Morgunblaðið - 25.04.1979, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. APRÍL 1979
Útflutningur frystra sjávarafurða SH:
Hefur aukist um 90%
það sem af er árinu
FRAMLEIÐSLA frystihúsa inn-
an Sölumiðstöðvar hraðfrystihús-
anna, en þau eru nú 71 að tölu,
frá áramótum til_ 15. aprfl er
37.200 smálestir. Á sama tíma í
fyrra var framleiðslan 24.200
smálestir. Framleiösiuaukningin
varð því 54%. Útflutningur SH á
sama tíma varð 18.600 smálestir,
en var í fyrra á sama tíma 11.100
og er aukning því 67%. Séu
loðnuafurðir undanskildar var
framleiðslan 27.800 smálestir, en
í fyrra 22.200 eða aukning um
25%.
Þessar upplýsingar fékk Morgun-
biaðið í gær hjá Guðmundi H.
Garðarssyni, blaðafulltrúa Sölu-
miðstöðvar hraðfrystihúsanna.
Hann sagði jafnframt, að áætlað
Farmannaverkfallið:
Fimm skip
stöðvast í dag
MORGUNBLAÐIÐ kannaði í gær
hjá þremur stærstu skipafélög-
unum, Eimskipafélagi Islands,
Skipadeild SÍS og Hafskip, hvenær
áhrifa farmannaverkfallsins færi
að gæta hjá félögunum. Kom í ljós,
að áhrifanna fari að gæta mjög
fljótlega, sérstaklega hjá Skipa-
deild SÍS og Hafskip.
„Ástandið verður vægast sagt
slæmt hjá okkur því strax í þessari
viku munu 6 skip af 9 stöðvast,"
sagði Axel Gíslason forstjóri Skipa-
deildar Sambandsins. „Mælifell er á
Akureyri og stoppar strax. Dísarfell
kemur til Reyðarfjarðar á miðviku-
dag og stoppar strax og sama dag
koma Helgafell yngra og Litlafell til
Reykjavíkur og stoppa þá. Tvö skip
til viðbótar koma síðan til hafnar
fyrir helgina og stöðvast að sjálf-
sögðu."
Axel sagðist vona, að undanþága
fengist til þess að skipa vörum upp
úr skipunum. I mörgum skipanna
væri varningur til bænda, t.d.
áburður, sem mikilvægt væri að
koma á ákvörðunarstað áður en
vegir spilltust vegna aurbleytu.
Guðmundur G. Sigurgeirsson hjá
Hafskip hf. sagði að sum skipa
félagsins væru á leiðinni til landsins
og önnur í þann veginn að leggja úr
erlendum höfnum og hefði verkfallið
því fljótlega mikil áhrif á starfsemi
félagsins. „Skaftá kemur til hafnar á
fimmtudagsmorguninn og stoppar
þá. Tvö skip til viðbótar koma á
sunnudaginn og tvö síðustu skipin í
næstu viku. Ástandið getur því varla
verið verra.“
„Fyrsta skipið stoppar hjá okkur
strax fyrsta daginn, Fjallfoss," sagði
Árni Steinsson fulltrúi hjá
Eimskipafélagi íslands. „Háifoss
kemur síðan á laugardaginn og
Brúarfoss á sunnudaginn og um
miðja næstu viku tínast þeir inn
Reykjafoss og Mánafoss. Síðustu
skipin koma til landsins eftir 2—4
vikur ef verkfallið dregst á langinn."
Sex mánaða
fangelsi fyr-
ir fjárdrátt
í GÆR var kveðinn upp í sakadómi
Reykjavíkur dómur í máli ákæru-
valdsins gegn Páli Jakobi Líndal
fyrrverandi borgarlögmanni fyrir
að draga sér fé úr sjóðum Reykja-
víkurborgar.
Páll Líndal var dæmdur í 6 mánaða
fangelsi. Þá var hann sviptur mál-
flutningsréttindum fyrir héraðsdómi
og Hæstarétti í 3 ár frá birtingu
dómsins. Ennfremur var hann
dæmdur til þess að greiða borgar-
sjóði Reykjavíkur kr. 3.096.025.- með
19% ársvöxtum frá 1. janúar 1978 til
greiðsludags. Loks var hann dæmdur
til að greiða allan sakarkostnað, þar
með talin saksóknarlaun í ríkissjóð,
krónur 250 þúsund, og laun til
skipaðs verjanda síns, krónur 250
þúsund.
Haraldur Henrýsson skadómari
kvað upp dóminn. Ákærði lýsti því
yfir að hann óskaði að áfrýja dómn-
íun til Hæstaréttar.
LJÓsm. Mbl. ðl. K. M.
væri, að heildarframleiðsla frysti-
húsa innan SH fyrstu 4 mánuði
þessa árs yrði um 42 þúsund smá-
lestir. í fyrra varð hún 29.500
smálestir og er því áætlað að
aukningin verði 42%. Útflutningur
til dagsins í dag að meðtöldum
skipum, sem eru að fara frá landinu
er 25 þúsund smálestir, en var
13.400 í fyrra á sama tíma. Aukning
er því um 90%. Afskipanir hafa því
gengið mjög vel.
Morgunblaðið spurði Guðmund
hvernig afgreiðsla upp í gerða
Rússlandssamninga væri, en Rúss-
landsmarkaður hefur sérstaka þýð-
ingu í sambandi við aðrar tegundir
en þorsk. Guðmundur sagði að búið
væri að senda um 5 þúsund smálest-
ir upp í þann samning, sem gerður
var við Sovétríkin vegna fram-
leiðslu þessa árs, sem hljóðar upp á
9.900 smálestir. Eftir er að fram-
leiða um 3 til 4 þúsund smálestir.
Með tilliti til þessa er því allt útlit
fyrir að framleitt hafi verið upp í
Rússlandssamninginn upp úr miðju
ári. Karfaframleiðslan hefur sér-
staka þýðingu í sambandi við þann
samning, þar sem samið var um
sölu á 4.500 tonnum af karfaflökum,
grálúðuflökum, keilu-, löngu- og
steinbítsflökum.
Um sölumöguleika á karfa á
öðrum mörkuðum sagði Guðmund-
ur H. Garðarsson, að auðvitað gerðu
Sölumiðstöðin og fyrirtæki hennar
sitt ítrasta til þess að tryggja sölu á
þeim afurðum, sem frystihúsin
framleiddu, þ.á m. karfa. Hann
kvað við mjög harðan keppinaut að
etja í Bandaríkjunum, sem væru
Kanadamenn, en þeir hafa verið
langstærstu seljendur karfaflaka á
Bandaríkjamarkaði í áraraðir.
Varðandi Vestur-Evrópu sagði Guð-
mundur að innflutningur til Vest-
ur-Þýzkalands, sem menn höfðu
bundið vonir við, hefði aðeins orðið
750 smálestir á síðastliðnu ári. Af
því magni munu um 75% hafa
komið frá íslandi. Hins vegar hefðu
V.-Þjóðverjar keypt ísaðan karfa og
ufsa. Þróunin í Vestur-Þýzkalandi
undanfarin ár hefur verið sú að
fiskneyzla hefur minnkað og er
áætlað að hún hafi dregizt saman
um það bil um helming á síðastliðn-
um 15 árum. Bretar kaupa hvorki
karfa né ufsa, né aðrar Vestur-Ev-
rópuþjóðir.
Þá sagði Guðmundur aðspurður,
að fyrir lægju tölur um sölu Cold-
water Seafood Corporation í Banda-
ríkjunum fyrir fyrstu 3 mánuði
þessa árs. Samkvæmt þeim seldi
Coldwater um 24 þúsund smálestir
af frystum sjávarafurðum. Það voru
einkum fiskflök, fiskblokkir og
verksmiðjuframleiddar vörur.. Mið-
að við sama tíma í fyrra var um
21% söluaukningu að ræða. Sölu-
verðmæti þessara afurða fyrstu 2
mánuðina var 61,2 milljónir dollar-
ar og var þar um 24% aukningu að
ræða miðað við sama tíma í fyrra.
Aðspurður um verðlagsþróun í
Bandaríkjunum sagði Guðmundur
H. Garðarsson: „Stöðugt er verið að
vinna að því að reyna að fá betra
verð fyrir afurðirnar."
Banaslysid um
borð í Dagnýju
SJÓMAÐURINN sem lézt um borð
í skuttogaranum Dagnýju frá
Siglufirði á miðunum úti af Aust-
fjörðum á sunnudagskvöld, hét
Kristmann Hannesson. Hann var
43 ára að aldri, frá Vopnafirði.
Hann lætur eftir sig þrjú börn og
aldraða móður.
Tveir dæmdir
fyrir nauðgun
NÝLEGA féllu í Sakadómi
Reykjavíkur dómar í tveimur
nauðgunarmálum og hlutu hinir
ákærðu eins og tveggja ára
fangelsi. Sverrir Einarsson saka-
dómari kvað upp báða dómana.
Hinn 9. apríl síðastliðinn var
Hjörtur Hringsson, 19 ára gamall,
dæmdur í tveggja ára fangelsi
fyrir nauðgun. Var honum gefið að
sök að hafa að morgni 3. júní 1978
brotizt inn í hús við Öldugötu í
Reykjavík, stolið þar 184 þúsund
krónum í peningum og síðan að
hafa ráðist grímuklæddur. að sof-
andi húsfreyjunni, sem var ein
heima ásamt ungbarni, og ógnað
henni með hnífi til holdlegs sam-
ræðis. Ennfremur var hann
dæmdur fyrir minni háttar þjófn-
aðarbrot.
I gær, 24. apríl, var Ragnar
Sigurðsson, 34 ára, dæmdur í eins
árs fangelsi fyrir nauðgun. Var
honum gefið að sök að hafa tekið
unga stúlku upp í bifreið sína við
Melatorg í Reykjavík að kvöldi til
24. mars 1978 og í stað þess að aka
henni heim upp í Breiðholt að
hennar ósk, að hafa ekið með hana
út á Suðurnes á Seltjarnarnesi,
þar sem hann þvingaði hana til
holdlegs samræðis í bifreiðinni
með hótunum um að hún myndi að
öðrum kosti hafa verra af.
Báðir dómarnir eru óskilorðs-
bundnir. Mennirnir tveir voru
ennfremur dæmdir til að greiða
málskostnað og verjandalaun.
Hafnarfjörður:
Þátttöku í
hlutafjár-
aukningu
Olíumalar
hf. hafnað
BÆJARSTJÓRN Haínar-
fjarðar samþykkti í gær með
9 samhljóða atkvæðum að
hafna þátttöku í hlutafjár-
aukningu Olíumalar hf.
Einn bæjarfulltrúi var fjar-
verandi og annar sat hjá.
Tillagan var flutt af bæjar-
ráði.
SAMNINGANEFNDIR vinnuveitenda og farmanna á fundi klukkan 22.15 í gærkveldi, er vinnuveitendur
afhentu hugmyndir sínar að lausn kjaradeilunnar og farmenn höfnuðu hálfri annarri klukkustund sfðar.
Vinstra megin eru farmenn, en hægra megin vinnuveitendur. Ljósm. Mbi. Kristján.
FarmannaverkföH
FARMANNAVERKFALL hófst í
nótt eins og getið er á forsíðu
Morgunblaðsins í dag, en rétt
fyrir miðnætti höfnuðu farmenn
hugmyndum vinnuveitenda, sem
lagt höfðu fram útfærðan stýri-
mannasamning án launatalna. í
þessum hugmyndum vinnuveit-
enda fólst kerfisbreyting á launa-
kjörum yfirmanna, sem að mati
vinnuveitenda áttu að koma báð-
um aðilum til góða, m.a. koma f
veg fyrir að kostnaður við útgerð
ykist.
í þessum hugmyndum var m.a.
breyting á formi alls konar auka-
greiðslna, sem greiddar hafa verið
fyrir vaktir og við sérstök störf um
borð. í tillögum vinnuveitenda var
rætt um að afnema þessar auka-
greiðslur, en þær yrðu síðan metn-
ar með öðrum hætti. Þá var sett
fram hugmynd um 40 stunda
vinnuviku, sem þýddi aukna frí-
daga eða 2 frídaga fyrir hverja 5
unna daga, en til þessa hafa
farmenn fengið 2 fridaga fyrir
hverja 7 unna daga. Að sögn
Þorsteins Pálssonar, fram-
kvæmdastjóra VSÍ, er þetta í
grófum dráttum sá grundvöllur,
sem vinnuveitendur treysta sér til
þess að ræða við farmenn á.
Verkfallið, sem nú er skollið á,
er verkfall yfirmanna, sem eru í 5
félögum af samtals 11, sem hags-
muna eiga að gæta í samningum
við farskipaeigendur. Verkfall yf-
irmanna á farskipum var síðast í
maímánuði árið 1974 og voru þá öll
yfirmannafélögin eina viku saman
í verkfalli. Samningar tókust við
fjögur félaganna að þeirri viku
liðinni, en stýrimenn héldu áfram
í verkfalli tvær vikur í viðbót. Stóð
farmannaverkfall því í 3 vikur
samfleytt.
Langt verkfall varð um áramót-
in 1971—1972. Þá fóru hásetar í
verkfall, sem stóð í 5 vikur. Árið
áður eða í maí 1970 hafði einnig
verið farmannaverkfall, en þá setti
ríkisstjórn bráðabirgðalög og
sigldu þá skipin, en farmenn sögðu
upp stöðum sínum og vegna upp-
sagnanna kom til verkfalls hinn
10. október, sem stóð í um það bil 3
vikur. Þó voru það ekki öll skip,
sem stöðvuðust þá, þar sem ein-
staka farskipseiganda tókst að
ráða nýtt fólk á skipin. Var þá ekki
um eiginlegt verkfall að ræða,
heldur fjöldauppsagnir á skipun-
Þá ber þess að geta, að á árinu
1977 gerðu matsveinar verkfall,
sem þó stöðvaði ekki skipin, þar
sem samningar náðust 9 klukku-
stundum eftir að verkfallið skall á.