Morgunblaðið - 22.04.1979, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. APRÍL 1979
13
Að mörgu leyti um-
fangsmeira starf
en ég átti von á
segir Friðrik Ólafsson i samtali við Mbl.
um reynslu sína af forsetaembætti Fide
„Alþjóðaskáksambandið getur út af fyrir sig litlu ráðið um það, hverjum þeir, sem einkaskákmót
halda, bjóða eða bjóða ekki. En það er ekki þar með sagt að Fide eigi að sitja aðgerðarlaust hjá í
málum, sem rísa kunna út af mótshaldi einkaaðila. Ég hef fullan hug á að allar hliðar þessa
Korchnoi-máls verði kannaðar og í ljósi málavaxta,“ sagði Friðrik ólafsson forseti Alþjóðaskáksam-
bandsins í samtali við Mbl. á sumardaginn fyrsta, en þá hafði honum borizt ósk, undirrituð af 50
keppendum á skákmótinu í Lone Pine, um að hann beitti sér fyrir þvf, að útilokun skákmanna frá
mótum viðgangist ekki og að sovézka skáksambandið hætti slíkum aðgerðum f garð Viktors Korchnoi.
Friðrik sagðist búast við að f jallað yrði um þetta mál á aðalþingi Fide í Puerto Rico á þessu sumri.
Undir bréfið til Friðriks hafa skrifað 16 stórmeistarar og 34 aðrir
keppendur á Lone Pine. Bréfinu fylgir greinargerð vestur-þýzka
stórmeistarans Pachman, þar sem hann rekur málavexti ítarlega, en
þeir hafa birzt í Mbl. í samtölum blaðsins við Pachman og Korchnoi.
Loks fylgir með skjal, þar sem Korchnoi veitir Pachman fulltingi sem
fulltrúi sinn.
— Hvað líður málaferlum Korchnoi gegn Fide?
„Þau málaferli eru alveg sérstakt mál og með öllu óskyld öðrum
málum. Það skyldi enginn líta svo á að þeirra vegna sé Fide eitthvað í
nöp við Korchnoi og síður reiðubúið til að beita sér í öðrum hans málum.
Þessi málaferli vegna framkvæmdar einvígisins í Baguio City hafa
farið hægt af stað. Nú er til úrlausnar hjá dómstólnum, hvort Fidé geti
verið aðili að máli, en lögfræðingur sambandsins hefur óskað frávísunar
á þeim grundvelli að Fide geti ekki verið slíkur aðili.
Mér þykir hins vegar líklegt, að Fide verði talið hafa status sem aðili
að máli. Mér er kunnugt um að þetta mál er einstakt, allavega eru engin
fordæmi þess í Hollandi, og báðum lögfræðingunum, sem að því vinna
og eru þekktir í heimalandi sínu, þykir þetta mikill hvalreki á sínar
fjörur, vegna óvenjulegra málsaðstæðna.
Ef svo fer sem horfir að dómstóllinn telur sig geta fjallað um málið,
þá býst ég við að málaferlin taki langan tíma og gæti jafnvel verið
kominn nýr heimsmeistari í skák áður en þeim lýkur. Fide er búið að
afgreiða málið fyrir sitt leyti þannig, að einvíginu sé lokið og Karpov
heimsmeistari, þannig að þessi málaferli hafa engin áhrif á einstaka
þætti þeirrar heimsmeistarakeppni, sem nú fer í hönd“.
— En hvað líður nýjum reglum fyrir heimsmeistaraeinvígi?
„Nú er að störfum nefnd, sem á að gera tillögur um breytingar á þeim
reglum.
I þessari nefnd sitja auk mín; Campomanes og Bakker, framkvæmda-
stjóri Fide, enski stórmeistarinn Keene og fulltrúi Karpovs í nefndinni
er Baturinsky. Ég er einmitt nú á förutn til Hollands, þar sem við ætlum
að halda fund í þessari nefnd.
Ég býst við, að flestum sé ljóst, að það má gera reglurnar um
heimsmeistaraeinvígi betur úr garði. Það sýna ýmis atvik, sem áttu sér
stað í Baguio City. En auðvitað er aldrei hægt að gera lög þannig úr
garði, að ekki sé hægt að finna á þeim einhverja smugu, ef menn hafa til
þess fullan vilja. Ýmsar breytingartillögur eru þegar komnar fram frá
Keene og Baturinsky, en Kénne var einmitt fulltrúi og aðstoðarmaður
Korchnois í Baguio City. Við munum ræða þessar tillögur á fundinum
nú og ég á von á því, að dr. Euwe fyrrverandi forseta Fide verði boðið að
sitja fundi okkar, því hann geymir mikla reynslu í sínu pokahorni."
— í hvaða átt ganga þessar breytingar?
„Eins og reglurnar eru nú, eru ýms atriði of laus í reipunum og því
þarf að ganga betur frá ýmsum hnútum, þannig að hlutirnir fari ekki úr
böndunum aftur.
Ég nefni sem dæmi, að mótshaldarar eru nú tiltölulega varnarlausir
gagnvart því að annar keppenda setji fram hótanir um að hverfa frá
einvíginu og á sama hátt snýr þetta að skákmönnunum sjálfum, rétti
þeirra gagnvart þeim, sem einvígið halda, en skákmenn eru einnig
varnarlausir gagnvart því að mótshaldarar kippi að sér hendinni í
miðjum klíðum.
Þessar gloppur í lögunum stafa fyrst og fremst af því hversu þessi
einvígi eru raunverulega nýtilkomin. Eftir einvígið á íslandi 1972 voru
ýmsar lagfæringar gerðar á lögiyium en síðari reynsla sýnir, að þær
voru ónógar. Hins vegar hafa allar kringumstæður síðustu tveggja
einvígja verið mjög óvenjulegar, þannig að eðlilegt má telja að
reglurnar þurfi endurskoðunar við, því erfitt er að sjá öll tilvik fyrir. En
þess er ef til vill aftur á móti ekki að vænta, að öll heimsmeistaraeinvígi
framtíðarinnar verði með þessum hætti.“
— Hvað segir þú um embætti forseta Fide eftir um hálfs árs setu í
þvf? Er eitthvað sem hefur komið þér á óvart?
„Þetta er nú að vísu ekki langur reynslutími. En að mörgu leyti er
starfið umfangsmeira, en ég átti von á. Þessi stofnun teygir anga sína
víða.
Það er með Fide eins og önnur samtök, að ekki þykir allt jafn
fréttnæmt, sem þar er á ferðinni. En þau verkefni, sem ekki þykja ýkja
fréttnæm út á við, eru nokkuð drjúg. Og svo eru mörg vandamál, sem
þarf að leysa, og öll frávik eru í valdi forsetans milli þinga. Það er
ógjörningur í svona samtali að fara að tíunda öll þessi verkefni. Hins
vegar langar mig að nefna það, að ég er nú meðal annars að athuga með
það að Fide fái aðild að Unesco, menningarstofnun Sameinuðu
þjóðanna, eða einhver tengsl við þá stofnun."
— En hvað með „hcimavígstöðvarnar?" Nú sagðir þú á sínum tíma.
að ein ástæða þess að þú gæfir kost á þér tii forsetaembættis Fide,
væru vonir um að það gæti orðið íslenzku skáklífi til gagns.
„Þessi sjónarmið mín hafa að sjálfsögðu ekkert breytzt. Mér var það
ofarlega í huga að með þessu gæti ég orðið íslenzkri skákhreyfingu að
liði, í stuttu máli sagt; stuðlað að vexti hennar og viðgangi. Ég tek þó
skýrt fram, að ekki er um það að ræða að draga taum eins ákveðins
skáksambands. En sú staðreynd, að Fide hefur aðsetur sitt hér á landi,
gefur íslenzkri skákhreyfingu margvíslega möguleika til eflingar og
endurskipulagningar á starfsemi sinni í ljósi nýrra viðhorfa. Þetta
liggur svo í augum uppi, að ekki þarf að tíunda það frekar.
Af ýmsum ástæðum hefur þó lítið á það reynt, að þessir möguleikar
væru nýttir.“
— Hvers vegna?
— „Hér hefur verið ríkjandi algert sambandsleysi milli Fide og
fyrirsvarsmanna skáksambandsins. Má nærri geta, að þetta ástand er
ekki til þess fallið að auka veg íslenzkrar skákmenntar. Þrátt fyrir þetta
er þó ekki annað að sjá en að ýmsir telji þetta ástand viðunandi og kjósi
að það haldist óbreytt enn um sinn.
Eg tel aftur á móti brýna nauðsyn bera til þess að hér verði breyting á
til að góð samvinna geti tekizt með Fide og íslenzkri skákhreyfingu svo
nýta megi alla möguleika, sem nú hafa skapazt, íslenzku skáklífi til
framdráttar."
- f j
Sábestifrá JAPAN
Frá 1. maí veróur P. Stefánsson hf. meö einkaumboð á
íslandi fyrir Mitsubishi Motor Corporation í Japan.
Þá bjóöum viö hinn frábæra GALANT SIGMA sem farió
hefur sigurför um heiminn, vegna framúrskarandi gæöa
og öryggis.
Verð kr. 4.185.000.-
Miðað viö gengisskráningu 12.3.1979
Fyrsta sending til afgreiðslu í maí