Morgunblaðið - 09.09.1980, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 9. SEPTEMBER 1980
11
MMHNK
Siðasta myndin. sem tekin var af Titanic. Hún var tekin 10. april 1912 eftir að skipinu hafði verið siglt út úr hðfninni í Southampton. Fimm dögum seinna sðkk það eftir árekstur
við borgarísjaka.
Gullkistan á haf sbotni
— Wittental-hálsbandið
skreytt perlum og gimsteinum,
sem metin eru á 11,2 milljarða
króna.
— Blái demanturinn, sem var
í eigu Astor-fjölskyldunnar, að
verðmæti 2,8 milljarðar króna.
— Rúbín furstans af Denrap-
ur, metinn á 1,4 milljarða.
— Leðurskjóða með óslípuð-
um demöntum, sem voru í eigu
gimsteinafyrirtækis í Amster-
dam. Verðmætið: 280 milljarðar
íslenskra króna.
— Gullstangir, sem vega 1500
pund og eru metnar á 44,8
milljarða króna.
A sínum tíma var Titanic
stærsta farþegaskip, sem smíðað
hafði verið. Það var 268 metra
langt og 46.329 brúttótonn á
fjórum þilförum. Smíði þess tók
þrjú ár og kostaði 8,4 milljarða
króna. Þegar það stakk fyrst
stöfnum í sjó þann 10. apríl 1912
var peningaaðall Gamla og Nýja
heimsins samankominn um
borð, Guggenheimarnir, Astor-
arnir, Vanderbiltarnir og
Rauðskjöldungarnir voru allir
með sína svítuna. 317 milljóna-
mæringar og fjölskyldur þeirra
söfnuðust saman á tennis- og
golfvellinum eða sötruðu viský á
börunum á fyrsta farrými þar
sem allt var skreytt með göml-
um listmunum.
Fimm aukalestir með 700
þjónum og starfsmönnum höfðu
keppt við það í tíu daga að flytja
farangur, bifreiðir, veðhlaupa-
hesta og ótalda verðmæta list-
muni frá London niður á bryggj-
urnar í Southampton. Allt þetta
hvarf í hafsins djúp — og
rumlega 1500 manns að auki.
Flestir eftirlifendanna 705
voru konur úr hópi fyrirfólksins
og 29 börn þeirra. Þær sögðu frá
því seinna, að þær hefðu komist
af vegna þess, að flestir karl-
mannanna hefðu hagað sér eins
og herramönum sómdi þegar
þeir horfðust í augu við dauðann
og látið þeim eftir björgunarbát-
ana.
Þrjátíu vísindamenn og rit-
höfundar hafa skrifað bækur um
það, sem gerðist um borð í
Titanic, þessari óhappafleytu, og
reynt að komast að einhverri
niðurstöðu. Tvær heimsstyrjald-
ir og tunglganga hafa ekki
megnað að draga úr því aðdrátt-
arafli, sem þetta skelfilega slys
hefur haft á menn.
Aldrei fyrr hafa menn þó
staðið því jafn nærri að komast
yfir öll auðæfin, sem er að finna
í myrkum afkimum Titanics þar
sem það liggur á hafsbotni.
Kostnaðurinn við útgerð „Fays“,
skip bandarísku leitarmann-
anna, var rúmur hálfur annar
milljarður króna og það er
olíukóngur frá Texas, Jack
Grimm að nafni, sem hann ber.
Grimm er enginn nýgræðingur í
ævintýralegum uppátækjum því
að áður hefur hann varið rúmum
2 milljörðum króna til að leita að
örkinni hans Nóa og skrímslinu
í Loch Ness.
„Ég vonast til þess, nú þegar
við höfum fundið skipið," segir
Grimm, „að ég fái það tífalt
aftur, sem ég hef kostað til
leitarinnar, með því að selja
ljósmynda- og kvikmyndarétt-
inn.“
Svo að ekki sé nú minnst á
dýrgripina í fjárhirslum skips-
ins.
Úr kvikmynd Waidas. „Marmaramaðurinn" fallinn en unga stúlkan
hefur hafið tilraun til að komast að þvi hver hann var og hvað varð
um hann.
um deilum í Póllandi og Wadja
mátti sæta árásum íhaldssamra
starfsbræðra sinna fyrir hana.
Þó er myndin talin vera há-
punktur á ferli Wajda sem er
óumdeilanlegur meistari pólskr-
ar kvikmyndagerðar. Politiken
segir að myndin sé heilsteypt og
spennandi og í lok gagnrýninnar
segir svo:
„Myndin er þess verð að horfa
á hana bæði vegna listræns
gildis og eins vegna boðskapar-
ins. Myndin gefur þverskurð af
vissu tímabili og getur ef til vill
gefið okkur vísbendingu um það
sem er að gerast í Póllandi í
dag.“
I gagnrýni sem birtist í Mbl.
þegar myndin var sýnd hér á
landi í febrúar sl. segir m.a.:
„Marmaramaðurinn gerist jafnt
í nútið og fortíð og þó Wajda
deili hart á hina pólitísku sögu-
skoðun nær ádeilan á ýmsum
sviðum til annarra atriða í
nútímanum. Það er eins og
Wajda spyrji: Hefur í rauninni
_ nokkuð breyst?"
— rmn.