Morgunblaðið - 05.02.1980, Síða 31

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. FEBRÚAR 1980 3 1
Gunnar Thoroddsen:
Vona að ný ríkisstjórn
taki við i þessari viku
MORGUNBLAÐIÐ sneri
sér í gærkvöldi til Gunnars
Thoroddsens og innti eftir
gangi og stöðu þeirrar
stjórnarmyndunartilraun-
ar, sem hann hefur unnið
að síðustu daga. Viðtalið
við Gunnar fer hér á eftir:
— EF málefnagrundvöllur
verður fyrir hendi. sem
lítur vel út mun ég styðja þá
ríkisstjórn sem Gunnar
Thoroddsen er að mynda,
sagði Eggert llaukdal al-
þingismaður í samtali við
Mbl. í gærkvöldi.
— Ég hef lítillega tekið þátt í
þessum viðræðum og mér sýnist
stefna að því að málefnagrund-
völlurinn verði hagstæður, sagði
Eggert.
— Hverjar eru ástæðurnar fyrir
því að þú styður þessar stjórnar-
myndunartilraunir?
— Það er búið að koma fram að
málin voru alveg komin í hnút.
Formennirnir voru vanburða að
koma þessum hlutum í gegn og
voru gutlandi við viðræður, sem
ekki voru neitt neitt. Og þegar
kom upp sú staða að öllum var
falið að mynda stjórn kom þessi
möguleiki upp og ég fagna því að
sjálfsögðu ef sjálfstæðismaður
getur leyst þennan hnút. Þetta er
meginatriði málsins.
— Nú varst þú á fundi í
kjördæmi þínu um helgina, nánar
tiltekið á Hellu. Kom þar fram
stuðningur við tilraunir Gunnars?
— Það var hending að þessi
fundur var þennan dag. Þetta var
— Hvernig hafa viðræðurnar
gengið í dag?
„Að því er snertir undirbúning
að málefnasamningi þá höfum við
haldið fundi í dag bæði fyrir og
eftir hádegi. Við höfum haldið
áfram að fara yfir helstu mála-
flokkana, sem um er að ræða og
verkinu hefur skilað vel áfram.
aðalfundur Sjálfstæðisfélags
Rangæinga og hafði verið boðaður
fyrir löngu. Mikið fjölmenni var á
fundinum, 50 manns og þar voru
allir einhuga um það að kæmi
stjórn og fögnuðu því að sjálf-
stæðismaður leysti hnútinn.
— Átt þú von á því að fleiri
sjálfstæðismenn muni ganga til
stuðnings við stjórnina?
— Það verður að koma í ljós.
Hitt er annað mál að almenningur
Það hefur tekizt að komast lengra
áleiðis en áður var í öllum helstu
málaflokkum en þetta er auðvitað
eins og jafnan mikið verk að
ganga frá málefnasamningi við
stjórnarmyndun. Þessu miðar vel
áfram og maður kemur ekki auga
á nein sérstök ágreiningsefni, sem
ættu að hindra samkomulag.“
og fjöldi sjálfstæðismanna um
breiðar byggðir fagnar þessu
framtaki.
— Munt þú taka sæti í ríkis-
stjórninni, sem reynt er að
mynda?
— Verkaskipting hefur ekki
verið rædd ennþá. Aðalmálið er að
ganga frá málefnagrundvelli og
framhaldið verður að skoðast þeg-
ar hann liggur fyrir.
— Hefur þú átt viðræður við
forseta Islands um stjórnarmynd-
unartilraunir þínar?
„Snemma í morgun sendi ég
forseta íslands bréf með greinar-
gerð um það hvernig málin stæðu
að mínu áliti og m.a. þvi að það
væri meirihluti þings eða 31 þing-
maður, sem stæði á bak við það að
ég gerði tilraun til stjórnarmynd-
unar. Eftir að forseti hafi rættyjð
formenn stjórnmálaflokkanna í
dag hafði hann símasamband við
mig og við ræddum nokkuð um
gang málsins en hann ætlar að
taka sér umhugsunartíma og gerir
ráð fyrir að hafa samband við mig
á morgun.“
— Reiknar þú með því að hann
muni kalla þig á sinn fund á
morgun og fela þér formlega
umboð til stjórnarmyndunar?
„Auðvitað get ég ekkert fullyrt
um það en mér þykir það senni-
legt.“
— Ef við snúum okkur aftur að
viðræðunum um helgina. Hverjir
hafa tekið þátt í þeim?
„Ég hef ekki viljað gefa upp
nöfn þeirra, sem að þessu vinna.
Það eru bæði fulltrúar flokkanna
og ýmsir sérfræðingar sem hafa
athugað einstök mál.“
— Nú liggur fyrir stuðningur
Alberts Guðmundssonar og Egg-
erts Haukdals og Pál'mi Jónsson
og Friðjón Þórðarson hafa heyrst
nefndir sem hugsanlegir stuðn-
ingsmenn þínir. Liggur eitthvað
fyrir um þeirra afstöðu?
„Þeir hafa ekki endanlega gert
upp sinn hug að því mér er bezt
kunnugt um. En þeir munu vænt-
anlega gera það fljótlega. Það
væri auðvitað mikill styrkur og
mjög vel þeginn ef þeir vilja
styðja þessa stjórnarmyndun."
— Hver er nákvæmlega staðan í
dag?
„Ef við lítum á stöðuna eins og
hún er í dag sýnast mér miklar
líkur á því að takast muni sam-
komulag um málefnasamning. í
öðru lagi liggur það fyrir að
meirihluti Alþingis vill að ég geri
tilraun til stjórnarmyndunar. Ég
er ráðinn í því að reyna það.“
— Nægir stuðningur Alberts og
Eggerts til þess að ríkisstjórn þín
komi fram málum á þingi?
„Já, hann nægir til þess að
stjórnin verði mynduð. Að vísu
gæti orðið erfið staða i sambandi
við afgreiðslu ágreiningsmála í
Neðri deild en þá þyrfti áð ieita
þar stuðnings eða semja um fram-
gang mála eins og gengur. Hins
vegar væri það ákaflega mikilvæg-
ur og vel þeginn stuðningur, sem
kæmi til viðbótar, ekki aðeins frá
þessum tveimur mönnum sem þú
nefndir heldur frá sem flestum
sjálfstæðisþingmönnum."
— Hverjir eru helstu þættir
málefnasamningsins sem þið
vinnið að og hver verða helstu
markmiðin í efnahagsmálum?
„Efnahagsmálin eru auðvitað
mjög mikilvæg í þessum samning-
um en það eru mörg önnur mál
sem við ræðum. En meðan við
stöndum í þessum viðræðum ér
ekki hægt að greina nánar frá
því.“
— Er byrjað að ræða skiptingu
ráðuneyta?
„Það er ekki farið að ræða hvað
þá ákveða skiptingu ráðuneyta
enda er það yfirleitt þannig við
stjórnarmyndanir að fyrst er
gengið frá málefnasamningi en
síðan er tekið til við skiptingu
ráðuneyta."
— En liggur það ekki ljóst fyrir
að þú munt verða forsætisráð-
herra hinnar nýju stjórnar?
„Jú, það er ljóst.“
— Ef málin þróast eins og
stefnt er að, hvenær má búast við
því að ráðuneyti þitt taki við
völdum?
„Ég vona að það geti orðið í
þessari viku.“
— Og að lokum, Gunnar. Hef-
urðu fundið hljómgrunn meðal
þjóðarinnar fyrir þessari ríkis-
stjórn, sem nú er verið að mynda?
„Já, ég hef fundið svo mikinn
hljómgrunn og svo sterkan með-
byr að ég hef aldrei fyrr fundið
slíkan.“
Segi hvorki af eða
á fyrr en málefna-
grundvöllur er ljós
Eggert Haukdal:
Almenningur fagn-
Pálmi Jónsson:
Vil kanna möguleika á
stjórnarmyndun með að
ild Sjálfstæðisflokksins
— segir Friðjón Þórðarson
„ÉG LÝSTI því yfir á þing-
flokksfundinum, að ég gæti
ekki tekið afstöðu til þessar-
ar stjórnarmyndunar Gunn-
ars Thoroddsens, fyrr en ég
hefði séð málefnagrundvöll
stjórnarinnar,“ sagði Pálmi
Jónsson alþingismaður í
samtali við Morgunblaðið í
gær. „Ég býst nú við að ég
fari og kynni mér þann
málefnasamning, sem er í
smíðum og er það gert með
fullri vitund þingflokksins
og auðvitað án allra skuld-
bindinga. Ég vil kynna mér
alla þætti málsins áður en
ég tek ákvörðun.“
„Ennfremur vil ég,“ sagði
Pálmi, „að það sé athugað,
hvort mögulegt sé að þessi
ríkisstjórn verði mynduð á
breiðari grundvelli með aðild
Sjálfstæðisflokksins, á
flokkslegum grundvelli. I því
hefur flokkurinn ekki lokað
neinum leiðum.“
Munt þú þá eftir að hafa
kynnt þér samninginn leita
eftir samþykki þingflokksins
á þessum málefnasamningi?
„Fyrst er að kynna sér,
hvort þeir, sem í stjórnar-
myndunarviðræðum standa,
vilja ljá máls á því að þessi
staða sé breikkuð og þessi
umræða. Hef ég hugsað mér
að þreifa á því, þar sem ég lít
svo á að rétt sé að það sé
kannað áður en nokkrar yfir-
lýsingar eru gefnar.“
Pálmi kvaðst ekkert vilja
segja um afstöðu sína, ef
þessari málaleitan yrði hafn-
að, það yrði að koma í ljós.
„ÉG álít að það ætti að
takast sterkt og gott stjórn-
arsamstarf með þessum
þremur flokkum. Sjálfstæð-
isflokki, Framsóknarflokki
og Alþýðubandalagi og þess
vegna er ég hlynntur því, að
af því verði, ef viðunandi
málefnagrundvöllur fæst,“
sagði Friðjón Þórðarson al-
þingismaður, er Mbl. spurði
hann í gær, hvert væri
viðhorf hans til stjórnar-
myndunartilraunar Gunn-
ars Thoroddsens.
„Ég fæ ekki séð, að nú sé
annarra kosta völ, en hins vegar
er knýjandi nauðsyn á því, að
komið verði á fót sterkri stjórn.
Ég veit satt að segja ekki, hvað
tekur við, ef þessi tilraun fer út
um þúfur, nema þá utanþings-
stjórn, sem ég hygg að flestir
þingmenn séu mótfallnir," sagði
Friðjón.
Mbl. spurði þá Friðjón, hvort
hann hygðist ganga til liðs við
stjórn Gunnars Thoroddsens síðar
meir. „Ég hef enga yfirlýsingu
gefið um það,“ sagði Friðjón, „og
geri heldur ekki nú. Ég hef hvorki
séð neinn málefnagrundvöll, né
mér verið kynnt neitt úr þessum
stjórnarmyndunarviðræðum. Ég
get hvorki afneitað þessari stjórn
né tekið til hennar aðra afstöðu,
fyrr en ég veit, hver er hennar
málefnagrundvöllur."
Mbl. spurði þá Friðjón, hvort
hann hefði hugleitt, hvað hann
gerði, ef honum sjálfum líkaði
málefnagrundvöllurinn, en þing-
flokkur Sjálfstæðisflokksins hafn-
aði honum. „Ég hef ekki tekið
afstöðu til þessa möguleika frekar
en annars, sem ekki liggur fyrir
mér,“ svaraði Friðjón. „Falli mér
málefnagrundvöllurinn reikna ég
með að menn reyni að ná um hann
samstöðu á flokkslegum grund-
velli.
Að öðru leyti vil ég taka það
fram, að ég hef aldrei gengið gegn
löglegum samþykktum þing-
flokksins eða skipulagsreglum
Sjálfstæðisflokksins. Ég skil því
satt að segja ekki, hvað menn
ganga hart að mér nú um að ég
taki fyrirfram afstöðu til ein-
hvers, sem ég þekki ekki til
hlítar."