Morgunblaðið - 27.02.1980, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 27. FEBRÚAR 1980
13
á, yrði Glerárgata lögð á þessu
svæði í sveig vestur fyrir báta-
kvína (þann hluta hennar, sem
yrði látinn halda sér). Við það
nýttist svæðið vestan við ekki að
sama skapi sem bílastæði, en í
staðinn er bent á uppfyllinguna
austan Glerárgötu og norðan
nyrðri bryggjunnar í því skyni.
Bæjarstjórn afgreiddi málið í
maí 1979 með því að samþykkja
álit meirihluta skipulagsnefndar
til frekari úrvinnslu.
Endanleg afgreiðsla
málsins nálgast.
Skipulagsgögn til
sýnis almenningi
í bæjarstjórnarsal
Sú úrvinnsla hefir nú farið
fram. Svanur Eiríksson arkítekt
hefir á vegum Arkítekta- og verk-
fræðistofunnar sf. tekið saman
greinargerð með tillögunni, og
kom hún út í janúar sl. Einnig
hafa verið gerðir margir yfirlits-
og skýringaruppdrættir. Öll þessi
gögn auk fjölda ljósmynda af
miðbæjarsvæðinu og einstökum
stöðum þess hafa verið til sýnis
almenningi í fundarsal bæjar-
stjórnar á efstu hæð ráðhússins,
Geislagötu 9, síðan 22. janúar, og
mun sýningunni ljúka 4. mars. Er
ástæða til að hvetja fólk eindregið
til að sjá þessa sýningu og glöggva
sig á þeim hugmyndum, sem þar
eru settar fram. Að lokinni sýn-
ingunni verður veittur hálfs mán-
aðar frestur til að skila athuga-
semdum og breytingatillögum.
Eftir það má búast við, að
bæjarstjórn fari að búast til að
taka lokaákvörðun sína, en eftir
það verður skipulagstillagan að
fara til Skipulags ríkisins og
Félagsmálaráðuneytisins til þess
að fá fullnaðarsamþykki og end-
anlega staðfestingu, áður en farið
verður að vinna neitt að marki
samkvæmt hinu nýja miðbæjar-
skipulagi.
U ndirskrif tasöf nun
Sumum virðist varðveisla hafn-
armannvirkjanna á Torfunefi og
bátakvíarinnar þar vera allmikið
hagsmunamál, svo sem útvegs-
mönnum, sem er eftirsjá í viðlegu-
plássi í Akureyrarhöfn fyrir skip
og báta frá ýmsum útgerðar-
stöðum við Eyjafjörð og annars
staðar á NOrðurlandi, þar sem
ótryggar hafnir eru, en hingað
hafa oft leitað fiskiskip annars
staðar frá í illviðrum, enda er hér
einhver besta og tryggasta höfnin
frá náttúrunnar hendi, sem völ er
á hér á landi.
öðrum er varðveisla þessara
hafnarmannvirkja jafnframt til-
finningamál, og að því er virðist af
þremur ástæðum: 1) Mönnum þyk-
ir fegurðarauki að þessum stað
eins og hann er, 2) þeim þykir
vænt um og er yndi að því lífi, sem
þarna hrærist, 3) margir eiga
góðar minningar þaðan frá fyrri
dögum.
Ahugamenn um varðveislu
Torfunefs hafa gengist fyrir gerð
undirskriftalista, sem dreift hefir
verið um bæinn og hafa verið
látnir liggja frammi í verslunum,
á vinnustöðum og víðar. í yfir-
skrift listanna er lýst andstöðu við
hverja þá skipulagstillögu, sem
feli í sér eyðileggingu á Torfunefs-
bryggjum. Ekki er vitað, hve
þátttaka hefir verið mikil í undir-
skriftum þessum.
Sjónarmið meirihluta
skipulagsnefndar
Sjónarmið meirihluta skipu-
lagsnefndar er á hinn bóginn, að
auðveld og greið aðkoma að mið-
bænum sé aðalatriði, svo og
gnægð bílastæða á miðbæjarsvæð-
inu sjálfu, til þess að miðbærinn
geti gegnt því hlutverki að vera
alhliða þjónustumiðstöð fyrir al-
menning og eftirsóknarverður
starfsvettvangur fyrir þá, sem
stunda vilja atvinnustarfsemi þar
og þá í samkeppni við þjónustu-
miðstöðvar úthverfanna. Hafnar-
mannvirki eða bátakví á Torfunefi
er í þessu sambandi algert auka-
atriði, enda er það mál hafnaryfir-
valda að ákveða staði fyrir einstök
athafnasvæði þar. Meirihlutinn
bendir á ýmis rök gegn bryggjum
á Torfunefi, svo sem að núverandi
bryggjur séu úr sér gengnar og
nær ónýtar, svo að endurgerð
þeirra kostaði stórfé. Skipakví á
svo kyrrum stað hafi í för með sér
mikla mengun og tæringarhættu
fyrir skipsskrokka, miklu betri
staður undir bátakví sé norðan á
Oddeyri milli Togarabryggju og
Slippstöðvarinnar. Illa gangi að
samræma umferð gangandi fólks,
sem er að skoða bátana sér til
skemmtunar, og hraða bíiaumferð
mestu umferðargötu bæjarins hlið
við hlið. Enn mætti nefna það
atriði, að enginn hefir gert ráð
fyrir, að kvíin haldi sér óbreytt og
því þurfi að kosta upp á dýrt
stálþil og uppfyllingu í henni
vestanverðri. Við það mundi kvíin
minnka og þrengjast til muna og
koma að fjarska litlu gagni hvort
sem er. Hitt er að dómi meirihlut-
ans aðalatriði, að áframhaldandi
tilvist kvíarinnar og þar með
sveigja Glerárgötu til vesturs
mundi rýra að mjög miklu leyti
svæðið, sem ætlað er undir
bílastæði, og þar með möguleika
miðbæjarins til að gegna hlut-
verki sínu eins og honum er ætlað.
Fyrirhugaðar
framkvæmdir
Hvor hugmyndin sem samþykkt
yrði myndi ekki kalla á skjótar
framkvæmdir við uppfyllingu
kvíarinnar. Hins vegar er ætlunin,
að sögn Helga M. Bergs, bæjar-
stjóra, að hraða eftir föngum
niðurrifi eða brottflutningi húsa,
sem nú eru á hafnarbakkanum,
enda er fyrirhuguð lagning hita-
veituæðar á hússtæðunum á þessu
ári. Eimskipafélag íslands hefir
þegar afhent bænum vöru-
geymsluport sitt, og KEA hefir
lofað að rýma burt vöruskemmu
sína fyrri hluta sumars. Steindór
Jónsson hefir gefið Siglingaklúbbi
Akureyrar hús sitt (afgreiðslu
póstbátsins Drangs), og verður
það flutt burt, þegar bærinn hefir
útvegað klúbbnum hentuga lóð.
Um syðsta húsið, þar sem Skipa-
afgreiðsla Jakobs Karlssonar hf.
er til húsa, ríkir svolítil óvissa, en
vonast er til, að það mál leysist
fljótlega, þannig að það hús fari
eins og hin.
Aðrar hliðar málsins
Ýmislegt hefir þurft að athuga
nánar, þegar fjallað hefir verið
um miðbæjarskipulagið, og margt
af því verður ekki útkljáð í skyndi.
Má þar nefna t.a.m. athuganir á
hugsanlegri varðveislu gamalla
húsa á miðbæjarsvæðinu, hvaða
hús skuli hverfa og þoka fyrir
öðrum húsum eða öðrum nytjum
landsins, og hvaða hús skuli
standa. Viðræður standa yfir og
munu halda áfram um það mál við
húsfriðunarnefnd. — Þá hefir
verið bent á, að nauðsynlegt sé að
færa íþróttavöllinn til suðurs, þar
sem ekki sé hægt að koma fyrir
gangstétt milli hans (hlaupa-
brautar) og Glerárgötu. Þessi til-
færsla er meira og dýrara verk en
hún sýnist, því að nauðsynlegt er
að leggja hlaupabrautirnar á ný
og það sem meira er, gera þyrfti
nýtt lokræsakerfi undir vellinum
sjálfum. — Við gerð og útfærslu
skipulagstillagnanna hefir sú hug-
mynd skotið upp kollinum, að
hugsanlega væri framtíðarþjóð-
veginum gegnum bæinn best kom-
ið fyrir í Hjalteyrargötu, en ekki
Glerárgötu. Bent hefir verið á, að
sú mikla umferðargata, sem Gler-
árgata verður og er, muni torvelda
tengsl núverandi miðbæjar við
mögulega stækkun hans austur
fyrir götuna, og því væri best að
losna við gegnumstreymisumferð
þaðan og flytja hana austar á
Oddeyri. Á móti eru þau rök, að
meginhluti umferðarinnar á Gler-
árgötu sé og muni verða í náinni
framtíð innanbæjarumferð að og
frá miðbæ og hún leiti afrennslis
upp á Brekkurnar og til annarra
bæjarhluta hvort sem er og þá
eftir óæskilegri leiðum, jafnvel
götum, sem ekki eru við því búnar
að taka við þeirri umferð, ef
þrengt yrði að umferð um Gler-
árgötu eða mikilvægi hennar
minnkað. Gegnumstreymisumferð
um bæinn er enn svo hverfandi og
hlutfallslega lítil og mun verða
svo í næstu framtíð, að skipulags-
nefnd telur ekki ástæðu til að
leggja í mikinn aukakostnað
hennar vegna við gerð sérstakrar
hraðbrautar um Hjalteyrargötu.
Allt um það verður ekkert það
gert eða ákveðið, sem kemur í veg
fyrir þá tilhögun síðar, ef
mönnum sýnist svo, þegar frá
líður.
Sammála um
meginatriðin
Þó að skipulagsnefndarmenn
greini á um Torfunef, er ekki
ástæða til að telja, að sá ágrein-
ingur sé djúpstæður eða menn
telji þennan þátt skipulagsins
eitthvert aðalatriði eða sáluhjálp-
aratriði. Hitt er miklu athyglis-
verðara, að menn eru sammála um
meginatriði skipulags miðbæjar-
ins, þau er munu setja mestan
svip á hann, svo sem að gera
Hafnarstræti að viðbættu Ráð-
hústorgi að göngusvæði, efla úti-
svæðin og jafnframt tengsl mið-
bæjarins og þeirra með greiðum
gönguleiðum. Einnig verður
kostað kapps um að hafa aksturs-
leiðir að og frá miðbænum sem
bestar og auðveldastar. Með þessu
móti ætti miðbær Akureyrar í
framtíðinni að geta verið í senn
miðstöð gróandi atvinnulífs og
umgerð fagurs mannlífs. Sv.P.