Alþýðublaðið - 18.03.1931, Blaðsíða 3

Aa?3fi!3»«SÆ£»!Ð
3
Verðlagsnefnd
. línuveiðaraeigenda og sjómanna-
félaganna hefir ákve'ðið. að það
tímabil, sem af er árinu og til kl.
Stórfiskur
Smáfiskur
Lýsi
Samkvæmt þessu ber um þetta
áöur nefnda timabil að greiða
Af iínufisiki, stórfiski,
—---------smáfiski
Ög ððrum fiski
Af netafiski
Af hverjum 105 kg. lýsi
12 á miðnætti aðfaranótt 28. rnarz
skuli verð á fiski og lýsi reiknast
sem hér segir:
24 aura kg.
21 eyri —
671/2 — -
| aflaverðlaun á línugufuskipum
j svo sem hér segir:
lágmark, kr. 6,00 af smál.
----— 4,50 - —
-4- 5,00 - —
5 7- 1,12.
1 nefndinni eru sömu menn og
í fyrra: Kristján Bergsson (dóm-
kvaddur), Páll Ólafsson og Þórar-
inn Böðvarsson, útnefndir af út-
gerðarmönnum, en Björn Jóhann-
esson og Ólafur Friðriksson, út-
nefndir af sjómannafélögunum.
Bezía Clsarettan I 20 stk. pkknm,
sem feosta 1 Wbsj, er:
mander
f
lestmlnster,
GlgaFettnr.
VirQinia,
38S
Fást i olliim verzlunum.
I taverjjam paktaa er gnllfalleg íslenzk
mjrnd, og Sær hver sá, er safnað lieflr 50
Kjymliam, eina stækkaða mynd.
jyplmgi.
Þetta gerðist í fyrradag:
Frumvarp um fimtardóm, er
koml í stað hæstaréttar, var til 1.
umræðu í efri' deild. Ingvar
Pálmason flytur fmmvarpið eftir
tilmælum Jónasar ráðherra.
Frumvarpið er að mestu leytd eins,
og efri deild samþykti það í fyrra
við 2. umræðu, en því við bætt,
að fimtardómarar skuli hafa
nokkra þekkingu í siglingafræði,
svo að þeir geti af eigin kunn-
áttu dæmt um þau atriði í land-
hielgisbrotamálum og málum út
af árekstrum og skipsströndium.
sem sjómannsþekkingu þarf tii.
Einnig er því við bætt, að lög-
fræðingur, sem sýnt befir veru-
lega yfirburði sem vísindamaður
í þeirri grein, geti orðið fimtar-
djómari, þótt hann hafi ekki verið
embabttismaður né flutt mál. —
Frumvarpinu var vísað tii alls-
herjarnefndar.
Halldór Stefánsson og Héðinn
Valdimarsson flytja frumvarp um
nokkrar breytingar á slysatrygg-
tngalögunum, til þess að gera
sum atriði í þeim gleggri, þar á
meðal að taka af öll tvimæli
um, að þeir, sem stunda fisk-
flutning á bátum, séu trygg-
ingarskyidir eins og aðrar báta-
sjómenn, sömuleiðis að þeir séu
tryggingarskyldir, sem stjórna
aflvélum við jarðvinslu. Bæöi
þetta frv. og frv. Héðins og Sig-
urjóns um, að lögin um greidslu
uerkkaups skuli ná til bifreiða-
stjóra, voru tiil 1. umr. í neðri
deild og var þeim báðum vísað
til allsherjarnefndar.
lhaids-„Framsóknar“- frumvarpi
stjómarinnar um tekju- og eigna-
skatt var vísað til 3. mnr. gegn
atkvæðum jafnaðarmanna. I fjár-
hagsnefnd mæltu „Framsóknar"-
floklts- og íhaids-menn með því,
en Héðdnn með frumvarpi Har-
alds. Við atkvæðagreiðsluna kvað
Jörundiur upp mjög kynlegan for-
setaúrskurö og ógilti tvær gredn-
ar í stjórnarfrumvarpinu. Komu
þær því ekki til atkvæða, heldur
úrskurðaði hann þær sjálfdauðar.
í þeim stóð, að tekju- og eágnar-
skatt mætti hækka eða lækka með
fjárlagaákvæði um ákveðna
hundraðstölu, alt að 25«/o, eátt og
eitt ár í senn. Sigurður Eggerz
hélt því fram, að þetta kæmi í
bága við það ákvæði stjórnar-
skrárinnar, að ekki megi breyta
skatti nema með lögum, og skaut
því undir úrskurð forseta, og féist
Jörundiur á mál Sigurðar. Úr-
skurður þessi er vægast sagt
mjög einkennilegur, einkum þeg-
ar þess er gætt, að í mörg ár
hefir m. a. verið í lögum heimild
handa ríkisstjórninni til að heimta
inn ýmsa tolla og gjöld með
25<>/o viðauka („gengisviðaukinn“),
og fleiri sams konar lagafyrir-
mæli hafa verið sett, sem veita
stjórninni heimild til skattbreyt-
inga. En samkvæmt úrskurði Jör-
undár má alþingi ekki veita sjálfu
sér með sérstökum lögmn heiimild
til sams konar ákvörðunar í
fjárlögum eins og það hefir áður
veitt stjóminni.
Frv. um kirkjuráð fór einnig til
3. umr.
Fdskimatslagabreytingin og lög-
takslagabreytingin voru báðar af-
greiddar til efri deildar, hin fyrr
talda með þeirri breytingu, að á-
kvörðunin um, að útfluttur fiskur
til Miðjarðarhafslandanna skuli
(bundinn í bagga og hafður í um-
búðum, var gerð að heimildar-
lagaákvæði, er stjómxn megi láta
gilida, — því að óskir Spánverja
þar um eru ekki samhljóða.
I gær voru þessi mál afgreidd:
I efri ddld fór fram 1. umr.
um frumv. er Erlingur Friðjóns-
son flytur, um einkasöluheimild
bœjcir- og sveitar-félaga. Var því
visað til allsherjarnefndar. —
Verður þess brátt getið nánax.
Einnig fór fram 1. umr. (í síðari
deild) um bókasöfn prestakalla!
Vísað til mentamálanefndar.
Stjórnarfrv. um tilbúinn ábúinn
áburð var vísað öbreyttu til 3.
umr. j
1 neðki deild var frv. um sjó-
veitu I Vestmannaeyjum afgreitt
til 3. umr. og frv. um skatt af
húseignum í Neskaupstað tii 2.
umr. (í síðari deild) 'og allsherj-
amefndar. ; .
Þrír íhaldsþingmenn, Jóhann,
P. Ott. og ól. Thors, flytja tvö
frumvörp þess efnis, að koma
stjóm síldcireinkasölunnar og
stjórn síldarbrœdsluverksmidju
ríkisins í hendur útgerðarmanna,
svo að þeir verði þar gersam-
lega einráðir, en sjómenn áhrifa-
lausir og imiráðaTéttur annara
verkamanna komi þar alls ekki
til greina. í gær fór fram 1.
umr. um síldareinkasölufrv.
þeirra. Benti Haraldur Guö-
mundsson þá á í hvíliku ófremd-
arástandi sildarsalan var áður en
einkasalan var stofnuð, þegar
verkafólkið fékk þrásinnis kaup
sitt ekki greitt og sífeld skakka-
föll voru á síldarsölunmi, svo sem
alkunna er. Þá höfðu útgerðar-
menn hana sjálfir á hendi. Einka-
sölulögin þurfi endurbóta við, en
þær sé á engan hátt að finna í
þessu frumvarpi. — Frumvarpinu
var vísað til sjávarútriegsnefndar.
Lelkhúsið:
Georjj Kaiser. Obtoberdagur.
Georg Kaiser er álitinn einhver
snjallasti sjónleikahöfundur, sem
nú lifir, og ég efast um, að það
sitji á okkur hér heima að taka
hann í knén og segja honum til
í leikritagerð; við höfum svo lít-
ið til samanburðar. Samt er ekki
laust við, að maður hafi þá til-
finningu, að skammbyssuskot sé
dálítið úrelt lausn á örlagaflækj-
um, en það er heldur ekki höf-
uðatriðið. Aðaluppistaða leiksins,
hið æfintýralega baTnsfaðernis-
mál Katrínar. á sér vafalaust
réttlætanidí hliðstæður í hinum
raunhæfa heimi, enda þótt fyrrr-
burðir af slíku tagi séu sjálfsagt
h\-ergi hversdagslegir, nema í
lækningadagbókum sálsýkisfræð-
inga. Að minsta kosti les maður
um enn ótrúlegri tilfinni’ngaflækj-
ins má hins vegar undantekning-
um. Frá sjónarmiði skáldskapar-
ur í psychoanalytiskum pappír-
arlítið telja þá reglu giida, að
allar sálrænar „uppstillingar" sétt
réttar, svo fremi, að höfundinum
takist að gera þær sennilegar.
Spenning áhorfandans er próf-
steinn á hvern sjónleik og í rautn-
inni hvaða listaverk sem er, enda
þótt maður geti eftir á komist
að þeirri niðurstöðu við svokall-
aða skynsamlega yfirvegun, að
þetta hafi nú í rauninni verið
býsna ólíklegt. Þessu er í raun-
inni svipað fárið um lífið sjálft.
Aðalgaldurinn í öllu saman er
sá að gera okkux einhverja hluti
trúlega í svipinn, — síðan ekki
söguna meir. Og Kaiser tekst
sannarlega að gera þessa grillu
ungu stúlkunnar um sambandið
við hinn ókunna liðsforingja svo
raunhæfa, að áhorfandinn biður
með óskiftri eftirvæntingu eftir
því, hvernig rakna muni úr flækj-
unni.
Meðferð leiksins í Iðnó .stefndi
yfirleitt mjög í þá átt að örva
vonir manna um starfsemi leik-
félagsins í framtíðinni. Leiktjöld-
in eru heppileg, — þessi stofa
hefði sómt sér á tífalt frægara
leiksviði en Iðnó. Leikur Harald-
ar Bjömssonar í hlutverki Cos-
tes var einkar vandaðuT; það var
auðséð, að hann gekk að verkJ
sínu með listrænni alvöru, sem
viðvaningi er ekki hent. Svip-
brigði hans og málrömur, sem 1
upphafi virðist hafa verið alló-
þjáll, ber hvorttveggja vott um
samvizkusama 1 tamningia; það
gmtu verið skiftar skoðanir um
upprunalega gáfu þessa leikara,
en hann hefir haft elju til að
sigrast á starffræðilegum vand-
kvæðum listar sinnar, og sú elja
gerir honum nú kleift að skila
kröfuhörðu hlutverki' eins og
þessu með sjálfstæðum, persónu-
legúm og gagnnientuöum skiln-
ingi. Sá, sem þetta ritar, minnist
ekki að hafa séð hann leysa ann-