Morgunblaðið - 02.09.1980, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. SEPTEMBER 1980
17
eftir sem áður. Að minnsta kosti
vildi ég ekki leggja á fólksbíl för
yfir grjótnibburnar þegar farið er
yfir Vesturdalsána á leiðinni upp
úr Vesturdalnum.
Síðast var ég á þessu svæði fyrir
xk mánuði. Oddviti Kelduhverf-
inga, Björn Guðmundsson í Lóni,
hafði sagt mér að búið væri að
opna veginn fram á Svínadal. Eg
varð því ekki lítið hissa þegar
strengur var þvert yfir veginn í
Vesturdal, með merki sem bann-
aði akstur. Ég fór því til varðlið-
anna hans Árna. Jú, jú. Vegurinn
var í rauninni opinn, það var bara
til að halda umferðinni í lágmarki
sem bannspjaldið var haft uppi!
Það var líka greinilega árangur,
því við eyddum nánast öllum
deginum á svæðinu frá Svínadal
og fram eftir Hólmatungum og
urðum ekki vör við nokkra mann-
eskju, þó sunnudagur væri og
besta veður. Hinsvegar var þó
nokkur umferð austan ár í For-
vöðum, enda hefur náttúruvernd-
arráð ekki verið trúað fyrir heilsu-
gæslu þess svæðis og fólki því
frjálst að aka þangað.
Og mér varð á að hugsa: Skyldi
hann Árni ei’.ihverntíma hafa
gengið um þetta svæði? Er fjar-
lægðarskyn hans svona brenglað
af því hann hefur eingöngu farið
hérna á bíl? Eða er það bara af því
hann ferðast hérna um á fullu
kaupi og þarf ekki að nota naumar
frístundir eins og flestir aðrir?
Hvað heldur Árni að sé langt af
nýja veginum hans niður á Kall-
bjarg, að Gloppu og Gloppuhelli
og klettaborgunum þar í kring?
Að Stallánni? Hvar eru „helstu
skoðunarstaðirnir" hans Árna
sem eiga að vera í „þægilegri
nálægð" við þennan veg? Eins og
ég sagði áður endar vegurinn að
sunnan á Þórunnarfjalli ytra.
Þaðan er tæpur einn km niður á
melinn sem er beint á móti
Vígabjargi. Þar lá gamli vegurinn
upp úr Hólmatungum, Vegurinn
er mjög brattur á kafla og því
tæpast fyrir aðra en frískt fólk. Sá
vegarkafli spillir náttúrunni í
engu frekar en gamli vegurinn
yfirleitt í gegnum svæðið. Þegar
farið er eftir gamla veginum má
hinsvegar með sanni segja að
komist verði í þægilega nálægð við
helstu skoðunarstaði. Hitt eru
hrein ósannindi sem ekki þýðir að
bera á borð fyrir kunnuga.
En Árni hefur fleiri tromp á
hendi. Það eru brunablettir, rusl
og svarðristur. Hvergi nokkurs
staðar eru hjólför hvað þá heldur
svarðristur utan vegar í Hólma-
tungum. Gamli vegurinn hefur að
vísu vaðist nokkuð út á köflum,
sem eingöngu er vegna viðhalds-
leysis en ekki vegna vísvitandi
böðulsháttar ökumanna. Hvergi
nokkurs staðar sá ég rusl í Hólma-
tungum og þaðan af síður bruna-
bletti. Rusl hefur aldrei verið það
mikið í Hólmatungum að orð væri
á gerandi og hefur sennilega
aldrei verið meira en svo að
varðliðarnir hans Árna hafi verið
meira en dagstund að fjarlægja
það. Rétt eins og Árni og annað
fólk tekur til í stofunni sinni
daginn eftir gestakomu.
I greininni hans Árna er smá-
kafli um fatlaða. í umfjöilun sinni
um aðstöðu þeirra í þjóðgarðinum
verður Árni allt í einu hérumbil
viðkvæmur. Nú liggur greinilega
mikið við. Formaður Sjálfsbjargar
meira að segja gamall skólabróðir
hans og fleiri stjórnarmenn mál-
kunningjar. Það liggur við að
mann setji hljóðan. Með þessar
upplýsingar á hendi þarf ekki að
efast um að Árni hefur notað
skipulagssnilld sína til hins ýtr-
asta til að bæta aðstöðu þessa
fjölmenna hóps í þjóðgörðunum.
Fyrir nú utan hreinar fatlanir,
eins og það er venjulega skilið,
hvað skyldu hjartabilaðir, lungna-
bilaðir og gigtveikir vera fjöl-
mennir eða stór hluti íbúa lands-
ins? Allt þetta fólk ætlar Árni
væntanlega að taka í „þjálfun" í
þjóðgörðunum, en aðstaða þeirra
þar á öðru fremur að miðast við
það.
Ég skora því á Árna að fara með
fulltrúa þessa fólks um þjóð-
garðssvæðið. Sýndu þeim útsýnið
af Brúnarveginum þínum og
hversu auðvelt er fyrir það að
njóta svæðisins þaðan. Gerðu síð-
an það frávik að fara með það
eftir gamla veginum og skýrðu
fyrir þeim hvers vegna honum var
lokað. Sýndu fram á alla þá
truflun sem njótendur náttúrunn-
ar í giljum Hólmatungna verða
fyrir vegna „hraðumferðar bíla“ á
gamla veginum. Sýndu þeim allar
svarðristurnar, ruslið og bruna-
blettina svo og önnur hálmstrá
sem þú grípur til að verja þessa
hundrað milljón króna fram-
kvæmd, sem allir sem þekkja
þetta svæði vita að eru ekkert
annað en hörmuleg mistök.
Að lokum þetta. Þrátt fyrir allt
tel ég að náttúruverndarráð hafi
verndarsjónarmið fyrst og fremst
að leiðarljósi við ákvarðanatöku á
þessu svæði. En verndarsjónar-
miðin mega ekki ganga svo langt
að úr verði hrein hysteria. Nátt-
úruverndarráð eða starfsmenn
þess mega ekki verða helteknir
einskonar örtraðarótta.
getur hann nú gert á hvaða bil
sem er, þarf ekki lengur að eiga
jeppa. Vegurinn er þannig lagður
að þaðan megi víða njóta útsýnis."
Það liggur við að maður haldi að
Árni hafi aldrei farið þennan nýja
veg. Nema hann sjái í gegnum holt
og hæðir eins og ófreskir menn til
forna. Þar fyrir utan eru það hrein
ósannindi að „hinn venjulegi þjóð-
garðsgestur geti komist í þægilega
nálægð við helstu skoðunarstaði".
Vegurinn er í órafjarlægð frá
Svínadal og af nýja veginum gengi
þangað enginn maður nema mestu
göngugarpar, enda landið mjög
erfitt. Það voru því uppi áform um
að leggja afleggjara niður á Svína-
dal. Sennilega hefur náttúru-
verndarráð látið sansast þegar
ljóst var hvað sú framkvæmd
mundi kosta. Því hefur verið
fallist á að opna gamla veginn úr
Vesturdal fram að Svínadal. Það
virðist þó hafa verið gert með
hinni mestu fýlu, því viðgerðin á
gamla veginum er svo lítilfjörleg
að hann er eingöngu fær jeppum
I.jósin: ólafur K. Maanússon.
Japansk
ísleniki vörubtllinn
i
3
z
I
n
1
Getum nú þegar
boðið oftirtaldar gerðir af HINO vörubílum
frá samsetningarverkstæði okkar:
HINO Kl i Heildarþungi 16.800 kg. | Vél 6 cyl. 190 hestöfl.
HINOKI 1 Heildarþungi 12.500 kg. 1 Vél 6 cyl. 140 hestöfl.
HINO K! Heildarþungi 9.500 kg. L Vél 6 cyl. 165 hestöfl.
HINOKII ■ Heildarþungi 8.400 kg. II Vél 6 cyl. 90 hestöfl.
Hagstætt verð og góðir greiðsluskilmálar.
Hafið samband við sölumenn okkar, sem veita
fúslega allar nánari upplýsingar.
BÍLABORG HF.
SMIÐSHÖFÐA 23 - SÍMI 81299