Morgunblaðið - 13.02.1980, Side 1
32 SÍÐUR
36. tbl. 67. árg.
MIÐVIKUDAGUR 13. FEBRÚAR 1980
Prentsmiðja Morguriblaðsins.
Bardagar geisa
enn í Turkoman
Símamynd AP.
Landflótta Afgani mótmælir innrásinni í land sitt og komu Gromyko til Indlands.
Gromyko í Nýju Delhi:
Hafði í hótunum
við Pakistani
Teheran. 12. íebrúar — AP.
BARDAGAR geisuðu enn í Turk-
oman í norðausturhluta írans
milli Turkomana og hermanna
byltinfíarsveita stjórnarinnar í
Teheran. Siðustu fjóra daga hafa
50 fallið og 100 særst. að því er
dagblaðið Jumhuriya Islamia í
Teheran skýrði frá í dag. Turk-
omanar náðu á sitt vald tveimur
skriðdrekum byltingarsveitanna
og voru bardagar mjög harðir.
Borgin Gonbad-a-Kavur, skammt
frá sovésku landamærunum. hef-
ur að miklum hluta verið lögð í
rúst af stórskotaliði byltingar-
sveitanna. Turkomanar krefjast
aukinnar sjálfsstjórnar.
Sadegh Ghotbzabeh, utanríkis-
ráðherra írans, sagði í Teheran að
hann vonaði að deila Irans og
Bandaríkjanna leystist fljótlega
og hét Kurt Waldheim, sem hefur
beitt sér fyrir lausn deilunnar,
aðstoð Irana. Nýskipaður sendi-
herra Irans hjá Sameinuðu þjóð-
unum, Moung Frahang, sagði í
Genf að námsmennirnir í sendi-
ráðinu væru byrjaðir að missa
traust írörsku þjóðarinnar.
Bani-Sadr, forseti Irans, sagði í
Teheran að Iranir væru reiðubún-
ir að sleppa gíslunum ef Banda-
ríkjamenn viðurkenndu glæpi sínu
í íran á tímum keisarastjórnar-
innar. Hodding Carter, talsmaður
utanríkisráðuneytisins þvertók
fyrir að slíkt yrði gert. Bandarísk-
ur landgönguliði hefur krafið
írönsk stjórnvöld 60 milljónir doll-
Tel Aviv. Beirut. 12. febr. — AP.
SOVÉTMENN hafa fengið PLO,
frelsissamtökum Palcstínu. há-
þróuð vopn. að því er ísraelskar
leyniþjónustuheimildir hermdu i
dag.
Meðal vopna, sem PLO hefur
fengið í hendur, eru sovéskir
skriðdrekar. Þá sagði að Sýrlend-
ingar hefðu látið PLO fá 60
sovéska skriðdreka. Skæruliðar
PLO og kristnir Líbanir áttu í
I ara í skaðabætur fyrir pyndingar,
sem hann segist hafa sætt í
prísundinni en hann var látinn
I laus á sínum tíma.
Reis upp
úr kistunni
- 5 biðu bana
Búrúndí. 12. febrúar. AP.
FIMM menn ó bílpalli urðu
ofsahræddir þegar lok á
likkistu. sem var á bílpallin-
um. var skyndilega opnað og
„hinn látni" reis á fætur.
Bíllinn var á mikilli ferð en
fimmmenningarnir stukku
engu síður af bilnum og biðu
allir bana.
Atvikið átti sér stað í Af-
ríkuríkinu Búrúndí. Bílstjórinn
hafði farið til Bujumbara til að
kaupa líkkistu vegna látins
ættingja síns. Félagi hans lagð-
ist til hvíldar í líkkistunni á
palli bílsins en vegna þess hve
mikið rigndi setti hann kistu-
lokið yfir. Fimmmenningarnir
komu sér fyrir á bílpallinum án
vitundar bílstjórans og manns-
ins í kistunni en hann svaf
svefni hinna réttlátu. Hann
vaknaði og reis upp fimm-
menningunum til mikillar
skelfingar. Þeir sáu sér þann
kost vænstan að stökkva af
pallinum og biðu allir bana.
bardögum í suðurhluta Líbanon í
dag. Salim El Hoss, forsætisráð-
herra Líbanóns, mun á morgun
fara til Sýrlands til viðræðna við
stjórnvöld þar.
Zambísk stjórnvöld hafa stað-
fest að þau hafi keypt sovésk vopn
fyrir 85 milljónir dala. Þar á
meðal eru MIG-21 orrustuþotur.
Þá segja heimildir í Lusaka að
hundruð zambískra hermanna séu
nú í þjálfun í Sovétríkjunum.
Nýju-Delhí. 12. febrúar. AP.
ANDREI Gromyko, utanríkisráð-
herra Sovétríkjanna. var mjög
harðorður í ræðu, sem hann hélt í
veizlu sem haldin var honum til
heiðurs i Nýju-Delhí í kvöld.
Hann hafði í hótunum við Pakist-
ani og sagði að þeir myndu missa
sjálfstæði sitt ef þeir styddu
Bandarikin og Kína í Afganist-
andeilunni. „Pakistan grefur
undan eigin sjálfstæði ef stjórnin
lætur Bandarikin og bandamenn
þeirra nota sig sem stökkpall
frekari áreitni gagnvart Sov-
étríkjunum,“ sagði Gromyko. Hin
harðorða ræða hans kom í kjölfar
tveggja daga viðræðna hans við
Indiru Ghandi, forsætisráðherra
Indlands.
Indira Ghandi hvatti Sovét-
menn til að draga herlið sitt á
brott frá Afganistan. Sovéskir
sendiráðsmenn lýstu viðræðunum
sem „gagnlegum". Greinilegt var
að beiðni Indiru hlaut litlar undir-
tektir, því Gromyko varði stefnu
Sovétmanna einarðlega og réðst
harkalega á Bandaríkin og Kína.
Hann sagði það „fráleitt og
ódrengilegt" að kenna Sovét-
mönnum um auknar viðsjár í
Mið-Austulöndum og kenndi hann
„heimsvaldasinnum" alfarið um
ástandið á svæðinu.
Um 250 manns — Afganir og
Indverjar — mótmæltu innrás
Sovétríkjanna í Afganistan fyrir
utan sendiráð Sovétmanna í
Nýju-Delhí. Þeirra á meðal var
einn helsti leiðtogi Janatabanda-
lagsins. Áður höfðu afgönsk ung-
menni mótmælt komu Gromykos
á flugvellinum í Nýju-Delhí.
Landbúnaðarmálaráðaherra
Moskvu. 12. fcbrúar — AP.
GEÐLÆKNIRINN Vusch-
eslav Bakmin. sem er meðlim-
Bandaríkjanna, Bob Bergland,
sagði í Washington í kvöld, að
drægju Sovétmenn nógu marga
hermenn frá Afganistan þá héldi
hann að Bandaríkjamenn myndu
taka þátt í Olympíuleikunum í
Moskvu og aflétta kornsölubann-
inu. í gærkvöldi sagði Zbigniew
Brzezinski, öryggismálaráðgjafi
Jimmy Carters, forseta, að Banda-
ríkin myndu ekki sætta sig við að
aðeins hluti sovéska herliðsins í
Afganistan yrði á brott úr land-
inu. Hann spáði friðarsókn Sovét-
manna innan tíðar og að hluti
sovéska herliðsins í Áfganistan
yrði fluttur frá landinu.
I ur í andófsnefnd þeirri er
beitir sér gegn misnotkun
I sovéskra yfirvalda á geðlækn-
ingum. var handtekinn í
Moskvu í dag. Einnig var
talið að kollegi hans, Felex
Serebrov. hafi verið handtek-
inn en hann fór til vinnu
sinnar í dag en hafði ekki
komið þangað né hafði spurst
til hans.
Þá var gerð húsleit á heimili
geðlæknisins Leonard Pernov-
sky. Þeir eru allir meðlimir
andófsnefndarimlar, sem hef-
ur rannsakað misnotkun sov-
éskra yfirvalda á geðlækning-
um í pólitískum tilgangi. í
ágúst 1978 var formaður
nefndarinnar, Alexander
Podrabinek, dæmdur í fimm
ára einangrun í Sovétríkjun-
um. Hann kom skjölum um
misnotkun sovéskra yfirvalda
á geðlækningum til Vestur-
landa.
Tillögur bandaríska varnarmálaráðuneytisins og norsku herstjórnarinnar:
Sérþjálfað bandarískt
herfylki ætíð til staðar
Frá Jan Erik Laure. fréttaritara Mbl. í Noregi, 12. febrúar.
SÉRÞJÁLFAÐ bandarískt hcrfylki verði til taks að koma til
Norcgs ef hættuástand skapast. Öll þyngri vopn herfylkisins,
skriðdrekar, þyrlur, fallbyssur og ökutæki, verði til staðar í
Noregi eða nálægum löndum. Þessar tillögur koma fram i
leynilegri skýrslu, sem bandariska varnarmálaráðuneytið hefur
unnið i samráði við norsk hermálayfirvöld.
í Aftenposten í dag er því urskipulagningar á vörnum
haldið fram, að þessar nýju norðurvængs Atlantshafsbanda-
tillögur séu ekki vegna Afganist- lagsins. Þessar nýju tillögur
andeilunnar heldur vegna end- stríða ekki gegn þeirri grund-
vallarstefnu Norðmanna, að
engar erlendar herstöðvar verði
í landinu.
I skýrslunni er gert ráð fyrir
því, að Bandaríkjamenn muni
hafa sérþjálfaðar alhliða bar-
dagasveitir, sem geti komið til
Noregs með stuttum fyrirvara.
Þessar bardagsveitir verði hluti
bandarísku landgöngusveitanna.
Yfir 10 þúsund hermenn verði
þjálfaðir í þessu skyni. Bardaga-
sveitirnar hafi yfir að ráða eigin
herþotum og hluti þeirra yrðu
landgöngusveitir, sem gætu
gengið á land hvar sem er í
Noregi. í tillögum bandaríska
landvarnaráðuneytisins og
norskra heryfirvalda er gert ráð
fyrir birgðastöðvum í Noregi og
einnig í Skotlandi og Englandi.
Sovésk vopn
send til PLO
Geðlæknar hand-
teknir í Moskvu