Morgunblaðið - 23.02.1980, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. FEBRÚAR 1980
Ný lögreglu-
samþykkt á
næsta leiti?
BORGARSTJÓRN hefur sam-
þykkt að fela borgarráði að láta í
samráði við embætti lögreglu-
stjóra semja tillögu að nýrri
lögreglusamþykkt fyrir Reykja-
vík. Tillaga þessa efnis var sam-
þykkt á fundi borgarstjórnar
siðastliðinn fimmtudag, en hún
var komin frá Þór Vigfússyni og
ólafi B. Thors.
Þór fylgdi tillögunni úr hlaði
og gat þess m.a., að lögreglusam-
þykkt sú, sem nú væri í gildi,
væri hálfrar aldar gömul og
þyrfti endurskoðunar við, og
nefndi hann ýmis dæmi máli sinu
til stuðnings.
Tillaga þessi var samþykkt
samhljóða.
Ríkisspítalar:
Tveir fram-
kvæmdastjór-
ar skipaðir
Heilbrigðis— og tryggingamála-
ráðuneytið hefur skipað Pétur
Jónsson viðskiptafræðing til að
vera framkvæmdastjóra stjórnun-
arsviðs ríkisspítalanna og Símon
Steingrímsson verkfræðing til að
vera framkvæmdastjóri tækni-
sviðs ríkisspítalanna, báða frá 1.
febrúar sl.
Loðnan:
19 þús. lestir
til Akraness
Akranesi 18. febr.
Akranestogararnir hafa land-
að þorskafla hér síðustu daga.
Haraldur Böðvarsson 96 lestum,
Krossvíkin 120 lestum og óskar
Magnússon 170 lestum.
Loðnuskipin losa nú hér úr sinni
síðustu veiðiferð í þessari lotu.
Sigurfari um 900 lestir og Víking-
ur 1350 lestir. Þar með hefur
Síldar— og fiskimjölsverksmiðja
Akraness hf. tekið á móti 19
þúsund lestum það sem af er
þessari vertíð.
Afli á línu hefur verið sæmi-
legur að undanförnu hér frá Skag-
anum, en nú eru bátar að skipta
um veiðarfæri, frá línu á net.
Júlíus.
Nýir héraðs-
dýralæknar
Hinn 15. janúar sl. skipaði forseti
íslands að tillögu landbúnaðar-
ráðherra Gunnar Örn Guð-
mundsson til að vera héraðsdýra-
lækni í Borgarfjarðarumdæmi
frá 1. febr. sl.
Sama dag skipaði forseti
íslands að tillögu landbúnaðar-
ráðherra Gunnar Má Gunnarsson
til að vera héraðsdýralækni í
* Barðastrandarumdæmi frá 1. jan.
Aðalfundur
kattavina
AÐALFUNDUR Kattavinafélags
íslands verður haldinn að Hall-
veigarstöðum laugardaginn 1.
marz nk. og hefst fundurinn
klukkan 15. Fundarefni eru venju-
leg aðalfundarstörf og þau mál,
sem hæst ber í starfi félagsins.
Halla Hauksdóttir viö smásjána.
„Getum aldrei lofað
konu að allt sé í lagi
með barnið hennar44
Lejívatnsrannsóknir hafa verið gerðar hér á landi
síðan árið 1963. Fyrstu árin var það fremur sjaldgæft að
tekin voru lejívatnssýni hjá þunguöum kqnum en
síðustu tvö árin hefur slíkt aukist til muna. Á síðasta
ári var legvatn rannsakað hjá 239 konum vegna
litninj;a en frá því í júlí 1978 til loka ársins 1979 hefur
legvatnssýni verið rannsakað hjá 333 konum. Sjö
sinnum hefur rannsóknin leitt í Ijós fósturjíalla.
„Það eru um 20 ár síðan menn
hófu að rannsaka legvatn,“ sagði
Gunnlaugur Snædal kvensjúk-
dómalæknir í samtali við Mbl.
„Upphaf þess var það að menn
uppgötvuðu að í legvatninu væri
að finna efni sem fóstrið gefur frá
sér og vissar mælingar á þeim
efnum gefa ákveðnar hugmyndir
um ástand fóstursins.
Fyrstu legvatnsrannsóknirnar
voru framkvæmdar til að athuga
ástand barna hjá konum, sem
höfðu blóðflokkamisræmi. I fram-
haldi af því fæddist sú hugmynd
að hægt væri að rannsaka í
legvatninu ýmislegt fleira sem
lýtur að fóstrinu og þroska þess.
Næsti stóri þátturinn í leg-
vatnsrannsóknum kom fram í
byrjun þessa áratugar. Þá var
farið að kanna þroska fósturs,
þ.e.a.s. með því að mæla viss efni í
legvatninu er hægt að segja með
nokkurri nákvæmni fyrir um það
hvort lungu fósturs séu nógu
þroskuð til þess að óhætt sé að
, framkalla fæðingu.
Það var einnig á þessum áratug
sem litningarannsóknir á frumum
úr legvatni hófust. Þá er tekið sýni
af legvatninu, sem ávallt inniheld-
ur frumur frá fóstrinu, í því
augnamiði að rækta þær og telja
síðan litningana og ákvarða hvort
um litningagalla er að ræða.
Legvatnsprófanir vegna blóð-
flokkamisræmis og þroska eru
yfirleitt gerðar á síðastá hluta
meðgöngutímans en litningaprófið
er gert um 16. viku eða fyrir
miðjan meðgöngutímann. Eftir
nokkra reynslu af legvatnsprófun-
um vegna litningagalla hefur
komið í ljós að af tæknilegum
ástæðum er ekki ráðlegt að taka
sýnið fyrr.
Upphaf legvatnsrannsókna hér
á landi, vegna fyrr nefndu ástæðn-
anna, var árið 1963, en síðustu 7
árin höfum við einnig framkvæmt
litningarannsóknir. Fyrstu árin
sendum við tiltölulega fá sýni
árlega til Kaupmannahafnar og
fengum þar ágæta fyrirgreiðslu
Dana í þeim efnum sem öðrum á
sviðum heilbrigðismála. Hins veg-
ar fór próftökum okkar svo fjölg-
andi næstu árin að sjáanlegt var
að þeir gætu ekki hjálpað okkur
með allan þann fjölda sýna sem
við fórum fram á.
Síðustu tvö áriri hefur því verið
byggð upp aðstaða til litninga-
rannsókna í Rannsóknastofu Há-
skólans við Barónsstíg. í þeim
Rætt við Gunn-
laug Snædal
kvensjúkdóma-
lækni um litn-
ingarannsóknir á
legvatni
efnum fékkst ágæt hjálp erfða-
fræðings frá Bristol í Englandi,
Ron Berry, sem starfaði hér hátt á
annað ár. Hjálpaði hann til við að
byggja upp rannsóknastofuna. Þar
starfa nú tveir meinatæknar og
tveir líffræðingar."
Náttúran skilar
aftur grófustu
litningagöllunum
— Hvernig er sjálf legvatns-
takan framkvæmd?
„Legvatnsástungan er óþæg-
indalítil fyrir konuna. Ástungan
er gerð með aðstoð sónartækis á
kvenlækningadeild Landspítalans.
Segir það okkur nákvæmlega hvar
best er að ná legvatnssýni enda
fágætt að það náist ekki. Eins og
áður er getið reynum við að taka
prófin kringum 16. viku með-
göngutímans og fáum þá gjarnan
staðfest áður með sónarmælingu
hversu langt konan er gengin
með.“
— Um hvers konar fósturgalla
getur verið að ræða?
„Þekktasta afbrigði litninga-
galla er það sem þekkt er undir
nafninu mongólíti, orð sem við
notum lítið en virðist fast í
málinu. Ýmis afbrigði litninga-
galla þurfa þó ekki að þýða að
viðkomandi einstaklingur verði að
marki frábrugðinn öðrum en aðrir
eru mjög grófir þannig að fóstrið
nær ekki fullum þroska svo að
náttúran tekur í taumana og
skilar því sem fósturláti snemma
á meðgöngutímanum. Rannsóknir,