Morgunblaðið - 11.09.1980, Page 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. SEPTEMBER 1980
JUtfprij Útgefandi iMmUfo hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guömundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjorn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskriftargjald 5.500.00 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 280
kr. eintakið.
Eru opinberir
starfsmenn áhugalausir
um kjör sín?
Nýir kjarasamningar BSRB og ríkisvaldsins hafa nú verið
samþykktir. Tæpur helmingur þeirra, er á kjörskrá voru, eða
48%, neyttu atkvæðisréttar síns. Það hefði að vísu ekki þótt mikil
þátttaka í prestskosningum, þar sem um tvo kosti hefði verið að
velja. En Haraldur Steinþórsson, framkvæmdastjóri BSRB, er
ánægður og segir, að vilji félagsmanna sé „ótvíræður". í prestskosn-
ingum hefði þetta ekki verið lögmæt kosning, svo að aftur sé tekið
dæmi þaðan. Og í mörgum öðrum tilvikum er atkvæðagreiðsla ekki
talin gild, nema a.m.k. helmingur atkvæðisbærra manna greiði
atkvæði, og í þessu tilviki var það aðeins rúmlega þriðjungur
félagsmanna, eða 36%, sem guldu samningunum jáyrði sitt. Svo að
ekki hefur hrifningin verið mikil. Menn getur greint á um skýringar
á hinni dræmu þátttöku í atkvæðagreiðslunni og varpað fram
spurningu eins og þeirri, hvort opinberir staífsmenn séu svo ánægðir
með sín kjör, að þeir láti lönd og leið um hvað hafi verið samið. Varla
þykir það nú samt trúleg saga. Þess hefur líka gætt, að ýmsir þeir,
sem harðast börðust fyrir „samningana í gildi“ á sínum tíma una
þessum úrslitum illa og þykjast grátt leiknir. Eða hvernig stendur á
því, að ekki skuli betri árangur nást en þetta, úr því að
Alþýðubandalagið átti sína fulltrúa við báða enda samningaborðsins,
spyrja þeir. „Hefur það ekki alltaf verið skoðun og stefna
Alþýðubandalagsins að launakjörin mætti bæta stórlega að
skaðlausu fyrir þjóðarbúið í heild og hvers vegna er það þá ekki
gert?“
Þannig geta menn spurt. Og það er líka hægt að benda á það, að
lokun frystihúsanna í sumar ásamt með erfiðleikum Flugleiða hf. og
illa þokkaðrar refskákar Alþýðubandalagsins í kringum þá, hafa
kveikt kvíða fyrir framtíðinni í brjóstum manna. Þess vegna sætta
menn sig við minna en áður. Og eitt er víst, að hvað sem þessum
vangaveltum líður, þá er það ljóst, að eini árangur Alþýðubandalags-
ins í ríkisstjórn er að halda launahækkunum niðri. Það segir sína
sögu.
Á að innleiða
innflutningshöft á ný?
Skriffinnum Þjóðviljans er gjarnt að snúa staðreyndunum við.
Það getur þess vegna verið býsna skoplegt að virða atburðarás-
ina fyrir sér, eins og hún raunverulega gerðist, og bera hana síðan
saman við lýsingar Þjóðviljans. Gott dæmi um þetta er t.a.m. sú
árátta að reyna að telja íslendingum trú um, að síðasti áratugur hafi
verið einhver sældartími og að stjórn landsins hafi jafnan verið
styrk og sterk þegar vinstri stjórnir hafi verið við völd, en annars
ekki. Það er nú svo — og hverjum þykir sinn fugl fagur. Menn reyna
að bera í bætifláka fyrir afkvæmi sitt í lengstu lög. En gjarnan
hefðum við nú kosið, að verðbólgan hefði ekki orðið nema 10% eða
svo síðasta áratuginn eins og hinn næsta á unda'n. Og ólíkur var
viðskilnaður viðreisnarstjórnarinnar viðskilnaði þriggja síðustu
vinstri stjórna eins og menn muna.
En hvað um það, nú er farið að boða það á síðum Þjóðviljans, að
haftastefnan skuli aftur upp tekin hér á landi. Loksins séu pólitískar
forsendur fyrir hendi að þessi gamli draumur framsóknarmanna og
kommúnista frá því að viðreisnarstjórnin var sett á laggirnar geti
rætzt — eða hvað? Trauðla verður því trúað fyrirfram, að
forsætisráðherra hafi svo snúið við blaðinu, að þessi skrif hafi við
rök að styðjast. En boðskapurinn er ótvíræður. Og sú vantrú á
Islendingum að þeir geti ekki staðizt samkeppni við aðrar þjóðir,
þótt verkþekking og tækni sé hin sama, er áberandi á síðum
Þjóðviljans.
Vitaskuld getur íslenzkur iðnaður staðizt samkeppni við aðrar
þjóðir og hefur sýnt það, þegar hann hefur búið við viðunandi
aðstæður. íslendingar eru engir eftirbátar annarra þjóða, ef þeir fá
að vinna við sömu skilyrði. En nú er því ekki til að dreifa. Þess vegna
sígur á ógæfuhliðina. Ríkisstjórninni væri nær að taka á sig rögg og
reyna að ná samstöðu um markvísar aðgerðir gegn verðbólgunni og
annarri þeirri óáran, sem atvinnulífið verður nú að búa við. I staðinn
elur ríkisstjórnin á því, að úrelt vinnubrögð, sem gengu sér til húðar
fyrir mörgum áratugum, geti komið að gagni nú. Sjúkt efnahagslíf
verður ekki læknað með höftum og bönnum. En viðreisn efnahags-
lífsins tókst á sinum tíma. Það skyldu menn muna. Og hún getur
tekizt aftur, ef rétt yrði að henni staðið. Við það binda æ fleiri sínar
vonir að sú tíð komi, að þau sjónarmið ráði aftur ferðinni í íslenzku
þjóðlífi.
Með glampa í augum
í síldinni að nýju
KskifirAi, 10. september.
TALSVERT hefur borizt af síld til
Eskifjarðar síðustu vikur. Fyrst voru
það minni bátarnir héðan, sem komu
með afla, sem þeir fengu í lagnet í
firðinum. Sá afli fór allur í frystingu og
verður síðar notaður í beitu. í síðustu
viku fengu Hornafjarðarbátar ágætan
afla í reknet á Reyðarfirði og var hann
að mestu saltaður á Eskifirði. Stærri
bátar héðan eru þessa dagana að tygja
sig á síldina.
Síld er nú söltuð í þremur söltunar-
stöðvum, þ.e. Sæbergi, Auðbjörgu og
Friðþjófi. Eskfirzkar húsmæður hlaupa
gjarnan undir bagga þegar síldin berst
að á haustin og með glampa í augum lifa
þær að nýju síldarævintýri liðinna ára.
Meðfylgjandi myndir eru teknar í sölt-
unarstöð Sæbergs á Eskifirði.
— Ævar.
Hinar nýju lifeyrísreglur BSRB:
Hefur starf 16 ára, fær
91% eftirlaun sjötugur
Hættir greiðslu í sjóðinn 48 ára gamaU
OPINBER starfsmaöur, sem
hættir vinnu vegna aldurs. hóf
störf hjá ríkinu 16 ára tcamall og
hættir sjötuKur. fær nú verÖ-
tryggöan lífeyri. sem er 91%
miöaö við 10 beztu ár ævinnar.
Fyrir samkomulaiíiö, sem íjár-
málaráöherra gerði við BSRB nú
nýverið, fékk þessi starfsmaöur
85% af launum sínum miöað við
siöasta starfsár, áður en hann
hættir.
Áður gilti sú regla, að greitt var
í lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins
frá því er starfsmaður náði 20 ára
aldri. Hæfi hann starf 16 ára,
greiddi hann á biðreikning fram
að tvítugu. í framtíðinni skal
greitt frá 16 ára aldri í lífeyrissjóð
starfsmanna ríkisins. Gjaldskylda
til sjóðsins var áður 30 ár og
greiddi sjóðfélagi 4,25% launa. Nú
verður gjaldskylda 32 ár og
greiðsla sjóðfélaga 4%, sem þýðir
að heildargreiðsla í sjóðinn helzt
nær óbreytt yfir lengsta starfs-
tíma. Heildargreiðslan samkvæmt
nýja kerfinu verður lægri en
samkvæmt því gamla, ef starfs-
maður hefúr verið innan við 31,9
ár í starfi, þegar taka lífeyris
hefst.
Á meðan greitt er í sjóðinn
ávinnst lífeyrisréttur, 2% fyrir
hvert ár. Að lokinni greiðslu-
skyldu heldur sjóðfélagi áfram að
vinna sér lífeyrisrétt, 1% fyrir
hvert ár fram að 65 ára aldri og
2% á aldrinum frá 65 ára til
sjötugs. Þessar reglur haldast
óbreyttar.
Breytingin er því sú, að maður,
sem ræður sig um leið og hann
nær tvítugs aldri, fékk þegar hann
náði sjötugu samkvæmt gamla
samkomulaginu 85%, en fær nú
87%. Sá sem hefur störf 16 ára
ávinnur sér í starfi til sjötugs 91%
rétt, en hann hættir greiðslu til
sjóðsins 48 ára gamall. Samkvæmt
gamla samkomulaginu var við-
miðun lífeyris síðasta kaup sem
starfsmaðurinn tók, en samkvæmt
nýja samkomulaginu skal miðað
við 10 beztu ár ævinnar, gefi það
hærri viðmiðun en síðasta árið.
95 ára reglan er nú tekin upp að
nýju, en fram að þessu samkomu-
lagi náði hún aðeins til þeirra, er
gengu í lífeyrissjóðinn fyrir 14.
maí 1955. í ofangreindum útreikn-
ingum hafa áhrif 95 ára reglunnar
ekki verið tekin með.
Úr fiskverkunarstöð Sæbergs, þar sem kolm
Kolmunni
að verðma
EHkifirði. 10. Hpptember.
HAFRANNSÓKNASKIPIÐ Hafþór hefur
undanfarið verið á kolmunnarannsóknum
og veiðum fyrir austan land, en leiðang-
ursstjórar eru Guðni Þorsteinsson og
Sveinn Sveinbjörnsson. Hafþór landaði um
40 tonnum af kolmunna á Eskifirði á
laugardag og var aflinn ísaður um borð í
skipinu. Hafrannsóknastofnun hefur feng-
ið aðstöðu hjá Fiskverkunarstöð Sæbergs