Morgunblaðið - 19.02.1980, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. FEBRÚAR 1980
III
Vltlwlmli I I
F járf estingarlánasjóðir:
Ný útlán 2% umfram
verðlagsbreytingar
BráðabirKðaKreiðsIuyfirlit
fjárfestintíarlánasjóða 1979 ligg-
ur nú fyrir. Ný útlán sjóðanna
námu 45,4 milljörðum króna «g
urðu um 48% hærri en útlánin á
árinu 1978. Er það um 2%
umfram verðlaRsbreytingar milli
ára.
Ibúðalánasjóðir lánuðu um 16,1
milljarð króna 1979 eða um 66%
umfram lánin 1978, og samsvar-
andi tölur annarra sjóða urðu 29,3
milljarðar króna og 40%.
Athyglisverð hækkun hefur orð-
ið á eigin fjármögnun sjóðanna,
eða úr 2,3 milljörðum króna 1978 í
um 5,3 milljarða króna á s.l. ári.
Drýgstan þátt í þessari þróun á
verðtrygging lána sjóðanna, sem
þróast hefur frá setningu sér-
stakra laga um lánskjör þeirra
1975 og komist á að fullu sam-
kvæmt lögum um stjórn efna-
hagsmála og fleira á síðasta ári.
Sjóðirnir nýttu þennan bata til
þess að efla lausafjárstöðu sina í
formi bankainnistæðna á árinu
1979, því að áætluð útlánaáform
og fjáröflun til þeirra miðuðust
ekki við svo mikla aukningu eigins
fjár.
Mikil aðsókn að námskeiðum
r
Stjórnunarfélags Islands
Hörður Sigurgestsson endur-
kjörinn formaður félagsins
IIÖRÐUR Sigurgestsson for-
stjóri Eimskipafélags íslands var
endurkjörinn formaður Stjórn-
unarfélags íslands á aðalfundi
þess sl. fimmtudag. en auk hans
voru kosnir í stjórn þeir Davíð
Gunnarsson og Tryggvi Pálsson,
en fyrir í stjórninni voru Björn
Friðfinnsson, Ásmundur Stef-
ánsson, Jakob Gíslason, Ólafur B.
Ólafsson, óskar H. Gunnarsson
og Steinar Berg Björnsson. Sig-
urður R. Helgason og Ragnar
Kjartansson gáfu ekki kost á sér
til endurkjörs.
Hörður Sigurgestsson formaður
sagði m.a. í skýrslu stjórnar, að
mikil óvissa, skyndilegar og örar
breytingar, sem leiða af sér ógn-
anir af ýmsu tagi og nánast
ófyrirsjáanlega atburðarás, var
það umhverfi, sem stjórnendur
íslenzkra fyrirtækja og stofnana
bjuggu við á liðnu ári. Slíkt
óstöðugleikaástand virðist skapa
þörf fyrir nýjar leiðir til þess að
treysta betur innviði fyrirtækja
og stofnana, m.a.með því að auka
þekkingu stjórnenda og starfs-
manna í stjórnunarfræðum og
kynnast nýjum leiðum og aðferð-
um við rekstur fyrirtækja.
„Hjá Stjórnunarfélagi íslands
hefur þessi þörf birzt í mikilli
aðsókn að námskeiðum, náms-
stefnum og öðrum fundum félags-
ins. Erfitt er þó að meta hvort sé
um að ræða tímabundna sveiflu,
eða hvort ráðamenn almennt séu
að vakna til betri vitundar um, að
haldgóð stjórnunarþekking sé
nauðsyn, ef betri árangur á að
nást í rekstri almennt.
Síðasta starfsár var ár marg-
háttaðra breytinga í starfsemi
Stjórnunarfélagsins. Veigamesta
breytingin var, að félagið flutti á
miðju ári í eigið húsnæði að
Síðumúla 23, en félagið hafði allt
frá árinu 1966 haft aðstöðu í
húsnæði Iðntæknistofnunar
Islands í mjög góðri samvinnu við
ráðamenn þeirrar stofnunar",
sagði Hörður ennfremur er hann
rakti skýrslu stjórnar.
I fræðsluráð félagsins voru
kosnir Árni Þ. Árnason, Árni
Vilhjálmsson, Haraldur Stein-
þórsson, Kjartan Jónsson og
Sveinn Björnsson.
I framkvæmdaráð voru hins
vegar kosnir þeir Erlendur Ein-
arsson, Eyjólfur ísfeld Eyjólfsson,
Guðmundur Einarsson, Haraldur
Steinþórsson, Haukur Björnsson,
Jón H. Bergs, Jón Sigurðsson,
Kristján Sigurgeirsson, Otto A.
Michelsen, Ragnar S. Halldórsson,
Snorri Jónsson og Sveinn Björns-
son, en framkvæmdastjóri félags-
ins er Þórður Sverrisson.
Gestur fundarins var Thor
Urnsvold, ráðgjafi hjá norska ráð-
gjafafyrirtækinu Asbjörn Habb-
erstad. — Hann flutti erindi sem
hann nefndi „Hvers vegna fara
fyrirtæki á hausinn?"
Frá aðalfundi Stjórnunarfélags íslands.
I.josm. Mbl. RAX
„Býst við 16—20% samdrætti
á höfuðborgarsvæðinu í ár“
„ÞAÐ er einkum tvennt
sem er mér efst í huga
hvað varðar stöðu iðnaðar-
ins almennt, annars vegar
sú mikla óvissa, sem ríkt
hefur um stjórn þjóðar-
skútunnar, en það hefur
haft mjög slæm áhrif á
stöðu iðnaðarins og svo
hins vegar sú staðreynd,
að nú er íslenzkur iðnaður
í fyrsta sinn kominn í
fulla óhefta samkeppni við
erlenda keppinauta sína“,
sagði Þórleifur Jónsson
framkvæmdastjóri Land-
sambands iðnaðarmanna
er Mbl. ræddi við hann
fyrir skömmu um stöðu
iðnaðarins.
„Varðandi hina óheftu sam-
keppni, þá varð sú breyting
um síðustu áramót, eins og
flestum er sjálfsagt kunnugt,
að nú keppir íslenzki iðnaður-
inn á „jafnréttisgrundvelli"
við keppinauta sína í ríkjun-
um innan Efnahagsbandalags
Evrópu, EBE, og Fríverzlun-
arsamtaka Evrópu, EFTA.
Þessi jafnréttisgrundvöllur er
hins vegar ekki alveg svo
réttur, því styrktaraðgerðir
eru stundaðar í stórum stíl í
helztu nágrannalöndum okk-
ar. Þar eru greiddar hundruð-
ir, eða jafnvel þúsundir króna
með hverri unninni vinnu-
stund í iðnaði. Þetta þekkist
hins vegar ekki hjá okkur að
neinu marki.“
Hver er staða þeirra iðn-
greina sem þið hafið mest
afskipti af, eins og bygg-
ingariðnaðurinn, málm- og
skipaiðnaðurinn og hús-
gagnaiðnaðurinn?
—„Ef við byrjum á bygg-
ingariðnaðinum, þá er að
sjálfsögðu erfitt að spá fyrir
um þróun mála á þessu ári, en
því miður virðist fátt gefa
tilefni til bjartsýni, sérstak-
lega á höfuðborgarsvæðinu.
Það má í raun telja víst að
fækkun verður á verkefnum.
Það liggur í augum uppi,
einfaldlega vegna mikils sam-
dráttar í lóðaúthlutun fyrir
íbúðahúsnæði í Reykjavík og
raunar á höfuðborgarsvæðinu
öllu.
Miðað við úthlutun þessa
árs og það sem vitað er um
aðrar lóðir til ráðstöfunar má
— segir Þorleifur
Jónsson fram-
kvæmdastjóri
Landssambands
iönaðarmanna
Þórleifur Jónsson
framkvæmdastjóri Landsambands
iðnaðarmanna.
áætla, að byggingarhæfar lóð-
ir á höfuðborgarsvæðinu verði
í bezta falli 50—60% af því
sem verið hefur að meðaltali
sl. fimm ár.
Varðandi byggingu atvinnu-
húsnæðis þá var nokkur aukn-
ing í byggingu þeirra á sl.
sumri, en þar var um að ræða
úthlutanir fyrri ára. Nú hefur
hins vegar verið lagt nýbygg-
ingargjald á atvinnuhúsnæði,
sem auk samdráttar í úthlut-
un og annarra aukningar
skattheimtu mun að öllum
líkindum draga úr getu og
vilja fyrirtækja til fjárfest-
ingar í atvinnuhúsnæði.
Opinberar framkvæmdir og
mannvirkjagerð dróst talsvert
saman árin 1977 og 1978, og
enn nokkuð í fyrra. Engar
líkur benda til þess að þar
verði aukning á þessu ári.
Þvert á móti er líklegt að
reynt verði að draga þar enn
saman seglin.
Það má þó ekki einblína
eingöngu á dökku hliðarnar,
því víða úti á landi er atvinnu-
ástand og horfur í byggingar-
iðnaði ágætar og gætir þess nú
þegar, að talsvert er um það að
iðnaðarmenn leiti þangað eftir
atvinnu og einnig að fyrirtæki
af höfuðborgarsvæðinu taki
þar að sér verkefni.
Sé hins vegar reynt að meta
áhrif fækkandi byrjana á höf-
uðborgarsvæðinu á þessu ári
má gera ráð fyrir að það atriði
eitt ylli 8—10% samdrætti í
almennum byggingariðnaði í
heild, en allt að 16—20% á
höfuðborgarsvæðinu.
Húsgagnaiðnaðurinn
Varðandi húsgagnaiðnaðinn
þá liggur það fyrir að hann
hefur átt í miklum erfiðleikum
undanfarin ár, sérstaklega
vegna síaukins innflutnings á
húsgögnum. Þessi þróun virð-
ist þó eitthvað vera að réna,
m.a. vegna þess að 35% inn-
borgunarskylda var sett á öll
húsgögn erlendis frá sl. ári.
Þær miklu stuðningsaðgerðir
sem eru við lýði í samkeppn-
islöndum okkar koma alveg
sérstaklega illa við húsgagna-
iðnaðinn hér.
Málm- og skipasmíða
iðnaðurinn
Þessi iðnaður hefur alla tíð
verið í mikilli og jafnvel fullri
og óheftri samkeppni, sér-
staklega varðandi skipasmíða-
stöðvarnar sjálfar sem keppt
hafa við sömu skilyrði. Það er
því ekki um sömu breytingu að
ræða eins og í öðrum iðngrein-
um. Þá veldur það auðvitað
iðngreininni miklum vandræð-
um, það viðhorf, að flotinn sé
þegar alltof stór, en það hefur
verið ríkjandi undanfarin
misseri. Það sem heldur stöðv-
unum á floti eru ýmiss konar
viðgerðir og breytingar á skip-
um.
I þessu sambandi er vert að
benda á þá þróun, að á sama
tíma og stöðugt eru fleiri nýir
skuttogarar að bætast við,
sem er gott, að þá hefur
bátaflotinn algerlega verið
vanræktur hvað þetta varðar.
Sem dæmi má nefna að innan
tveggja ára verða um 490
bátar landsmanna, 100—200
lestir, orðnir 20 ára og eldri.
Það er því augljóst að þarna
verður að verða breyting á og
má í því sambandi benda á þá
skoðun manna í Vestmanna-
eyjum, að nauðsynlegt sé að
endurnýja þar mestan hluta
bátaflotans", sagði Þórleifur
Jónsson að síðustu.