Morgunblaðið - 05.08.1979, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. ÁGÚST 1979
31
r
Attræðisafmæli:
Björg Sigurrós
J óhannesdóttir
Þann 6. ágúst 1899 fæddist
stúlkubarn á Höllustöðum í
Langadal. Hún var skírð fallegum
íslenzkum nöfnum, Björg Sigur-
rós. Á mesta annatíma ársins á
íslenzkum sveitabæ var hún í
heiminn borin. Mér finnst það
táknrænt fyrir líf þessarar vin-
konu minnar.
Störf hennar, eins og sumarsins,
hafa verið óslitin önn, unnin í
trúmennsku, gleði og samvizku-
semi.
Foreldrar hennar voru Elísabet
Þorleifsdóttir og Jóhannes Hall-
dórsson. Ung fór Björg í fóstur til
Halldórs afa síns, bónda að Mó-
bergi í Langadal og ráðskonu hans
Þorbjargar Magnúsdóttur. Naut
hún þar ástar og ágætrar um-
hyggju öll bernskuárin. Foreldrar
Bjargar eignuðust 9 börn, 3 stúlk-
ur og 6 drengi. Af þeim eru nú 7 á
lífi, heiðurs- og sæmdarfólk, kyn-
slóð sinni til sóma og fyrirmynd-
ar.
Á fyrstu áratugum þessarar
aldar voru engin barnaskólar í
sveitum landsins. Lögskipað var
þó að börn lærðu að lesa og skrifa.
Heimilin önnuðust það starf. Far-
kennarar voru ráðnir 2—4 mánuði
vetur hvern til frekari kennslu-
starfa. Beztu heimili sveitanna
voru valin til að annast skóla-
starfið. Börnin gengu á þessa
staði. Björg gekk daglega frá
Móbergi að Geitaskarði. Þessi leið
er klukkutíma gangur,- Ötul og
ánægð naut hún ásamt öðrum
börnum í sveitinni, þessarar
fræðslu, þó oft væri erfitt að
ganga í snjó og misjöfnum veðrum
fram og til baka.
Ung fór Björg til Reykjavíkur
og lærði þar fatasaum og hann-
yrðir. Að loknu námi kenndi hún á
Blönduósi á vegum kvenfélaga-
sambands Norðurlands. Um
margra ára bil sótti hún lista-
verka- og handavinnusýningar.
Hún hafði næmt auga fyrir allri
fegurð. Síðan miðlaði hún nem-
endum sínum og öðrum af brunni
smekkvísi og fegurðar.
Haustið 1940 urðu tímamót í lífi
Bjargar. Þá var starfandi hús-
mæðraskóli að Staðarfelli á Fells-
strönd. Honum stjórnaði þá Ingi-
björg Jóhannsdóttir frá Löngu-
mýri í Skagafirði. Til skólans
réðist Björg sem hanndavinnu-
kennari. Þetta varð hamingja
beggja þessara ágætu kvenna.
Leiðir þeirra hafa síðan legið
saman í nærfellt 40 ár.
Gamalt máltæki segir: „Maður-
inn hugsar, en Guð ræður". Sam-
band Bjargar og Ingibjargar og
samvinna, hafa verið þrungin
kærleika og órjúfandi böndum
skilnings og fórnfýsi.
Ingibjörg flutti skólann frá
Staðarfelli til föðurleifðar sinnar
að Löngumýri í Skagafirði. Björg
fluttist þangað líka. Þar störfuðu
þær áfram við að fræða og leið-
beina ungum stúlkum meðan
heilsa þeirra leyfði.
Björg skildi nemendur sína, lét
ekkert tækifæri ónotað til að móta
og þroska til góðs meðfædda
hæfileika þeirra. Ungu stúlkurnar
í skólanum eignuðust vináttu
hennar, leituðu til hennar bæði á
gleði- og erfiðleikastundum. Hún
skildi þær, gladdist með þeim
glöðu og hughreysti hinar, sem
þess þurftu. Barngóð var Björg
með afbrigðum. Húsmæðraskól-
arnir kenna það, sem verðandi
húsmóðir og móðir þarf að kunna.
Á hverju vori, við skólaslit, var
handavinna nemenda Bjargar
sýnd. Einnig vefnaður. Sýningin
var frábær. Margir fagrir og vel
unnir munir, fatnaður, prjón og
margvíslegar hannyrðir. Það var
ótrúlegt, hvað stúlkurnar höfðu
unnið yfir veturinn með öðru námi
og störfum. Guð sendi Björgu
Sigurrós út í leik lífsins gædda
mörgum dýrmætum kostum.
Nemendur hennar og fjölmargir
aðrir, sem hafa átt því láni að
fagna að kynnast henni persónu-
Þórarinn Vilhjálms-
son 75 ára á morgun
Á morgun hefur móðurafi minn,
Þórarinn Vilhjálmsson, lifað í
þrjá aldarfjórðunga. Hann er af
þeirri kynslóð, sem hefur lifað
tímana tvenna hér á landi, við
mikla fátækt í upphafi aldar og
síðar við velmegun. Við unga
fólkið, sem erum að vaxa upp í
dag, eigum kynslóð hans allt að
þakka, það, sem við njótum góðs
af í dag. Hún hefur eytt mörgum
ævidögum sínum, starfsþreki og
orku í þágu afkomenda sinna, sem
seint eða aldrei verður þakkað til
fulls.
Þórarinn afi, eins og við barna-
börnin köllum hann, er fæddur 6.
ágúst 1904 í Keflavík og voru
foreldrar hans Vilhjálmur
Bjarnason sjómaður og Guðný
Magnúsdóttir. Afi var einn ellefu
systkina, en aðeins fimm eru eftir
á lífi. í þá daga, þegar hann var að
alast upp, tíðkaðist það að hugur
ungra manna leitaði snemma á
sjóinn. Afi byrjaði sjómannsferil
sinn á síldarbátunum, en 18 ára
gamall réð hann sig á togarann
Ránina, var þar í skamman tíma
og fór svo á Otur.
Haustið 1924 stóð afa til boða
hásetastaða á gufuskipinu Vest-
mannaeyja-Þór, sem þá var björg-
unarskip, en gætti jafnframt land-
helginnar að hluta til. Þáði hann
plássið og var það upphafið að 15
ára sjómennsku í þágu Landhelg-
isgæslunnar.
Tveimur árum síðar, þá tuttugu
og tveggja ára að aldri, kvæntist
hann fyrri konu sinni, Guðmundu
Gísladóttur frá ísafirði. Ári síðar
klipptu örlögin á hamingju þeirra
og dó kona hans af barnsburði
ásamt eina barni þeirra. Ekkju-
maður varð því afi talsvert ungur.
Sama ár réðst hann á varðskipið
Oðin sem háseti og skytta. Hann
fór til Noregs ásamt fleirum að
sækja skipið nýtt úr smðum og tók
skyttupróf á fallbyssuna á sigling-
unni heim til íslands. Afi varð
með fyrstu mönnum á íslandi, til
að taka sh'kt próf og var fyrsti
Islendingurinn, sem tók við fall-
byssunni á Óðni, eftir að danskur
maður hafði verið á henni um
nokkurn tíma. Fallbyssu þessa
þurfti oft að nota í baráttunni við
landhelgisbrjótana og þurfti afi
óspart að skjóta fyrir framan þau
skip, sem neituðu að stöðva.
Árið 1930 kvæntist Þórarinn afi
seinni konu sinni, ömmu minni,
Guðrúnu Georgsdóttur. Þau eign-
uðust sjö börn og ólu upp einn
fósturson, en síðar eftir lát hennar
gekk afi öðrum dóttursyni sínum í
föður stað. Eftir níu ára þjónustu
á Óðni flutti hann sig í varðskipið
Ægi og var þar í fjögur ár, en þá
hætti hann allri sjómennsku til að
geta verið nær fjölskyldu sinni,
því lítið var um frí á þessum
skipum vegna mikilla anna. í
Slippnum í Reykjavík vann hann í
ein 30 ár við ýmiss konar störf.
Eftir að hann lauk þar störfum,
var hann kosinn heiðursfélagi í
Starfsmannafélagi Slippsins.
Margt hefur hann afi afrekað á
sinni ævi, sem er í frásögur
færandi. Meðal annars tók hann á
móti elsta uppeldissyni sínum í
fæðingu og sú reynsla hans varð
til þess að nokkrum árum síðar
tók hann einnig á móti öðru
barnabarni sínu, og þá var það ég
sem skreið í heiminn. Hefði afa
ekki notið við í því tilviki, er hætt
við að ég hefði aldrei notið þess að
sjá sólina rísa upp og setjast.
Þessi fæðingarhjálp hans var að-
eins framkvæmd í neyð vegna
aðstæðna. Atburður þessi gerir
tengsl okkar afa sterkari fyrir
bragðið, þar sem ég á honum
lífgjöf mína að þakka.
Eftir lát ömmu minnar hélt afi
heimili með elstu dóttur sinni og
uppeldissyni og hafa þau reynst
honum ákaflega vel. Árið 1974
fluttist hann á Sjómannaheimilið
Hrafnistu í Reykjavík og dvelur
hann þar enn i hópi gamalla
sjómanna, sem allir hafa átt sömu
starfsævi, átt í sama stríði við
stórsjó og storma og hvergi gefið
eftir, þjóðinni til farsældar, en
mikillar fórnfýsi.
Þórarinn, afi minn, er ávallt
reiðubúinn að miðla hverjum
manni fróðleik um kaup og kjör
sjómanna hér fyrr á árum, sem
vill hlusta. Hann kann frá mörgu
skemmtilegu að segja, og þykir
mér gaman að hlusta á frásagnir
hans. Iðulega situr hann við her-
bergisgluggann sinn og horfir út á
spegilsslétt Sundið og leitar hugur
hans þá gjarnan aftur í tímann,
þegar hann var ungur og stæltur
og tók á við öfl hafsins. Hann
fylgist af athygli með öllum skipa-
ferðum og sýnir það hve sjó-
mannsblóðið er ennþá ríkt í æðum
hans.
Þórarinn afi á 47 afkomendur.
Á þessum merku tímamótum í lífi
hans vil ég færa honum okkar
hjartanlegustu afmæliskveðjur og
megi góður Guð blessa hann um
ókomin ár.
E.I.
lega, eiga vináttu hennar, hafa
notið glaðværðar hennar og
tryggðar. Við erum innilega þakk-
lát fyrir það, sem hún hefur
miðlað okkur af auðlegð anda síns.
Haustið 1967 fluttu þær Ingi-
björg og Björg til Reykjavíkur og
hafa síðan búið að Reynimel 22.
Þar hafa þær búið sér heimili í
ellinni. Fegurð og smekkvísi má
þar hvarvetna líta. Augað sér, en
andinn skynjar áhrifin, sem þar
ríkja. Oft er gestkvæmt hjá þeim.
Á móti öilum er tekið með brosi á
vör og orðum, sem verma og þegar
kvatt er, fylgja áhrif samtals, sem
bæði getur verið alvarlegs eðlis og
glaðvært, aldrei annað en gott og
ógleymanlegt.
Guð hefur falið Björgu og Ingi-
björgu mörg „pund“ til að ávaxta.
I ófullkomnum dómum mínum
virðist mér, þegar ég hugsa til
þeirra mörgu og gæfuríku starfs-
ára, að þær hafi skilað ævistarfi
sínu með prýði. Ellin sækir að
þeim. í heitri og einlægri trú á
þann eina sem öllu ræður, bíða
þær glaðar og öruggar eftir því
kalli, sem enginn fær umflúið.
Guð leggur aldrei þyngri byrðar
á trúarbörn sín, en þær sem hann
gefur þeim andlegt þrek til að
bera.
Ég þakka þessum elskulegu
vinkonum mínum fjölmargar og
ógleymanlegar samverustundir,
sem allar hafa verið mér til
blessunar.
„í trú og trausti á Guð skal
okkar styrkur vera“.
Sesselja Konráðsdóttir
Sigtryggur Jörunds-
son Isafirði sjötugur
Sigtryggur Jörundsson, Silfur-
götu 8, Isafirði, verður 70 ára 5.
ágúst. Hann er fæddur á Flateyri
en flutti með foreldrum sínum,
Sigríði Arnadóttur frá Aðalvík og
Jörundi Ebeneserssyni frá
Grunnavík, að Áifadal á
Ingjaldssandi 5 ára gamall, þar
sem hann bjó til 1930 að hann
flutti til Isafjarðar, þar sem hann
hefur búið síðan. 1934 kvongaðist
hann Hjálmfríði Guðmundsdóttur
og eiga þau hjónin því 45 ára
hjúskaparafmæli 1. desember n.k.
Hjálmfríður er dóttir hjónanna
Guðmundar Jónssonar pósts og
Önnu Jónsdóttur, en þau eru bæði
ættuð úr Breiðafirði. Hún er fædd
í Súgandafirði 19. ágúst 1914, svo
hún verður 65 ára 19. ágúst n.k.
Sigtryggur og Hjálmfríður eign-
uðust 12 börn og eru 10 þeirra á
lífi. Þessi duglegu hjón hafa af
eljusemi og kostgæfni komið til
manns stórum og mannvænlegum
barnahópi, þrátt fyrir takmörkuð
efni. Víst er að ísfirðingar senda
þeim hugheilar hamingjuóskir á
þessum tímamótum í lífi þeirra.
Úlfar.
Fóstrur telja mjókk-
un Safamýrarinnar
auka slysahœttuna
„ÉG SÉ ekki annað en þetta
valdi aukinni slysahættu en
sjálfsagt hefur tilgangurinn
með þessu átt að vera annar.
Annað er lfka að mér finnst að
það hefði mátt ræða við okkur,
sem her störfum, áður en farið
var út í þessar framkvæmdir,“
sagði Elsa Theodorsdóttir, for-
stöðukona á leikskólanum
Álftaborg við Safamýri. Að und-
anförnu hefur Safamýrin verið
mjókkuð. þannig að nú er ekki
unnt að leggja bifreiðum nema
við heimreiðar húsa í götunni.
Umferð er áfram leyfð í báðar
áttir um Safamýrina.
Elsa sagði að hrein vandræði
sköpuðust þegar foreldrar væru
að sækja börn og koma með þau
á leikskólann, því þeir þyrftu að
leggja bifreiðum sínum langt frá
og helst væri að finna bílastæði
inni í húsagötum. Foreldrarnir
yrðu að ganga langar vegalengd-
ir með börnin að og frá bílum
sínum og það ylli aukinni slysa-
hættu. Við leikskólann sjalfan
yrði einnig umferðarhnútur en
gatan væri það þröng að lítið
mætti útaf bera svo ekki yrðu
þarna árekstrar og hættulegt
væri að vera með börn þarna
innan um bílana.
„Ég er ekki sátt við þetta og
við höfum þegar haft samband
við okkar yfirmenn og beðið þá
að óska eftir skýringum á því
hvað ráði þessari breytingu. Ef
tilgangurinn hefur verið að
draga úr slysahættu hér í göt-
unni, þá held ég að þeir hefðu átt
að haga þessum aðgerðum með
öðrum hætti,“ sagði Elsa.
SAFAMÝRIN MJÓKKUÐ — Að undanförnu hefur verið unnið
að því að mjókka Safamýrina og má á myndinni sjá hvar búið er
að steypa kantstein út á götuna en eftir er að fylla upp innan
kantsteinana. Á myndinni má sjá foreldra sækja börn sín á
leikskólana Álftaborg. Ljósm.: Mbl. Ól. K.Mag.