Morgunblaðið - 05.09.1980, Blaðsíða 1

32 SÍÐUR
200. tbl. 68. árg. FÖSTUDAGUR 5. SEPTEMBER 1980 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
X
X
Pólskur námaverkamaður dregur niður verkfallsfána til marks um það að námamenn hafi aflétt
verkfalli sínu. Verkamenn við þrjár námur voru enn í verkfalli í daj? og kröfðust þess að stjórnendum
námanna yrði vikið úr starfi. Simamynd - AP.
Pólski herinn varar
verkfallsmenn við
IRA
hótar
Dyflinni. 4. Neptember. — AP.
ÍRSKI lýðveldisherinn (IRA)
lýsti þvi yfir í dag. að ýmsir
háttsettir Bretar yrðu „ofsóttir“
á næstunni. og var að skilja á
yfirlýsingunni. að ráðist yrði i
aðgerðirnar til að koma Norður-
írlandi „betur í sviðsljósið“.
Sérstaklega voru nefndir sem
hugsanleg skotmörk, þeir Roy
Mason er fór með ejnbætti Ir-
landsmálaráðherra í síðustu ríkis-
stjórn Verkamannaflokksins, og
Hailsham lávarður (áður Quintin
Hogg) dómsmálaráðherra í stjórn
Thatchers.
Vanfærur
varaðar við
kaffiefnum
WashinKton. 1. septcmbcr. — AP.
BANDARÍSK yfirvöld vöruðu
þungaðar konur i dag við
neyzlu kaffis, tes og ýmissa
kóladrykkja. þar sem kaffi-
efni kunni að valda _ fæð-
ingargölium í hörnum. Á síð-
ustu stundu hættu yfirvöld þó
við að krefjast þess af fram-
leiðendum að þeir settu við-
vörunarmiða á neyzluvörur er
innihalda kaffiefni.
Viðvörunin er birt, þar eð
nýlegar rannsóknir á rottum,
sem gefið var mismunandi
mikið magn af kaffiefni, sýndu
fram á fæðingargalla í ungum
þeirra. Einkum komu fæð-
ingargallar í ljós, þegar kaffi-
efnamagnið samsvaraði 12
bollum af kaffi á dag og þar
yfir.
Talsmaður heilbrigðisyfir-
valda sagði, að ástæðulaust
væri að óttast neyzlu drykkja
er innihéldu kaffiefni, þar eð
niðurstöður rannsókna væru
enn sem komið væri ekki nógu
afdráttarlausar, og samkvæmt
rannsókn, sem gerð var fyrir
kaffigerðaraðila, þætti margt
benda til þess, að rottur meltu
kaffi á annan veg en maðurinn.
Varsjá. i. septcmber. — AP.
UM ÞAÐ bil 15.000 verka-
menn í þremur kolanámum í
Bytom í Eíri-SIesíu héldu
áfram verkfalli i dag. á sama
tíma og flestir aðrir náma-
menn snéru aftur til vinnu,
eftir að stjórnvöld féllust á
kröfur þeirra um frjáls
verkalýðsfélög og helgarfrí,
að sögn áreiðanlegra heim-
ilda.
Viðræður við verkamennina
stóðu fram eftir degi, og var
vonast til að sættir tækjust með
kvöldinu, en af hálfu yfirvalda sat
Wlodzimierz Lejczak ráðherra
samningafundina. Lejczak fer með
málefni námuvinnslunnar í stjórn
Póllands. Skilyrði verkamann-
anna fyrir því að snúa aftur til
vinnu er, að stjórnendur námanna
þriggja verði settir af.
Pólska þingið kemur saman á
morgun, og gefur Jozef Pinkowski
forsætisráðherra þar skýrslu um
verkföllin og gerðir stjórnarinnar
til að iækka óróann á vinnu-
stöðum. Gierek flokksformaður
sækir að líkindum þingið, en óvíst
er hvort hann taki þar til máls.
Valdastaða hans hefur veikst við
verkföllin, einkum eftir að náma-
menn í heimahéruðum hans hófu
verkföll í síðustu viku.
Enn er ekki útilokaður sá mögu-
leiki að Sovétmenn grípi til íhlut-
unar í Póllandi, og geri að engu
afrakstur verkfallanna. Diplómat-
ar er nýverið hafa verið í Póllandi
töldu þó, að áður en til heríhlutun-
ar kæmi, mundu Sovétmenn reyna
allar aðrar leiðir til áhrifa. So-
vézka fréttastofan 'TASS sagði í
dag, að skoða yrði stuðn-
ingsyfirlýsingar vestrænna verka-
lýðsfélaga við pólska verkamenn
og fyrirheit um aðstoð við Pól-
verja sem íhlutun í málefni Pól-
lands.
33 börn
ámínútu
PpkinK. 4. septembcr. — AP.
Á I)EGI hverjum fæðast um
47.000 hörn í Kína. en það
jafngildir því að á mínútu
hverri fa'ðist þar 33 börn. En
þrátt fyrir að tölurnar kunni
að virðast háar, er hér um
umtalsverðan samdrátt að
ræða frá árinu 1970 er um
75.000 börn fæddust dag hvern
i Kina.
Orsakir minnkunnarinnar eru
fyrst og fremst raktar til stífrar
fjölskyldulöggjafar, er beinlínis
bannar kínverskum hjónum að
eignast nema eitt barn.
Árið 1970 fæddust 33,6 börn á
hverja þúsund íbúa í Kína, en árið
1979 hafði þeim fækkað í 17,9.
Árleg fólksfjölgun í Kína var 2,6
af þúsundi árið 1949, en í fyrra var
hún 6,24 af þúsundi. Orsakir þessa
eru fyrst og fremst þær, að
manndauði er hlutfallslega minni
nú en fyrir þrjátíu árum. Alls
hefur Kínverjum fjölgað um 430
milljónir síðustu 30 árin.
Málgagn pólska hersins lýsir
yfir því í dag, að herinn hlyti
óhjákvæmilega að ganga á hlut
þeirra sem Ieituðust við að rjúfa
samheldni þjóðarinnar, og var
litið á þessa yfirlýsingu sem beina
viðvörun til pólskra verkfalls-
manna um að halda sig í skefjun,
og annarra er hyggja á aðgerðir til
að ná fram lýðréttindum.
Áhyggjur Jóhannesar Páls páfa
vegna ástandsins í Póllandi virt-
ust aukast í dag, þar sem hann
beinlínis lýsti því yfir, að Pólverj-
ar ættu rétt á því að vera fullvalda
og sjálfstæð þjóð, og bað um að
þeim yrði hlíft við erlendri íhlut-
un.
Jan Mayen:
Viðurkenna Rússar
efnahagslögsöguna?
Osló, 4. septcmber. frá frcttaritara Mbl.
SOVÉZKIR togarasjó-
menn á miðunum við Jan
Mayen sýna liðlegheit og
undirrita skjöl sem norsk
varðskip hafa meðferðis
þegar gerð er skoðun um
borð í togurunum, og telja
norsk stjórnvöld þessa
breyttu afstöðu togara-
manna til marks um það.
að Sovétmenn viðurkenni
norsku efnahagslögsög-
una við Jan Mayen. Til
skamms tíma reyndist nær
ókleift að fá togaramenn
til að undirrita skjölin.
Norsk stjórnvöld hafa mikl-
ar áhyggjur af veiðum við
Svalbarða um þessar mundir.
Að minnsta kosti 63 spænskir
bátar eru á veiðum við Sval-
barða. Spænskir sjómenn hafa
það sem af er árinu veitt 6.000
smálestir af þorski við Sval-
barða og um 1.000 smálestir af
rækju. Sjómenn annarra þjóða
hafa veitt um 10.000 smálestir
við Svalbarða á árinu, en alls
gerðu Norðmenn sjálfir ráð
fyrir að veiða 8.000 smálestir
af fiski við Jan Mayen á árinu
öllu.
Hefur vægum mótmælum
við veiði Spánverja verið kom-
ið á framfæri við yfirvöld í
Madríd. Skírskotað var til
þess, að nauðsynlegt væri að
vernda fiskistofnana við Sval-
barða. Spánverjar gerðu á
sínum tíma samkomulag við
Norðmenn um veiðar
spænskra fiskiskipa í norskri
lögsögu, en það rennur út á
árinu, og þegar viðræður hefj-
ast um nýtt samkomulag er
gert ráð fyrir því, að Norð-
menn beiti Spánverja þrýst-
ingi til að fá þá til að draga úr
veiðum sínum við Svalbarða.
Sovézku andófsmennirnir Dr. Mikhail Stern og
Andre Ginsburg við opnun Sakharov-vitnaleiðsl-
anna í Ilaag í gær. Stern stendur fyrir réttarhöldun-
um, en þeim er ætlað að þrýsta á Sovétmenn að leysa
Andrei Sakharov og aðra sovézka andófsmenn úr
haldi. Vísindamenn frá Bandaríkjunum og Evrópu
hvöttu sovézk yfirvöld til þess í dag að leysa
Sakharov úr haldi. Simamynd — AP.