Morgunblaðið - 10.09.1980, Blaðsíða 1

32 SÍÐUR
203. tbl. 68. árg. MIÐVIKUDAGUR 10. SEPTEMBER 1980 Prentsmiðja MorKunhlaðsins.
Ys og þys í fluginu
Ljósmynd Mhl.: Kristján.
Kania í Slesíu - verk-
föll breiðast áfram út
Varsjá. 9. soptrmber. — AP.
VEUKFÖLL héldu áfram að breiðast út í Póllandi. Hér er þó ekki
um víðtæk samtök um landið að ræða. heldur hafa verkamenn í
einstökum verksmiðjum farið í verkföll til að ná fram sérkröfum
sínum. Stanislaw Kania. leiðtoKÍ kommúnistaflokksins, fór til
Katowice í Slesíu. llann ra ddi þar við meðlimi í kommúnistaflokkn-
um ok hvatti til einingar í verkalýðsfélötfum undir stjórn flokksins.
Á meðan Kania hvatti til ein-
ingar innan hinna ríkisreknu
verkalýðsfélaga bárust fregnir
um, að blaðamenn í Varsjá hefðu
ákveðið að ganga úr hinum ríkis-
reknu verkalýðsfélögum og stofna
óháð verkalýðsfélag. Þá var skýrt
frá því af PAP, hinni opinberu
fréttastofu, að sambönd sjómanna
og hafnarverkamanna hefðu
ákveðið að stofna óháð verkalýðs-
félög og ganga úr hinum ríkis-
reknu.
Málgagn ungliðasamtaka
kommúnistaflokksins réðst harka-
lega að KOR, helstu andófsnefnd í
Póllandi og ásakaði meðlimi henn-
ar um „andsósíalískan áróður og
einn af EBE-þingmönnum krata,
en þeir eru þrír, verður að víkja.
Og að tveir krataþingmenn EBE-
þingsins eru andvígir aðild Dana
að Efnahagsbandalagi Evrópu.-
undirróðurstarfsemi". Þá réðst
málgagnið á verkfallsmenn og
ásakaði þá um andsósialíska
starfsemi.
Stanislaw Kania, leiðtogi
kommúnistaflokksins sagði, að
núverandi verkföll væru ekki al-
varlegt vandamál, þó leysa bæri.
Verkföll eru nú í borginni Bialyst-
ok, um 50 kílómetra frá sovésku
landamærunum. Engin blöð komu
út í borginni, sem telur liðlega 200
þúsund íbúa, vegna verkfalls graf-
ískra sveina. Þá voru verkföll í
Busko-Zdroj, í suðausturhluta
landsins. í Mielec náðist sam-
komulag en þar höfðu verkamenn
krafist afsagnar leiðtoga komm-
Anker Jörgensen, forsætisráð-
herra og formaður sósíaldemó-
krata, sagði, að þetta hefði engin
áhrif á stefnu flokksins í málefn-
um EBE. Flokkurinn væri sam-
huga um aðild að EBE og engin
breyting því framundan.
únistaflokksins á svæðinu. Hann
hafði krafist þess, að verkamenn
undirrituðu skjal, þar sem óháð
verkalýðsfélög voru fordæmd.
Flutningaverkamenn í Tarnow
voru áfram í verkfalli en þeir hafa
ekki mætt til vinnu í viku. í
Lundúnum. 9. september. — AP.
BREZKA stjórnin ákvað í dag að
loka sendiráði sínu í Teheran og
kalla starfsfólk þaðan heim utan
einn sendiráðsmann. Ráðstöfun
þessi er gerð af ótta við hefndar-
ráðstafanir írana. vegna hand-
töku 44 írana. Þeim hefur verið
skipað að verða á brott frá
Bretiandi. Raunar voru sendi-
ráðsmenn i Teheran aðeins 4.
Venjulega hafa þeir verið um 30.
en vegna ríkjandi ástands var
þeim fa-kkað. Staðgengill sendi-
herrans í Teheran. Arthur Wy-
att, kom til Lundúna í dag ásamt
fjölskyldu sinni. Rétt i þann
mund. sem hann kom. fóru tveir
fyrstu íranirnir. sem skipað var
að verða úr landi. til írans.
Undanfarið hefur brezka sendi-
ráðið verið umsetið írönum, sem
hafa krafizt þess, að löndum
þeirra í Bretlandi verði sleppt úr
haldi. Mohammad Ali Rijai, for-
sætisráðherra írans, hótaði Bret-
um „viðeigandi aðgerðum" ef þeir
Piotrkow í Mið-Póllandi fóru
verkamenn í vefnaðarverksmiðj-
um í verkfall. í Radomsk hófu
verkamenn verkfall, einnig verka-
menn í Opole-héraði og vefnaðar-
verkamenn í Olsztyn. Þá hófu
verkamenn í súlfúrnámum í suð-
austurhluta landsins verkfall.
hættu ekki fjandskap í garð
írönsku byltingarinnar. Það var
lögð sérstök áherzla á það af hálfu
brezka utanríkisráðuneytisins í
dag, að stjórnmálasamband væri
ekki rofið og að íranska sendiráðið
í Lundúnum yrði áfram opið.
Kína:
Þingiö fái
aukin völd
Peking. 9. soplt mlx r. — AP.
KÍNVERSKA fréttastofan Xin-
hua skýrði í dag frá því. að
fulltrúar á kínverska þinginu
fa*ru nú fram á aukin völd þess
og að tími sé kominn til, að
þingið verði óháð stofnun í
stjórnkerfi landsins. og komi
reglulega saman. Það að frétta-
stofan skuli skýra frá þessu.
þykir benda til. að tillögur komi
fram á lokadegi þingsins á morg-
un — miðvikudag. um aukin völd
þingsins. Skilgreind verði skyld-
ur og réttindi þingmanna. Komið
verði á fót virkum þingnefndum.
sem fást muni meðal annarra
málaflokka við efnahagsmál. her-
mál. utanrikismál og menning-
armál.
Fjörugar umræður hafa farið
fram um málefni þings í landinu.
Þar fór fremstur í flokki Chen
nokkur Haosu, þingmaður-fyrir
herinn. „Þingið er stjórnvöldum
æðra og því ber að hlýða.
Þingmenn 'eiga ekki að vera
einhverjar strengjahrúður, sem
rétta upp hendi eftir pöntun.
Margir vaða í þeirri villu, að
kommúnistaflokkurinn eigi að
gefa út tilskipanir, þingið að
samþykkja þær síðan og stjórn-
völd framkvæmi. Þingið á að
fara með æðsta vald — tryggja,
að stjórnarskráin sé virt og refsa
fyrir brot á henni,“ sagði Chen
meðal annars.
Funda í Madríd
Madríd. 9. septpmbor — AP.
UNDIRBÚNINGSFUNDIR undir
þriðju Öryggismálaráðstefnu Evr-
ópu, sem fjalla mun um framkvæmd
Helsinkisamkomulagsins, hófust í
dag í Madríd. Fulltrúar 35 ríkja taka
þátt í undirbúningsfundunum í
Madríd en aðalfundahöldin hefjast
þann 11. nóvember.
Svíar munu annast brezk málefni
í íran.
44 íranir hafa verið í haldi eftir
að þeir efndu til óeirða. Þeir voru
sekir fundnir um ýmis lagabrot,
og neituðu að segja til nafns og
heimilisfangs.
Pólskur njósnari í
bandarískum sendi-
ráðum afhjúpaður
Bonn. 9. sept. — AP.
PÓLVERJI. sem starfaði við
bandarisku sendiráðin í Varsjá
og Bonn hefur verið handtek-
inn. — ásakaður um njósnir
fyrir Pólland.
Njósnarinn, Henryk Dimski,
var handtekinn af v-þýzku lög-
reglunni. Hann hefur játað að
hafa látið pólskum stjórnvöldum
í té leynilegar upplýsingar í að
minnsta kosti tvö ár. Njósnarinn
starfaði við sendiráðið í Varsjá.
Hann var síðan fluttur til Bonn
og starfaði þar við bandaríska
sendiráðið um fimm ára skeið.
Danskir kratar sit ji
aðeins í einni nefnd
Frá Ib Bjornbak. íréttaritara Mbl. í Kaupmannahofn. 9. sept.
ÞINGI DANSKRA sósíaidemókrata er nýlokið. Þar var samþykkt. —
þvert á vilja flokksforustunnar. að kratar skuli ekki sitja i nema einni
nefnd eða ráði á vegum flokksins. Sveitarstjórnarmaður hefur því
ekki heimild til að sitja samtímis á danska þinginu. né er þingmanni
heimilt að ciga sæti á EBE-þinginu.
Þetta hefur í för með sér, að
Bretar loka sendi-
ráði sínu í Teheran