Morgunblaðið - 25.08.1979, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 25. ÁGÚST 1979
fHttgtiiiÞIfifófe
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guómundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson
Aðalstræti 6, sími 10100.
Aöalstræti 6, sími 22480.
Sími 83033
Áskriftargjald 3500.00 kr. á mánuöi innanlands.
í lausasölu 180 kr. eintakiö.
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og skrifstofur
Auglýsingar
Afgreiösla
Til hvers
sitja þeir?
Aþessum áratug hefur enginn stjórnmálamaöur náð jafn
miklum árangri í baráttu gegn verðbólgunni og Geir
Hallgrimsson. í forsætisráðherratíð hans tókst á fyrstu
þremur árunum að lækka verðbólguna úr 54%, þegar hann
tók við embætti af Ólafi Jóhannessyni haustið 1974 í 26%
vorið og sumarið 1977. Þegar þessi árangur lá fyrir tóku
Alþýðuflokkur og Alþýðubandalag höndum saman um að
eyðileggja hann og beittu verkalýðshreyfingunni ósj)art
fyrir sig. Þeir nutu til þess dyggilegs stuðnings Olafs
Jóhannessonar, sem gaf afdrifaríka yfirlýsingu um kjara-
mál vorið 1977, sem varð til þess, að verkalýðssamtökin
stóðu enn fastar á kröfum sínum en þau ella hefðu gert.
Alþýðuflokki, Alþýðubandalagi og verkalýðshreyfingunni
tókst á einu ári að eyðileggja þann árangur, sem Geir
Hallgrímsson hafði náð á þremur árum í verðbólgubarátt-
unni. Þeim tókst líka að koma í veg fyrir, að viðnámsað-
gerðir hans veturinn 1978 bæru árangur. Að þessu verki
loknu mynduðu þessir flokkar ríkisstjórn ásamt Framsókn-
arflokknum fyrir einu ári. Þessi ríkisstjórn hafði eitt
markmið: að ráða bug á verðbólgunni. Einu ári síðar er
staðan þessi: Verðbólgan hefur aldrei verið meiri. Á síðustu
þremur mánuðum jafngildir hún 66% á ári. Frá upphafi til
loka þessa árs er talið að hún verði 50—55%. Hún hefur
aldrei verið meiri frá ársbyrjun til ársloka. Slíkur er
árangurinn.
Við öðru er ekki að búast. Núverandi stjórnarflokkar
koma sér ekki saman um neitt. Nú rífast þeir um
vaxtastefnuna. Þjóðviljinn segir, að Alþýðubandalagið sé
andvígt vaxtastefnunni, sem Svavar Gestsson hefur
samþykkt fyrirvaralaust í ríkisstjórninni. Alþýðuflokkur-
inn vildi enn meiri vaxtahækkun. Ríkissjóður stefnir í
milljarða halla á þessu ári. Framsóknarflokkurinn hefur
lagt fram tillögur um nýjar skattahækkanir til þess að
koma í veg fyrir þann halla. Samkomulag hefur ekki tekizt
enn í ríkisstjórninni um þá skattahækkun.
Málgagn Framsóknarflokksins hefur vikum saman boðað
stífingu á vísitölutengingu launa. Alþýðubandalagið má
ekki heyra á það minnzt. Einu gildir á hvaða svið efnahags-
og atvinnumála drepið er — stjórnarflokkarnir hafa svo
mismunandi skoðanir að þeir koma sér ekki saman.
Niðurstaðan er að sjálfsögðu sú, sem við má búast þegar
engin samstaða er í ríkisstjórn. Ólafi Jóhannessyni ætlar
að takast að slá eigið verðbólgumet. Hann yfirgaf
stjórnvölinn þegar verðbólgan var komin í 54% og eftir að
hafa stýrt þjóðarskútunni í eitt ár er hann kominn vel á veg
með að slá það met. Gjaldþrot verðbólgustefnu vinstri
stjórnarinnar liggur fyrir. Sundrung þeirra er öllum ljós.
Þeir hafa ekki náð því markmiði, sem þeir stefndu að. Þá
vaknar þessi spurning: hvers vegna sitja þeir?
Til hvers sitja menn í ríkisstjórn, sem koma sér ekki
saman? Til hvers sitja menn sem fastast, sem augljóslega
hefur mistekizt að ná því marki, sem þeir settu sér og ná
því ekki úr þessu? Til hvers? Kannski er það markmið Olafs
Jóhannessonar að verða eins konar verðbólgukóngur á
íslandi, maðurinn, sem slær hvert verðbólgumetið á fætur
öðru. Það er auðvitað alveg ljóst, að þegar þessum metnaði
Ólafs Jóhannessonar hefur verið fullnægt hlýtur þjóðin að|
snúa sér á ný til Geirs Hallgrímssonar, sem forystumanns íl
stjórnmálum, sem hefur náð meiri árangri en nokkur annar
á þessum áratug í baráttu gegn verðbólgunni. Það verkefni
verður hins vegar þeim mun erfiðara fyrir Geir Hallgríms-
son og Sjálfstæðisflokkinn, sem Ólafur Jóhannesson situr
lengur og lætur reka á reiðanum meðan hann og aðrir
ráðherrar ríkisstjórnar hans rífast innbyrðis um allt milli
himins og jarðar og verðbólgan magnast.
„Fyrir síðustu borgarstjórnarkosningar héldu Alþýðubandalagsmenn því fram. að viljinn einn réði
því, hversu mikla þjónustu S.V.R. veitti borgarbúum. Fargjöldin skiptu þar litlu máli. Nú álykta þeir
í borgarráði. að synjun á fargjaldahækkun muni valda samdrætti f rekstri S.V.R.“
BirgirísL Gunnarsson:
Nú skipta far-
gjöld S VR máli
Þegar Alþýðubandalaginu
þótti liggja mikið við á síðasta
kjörtímabili og hátt þurfti að_
reiða til höggs gegn okkur Sjálf-
stæðismönnum í borgarstjórn,
þá voru málefni Strætisvagna
Reykjavíkur gjarnan notuð.
„Sjálfstæðismenn hugsa ekki um
annað en að hækka fargjöldin og
minnka þjónústuna". Setning
eins og þessi er dæmigerð fyrir
áróðurinn á síðasta kjörtímabili.
Miklu átti
að breyta
Ástandið átti aideilis eftir að
verða öðruvísi, ef Alþýðubanda-
lagið fengi einhverju ráðið. „Við
þurfum mun tíðari ferðir, stór
og góð upphituð biðskýli, enginn
á að þurfa að eiga lengri leið frá
heimili sínu á næstu stoppistöð
en 5 mínútur". Þetta var boð-
skapur eins af frambjóðendum
Alþýðubandalagsins fyrir síð-
ustu kosningar og eftir kosning-
ar komst þessi frambjóðandi í þá
aðstöðu að verða formaður
stjórnar S.V.R. og á því auðveld-
ara með en aðrir að koma þess-
um hugsjónum sínum í fram-
kvæmd.
Þegar öll stóru orð Alþýðu-
bandalagsins um að ekkert sam-
band væri milli fargjalda og
þjónustu — viljinn réði þjónust-
unni —, eru höfð í huga, kom það
þægilega á óvart, að Adda Bára
ásamt öðrum vinstri mönnum í
borgarráði skyldi flytja þar til-
lögu um hið gagnstæða á dögun-
um.
Minnkun
þjónustu
Borgarstjórn hefur um nokk-
urt skeið óskað eftir hækkun á
fargjöldum Strætisvagnanna.
Ríkisstjórnin sagði þvert nei. Þá
flutti Adda Bára tillögu, þar sem
segir m.a.: „Fáist ekki eðlileg
hækkun á fargjöldum strætis-
vagna til samræmis við aðrar
hækkanir, hlýtur það óhjá-
kvæmilega að valda samdrætti í
rekstri þessa nauðsynlega þjón-
ustufyrirtækis". Á síðasta kjör-
tímabili hefði svona ályktun þótt
hinn megnasti íhaldsáróður.
I
Óskynsamleg
ráðstöfun
Annars var það mjög óskyn-
samleg ráðstöfun hjá ríkis-
stjórninni að neita S.V.R. um
hækkun. Framlag borgarsjóðs af
skatttekjum borgarbúa til rekst-
urs og stofnkostnaðar S.V.R. fer
yfir einn milljarð á þessu ári.
Gefur auga leið, að því hljóta að
vera takmörk sett, hversu mikið
fjármagn borgarsjóður getur
látið renna til fyrirtækis eins og
S.V.R. Auðvitað hljóta far-
gjaldatekjur fyrirtækisins að
ráða miklu um það, hversu góða
þjónustu er unnt að veita.
Heiðarlegur
leikur?
Við Sjálfstæðismenn gerðum
okkur fulla grein fyrir þessu
meðan við réðum ferðinni. Við
erum enn sömu skoðunar. Því
studdum við tillögurnar um
hækkuð fargjöld og samþykkt-
um ályktunina í borgarráði á
dögunum, þar sem mótmælt var
sjnjun ríkisstjórnarinnar.
Oneitanlega gleður það hjarta
okkar að Alþýðubandalagsfólkið
skuli nú komið á sömu skoðun og
við. Um hitt má hinsvegar deila,
hvort allt orðagjálfrið fyrir
kosningar hafi verið fullkomlega
heiðarlegur leikur af hálfu Al-
þyðubandalagsins. Það verða
borgarbúar að meta.
Slappleiki
í stjórnun
Hitt er svo annað mál, að
meðferð vinstri manna í borgar-
stjórn og ríkisstjórn á þessu
máli, er dæmigerð um þann
slappleika, sem einkennir alla
meðferð mála. Auðvitað áttu
vinstri mennirnir í borgarstjórn
að fylgja þessu máli fast eftir og
sannfæra félaga sína í ríkis-
stjórninni um nauðsyn þess fyrir
borgarsjóð og Strætisvagnana,
að eðlileg hækkun fengist. Það
vanræktu þeir og því fór sem fór.
Ríkisstjórnin virðist því enn á
sömu skoðun og Alþýðubanda-
lagið fyrir kosningar. Að far-
gjöldin skipti engu máli og vilj-
inn einn ráði þjónustunni.
Garðyrkjusýningunni lýkur á morgun:
Mikið um aö vera
síðustu 2 dagana
GARÐYRKJUSÝNINGIN í Garð-
yrkjuskóla ríkisins að Reykjum við
Hveragerði hefur nú staðið yfir
síðan á laugardag, en sýningin var
opnuð með nemendamóti og boðs-
gestum, um 600 manns. Mjög góð
aðsókn hefur verið að sýningunni,
sem lýkur annað kvöld, sunnudag.
Sýningin er opin frá 10 til 22, en
hætt er að selja inn kiukkan 21.
Auk starfsfólks Garðyrkjuskólans
verða um helgina leiðbeinendur frá
Félagi garðplöntuframleiðenda og
Skógrækt ríkisins. Dahlíuklúbbur ís-
lands setur upp sýningu á afskornum
dahlíum í anddyri nýja skólahússins
og stendur hún laugardag og sunnu-
dag. Bæði í dag og á laugardag verða
sýnikennsla í blómaskreytingum kl.
18 og kl. 20. Klukkan 19 leikur
blásaratríó, skipað þeim Hafsteini
Guðmundssyni, fagot, Jóni Aðalsteini
Þorgeirssyni og Sigurði I. Snorrasyni,
sem leika á klarinett, Divertimento
eftir Mozart og kukkan 21.15 syngur
Guðmundur Guðjónsson lög eftir Sig-
fús Halldórsson við undirleik höfund-
ar. .
Ennfremur er blóma- og grænmet-
ismarkaður, kaffiveitingar eru bæði í
nýja skólahúsinu og í Fífilbrekku,
græn velta og sölubúð nemenda.
Hestaleiga verður starfrækt um helg-
ina, en hún hefur verið mjög vinsæl
hjá börnunum. Á tæknisýningunni
eru fjölmargar nýjungar varðandi
vélar og verkfæri, sem notuð eru í
garðyrkju. í tiiefni barnaársins er
ókeypis aðgangur fyrir börn yngri en
12 ára.
Sýningarsvæðið er um 100 þúsund
fermetrar og þar af um 6 þúsund
fermetrar undir gleri. Sérstaka at-
hygli hefur vakið hve fólk gengur vel
um og margir hafa leitað sér fróðleiks
hjá starfsmönnum skólans. Þátt í
þessari sýningu taka á einn eða
annan hátt öll félagssamtök og söl-
ustofnanir garðyrkjunnar.