Morgunblaðið - 26.01.1980, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. JANÚAR 1980
ÐSKIPTI
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
Umsjón: Sighvatur Blöndahl.
VIÐSKIPTAJÖFNUÐUR Svía
varð óhagstæður um 3,3 millj-
arða sænskra króna fyrstu ellefu
mánuði síðasta árs, eða sem
nemur 317 milljörðum íslenzkra
króna, að sögn talsmanna sænska
viðskiptaráðuneytisins. Á sama
tíma á árinu 1978 var viðskipta-
jöfnuðurinn hins vegar hagstæð-
ur um nær 4,7 milljarða sænskra
króna, eða sem nemur um 450
milljörðum íslenzkra króna.
Út voru fluttar vörur fyrir 107,6
milljarða sænskra króna, eða sem
næst 10300 milljörðum íslenzkra
króna og er það um 21% aukning
miðað við sama tímabil 1978. Hins
vegar voru fluttar inn vörur fyrir
110,9 milljarða sænskra króna,
eða sem næst 10650 milljörðum
íslenzkra króna, sem er um 31%
aukning frá árinu á undan.
Af heildarverðmæti innflutn-
ings var hlutur olíunnar um 21%,
en sambærilegar tölur fyrir árið á
undan eru 16%. Á núvirði er
olíuinnflutningur Svía á um 23,2
milljarða sænskra króna, eða sem
næst 2220 milljörðum íslenzkra
króna, í samanburði við 13,5 millj-
arða sænskra króna árið á undan,
eða sem næst 1300 milljörðum
íslenzkra króna.
ist við því að hagnaður félaga
innan IATA 1979 yrði um 1%
af heildarveltu samanborið
við 2,8% á árinu 1978. Hæfi-
legur hagnaður er hins vegar
talin vera á bilinu 4—6%
Tandberg að kom-
ast á réttan kjöl
NORSKA fyrirtækið Tandberg,
scm átt hefur í miklum rekstrar-
örðugleikum á undanförnum
misserum, virðist nú loks vera að
rétta úr kútnum. Forráðamenn
fyrirtækisins sögðu á fundi með
fréttamönnum fyrir skömmu að
tap fyrirtækisins á árinu 1979
yrði aðeins óverulegt og reikna
mætti með rekstrarafgangi á
þessu nýbyrjaða ári.
Tandberg hefur í gegnum árin
verið mjög þekkt fyrir framleiðslu
sína á ýmiss konar rafeindavör-
um, eins og sjónvörpum, radíó-
mögnurum, plötuspilurum og
fleiru slíku.
Eftir að miklar endurbætur
voru gerðar á rekstri fyrirtækis-
ins í upphafi síðasta árs tók
norska fyrirtækið Norsk Data við
rekstrinum, en áður var það í eigu
norska ríkisins.
Að sögn forráðamanna fyrir-
tækisins var 'rekstrarhalli þess á
seinni hluta ársins um 1,1 milljón
norskra króna, eða sem næst 90
milljónum íslenzkra króna, en
heildarrekstrarhalli fyrirtækisins
yrði þá á milli 9—10 milljónir
norskra króna, eða milli 750—850
milljónir íslenzkra króna.
Staða Norsk Data, hinna nýju
eigenda Tandberg, var mjög góð á
síðasta ári, en rekstrarafgangur
fyrirtækisins nam alls um 210
milljónum norskra króna, eða um
Viðskipta-
jöfnuður
Svía óhag-
stæður um
317 millj-
arða króna
Stjórnendaskipti hjá Hagvangi og Fjárfestingarfélaginu:
„Stjórnendur fyrirtækja að
verða sér meðvitandi um hag
kvæmni rekstrarráðgjafar“
SÚ breyting hefur orðið á starfsemi ráðgjafafyrirtækis-
ins Hagvangs og Fjárfestingarfélags íslands, að Sigurður
R. Helgason, sem verið hefur framkvæmdastjóri beggja
fyrirtækjanna, er hættur störfum. Við starfi Sigurðar hjá
Hagvangi hefur tekið Ólafur Örn Haraldsson, sem áður
var skrifstofustjóri, og Gunnar Helgi Hálfdanarson hefur
tekið við starfi framkvæmdastjóra Fjárfestingar-
félagsins, auk þess sem hann tekur við stöðu aðstoðar-
framkvæmdastjóra hjá Hagvangi.
Hagvangur var stofnaður 1971 og
þá fyrst og fremst sem ráð-
gjafarfyrirtæki. Árið 1971 var svo
Fjárfestingarfélagið stofnað, en
jafnframt gengið svo frá, að Hag-
vangur sæi um rekstur þess. Gunnar
Helgi hefur starfað sem rekstrar-
ráðgjafi hjá Hagvangi s.l. 3 ‘h. ár,
jafnframt því sem hann hefur veitt
Verðbréfamarkaði Fjárfestir {arfé-
lagsins forstöðu.
Ráðningarþjónusta Hagvangs var
svo stofnuð 1976 og hefur starfað
sem sérdeild innan Hagvangs síðan
undir stjórn Ólafs Arnar. Árið 1977
var dótturfyrirtæki Hagvangs, Hag-
tala, stofnað, en það er tölvuþjón-
usta á bókhaldssviði.
Morgunblaðið ræddi við þá félaga
Ólaf Örn og Gunnar Helga í vikunni
og bað þá að skýra í stórum dráttum,
hvernig háttað væri rekstri þessara
fyrirtækja og deilda. „Það er fyrst til
að taka, að öll fyrirtækin hafa
sameiginlegt almennt skrifstofu-
hald. Hjá Hagvangi starfa síðan 11
ráðgjafar, þar af 9 viðskipta- og
hagfræðingar og 2 tæknifræðingar.
Hjá Hagtölu starfa 4 starfsmenn og
við Ráðningarþjónustu Hagvangs
eru 2 starfsmenn. Hjá Fjárfest-
ingarfélaginu er einn starfsmaður,
sem vinnur í verðbréfamarkaði fé-
lagsins auk Gunnars Helga,“ sagði
Ólafur Örn.
Varðandi Ráðningarþjónustu
Hagvangs, þá byggist hún aðallega á
því að bera saman þær upplýsingar,
sem viðkomandi umsækjandi gefur,
og óskir viðskiptavina okkar, sem
eru atvinnurekendur, ráðningar-
stjórar stórfyrirtækja og stjórnend-
ur stofnana víðs vegar á landinu.
Hjá þjónustunni er um að ræða
algjöran trúnað á báða vegu.
Hjá Hagvangi eru eins og áður
sagði ellefu ráðgjafar, sem starfa við
hin ýmsu verkefni á sviði hagrann-
sókna og framleiðsluskipulagningar,
auk þess sem tæknifræðingarnir
aðstoða fyrirtæki við útboðs- og
tilboðsgerð ýmiss konar.
í fyrstu var nær einvörðungu
unnið fyrir ríkisfyrirtæki, eða opin-
berar stofnanir, en upp úr 1973 fór
vaxandi ýmiss konar vinna fyrir
einkafyrirtæki og í dag eru þau í
miklum meirihluta okkar viðskipta-
vina. Það má segja að við höfum
starfað fyrir fyrirtæki í öllum grein-
um atvinnulífsins þótt iðnaðurinn
skipi þar hæstan sess. Við höfum
unnið fjölmörg verkefni fyrir hin
einstöku hagsmunasamtök, svo sem
við athugun á töxtum og samningum
þeirra, auk þess sem við höfum
starfað mikið fyrir ýmsa lífeyris-
sjóði.
Þá má geta þess, að fyrirtækið
hefur farið í vaxandi mæli inn á
markaðs- og skoðanakannanir fyrir
ýmsa aðila, eins og nú síðast t.d.
lesendakönnun fyrir Morgunblaðið.
Við erum töluvert með námskeið í
einstaka fyrirtækjum auk þess sem
við erum með námskeið hjá Stjórn-
unarfélagi íslands. Fyrirtækið hefur
og gefið út töluvert af kennslugögn-
um, sem notuð eru í skólum og á
námskeiðum," sagði Ólafur.
Leita íslenzk fyrirtæki almennt
eftir aðstoð ráðgjafarfyrirtækis eins
og Hagvangs)
„Til skamms tíma var lítið um
það, en á síðustu árum eru fyrirtæki
að verða sér meðvitandi um að þetta
er mjög hagkvæmt fyrir þau. Það má
í raun segja að lausn meirihluta
þeirra vandamála sem upp koma sé
til staðar í landinu og þá sérstaklega
18 milljörðum íslenzkra króna,
miðað við aðeins 15 milljónir
norskra króna árið áður, eða sem
næst 1,3 milljörðum íslenzkra
króna.
Hagnaður Norsk Data af heild-
arveltu nam um 7,5% á síðasta ári
sem er það allra bezta í sögu
fyrirtækisins.
Hinir nýju stjórnendur Hagvangs og Fjárfestingarfélagsins. Ölafur örn Haraldsson tv. og Gunnar Helgi
Hálfdanarson. LjiiSmynd Mbl.: Kristján.
Fargjöld hækki samfara
öllum eldsneytishækkunum
IATA:
FLEST stærstu flugfélög heimsins hafa gert þá kröfu að
þau fái að hækka fargjöld sín jafnhliða og í beinu
hlutfalli við eldsneytishækkanir og segja að öðrum kosti
verði enn frekari glundroði í flugmálum heimsins en
þegar er orðinn.
Að auki hafa mörg smærri flugfélög innan IATA,
Alþjóðasamtaka flugfélaga, farið fram á enn frekari
hækkanir. Harðar deilur hafa staðið um þau mál á fundi
IATA sem nýlokið er í Genf.
Mjög mikill munur er á
verði eldsneytis eftir því hvar
það er keypt. T.d. kostar
gallon af flugvélabenzíni í
Bandaríkjunum 65 cent, eða
um 260 krónur íslenzkar, en í
mörgum AfríkulÖndum kostar
gallonið um 2,5 dollara, eða
sem næst þúsund krónum
íslenzkum. Meðaltalsverð á
galloninu var um 45 cent í lok
ársins 1978, eða sem næst 180
krónum íslenzkum.
Mjög hefur verið unnið að
því á undanförnum árum að
framleiða mótora fyrir flug-
vélar sem eyða minna elds-
neyti en nú þekkist, og fékk sú
vinna byr undir báða vængi
þegar eldsneytisverðið fór að
hækka fyrir alvöru á síðasta
ári. í dag eru framleiddir
mótorar sem eyða um þriðj-
ungi minna eldsneyti en mót-
orar sem framleiddir voru
fyrir 4—5 árum og mjög mörg
flugfélög hafa þegar tekið þá
ákvörðun eða hafa hana til
athugunar að skipta um mót-
ora í eldri vélum.
Þá hefur að því talið er
tekist að minnka eldsneytis-
notkun margra flugfélaga,
einfaldlega með meira aðhaldi
í stjórnun þeirra og nemur sá
sparnaður um 10—15%.
Talsmaður IATA sagði á
fundi með ‘ fréttamönnum í
Genf í vikunni að hann bygg-