Skúladóttir.
Utför
t
SIGURVEIGAR EINARSDÓTTUR,
Baróavogi 44, Raykjavík,
fer’ fram frá Dómkirkjunni föstudaginn 20. apríl kl. 3 síödegis.
Bogi Stafánaaon,
Stafán Bogaaon, Guörún Sigurgairadóttir,
Björg Bogadóttir, Árni Banadiktaaon,
og barnabörn.
t
Þökkum innilega auösýnda samúö og hlýhug viö andlát og jaröarför
ANDRÉSAR INGÓLFSSONAR,
hljóöfnralaikara.
Sérstakar þakkir færum viö stjórn F.Í.H. og Hljómsveit Ragnars Bjarnasonar.
Auöur Andráadóttir
Vílborg Andréadóttir
Ingi Örn Andráaaon
Vilborg Guðmundadóttir
t Faöir okkar, tengdafaöir, afi og langafi
SÉRA SIGURJÓN Þ. ÁRNASON
Flókagötu 65
veröur jarösunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn 20. aþríl kl. 13.30
Þóray Sigurjónsdóttir
Eyjólfur K. Sigurjónsson Unnur Frióþjófsdóttir
Árni Sigurjónsson Þorbjörg Kristinsdóttir
Líney Sigurjónsdóttir Matthías Matthíasson
Páll Sígurjónsson Sigríöur Gísladóttir
Þórunn Ásthildur Sigurjónsdóttir Bjarki Elíasson
Snjóiaug Anna Sígurjónsdóttir Tryggvi Viggósson
Barnabörn og barnabarnabörn.
t
Þökkum hjartanlega samúö og vinarhug viö andlát og útför,
GUDMUNDAR GRÍMSSONAR,
húsgagnaamíöameistara.
Stefanía Runólfsdóttir,
Úlfar Guömundsson, Freyja Jóhannadóttir,
Guörún Guömundsdóttir, Örn Sigurðsson
og bamabörn.
t
Þakka auösýnda samúö við andlát og jaröarför móöur minnar,
JÓSEFÍNU EYJÓLFSDÓTTUR,
Þrastargðtu 9.
StainÞóra Bloch.
t
Hjartanlega þökkum viö öllum nær og fjær er vottuöu okkur samúö og vlnáttu
viö andlát og útför elskulegs eiginmanns fööur og tengdafööur afa og langafa
BJARNA J. FANNBERG
Hagamal 43
Kristjana G. Fannbarg,
Eybór Fannbarg og Þóra,
Unnur og Salóme Fannberg, Þóra og Ólafur Fannbarg
Áskell Fannberg og Þóra,
Kriatjana Fannberg og Gestur,
EyÞór E. Fannbarg,
Guólaug Eypóradóttir og ívar,
og barnabarnabörn.
Dótturdætur.