Alþýðublaðið - 06.03.1931, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
þess, aö vonlaust er um að h,ægt
sé að selja hana nógu dýrt. Þar
sem forráðamenn þjóðarirmar
hrópa til hennar og segja: „Eitt
er oss nauðsynlegt, það er öfl-
rugri her. Fleiri bryndrekar, íleiri
kafbátar, svo við getum svelt
kojiur og börn óvinanna í næsta
iStríði; Við þurfum fleiri eiturgas-
verksmiðjur, meira fé til „efna-
fræðilegs hernaðar", sífelt meira
guíl, stærri fórnir, svo að vid
getum haldið áfram að drottna.“
Eða ef þeir vildu litast um í
Evrópu, myndi ekki verða líkt
uppi á teningnum: Verksmiðju-
eágendur, sem ekki græða nóg.
sem kasta þúsundum verkamanna
út á götuna á eánum degi. Fjár-
glæframenn og stórsvikarar, sem
veltast í „veliystingum praktug-
lega“ meðan milljónum verk-
fúsra manna liggur við hungur-
morði, þar sem þjóöirnar engjast
og örmagnast undtir byrðum hins
síðasta stríðs, en láta þó sífelt
höðla sína hlaða á sig byrðum
hins næsta stríðs, þar sem
stærstu og þýöingarniestu upp-
götvanir mannanna, þær upp-
götvanir, sem öðrum fremur éiga
að verða þjáðum mönnuni til
blessunar, verða að eins svala-
lind, taumlausrar gróöafíknar
samvkkulausra manna. Þar sem
milljónir hælislaus.ra öreiga eigra
tum göturnar og bíða dauöans i
afkimum og skúmaskotum stór-
borganna. -
III.
En færi svo að útveröir íhalds-
ins yrðu þreyttir á siíkum at-
hugunum, er einn eyðimerkur-
lundur, sem benda mætti þeim
á að hvilast í. Þessi- pálmalund-
!ur . í eyðimörk auðvaldsþjóð-
skipuiagsáns er ísland. Hér er
enginn- her, ekki einu sinni „þjóð-
hjáip“ eða ríkislögregla. Hér eru
ekki til íhaldsmenn, bara „Sjálf-
stæðismen,n“, segiir Morgunblað-
ið. Hér er engin fátækt, ekkert
aúóvald, að eins nokkrir bjarg-
álnamenn, sem efnast hafa með
dugnuöi, ráðvendni og — ,spar-
semi, segir sama heimildi. Hér
hafa alláx nóg, nema slæpingjarn-
ir, sem alclrei nenna aö vinna,
segir Jón ölafsson. Hér þarf engu
að velta í rústir, hér eru meira
að segja engar rústir, segir
Magnús Jónsson.
Að þessu athuguöu sýnist ekki
vexa vandiasamt fyrir Mgbl. að
Ieáta að sæmilega írambæriieg-
um rökum fyrir gildi ihaldsstefn-
unnar með því einu, að fylgja i
lotning þeirri slóð, sem íhalds-
mátterstólpamir hafa lagt víðs
vegar um landið í baráttu sinni
um yfirráöin yfir atviimuhátfum
og fjármálum þjóðarinnár. Svo er
fyrir séð, að villugjarnt þarf ©kki
að verða á þeirri leið, en Mgbl.
til leiðbciningar skai því þó bent
á nokkra þá vita, sem lýsa hæst
yfir grynningum frjálsrar sam-
keppni og bii.ndskerjum einstak-
lingsframtaksms.
En Morgunblaðið, sem svo oft
a sunnudögum og stórhátíðum
brýnir fyrir lesendum sínum, og
gengur þar sjálft á undan með
góðu eftirdæmi, kristilegt og kær-
leiksríkt hugarfar, afsakar von-
andi, að það yfirbt getur ekki í
þetta sinn orðið svo fullkomið
siem skyldi, og er sennilegt að
því finnist' vanta þar ýmsa þá
rnenn, er það síðustu árin hefir
haft sem niesta velþóknun á, en
reyna mætti einS5 og Bjarni á
Leiti isagði forðum, „að bæta hon*-
um til“, þó síðar yrði.
Þokusamt er oft fyrir strönd-
um Austfjarða, enda lýsir þar
iofsaml-eg minning frjálsrar sam-
keppni, þar seni em afrek Sfcef-
áns Th. Jónssonar. Um og eftir
daga O. Wathne var Seyf&fjörð-
ur svo sem kunnugt er fyrix-
mynd ýmsria annara kaupstaða
fyriir margra hluta sakir. En eft-
ár að sú aðstaða myndaðist, aö
forstjóri einu póningastofnunar-
iinnar á iStaðnum var bróðir
stærsta atvinnurekandans, og
andii íhaldsins fékk að svifa þar
óáreittur yfir vöinunum, fór fljótt
að síga á ógæfuhliðina, og enda-
lok. þess ástands, sem reyndar
verðskuldar' náuari greinargerð,
uröu þau, að um ófyrirsjáanlega
mörg ár píniist íslenzka þjóðin
með óeðliiega háum vöxtum við
að borga þetta milljúna
króna tap, sem varð á fjármála-
starfi íhafdsins, og það, sem ekki
er minna um vert, að Seyðisfjörð-
ur rís ekki úr þeim rústum, sem
hann er nú kominn í, nema rneð
sérstökuin ráðstöfunum ríkis-
valdsins.
Þá væri rétt að koma snöggv-
ast við í Vestmannaeyjum,. Þar
hefiir stórkaupm., konsúll etc. G.
J. Johnsen siðustu 8—10 árin sagt
í sífellu: „Skal — skal ekki.
gjaldþrota, ekki gjaldþrota.“ Og
jnegar ioks’ins þrátt fyrir miarg-
endurteknar eftirgjafir hankanna
þessi fulltrúi frjálsrar samkeppni
ekki gétur lengur „flotið“, er þar
ad eins rúmlega einnar miJljónar
króna tap um að xæða, e.n yfir-
stjórn íhaldsins á Eyjunum hefir
orðrð svo notadrjúg, að nú verð-
ur íhald/ið í Eyjum að láta ríkiis-
sjóð greiða afborganir af lánum
isínum, enda hefir íhaldsmeirihlut-
(j-nn í Eyjunum annað og þárfara
Viið sína peninga að gera. Enginn
getur ætlast til -að ýmsir trúnað-
arrnenn þess (sem sumir kalla
,,smala“) vinrii alveg kauplaust,
minsta kosti þarf að skæða þá
vel fyrir allar kosningar.
18. febr. (Frh.)
Ambáftarson.
Um ©fg vegjhxra.
Nætuiiæknir
er í nótt Einar Ástráðsson.
Bjarkargötu 1*0, sími 2014.
Samband íslenzkra Esperantista
var stofnað fyrir fáum dögum
!af es p erant ó-ie I ögu n um í Reykja-
vík (57 félagar), ísafirði (26 fé-
lagar) og Hafnarfirði (7) og
nokkrum einstaklingum víðs veg-
ar um landáö. Forgöngu að stofn-
uninni hafði Kvarfolia Trifolio,
Esperantofélagið í Hafnaxfirði. —
Stiórn sambandsins skipa:. Þor-
iSteinn Þorsteinsson hagstofustjóri
(forseti), Ólafur Þ. Kristjánsson
kennari (ritari og gjaldkeri) og
Þórbergur Þórðarson rithöfúndur.
Útvaipið stöðvað.
í gærkvöldi stöðvaðist útvarps-
stöðin, vegna bilana á rafleiðsl-
unni er liggur í jörðu milli Elliða-
árstöðvarinnar og útvarpsstöðvar-
innar. Bilunin varð seinni hluta
dagsins í gær. Útvarpsstjóri sagði
blaðinu í morgun að óvíst væri hvort
þetía kæmist í lag í dag, en menn
vinna nú að því að finna bilunina
og munu þegar þeir hafa fundið
hana gera við hana strax.
Simabilanir
allmiklar hafa orðið í oíviðrinu.
í Mosfellssveit munu um 45 sírna-
staurar brotnir og línurnar því
slitnar. Austur-siminn mun og
bilaður að nokkru leyti. Síniinn
inna bæjar er viða i ólagi.
Dr. *Ielga Tómassyni
hefir lögmaðurinn í Reykjavik
dr. Björn Þórðarson dænit ríkis-
sjóð til að greiða Va árs laun og
húsaleigu, ljósreikning og hita,
fyrir að hbnuin var sagt upp
atvinnu sinni á Kleppi með of
stuttum fyrírvara.
Togarastrandið.
Togarinn sem strandaði á Skerja-
firði hét Guy Thorne. Skipsttóri á
„Magna", er bjargaði togaranum,
var Jón Axel Pétursson hafnsögu-
maður, Hefir framganga hans og
skipshafnarinnar á „Magna“ verið
rómuð mjög. Botn togarans, er
mjög skemdur, Skipsbátum sem
„Þór“ fann, hafði „Magni“ slept,
er hann hafði náð togaraskipverj-
unum og togaranum.
IIwa§ e«* frétfta?
Farpegaskipin: Gullfoss fór frá
Khöfn í dag. Dettifoss fór frá
Hull þann 4. himgað. Selfoss fór
frá Hamhorg þann 2. Lagarfoss
er á Borgarfirði cystra á leið
norður !um. Brúai'foss var á
Húsavík í gær á útleið. Goðafoss
fer líkast til héðan á morgun út.
Primula fer héðan þegar veður
skánar. Botnía og ísland eru
væntanleg hingað á sunnudag.
Esja lá í gær við Langanes.
Frá Sifílufirdi, 5. marz FB. Á
Novu í gærmorgun kom ’ningaö
norskur skíðaliennarii, Helge Tor-
vö. Norges skiforbund hefir val-
ið og útvegað hann. Skíðafélag
Siglufjarðar mætti á bryggjunni
með ísienzka og norska fána.
GuBitl. bæjarfulltrúi Skarphéðihs-
son bauð skíðakennarann veikom-
ánn með snjaliri ræðu og var
hrópað húrra fyrir Noregi á eftir.
Torvö er ungur maður og að sjá
vel á siig kominn.
Frá Þingeyri, 15. febr. FB. Héð-
an er alt gott að frétta. Heilsu-
farið hefir verið ágætt í vetur, en
tíðarfarið örðugt, éins og fregnir
herma annars staðar frá af land-
inu. Línuveiðarinn fór í byrjun
þessa mánaðar á veiðiar. Er hann
rekinn eftir nýju fyrirkomulagi
og hefir aflað sæmilega, en
gæftaleysii hefir verið bagal-egt.
Hins! vegar fara sjómennirnir
gætilega og hafa sarna sem ekk-
ert_ miist af lóðum.
Hér í firðinum hefir ýmiskonar
félagsskapur , starfað lengi og
þrifist vel., U. M. F. Mýrahrepps
hélt 20 ára afmæli sitt að Núpi í
fyrra og íþróttafélagið Höfrungur
um líkt feyti 25 ára afrnæii sitt.
Svo hafa starfað hér lengi tvö
kaupfélög.
í gærkveldi hélt stúkan For-
túna 30 ára afmæli sitt. Var hún
stofnuð 14. febr. 1901. Fyrsti
æðsti templar hennar var Andrés
heitinn Pétursson kennari og
kona hans, Mhrgrét Egidsdóttir,
nú búsett í Reykjavík, meðal
stofnendanna. Af stofnendum
stúkunnar er einn, Nathanael
Mósesson kauþmaður, enn starf-
andi, en nokkrir af þeim munu
|vera starfandi í sitúkunf í Reykja-
vík. Hefir Fortúna oftast verið
starfandi þessi árin og jafnan
staðið í blóma ög haft mjög
heillarík áhrif í bindindismiálum
þessa bygðarlags. Drykkjuskapur
er hér næsta lítiil, og iná mjög
þakka það áhrifum stúkunnar. Til
afmœlisins var vel vandað og
boðiÖ mörguin þorpsbúum. Af
hoðsgestuin voru nokkrir heiðurs-
gestir, þeir, er utan stúkunnar
hafa staðið, en stutt hana á ýms-
an hátt. Má telja, að allur ai-
menningur hafi fagnað afmælis-
harninu og óskað því til heilla
með framtíðarstarfið. Voru tvær
konur gerðar heiðursmeðliimr,
frú Sesselja Magnúsdóttir, sem
var meðai þióirra, er stofnúöu
stúkuna, og frú E. Björnsdóttir,
báðar fyrir iangt og vel unnið
starf. Núverandi æðsti templar,
Ólafur Ólafsson skólastjóri, setti
samsætið og niintist starfsemi
stúkunnar, séra Sig. Z. Gíslason
flutti ræðu fyrir minni Dýrafjarð-
ar, og einn gestanna, Björn Guð-
mundisson skólastjóri á Núpi,
flutti ræðu fyrir stúkunni,. Fór
fagnaðurinn hið bezta fram við
söng, ræður og danz, og var öll-
mn í huga, að stúkan mættí
starfa lengi og vel til góðs fyrir
Dýrafjörð.
TónUstarskólinn er iokaður frá
/dieginum' í dag til 15. þ. m. vegna
kvefsóttarinnar.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Ólafur Friðriksson.
Alþýðuprentsmiðjan.