Morgunblaðið - 11.09.1980, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. SEPTEMBER 1980
1R 11«
1 p JfcjftJLí
ÞAÐ HEFUR oft valdið þyrlufluKmönnum varnarliðsins vandræðum þegar þeir koma með sjúklinga á
sjúkrahúsin i Reykjavik, að ekkert afmarkað svæði hefur verið fyrir þá til að lenda á. Nú hefur verið
bætt úr þessu við Borgarspitalann, eins og skýrt hefur verið frá í Mbl„ en þar hefur verið byggður
sérstakur þyrlupallur. Varnarliðsmenn voru þar við æfingar i gærdag þegar ljósmyndara Mbl„
Kristján, bar að. ____
Fiskmarkaðir
eru í hættu
UNDANFARNAR vikur hafa
mrtrg islenzk fiskiskip landað afla
sinum i Bretlandi, en hins vegar
hafa þau i mjrtg mrtrgum tilfellum
fengið lágt verð og tiltrtlulega
lægra heldur en á sama tima
undanfarin ár. Af þessu tilefni
hafði Morgunblaðið samband við
Ágúst Einarsson hjá LtÚ i gær og
spurði hann hverju þetta sætti.
Sagði Ágúst, að skýringin væri
fyrst og fremst sú hversu lélegur
sá fiskur hefði verið, sem mrtrg
skipanna hafa siglt með undanfar-
ið. Sagði Ágúst að ef svo héldi
áfram væri isfiskmarkaði tslend-
inga i Bretlandi stefnt i voða og
hér væri þvi mjrtg alvarlegt mál á
ferðinni.
Ágúst sagði, að fiskkaupmenn í
þeim þremur borgum, sem íslenzk
skip sigla til, þ.e. Grimsby, Hull og
Fleetwood, hefðu kvartað yfir gæð-
um fisksins frá tslandi undanfarið.
Samningar BSRB og ríkisins:
Hálaunamennirnir fá mesta grunn-
kaupshækkun á samningstímanum
GERÐIR hafa verið útreikningar
á þvi, hve mikið launatafla BSRB
hækkar miðað við samning
BSRB og fjármáiaráðherra. I
fyrstu 15 flokkunum er hækkun-
in 14 þúsund krónur og er hún
hlutfallslega mest i 1. flokki eða
4.6%, en i 15. flokki er hún 2,9%.
16. flokkur hækkar um 10 þús-
und eða um 2% og 17. og 18.
flokkur um 6 þúsund eða um
1,1%. t 19. flokki og upp úr, að
Járnblendiverksmiðjan að Grundartanga:
Útflutningurinn i ár
verður 22—24 þús. tonn
teknu tilliti til áfangahækkana 1.
desember, 1. marz og 1. júni
næstkomandi er hækkunin frá
19. flokki 5.624 krónur eða 1% og
upp í 62.329 krónur eða 7,7% í
efsta flokki.
Samkvæmt samningnum á að
samræma þann launamun, sem er
milli launataflna BSRB og Banda-
lags háskólamanna, BHM. Launa-
munurinn er aðeins í 19. flokki og
upp úr. Þetta skal gert í áður-
nefndum áföngum, þannig að 1.
desember fá BSRB-félagar Vi
hækkunarinnar, 1. marz 1981 %
hennar og loks verði jöfnuði náð 1.
júní 1981. Á samningstíma
BSRB-samningsins fá allir laun-
þegar í 25. flokki og upp úr, þ.e.a.s.
hinir hæstlaunuðu innan BSRB,
hærra hlutfall grunnkaupshækk-
ana en 1. flokkurinn, sem fær
4,6% hækkun. 25. flokkurinn fær
4,8% og eins og áður sagði er
hlutfallshækkunin í efsta flokki
7,7%.
Skipin væru í mörgum tilfellum of
lengi á veiðum og illa væri gengið
frá fiskinum um borð í skipunum.
Það hefði síðan í för með sér, að
hluti afla mjög margra skipa færi í
„gúanó“, en kostnaður við löndun
væri meiri heldur en fengist fyrir
þann fisk, sem fiskimjölsverksmiðj-
urnar tækju, auk alls annars kostn-
aðar við siglingu og veiðar.
Fyrirtækið „Birds Eye“ er stærsti
kaupandi ísfisks frá íslandi í Bret-
landi og kvörtuðu þeir í vikunni
vegna fisksins héðan. Segir m.a. í
skeyti þeirra til LÍÚ, að fiskur frá
íslandi sé allt frá því að vera
fullkominn að gæðum og niður í að
vera ónothæfur nema í fiskimjöl.
Með þessu væri eyðilagt fyrir þeim,
sem sigldu með góða vöru og
markaðnum væri stefnt í hættu. Jón
Olgeirsson hjá Fylki í Grimsby
hefur sömuleiðis komið á framfæri
kvörtunum fyrir hönd kaupmanna í
fyrrnefndum þremur borgum og
segir það bæði sóun á tíma og fé að
sigla með svo lélegt hráefni eins og
raunin hafi verið í mörgum tilvikum
undanfarið.
Ágúst Einarsson sagði, að það
væri nauðsynlegt að brýna fyrir
sjómönnum og útgerðarmönnum að
leggja meiri áherzlu á aukin gæði og
happadrýgra væri að sigla með
minna, en betra hráefni. „Þetta á
alls ekki við um alla, en í heildina
man ég ekki eftir svo slæmu tíma-
bili eins og nú undanfarið.
Skemmdu eplin skemma út frá sér
og ef kaupmenn hætta að treysta á
gæði íslenzka fisksins er voðinn vís
og við gætum verið að grafa okkar
eigin gröf í þessu efni. Það er einfalt
fyrir kaupmenn að fara á markað-
ina á meginlandinu og kaupa þar
nýjan góðan fisk og flytja síðan til
Bretlands. Það hefði síðan í för með
sér verðfall á íslenzka fiskinum og
við því megum við ekki,“ sagði
Ágúst Einarsson.
JÓN Sigurðsson, forstjóri fslenzka
járnhlendifélagsins, sagði i samtali
við Mbl. í gærdag. að annar bræðslu-
ofn verksmiðjunnar að Grundar
tanga hefði verið settur í gang í
fyrrakvöld. en unnið hefur verið að
uppsetningu hans undanfarna mán-
uði.
Fyrstu dagana eftir gangsetningu
verður ofninn rekinn með litlu afli,
meðan rafskautin eru að bakast og
ofnskálin sjálf að hitna og þorna.
Meðan á því stendur rýkur kolareyk-
ur úr reykháfum verksmiðjunnar,
sem ekki er unnt að hreinsa vegna
hættu á skemmdunx á reykhreinsi-
búnaði verksmiðjunnar.
Reiknað er með að innan tíu daga
verði ofninn tilbúinn til að taka við
hráefnum til vinnslu.
Ofn 1 er í eðlilegum rekstri og er
gert ráð fyrir, að ofnarnir verði báðir
reknir fyrst um sinn eða þar til kynni
að þurfa að koma til orkuskerðingar,
sem heimil er samkvæmt samningum
félagsins við Landsvirkjun.
Til þess að reka báða ofnana með
fullum afköstum þarf félagið um 68
megawött frá Landsvirkjun, en allar
líkur benda til þess, að svo mikið
rafmagn fáist ekki í vetur.
Það sem af er þessu ári hefur
íslenzka járnblendifélagið flutt út um
15 þúsund tonn af málmblendi, en
búizt er við miklum afskipunum alveg
á næstu dögum. Ef að líkum lætur
verða flutt út milli 22 og 24 þúsund
tonn á þessu ári.
Svavar Gestsson félagsmálaráðherra:
Ríkið ætti að hafa „full
áhrif á daglegan rekstur44
- ef það færi inn i Atlantshafsflugið
„EF RÍKIÐ kemur inn í þetta, þá inni, hvorki til eða frá,“ sagði
tel ég að það verði að gerast af
fullum myndarskap. þannig að
rikið geti haft full áhrif á dagleg-
an rekstur, en um þetta hefur
ekkert verið rætt i ríkisstjórn-
Verðmæti liðins leigu-
tíma tekin inn í matið nú
ENDURSKOÐUN IIF. sendi frá
sér eftirfarandi athugasemd i
gær: „Lrtggiltir endurskoðendur
Flugleiða hf. vilja taka fram
eftirfarandi varðandi þau atriði i
viðtali við Baldur óskarsson f
útvarpsfréttum í gær, sem fjöll-
uðu um endurskoðun og reikn-
ingsskil, vegna misskilnings, sem
þar kom fram.
í viðtalinu kom fram að hinir
bandarísku endurskoðendur fyrir-
tækisins, Irving Trinkoff og Álex-
ander Grant, séu í raun og veru
einu endurskoðendur sem gera upp
alla samstæðuna, það er að segja
Flugleiðir og dótturfyrirtæki í
heild. Hið rétta er að íslenzkir og
bandarískir endurskoðendur hafa
samvinnu um rtll endurskoðunar-
störf samstæðunnar og gerð sam-
stæðuársreiknings.
Varðandi ummæli um eigna-
færslu DC-10 flugvélar viljum við
taka fram, að hún hefur ekki verið
eignfærð í ársreikningum félagsins
og er í því sambandi fylgt banda-
rískum reikningsskilastöðlum. Við
mat á eigin fjárstöðu nú á miðju
ári er hins vegar gerð grein fyrir
því, að hluti af leigugreiðslum
rennur upp í kaupverð vélarinnar
verði kaupréttur notaður sam-
kvæmt kaupleigusamningi. Áunnin
verðmæti vegna liðins leigutíma
eru tekin inn í matið.“
Ólafur Nílsson, löggiltur endur-
skoðandi, sagði í samtali við Mbl. í
gærkvöldi, að það hefði ekki verið
rétt í hádegisfréttum útvarpsins í
gær, að Endurskoðun hf. hefði
unnið ásamt hagdeild Flugleiða að
rekstraráætlun þeirri, sem Flug-
leiðir afhentu ríkisstjórninni. „Það
er hagdeild Flugleiða, sem gerir
allar rekstraráætlanir fyrir félag-
ið, nú sem fyrr,“ sagði Ólafur.
Svavar Gestsson félagsmálaráð-
herra, er Mbl. ræddi við hann í
gærkvöldi um Atlantshafsflugið
og spurði hann, hvort hann væri
sammála Steingrimi Hermanns-
syni samgönguráðherra um það,
að rikið eigi að veita Atlantshafs-
fluginu stuðning i reynslutima
án þess að koma til skjalanna
sem „afgerandi rekstraraðili“.
„ÉG tel að áður en ákvörðun
verður tekin í málinu, þurfi að
ganga mjög vel frá öllum endum
og athuga vandlega, hver 'staða
fyrirtækisins raunverulega er.
Fyrr en það liggur ljóst fyrir, er
ekki hægt að segja til um að menn
séu hlynntir hlutum eða andvígir
þeirn," sagði Svavar. „Það er til
dæmis ljóst, að veruleg styrking á
fjárhagsstöðu Flugleiða kemur
fram í endurmatinu og það svo
mikil viðbót, að ég tel nauðsynlegt
að kanna hlutina mjög vandlega
áður en lengra er haldið.
Hins vegar vil ég nú, fyrst ég er
að tala við Morgunblaðið, and-
mæla ummælum Arnar Johnson
um sérstakan fjandskap Alþýðu-
bandalagsins við Flugleiðir. Við
erum jafnáhyggjufullir og aðrir og
viijum skoða málin án alls
fjandskapar við félagið."
Mbl. spurði þá Svavar, hvort
þjóðnýting flugsins væri ekki á
dagskrá Alþýðubandalagsins. „Við
höfum ekki gert neinar tillögur í
þá átt,“ svaraði hann.
Mbl. náði einnig tali af Jóni
Ormi Halldórssyni, aðstoðar-
manni forsætisráðherra, sem bar
ráðherra spurningar blaðsins um
hans álit á tillögum Steingríms og
stöðu flugmálanna í heild, en
forsætisráðherra kvaðst ekkert
vilja segja um málin á þessu stigi.
Sigurður Helgason forstjóri Flugleiða hf.
Fögnum því ef hægt er að finna grund-
völl fyrir áframhald Atlantshafsflugs
„VIÐ fögnum því, ef hægt verður
að finna grundvrtll fyrir áfram-
haldandi flugi, en sjálfir erum við
raunverulega komnir i þrot og
gætum ekki fjármagnað það,“
sagði Sigurður Helgason, for-
stjóri Flugleiða hf„ er Mbl. leitaði
í gær álits hans á þeirri tillrtgu
Steingrims Hermannssonar, sam-
grtnguráðherra, að ríkið eigi að
veita áframhaldandi Atlants-
hafsflugi stuðning i reynslutima.
Mbl. spurði Sigurð um hvaða
fjárhæð væri að ræða í tap af
áframhaldandi Atlantshafsflugi.
„Við höfum ekki metið þá stöðu
nýlega, en samkvæmt áætlun, sem
gerð var á fyrri hiuta þessa árs
yrði um að ræða að öllu óbreyttu
tap upp á 1,5 milljarða á árs-
grundvelli, en árstíðabundið tap
yrði mun meira og þyrfti um 3,5
milljarða króna til að fjármagna
það,“ svaraði Sigurður. „Við höfum
hins vegar ekki endurmetið þetta
síðan, þannig að tapið kynni að
verða meira.“
Mbl. spurði Sigurð einnig um
hvaða upphæð væri að ræða í
sambandi við ósk Flugleiða um
viðræður við ríkisstjórnina um
breytingu á lausaskuldum félags-
ins í föst lán. „Það liggur ekki
Ijóslega fyrir, þar sem það er háð
ýmsum forsendum," svaraði Sig-
urður. „Meðal annars spila þarna
inn í sðlur á eignum og ýmislegt
annað, sem gerir það ómögulegt að
nefna ákveðna tölu í þessu sam-
bandi.“
Mbl. spurði Sigurð, hverjar und-
irtektir þessi ósk félagsins hefði
fengið hjá ríkisstjórninni, en hann
sagði þetta atriði ekki hafa verið
rætt efnislega á fundum forráða-
manna Flugleiða og ráðherra.