Morgunblaðið - 23.02.1980, Blaðsíða 34
34
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. FEBRÚAR 1980
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
Umsjón: Sighvatur Blöndahl
Sovétríkin:
Iðnaðarframleiðsla
hefur ekki aukist
jafn litið
SOVÉSKA efna-
hagsmálaráðuneytið birti
nýverið hagtölur Sovét-
ríkjanna fyrir árið 1979.
Þar kemur fram að aukn-
ing iðnaðarframleiðslu
hefur ekki verið jafn lítil
frá lokum heimsstyrjald-
arinnar síðari. Fram-
leiðsla á olíu, kolum og
stáli minnkaði verulega.
i áratugi
sumum svæðum Sovétríkjanna
og benda í því sambandi á að
olíuframleiðsla landsmanna
hafi aðeins aukist um 2.4% á
síðasta ári, en samkvæmt áætl-
unum stjórnvalda í upphafi árs-
ins var gert ráð fyrir um 7.8%
aukningu. Sömu sögu er að segja
hvað varðar kolaframleiðsluna.
Hún jókst aðeins um 4.5% á
móti 6.9% sem gert hafði verið
ráð fyrir.
Heildaraukning iðnaðarfram-
leiðslunnar á síðasta ári var
aðeins um 3.4%, en samkvæmt
áætlunum stjórnvalda í upphafi
ársins var gert ráð fyrir um
5.7% aukningu framleiðslunnar.
Til að bæta gráu ofan á svart
varð svo kornframleiðsla lands-
manna sú minnsta í áraraðir og
Bandaríkjamenn hafa ákveðið
að selja Sovétmönnum ekki þær
17 milljónir lesta af korni sem
um hafði verið samið.
Skýringar ráðuneytisins á
minni kornframleiðslu svo og
hægari vexti iðnaðarframleiðsl-
unnar eru þær helztar að veðr-
áttan á síðasta ári hafi verið
með versta móti, veturinn var
mjög kaldur og sumarið mjög
þurrt.
I skýrslu ráðuneytisins kom
fram gagnrýni á landbúnaðar-
framleiðsluna almennt og var
sagt að hún hefði verið of lítil,
jafnframt því sem afköst verka-
lýðsins almennt voru töluvert
gagnrýnd.
Bandarískir efnahagssérfræð-
ingar halda því fram, að fram-
undan sé magurt ár fyrir Sovét-
menn því ofan á þessa óáran,
sem að framan er greind, gera
sérfræðingarnir ennfremur ráð
fyrir því að orkuskortur muni
jafnvel gera vart við sig á
443 milljarða tap hjá Chrysler á s.l. ári:
„Búumst við „aðeins“ 200
milljarða tapi á þessu ári“
— sagði Lee Iacocca stjórnarformaður fyrirtækisins fyrir skömmu
TAI* Chryslcrverksmiðj-
anna handarísku á síðasta
ári nam um 1.1 milljarði
Bandaríkjadollara. cða
scm næst 143 milljörðum
íslcnzkra króna, o>í hefur
annað cins tap aldrci litið
dají.sins ljós í handarískri
viðskiptasögu.
Þctta er hcldur mcira
tap cn forráðamenn fyrir-
tækisins áttu von á. cn í
hyrjun ársins sögðu þcir
auKljóst að tapið yrði
riflcjía 800 milljónir
Bandaríkjadollara. cða
scm næst 322 milljörðum
íslcnzkra króna.
FRÆÐSLA
Stjórnunarfélagið með er-
lent einkaritaranámskeið
„Þetta er nokkurs konar tilraun
hjá okkur með að fá svona nám-
skeið að utan, auk þess sem
kostnaður er auðvitað meiri en við
venjuleg námskeið,1* sagði bórður
Sverrisson framkvæmdastjóri
Stjórnunarfélagsins er.Mbl. innti
hann eftir því hvers vegna einka-
ritaranámskeið sem félagið er með
í næstu viku er keypt erlendis frá.
„Við gerum okkur góðar vonir um
að þetta verði mun vandaðra og
betra fyrir vikið. Kennarinn á þessu
námskeiði verður þaulvanur, er
reyndar framkvæmdastjóri fyrir-
tækisins sem við kaupum nám-
skeiðið af. Við gerum og meiri
röfur til þátttakenda en gengur og
ist, þeir einkaritarar sem hyggj-
ast sækja þetta námskeið verða að
hafa a.m.k. tveggja ára reynslu í
starfi.
Markmið námskeiðsins er að
auka alhliða hæfni einkaritara við
skipulagningu, tímastjórnun, sam-
skipti-tjáningu, skjalavistun og al-
menna skrifstofustjórn í þeim til-
gangi að auka afköst forstjóra og
ritara við stjórnun fyrirtækisins.
Fjallað verður um hlutverk
einkaritarans í nútímafyrirtæki og
rætt um hvernig einkaritarinn get-
ur bezt fullnægt þeim kröfum sem
til hans eru gerðar.
Námskeiðið er fengið hingað til
lands frá fyrirtækinu „Mercury
Sekreterar Institut" í Svíþjóð og
leiðbeinandi verður eins og áður
sagði forstjóri þess, Eiwor Bohm-
Petersen, og fer öll kennsla fram á
ensku. Námskeiðið er dagana 26. —
28. febrúar n.k. á Hótel Loftleið-
um,“ sagði Þórður ennfremur.
Lee Iacocca, stjórnarfor-
maður fyrirtækisins, sagði á
fundi með fréttamönnum
fyrir skömmu, að þrátt fyrir
þetta mikla tap hefði rekstur
fyrirtækisins gengið heldur
skár undir það síöasta og að
forráðamenn þess ættu von á
því að tap þess yrði „ekki
nema“ 500 milljónir Banda-
ríkjadollara á yfirstandandi
ári, eða sem nemur um 200
milljörðum íslenzkra króna.
Fyrirtækið seldi bíla á
síðasta ári fyrir 12 milljarða
Bandaríkjadollara, eða sem
næst 4800 milljarða ís-
lenzkra króna. Arið á undan
seldi fyrirtækið hins vegar
bíla fyrir um 13.6 milljarða
króna, en þá nam tap fyrir-
tækisins um 205 milljónum
Bandaríkjadollara, eða sem
næst 83 milljörðum
íslenzkra króna.
Lee Iacocca sagði enn-
fremur að þetta mikla tap
segði ekki alla söguna varð-
andi Chrysler, því mikill
samdráttur hefði verið í allri
bílasölu í Bandaríkjunum á
s.l. ári. Sala Chrysler hefði
minnkað um 19% og verk-
smiðjurnar selt um 1.8 millj-
ónir bíla víðs vegar um
heiminn. Iacocca sagði aftur
á móti miðað við sama
tímabil í fyrra, sem benti
ótvírætt til þess að fyrirtæk-
ið væri á réttri leið.
Eru 500J) heild-
salar á Islandi?
Nei, þeir voru um 400 árið 1977
ERU 5000 heildsalar á íslandi? — Þessari spurningu er svarað
neitandi i nýútkomnu upplýsingahefti um verzlun og viðskipti, sem
samtökin Viðskipti og verzlun hafa gefið út.
Atvinnuinnflytjendur voru um 400 árið 1977 segir í ritinu. 320 þeirra
fluttu inn fyrir 10 milljónir króna eða meira, og skiluðu þeir að jafnaði
meira en 1 xk tollskýrslu á viku, sem má nota sem viðmiðun þegar rætt er
um þá, sem teljast hafa atvinnu af heildsölu. Hluti þeirra er iðnfyrirtæki,
sem flytja inn hráefni og vörur, svo og námsmenn, sem flytjast búferlum
heim, og ríkisstofnanir.
Meðfylgjandi tafla skýrir málið mun betur og sýnir hvað felst í tölunni
500:
SkýrNluf jöldi á ári
InnflutninifsverA 1-8 8-75 75 o.fl. Alls Verðmæti af innflutn. %
0-10.000 250 — — 250
10.000-100.000 850 30 — 880
100.000-1 mlllj. 1400 140 — 1540 7
1 — 10 millj. 770 570 10 1350
10—100 millj. 40 400 210 650 29
100-1000 millj — 35 145 180 37
1000 millj. eða meira — — 15 15 27
Alls 3310 1175 380 4865 100
Úr þessu má lesa, að um 200 innflytjendur flytja inn um % af
verðmæti innflutnings. Ef bætt er við þeim, sem flytja inn fyrir meira en
10 m. kr. á ári 1977 og fleiri en l'/fc skýrsla á viku fást um 400
innflytjendur með u.þ.b. 85% innflutnings. Innan FÍS eru um 200
meðlimir.
6,4 milljónir án vinnu í Bandaríkjunum
ALLS eru nú um 6,4 milljónir
manna atvinnulausar í Banda-
rikjunum, eða um 6,2% allra
vinnufærra manna í landinu.
Hefur atvinnulausum fjölgað frá
áramótum um 340 þúsund eða um
0,3%.
Efnahagssérfræðingar í Banda-
ríkjunum eru á þeirri skoðun að
atvinnuleysi muni aukast enn
frekar í landinu á þessu ári og í
lok þess verði um 7,5% vinnu-
færra manna án vinnu. Hins vegar
er í áætlunum Carterstjórnarinn-
ar gert ráð fyrir sérstökum að-
gerðum á árinu til þess að minnka
atvinnuleysið og samkvæmt þeim
er áætlað að um mitt næsta ár
verði aðeins um 4,2% vinnufærra
manna án vinnu.