Morgunblaðið - 12.09.1980, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. SEPTEMBER 1980
15
Rúmenar óttast
pólskt ástand
Veður
víða um heim
Akureyrí 10 skýjaó
Amsterdam 16 skýjaó
Aþena 30 heiðskírt
Berlín 16 rigning
BrUssel 20 skýjað
Chicago 24 heiðskírt
Feneyjar 20 skýjað
Frankfurt 17 rigning
Færeyjar 9 alskýjað
Genf 19 skýjað
Helainki 17 skýjað
Jerúsalem 27 heiðskírt
Jóhannesarborg 17 heiðakírt Kaupmannahöfn 17 skýjaó
Las Palmas 22 súld
Lissabon 34 heiðskírt
London 16 skýjað
Los Angeles 25 skýjað
Madrid 30 heiðskírt
Malaga 26 heiöskirt
Mallorca 27 skýjað
Miami 29 skýjað
Moskva 25 skýjað
New York 26 heiðskirt
Oslo 16 skýjað
Paris 19 skýjað
Reykjavík 9 skýjað
Rió de Janeiro 30 skýjað
Rómaborg 26 heiöskírt
Stokkhólmur 15 skýjað
Tel Aviv 28 heiðskírt
Tókýó 31 heiðskirt
Vancouver 20 skýjað
Vínarborg 14 rigning
Samruna
lýst yfir
Damaskus. 10. sept. — AP.
SÝRLAND <>k Libýa Íýstu í da«
yfir sameininu rikjanna i sameig-
inlexri yfirlýsingu. sem var lesin
í Damaskus-útvarpinu.
Hafez Assad Sýrlandsforseti og
leiðtogi Líbýu, Moammar Khadafy
ofursti, samþykktu að mynda
sameiginlega ríkisstjórn innan
eins mánaðar.
„Byltingarþing" tekur við lög-
gjafarvaldinu. Komið verður til
leiðar „algerri efnahagslegri, póli-
tískri og hernaðarlegri samein-
ingu,“ segir í yfirlýsingunni.
ERLENT
Þetta gerðist
Dúkarrst. 2. sept. AP.
RÚMENAR hafa ákveðið að
skera niður útgjöld tii varnar-
mála um 16% og jafnvel um
meira í sumum greinum stjórn-
sýslunnar. Hin opinbera frétta-
stofa Agerpress sagði. að þessar
ráöstafanir væru gerðar til að
„bæta lífskjör fólksins“.
Ákvörðunin um niðurskurðinn
kemur í kjölfar verkfallanna í
Póllandi, sem enn sér raunar ekki
fyrir endann á. Matvælaskortur
hefur verið áberandi í Rúmeníu
lengst af á þessu ári og fréttir
hafa borist um einöngruð verkföll
af þeim sökum í sumar. Þegar
verkföllin í Póllandi færðust í
aukana jókst hins vegar mjög
framboð á matvælum í verslunum
í Búkarest án þess að á því væri
gefin nokkur opinber skýring.
Margt bendir til þess, að ráða-
menn í Rúmeníu hafi miklar
áhyggjur af hugsanlegum afleið-
ingum af verkföllunum í Póllandi
og ákvörðunin um niðurskurðinn
var tekin eftur að Ceausescu
forseti hafði heimsótt matvöru-
verslanir í Búkarest. Sú skýring
var gefin, að hann væri að fylgjast
með framkvæmd þeirrar stefnu
stjórnvalda, að matvælaframboð
yrði aukið.
Simamynd — AP.
Um 40 þúsund hermenn frá Varsjárbandalagslöndunum tóku þátt i miklum heræfingum í
Austur-Þýzkalandi. Hér má sjá sovézka hermenn æfa landtöku úr þyrlu í fla'ðarmálinu á
Eystrasaltsströnd A-Þýzkalands.
Nordli hyggst skera
niður fískiskipaflotann
Sá Galileo
Neptúnus?
WashinKton. 9. september. AP.
Stjörnufræðingurinn Gaiileo
sá, að þvi er bandariskur
stjörnufræðingur heldur fram,
reikistjörnuna Neptúnus. án
þess að gera sér grein fyrir því
að þar hafi verið reikistjarna.
Hann hafi ályktað að þarna
hafi verið á ferðinni sól. Það
var bandariskur stjörnufræð-
ingur, Charles Kowal, sem
skýrði frá þessu á alþjóðlegu
þingi i Washington i dag.
Kowal segist hafa rannsakað
athuganir og útreikninga Gali-
leo. Að minnsta kosti tvisvar
hafi Galileo séð Neptúnus í
stjörnukíki sínum, þann 28. des-
ember 1612 og 28. janúar 1613.
Fundur Neptúnusar hefði ver-
ið enn ein skrautfjöður í hatt
þessa mikla frumherja.
Neptúnus — aðeins Plúto er
fjær sólu — fannst árið 1846.
Það var Johann Galle, ungur
þýzkur stjörnufræðingur, serti
fyrstur bar kennsl á Neptúnus.
— vill forðast
árekstra
við íslendinga
^ Ósló, 11. sept. írá fréttaritara Mbl.
Á LANDSÞINGI samtaka sjó-
manna og útgerðarmanna i Nor-
egi (Norges Fiskariag), sem hald-
ið er þessa dagana. sagði Odvar
Nordii forsætisráðherra. að ríkis-
stjórnin teldi það óforsvaranlegt.
að gerður væri út allt of stór
fiskveiðifloti. Hann taldi nauð-
synlegt að fækka skipunum til að
vernda siminnkandi fiskstofna.
Sjómenn hafa gagnrýnt ríkis-
stjórnina mjög fyrir að gæta ekki
hagsmuna þeirra gagnvart öðrum
þjóðum en Nordli sagði, að sú
fullyrðing væri ósanngjörn. Norð-
menn væru ekki einir um hituna
og gætu ekki komið í veg fyrir
veiðar annarra þjóða. Hann varaði
sérstaklega við öllum aðgerðum,
sem gætu valdið árekstrum við
Islendinga.
Johan J. Toft, formaður sam-
taka sjómanna og útgerðarmanna,
sagði að sjávarútvegurinn gæti
ekki leyst sín mál upp á eigin
spýtur og nefndi einkum til auk-
inn eldsneytiskostnað, sem nú
næmi priðjungi af heildartekjum
útgerðarinnar. Hann sagði, að
þetta væri undarlegt í því ljósi, að
Norðmenn væru olíuútflutnings-
þjóð. Eivind Bolle sjávarútvegs-
ráðherra svaraði þessu og sagði,
að ríkisstyrkurinn væri nú meiri
en nokkru sinni fyrr — nærri 150
milljarðar ísl. króna.
Chad leitar ásjár
hjá vesturveldum
12. september
París. 11. soptember. AP.
ABDELKADER Kamcmgue hers-
höfðingi. varaforseti Afríkuríkis-
ins Chad. sagði í dag að stjórn
landsins hygðist fara fram á
hernaðar- og fjárstuðning vest-
rænna rikja og draga úr tengslum
sinum við Líbýu. Chad er efna-
hagslega illa á vegi statt eftir
næstum tveggja áratuga sam-
fellda borgarastyrjöld.
Kamoogue sagði, að útséð væri
með að samningar tækjust með
st;órmnm og uppreisnarmönnum.
„Ur því sem komið er verðum við að
láta vopnin tala,“ sagði varaforset-
inn. Bardagar brutust síðast út í
Chad fyrir sex mánuðum, en í
landinu stríða sveitir Goukouni
Oueddei forseta og sveitir uppreisn-
armanna sem Hissene Habre fyrr-
um forsætisráðherra veitir forystu.
Kamoogue sagði að tugþúsundir
manna hefðu fallið í síðustu bar-
dögunum í landinu. Hefði höfuð-
borgin, N’djamena, orðið illa úti.
1971 — Samkomulag Bandaríkja-
manna og Rússa um viðbrögð við
kjarnorkuslysum.
1970 — Palestínskir skæruliðar
sprengja upp þrjár flugvélar sem
þeir rændu í Jórdaníu.
1%4 — Misheppnuð herbylting í
Suður-Víetnam.
1%2 — Kúbanskur strokuflugmað-
ur segir að Rússar hafi sent rúmlega
200 orrustuflugvélar til Kúbu.
1953 — John F. Kennedy kvænist
Jacqueline Lee Bouvier í Newport,
Rhode Isiand.
1950 — Aukaþing í Bretlandi um
ráðstafanir vegna Kóreustríðsins.
1943 — Scorzeny bjargar Mussolini
úr fangavist.
1940 — Fimm drengir finna
myndskreyttan helli steinaldar-
manna í Lascaux.
1932 — Þýzka ríkisþingið leyst upp.
1919 — Sókn d’Annunzio til Fiume.
1914 — Orrustunni við Marne lýkur
og Þjóðverjar hörfa
1890 — Brezka Suður-Afríku-félag-
ið grundvallar Salisbury í Rhódesíu.
1842 — Sviss verður sambandsríki
með sterkri alríkisstjórn samkvæmt
nýrri stjórnarskrá.
1814 — Vörn borgarbúa í Baltimore
gegn Bretum.
1801 — Alexander I Rússakeisari
kunngerir innlimun Grúsíu.
1772 — Rússar taka Baku og
Derbent við Kaspíahaf af Persum.
1683 — Jóhann III Sobieski af
Póllandi og Karl af Lothringen leysa
Vín úr umsátri Tyrkja.
1649 — Hermenn Cromwells ræna
Drogheda, írlandi.
1609 — Henry Hudson finnur Hud-
sonfljót.
1571 — Karl IX af Frakklandi og
Húgenottaleiðtoginn Cologny aðmír-
áll sættast — Tyrkneskur floti ræðst
á kaupskip á Adríahafi og Don Juan
af Austurríki dregur saman flota.
Afmæli. Franz I Frakkakonungur
(1494—1547) — Herbert Henry
Asquith, brezkur stjórnmálaleiðtogi
(1852—1928) — Maurice Chevalier,
franskur leikari (1888—1971) —
Jesse Owens, bandarískur íþrótta-
maður (1913—1980).
Andlát. 1733 Francois Couperin,
tónskáld — 1764 Jean-Philippe
Rameau, tónskáld — 1819 Gebhard
von Bliicher, hermaður — 1874
Francois Guizot, sagnfræðingur og
stjórnmálaleiðtogi.
Innlent. 1712 d. Gísli bp. Magnússon
— 1658 d. Halldóra Guðbrandsdóttir
(Þorlákssonar) — 1731 Kristjáni VI
svarin tryggð á fjölmennustu sam-
komu á Þingvöllum í nær 200 ár —
1882 Ár riðnar á is í Skagafirði,
Dölum og víðar — 1%2 Davíð
Ben-Gurion í heimsókn — 1966
„Rifsnes" sekkur vegna ofhleðslu út
af Langanesi — 1%7 Bjarni Bene-
diktsson heimsækir Bonn.
Orð dagsins. Ef maður er svartsýn-
ismaður áður en hann verður 48 ára
er það af því að hann veit of mikið.
Ef hann er bjartsýnismaður eftir
þann aldur er það af því hann veit of
lítið — Mark Twain, bandarískur
rithöfundur (1835—1910).
Návist eiginmanns
auðveldar f æðingu
Boston. 11. sept. AP.
VINGJARNLEGT, traustvekj-
andi andlit i návist konu. sem
er að ala barn, auðveldar (æð-
inguna og styttir hríðirnar.
segir í niðurstöðu rannsóknar.
sem á þessu hefur verið gerð.
Auk þess er fullyrt, að ef
eiginmaður eða annar ástvinur
er við hlið konunnar þegar hún
fæðir, muni hún sýna afkvæm-
inu meiri ást og umhyggju en
ella.
Skýrsla um rannsóknirnar
birtist í dag í hinu virta tímariti
New England Journal of Medi-
cine. Rannsóknirnar leiddu í
ljós, að þegar einhver ástvinur
kvennanna var viðstaddur voru
hríðirnar helmingi skemmri en
venjulega. Á fyrstu þremur
stundarfjórðungunum eftir
barnsburðinn töluðu mæðurnar
til barnanna og brostu miklu
oftar en þær, sem ólu börn sín
einar, þ.e. að undanskildum
læknunum. Það kom einnig í
ljós, að þegar konur fæða einar
og ástvinalausar gengur fæðing-
in miklu erfiðlegar. Þá er átt við
að taka þurfi barnið með töngum
eða keisaraskurði, falskar hríðir
eða öndunarerfiðleika hjá börn-
unum.