Morgunblaðið - 30.05.1979, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. MAÍ1979
Minning:
EUn Björg Guðmunds-
dóttir frá Stóru Háeyri
_Til cru fra‘.
scm fcniru þcnnan dóm
aA falla f jiirft.
cn vcrfta aldrci blóm.“
I). Stcfánsson frá FaxraHkÓKÍ.
Þessi orð skáldsins koma mér í
hug, er é|í á gamals aldri vil
minnast þeirrar mágkonu minnar,
sem yngst var að árum, lifði lengst
og var vanheil nær ævilangt. Ég
hefi skrifað í þetta blað um systur
hennar ok mágkonur. Aliar voru
þær áuætar húsfreyjur og mæður,
sem eiga fjölda afkomenda á lífi.
Orlög Elínar urðu öll önnur. Skal
nú æviþáttur hennar rakinn í
stuttu máli.
Elín Björg var fædd að Stóru
Háeyri á Eyrarbakka 8. ágúst
1895. Hún var yngst af börnum
hinna vel þekktu hjóna Sigríðar
Þorleifsdóttur og Guðmundar Is-
leifssonar útvegsbónda, sem þar
bjuggu meira en hálfa öld. Ættir
þeirra eru svo kunnar þeim, er slík
fræði stunda, að ég rek þær ekki
hér, en mér þykir hlýða að nefna
systkini Elínar, sem upp komust.
Þau voru: Guðbjörg, kona sr. Gísla
Kjartanssonar; Guðmundur, flutt-
ist til Ameríku, kvæntur Önnu
Björnsdóttur; Þorleifur, fv.
alþingismaður, lengi bóndi í Þor-
lákshöfn, kvæntur Hannessínu
Sigurðardóttur frá Akri á Eyrar-
bakka; Sylvia, kona Ólafs Lárus-
sonar læknis á Brekku í Fljótsdal
eystra, síðar í Vestmannaeyjum;
Geir, búfræðingur, búsettur í
Danmörku; fyrri kona hans hét
María Olsen, ættuð af Sjálandi,
þau skildu, en Geir kvæntist síðar
annarri danskri konu, er hét
Nancy; Haraldur, síðast dyravörð-
ur í Búnaðarbanka Islands. Hann
var kvæntur Þuríði Magnúsdóttur
frá Árgilsstöðum í Hvolhreppi,
Rangárvailasýslu; Sólveig
Eugenia, eiginkona þess, er þetta
ritar.
Þegar Guðmundur ísleifsson dó
árið 1937, 87 ára gamall, hafði
hann eignast um 70 afkomendur
þar af 1 í 5. lið. Geta má nærri, að
mikið hefur þeim fjölgað síðan; en
ég veit ekki til að neinn hafi talið
þá. Auðsætt er þó, að það er
fjölmennur ættbálkur, sem nú sér
falla þann kvistinn, sem yngstur
er af þessum systkinahópi frá
Stóru Háeyri.
Elín Björg rann upp eins og
fífill í túni fyrstu þrjú ár ævi
sinnar, falleg og hraust stúlka. En
þá þyrmdi yfir. Á fjórða ári tók
Elín einhverja ægilega höfuðveiki
(sennilega heilahimnubólgu), sem
hefti þroska hennar ævilangt,
þannig, að hún varð þess aldrei
megnug að sjá um sig sjálf. Ég
þekki ekki fræðilegt nafn þessara
veikinda, en þegar þau rénuðu
þjáðist litla stúlkan af ægilegri
flogaveiki, taugaveiklun og fleiri
kvillum. Á æskuárum sínum lærði
hún þó að lesa og skrifa, lærði
algengustu heimilisstörf, utan
húss og innan, en hafði þó aldrei
þrek til að vera við vinnu nema
stuttan tíma í senn. Samt minnist
ég þess, að hún var fluglæs og vel
prjónandi. Nútímaþekking hefði
sennilega getað miðlað henni
meiru sér til bjargar. Þeir, sem til
þekkja, vita vel, að margir áratug-
ir liðu frá aldamótum og fram til
þess tíma að farið var að huga að
vandamálum þroskahefts fólks. Ef
til vill hefði ævi Elínar orðið
önnur, hefði hún fæðst síðar.
Stundum var þó eins og ský
drægi frá sólu; og þá gat hún Ella
okkar notið meðfæddra og góðra
hæfileika. Hún var glaðlynd að
eðlisfari, en ör í lund. Hún hafði
góða frásagnarhæfileika, var kím-
in og oft hnyttin í svörum. Söng-
rödd hafði hún góða, ljúfa og þýða
og kunni býsnin öll af kvæðum og
lögum. Þess vegna unni hún jafn-
an fögrum söng og hljóðfæra-
slætti. Mér þótti skemmtilegt,
þegar ég kom síðast og heimsótti
hana á 5. deild Kleppsspítala að
Hátúni 10 A hér í borg, að starfs-
fólkið góða hafði safnað fé til
kaupa á segulbandstækjum og
tekið upp raddir nokkurra vist-
manna. Þar heyrði ég rödd Elínar
í síðasta sinni. Hún hafði sungið
þar lítið lag inn á „snældu“.
í æsku sinni eignaðist Elín
margar góðar vinkonur á
„Bakkanum". Segja má að „Bakk-
inn“ hafi staðið um hana vörð alla
tíð, skilið hana, metið og verndað.
Þökk sé þeim, er þar stóðu að.
Elín dvaldist alltaf méð foreldr-
um sínum, meðan þau lifðu, fyrst
á Eyrarbakka til ársins 1935. Þá
fluttust þau hjónin háöldruð til
Þorleifs sonar síns hér í Reykjavík
og síðan á elliheimilið Grund þar
sem þau létust með nokkurra
mánaða millibili árið 1937, Sigríð-
ur 13 apríl, en Guðmundur 3.
nóvember sama ár.
Eftir lát þeirra dvaldist Elín um
skeið á elliheimilinu og naut þar
góðrar og skilningsríkrar
aðhlynningar. Árið 1940 fluttist
hún til Sólveigar systur sinnar og
hennar fjölskyldu, að Garði í
Skerjafirði (sem þá hét Reykja-
víkurvegur 29). Ártölin man ég
ekki svo glöggt, en hitt man ég vel,
að hún þurfti að vera í herbergi
með elstu dóttur minni öll árin,
sem hún var í Menntaskólanum í
Reykjavík. Var þó heilsufar Elín-
ar oft bágborið. Ég leyfi mér að
segja nú, að slíkt hefði margur
unglingurinn ekki tekið í mál...
hvorki þá né síðar.
Geðtruflun Elínar fór vaxandi.
Hún fór því alfarin á Klepps-
spítalann árið 1945. Hún hafði
dvalið þar skamma hríð, a.m.k.
þrisvar fyrr, og tekið ástfóstri við
Helga Tómasson yfirlækni og allt
hans fólk, Guðríði frændkonu
sína, frá Seglbúðum í Landbroti
og fleira fólk þar „innfrá" eins og
hún nefndi það og minntist, með-
an heilsa og minni entust. Ein
frænka Ellu okkar á énn
„pelagoníu" sem vaxin er upp af
græðlingi frá „fröken Guðríði".
Sem betur fór bráði það oft af
Elínu, að hún gat heimsótt skyld-
fólk sitt og kunningja og dvalið
dagsstund hjá þeim. Jafnvel vin-
irnir hennar á Selfossi, „Stíghúss-
fólkið", sem hún kallaði svo þau
ágætu hjón, Sigurður Guðmunds-
son og Sigríður Ólafsdóttir og
systur hennar, þetta fólk hafði
Elínu á heimili sínu um tíma
nokkur sumur. Hjartans þökk sé
þeim fyrir það.
Síðustu ferðirnar, sem Ella fór
sér til gamans voru þó hingað í
Njörvasund 2, til Siggu frænku og
krakkanna sex. Hún þótti hér
sjálfsagður gestur á hátíðum og
tyllidögum, meðan hún hafði
nokkra rænu til að njóta þess.
Hún hafði alltaf yndi af börnum,
þegar hún var sæmilega róleg.
Síðustu æviárin dvaldi Elín á
þeirri deild Kleppsspítala sem
staðsett er í Hátúni 10 A, húsi
Öryrkjabandalags íslands, á deild
5. Þar er aðdáanlega að vistmönn-
um búið. Mér er ánægja að geta
þess hér, þegar margt er talað um
það, sem vangert er við gamalt
fólk og hjálparþurfi, að á nefndum
stað fer eins vel um vistfólk og
hugsast getur. Ég dáist að nær-
gætni hjúkrunarfólksins, velvild
þess, umhyggju, og hjartahlýju.
Hafi það þakkir okkar, fjölskyld-
unnar hennar Ellu.
Allmörg síðustu árin hefur Elín
vérið því nær minnislaus, en þó
haft ánægju af að sjá fjölskyldu
sína og vini, þótt henni virtist ekki
alltaf ljóst, hverjir voru „þessa
heims eða hinum megin“. En það
var „hennar" fólk. Og því hefi ég
dáðst að og hika ekki við að nefna
hér, að aldrei hefur hún verið svo
rugluð, að hún hafi ekki munað
eftir að þakka fyrir gjafir og
heimsóknir. Þar sýndi hún áhrif
góðra foreldra og uppeldis.
Síðustu mánuðina þekkti hún
engan vin sinn, þótt elskuleg
umhyggja á deildinni væri sú
sama og ævinlega. H. 13. þ.m. varð
hún fyrir því slysi að lærbrotna.
Varð hún því auðvitað að leggjast
á sjúkrahús og gangast undir
mikla læknisaðgerð h. 18. maí.
Allt var gert, sem hægt var til
hjálpar. Hún virtist ekki þjást
mikið. Loks fjaraði líf hennar út
að kvöldi 21. maí. Þá vantaði hana
rúma 2 mánuði í 84 ára aldurinn.
Þannig er saga þessa einstakl-
ings í fáum dráttum. Lífið brosti
við henni í fyrstu, en varð svo
óslitin sjúkdómssaga.
Ég leyfi mér að lokum að þakka
af alúð og einlægni öllu því lækna-
og hjúkrunarfólki, sem létti lífs-
stríð Elínar. Það vildi hún sjálf
hafa gert. Ég minnist þess enn,
sérstaklega, hvað henni þótt vænt
um yfirlæknana á Kleppi og hvað
hún bar mikla virðingu fyrir þeim,
lifandi og látnum.
í dag, 30. maí, koma frændur og
vinir Élínar saman í Fossvogs-
kirkju til þess að þakka alla
sólskinsblettina, sem þeir nutu
með Ellu frænku. Yngri kynslóðin
þakkar barngæsku hennar, sem
aldrei brást á hverju sem annars
gekk.
Sjálfum er mér efst í huga það,
sem biblían segir um góða hirðinn:
„Ég mun leita að hinu týnda,
sækja hið hrakta, binda um hið
limlesta og koma þrótti í hið
veika“.
Ég vona að á tímum ófriðar og
efnishyggju megi þessi sérstæða
ævisaga verða þeim til umhugsun-
ar, sem enn kunna að meta annað
en gull og silfur.
Ég trúi því, að mágkonu minni
líði nú betur í dýrðarheimi guðs en
hér á þessari hrjáðu jarðar-
kringlu.
Guð blessi ykkur öll, sem léttuð
henni lífið eftir mætti ykkar.
Blessuð eri minning Elínar
Bjargar Guðmundsdóttur frá
Stóru Háeyri á Eyrarbakka.
Reykjavík, 26. maí 1979,
Ingimar II. Jóhannesson.
+
Faöir minn,
SIGURÐUR ÁGÚSTSSON,
Reynimel 44,
lést á Borgarspítalanum mánudaginn 28. maí.
Fyrir hönd aöstandenda.
Ágúst I. Sigurösson.

Eiginmaður minn,
PÁLL GUOMUNDSSON,
Hofsvallagötu 18,
frv. starfsmaöur útvarpsins,
lést að Elli- og hjúkrunarheimilinu Höfn Hornarfiröi. Útför hans fer
fram frá Fossvogskirkju, fimmtudaginn 31. maí kl. 13.30.
Þeim. sem vildu minnast hans er bent á Elli- og hjúkrunarheimiliö
Höfn.
Anna Halldórsdóttir.

Utför
ELSU SIGFÚSS,
fer fram í Kaupmannahöfn, fimmtudaginn 31. maí. Þeim sem vildu
senda samúöarkveöjur er vlnsamlegast bent á dóttur hennar Eddu
Sigfúss, Vergelands Allé, 15, 2860 Söborg, Danmark.
Fyrir hönd vandamanna.
Sigrún Gísladóttir.
+
Þökkum innilega auösýnda smúö viö andlát og útför
HALLDÓRUJENSDÓTTUR,
Guörún Halldórsdóttir,
Sjöfn Friðriksdóttir,
Jens Gunnar Friöriksson.
+
Innilegar þakkir fyrir samúö og vináttu við andlát og útför,
KRISTJÁNS KARLS PÉTURSSONAR,
Höfn Garöi.
Fyrir hönd aöstandenda.
Guömunda Eggertsdóttir,
Guöríöur Pétursdóttir.
+
Innilegar þakkir til allra sem auösýnduö okkur samúö og hlýhug
viö andlát og útför,
BRYNJÓLFS SIGBJÖRNSSONAR,
Ekkjufelli.
Solveig Jónsdóttir,
Vignir Brynjólfsson, Asdís Þóröardóttir,
Sigbjörn Brynjólfsson, Kristín Jónsdóttir,
Grétar Brynjólfsson, Þórunn Sigurðardóttir,
Þórunn Brynjólfsdóttir, Magnús Guömannsson,
Sigrún Brynjólfsdóttir, Sigurjón Gíslason.
+
Þökkum af alhug auösýnda samúö og vináttu viö andlát og útför,
ÞORGEIRS STEFÁNS JÓHANNSSONAR.
Valgerður Magnúsdóttir,
Ellert Jón Þorgeirsson, Asta Siguröardóttir,
Ragna Rún Þorgeirsdóttir, Ólafur Olafsson,
Jóhann Berg Þorgeirsson, Ida Guörún Þorgeirsdóttir,
Lárus Berg, Ásta Eyjólfsdóttir,
systkini og fjölskyldur peirra.
+
Þökkum auösýnda samúö viö andlát og jaröarför,
JÓHÖNNU KETILSDÓTTUR
frá Hellissandi.
Kristinn Breiöfjörö, Sigurlaug Sigurfjnnsdóttir,
Krístín Kristinsdóttir, Ársæll Már Gunnarsson,
Súsanna Ketilsdóttír, Gísli Ketilsson,
Böövar Ketilsson, Guöbjörn Ketilsson,
Björgvin Magnússon.
Minningarspjöld fyrir Minnlngar- og styrktarsjóð
ÓLAFARGUNNARSDÓTTUR,
fást hjá: Bókaverzlun Snæbjarnar Hafnarstræti 4 og 9
og á Skrifstofu Lionsumdæmisins Háaleitisbraut 68, sími 33122.