Morgunblaðið - 05.08.1979, Blaðsíða 46

46
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. ÁGÚST 1979
Þá var líf og fjör
í Vatnsmýrinni
Þú skrifar með vinstri hendinni
í Dagblaðið og hægri hendinni í
Morgunblaðið, sagði Finnbogi
landsbókavörður Guðmundsson og
brosti góðlátlega er ég hitti hann í
anddyri Safnahússins, því fagra
Fróðskaparsetri nú í vikunni. Svo
kryddaði hann mál sitt með sögu
af Jóni Stefánssyni, þjóðkunnum
fræðimanni er sat langa ævi á
breskum söfnum. Jón hafði boðið
skáldi til kaffidrykkju en svo sem
kunnugt er þykja Bretar engir
snillingar í kaffilögun. Þessvegna
sagði líka Albert Engström,
sænski teiknarinn og rithöfundur-
inn: Nú veit ég hversyegna Bretar
kjósa að drekka te. Ég smakkaði
kaffið þeirra. En Jóni Stefánssyni
varð ekki skotaskuld úr því að
finna notalegan veitingastað í
Lundúnaborg, er jafnframt hafði
úrvalskaffi á boðstólum. Enda
sagði skáldið að loknum þriðja
bollanum: Nú gæti ég samið rit-
gerð með annarri hendinni og ljóð
með hinni.
Nú situr greinarhöfundur og
sveitist blóðinu í kapp við tímann
því svartlistarmenn dagblaðanna
og matmæður þeirra, blaðamenn
þurfa að samfagna verzlunarfólki
á komandi helgi. Á borðinu við
hlið ritvélarinnar liggur teikning
Halldórs Péturssonar, hins snjalla
gamanmyndasmiðs, er féll frá á
manndómsaldri, harmdauði öllum
er kynntust. Halldór er öllum
minnisstæður, ekki aðeins þeim er
höfðu af honum persónuleg kynni.
Fjöldi mynda hans hefir yljað
áhorfendum um áratuga skeið.
Næmt skopskyn, vermt af mannúð
og menningu. Arfgengir listhæfi-
leikar, hvert sem litið er til ætta
þeirra er að Halldóri stóðu.
Eigun við að nefna forföður
hans, séra Hjalta Þorsteinsson,
prest í Vatnsfirði, þann er skar út
og smíðaði predikunarstólinn
góða, er stendur sem höfuðprýði í
kirkjumunadeild Þjóðminjasafns-
ins, ásamt fjölda mannamynda í
anddyri sama safns. Sökum tíma-
skorts og þrengsla í blaðinu látum
við staðar numið þar.
Síðar gefst væntanlega tæki-
færi til að ræða framlag ætt-
menna Halldórs til allra list-
greina. En áður en við víkjum tali
að öðru er við hæfi að minnast
ekkju Halldórs Péturssonar, frú
Fjólu Sigmundsdóttur. Með ein-
stakri alúð og samviskusemi varð-
veitir hún þúsundir mynda er
Halldór lét eftir sig. Af næmleik
og natni fer hún mjúkum höndum
um verk þau er Halldór skildi
eftir. Æviverk þöguls iðjumanns
er gladdi samtíð sína af háttvísi.
Myndir Halldórs eru mikill fjár-
sjóður. Þegar þannig er tekið til
orða er ekki mælt á peningamæli-
kvarða, heldur minja og minninga.
Fáein strik dráttlistarmanns
segja oft meiri sögu en þykkir
safnfræðidoðrantar. Snilld hins
ósagða svífur yfir vötnum og ofar
málaiengingum og mælgi. Það
vissi líka Albert Engström og
kaus því oft að tjá hugsanir sínar í
myndum. Þó gat hann ekki stillt
sig um að spyrja íslenskan bónda
er fylgdi honum á Heklutind, er
hann þáði tóbakskorn úr bauk
hans: Er ég ekki fyrsti og eini
maðurinn sem hefi tekið í nefið á
Heklutindi? Nei, sagði bóndinn.
Ótalin eru þau skipti sem ég hefi
snússað mig hér á Heklu. En þú
ert áreiðanlega fyrsti útlendingur-
inn.
Víkjum þá að mynd Halldórs er
hér birtist. Hún sýnir forystu-
menn frjálsrar verzlunar á íslandi