Morgunblaðið - 21.09.1980, Qupperneq 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. SEPTEMBER 1980
Tilraunir til að
klífa norðurvegg Eig-
ertinds eru sjálfsmorðs-
tilraunir á ábyrgð við-
komandi fjallgöngu-
manns. Þeir, sem gera
slíkar tilraunir, geta ekki
átt von á þvi að sjá
björgunarmenn úr
björgunarsveitum
Svissneska alpaklúbbsins,
þegar eitthvað fer úr-
skeiðis. Eitthvað á
þessa leið hljóðuðu yfir-
lýsingar forsvarsmanna
björgunarsveita Svissn-
eska alpaklúbbsins á
árunum 1930—1938,
þegar hver f jallgöngumað-
urinn af öðrum týndi
lífi við tilraunir sínar
til þess að klífa hinn
hrikalega norðurvegg Eig-
ertinds, sem er um 2000
metra hár frá rótum
f jallsins, en Eigertindur
sjálfur er 3970 metra hár
yfir sjávarmáli.
Sat við rætur
Eigertinds
Ástæða þess, að ég rifja þetta upp
nú, er sú, að fyrir skömmu sat ég við
rætur Eigertinds ásamt tveimur
félögum mínum, bíðandi eftir því að
skaplegt veður kæmi, til þess að
leggja til atlögu við tindinn Mönch,
sem er við hlið Eigertinds. — Þá
skyndilega rofaði til í þokunni og
Norðurveggurinn fór smámsaman
að koma í Ijós, þar til dýrðin blasti
þarna við okkur i öllu sínu veldi. —
Innst inni höfum við félagarnir
sjálfsagt allir hugsað það sama,
„mikið væri nú gaman ef maður
væri nægilega vel þjálfaður til að
sigra djofsa", en það verður nú að
bíða betri tíma. Flestir þeir, sem
sigrað hafa Eigertind í gegnum árin
eru ýmist atvinnufjallgöngumenn,
eða þá menn, sem eru öllum frí-
stundum í fjöllum, og hafa þau við
bæjardyrnar hjá ser.
Mestmegnis
klettaklifur
Við venjulegar aðstæður, er Eig-
ertindur mestmegnis klettaklifur,
nema hvað klífa þarf nokkra snjó-
og ísflekki á leiðinni upp. Hér á
landi éru aðstæður til klettaklifurs
mjög slæmar vegna þess hversu
bergið er laust í sér. Snjó- og
isklifursaðstaða er hins vegar með
ágætum, enda er það mun meira
stundað hér á landi. Þeir sem helst
stunda klifur hér á landi, eru
félagar hinna ýmsu björgunar- og
hjálparsveita, og má segja, að
fjallaklifur hafi hafizt fyrir alvöru
upp úr 1970, en fyrir þann tíma má
segja, að það hafi einungis verið
„Fjallamenn", sem eitthvað stund-
uðu klifur hér á árunum 1930—1940,
en „Fjallamenn" var félagsskapur
áhugamanna um fjallaferðir og var
einn helzti forsvarsmaður þeirra
Guðmundur Einarsson frá Miðdal,
sem meðal annars kleif nokkra
hæstu tindi Alpanna.

Sút og sigrar
Hinn illkleyfi Norðurveggur Eig-
ertinds var fyrst klifinn árið 1938,
en fjallið hefur tekið sinn toll, mikill
fjöldi fjallgöngumanna hefur látið
lifið við tilraunir við að klífa
Norðurvegginn á þessum rúmlega
40 árum, sem liðin eru frá því hann
var fyrst sigraður
Margir týndu lífi
Já, það voru margir sem týndu lífi
sínu á árunum 1935—1938, við að
reyna að sigra þennan hrikalega
tind, og reyndar hafa fjölmargir
farizt eftir það, en þekktasti harm-
leikurinn átti sér eflaust stað árið
1936, þegar austurríski atvinnu-
fjallamaðurinn Toni Kurz, ásamt
þremur félögum sínum, gerði atlögu
að tindinum. Fyrsta alvörutilraunin
til að klífa tindinn hafði verið gerð
árið áður og þá týndu tveir menn
lífinu. Þótt Kurz væri aðeins 23ja
ára gamall var hann talinn einn
fremsti fjallgöngumaður þessa
tíma.
Allt gekk að óskum
til að byrja með ...
Það var snemma morguns 18. júlí
1936, sem þeir félagarnir lögðu af
stað í mjög góðu veðri. Allt gekk að
óskum tvo fyrstu daga klifursins, og
höfðu þeir þá lagt að baki um tvo
þriðju hluta leiðarinnar. Það átti
hins vegar ekki fyrir þeim að liggja,
að sigra tindinn, því um nóttina
skall einn af hinum illræmdu Eig-
erstormum á, með mikilli snjókomu.
Allir klettar urðu við það ísaðir og
mjög erfiðir yfirferðar, auk þess
sem ekki sást út úr augum fyrir
snjókomunni.
Niður!
Þeir félagarnir urðu fljótlega
ásáttir um, að þeirra eina undan-
komuleið væri að halda niður aftur.
Að halda klifrinu áfram væri hreint
sjálfsmorð. í miðjum Eigerveggnum
eru útsýnisgluggar frá Jungfrau-
lestinni, sem gengur í gegnum
fjallið og einmitt þangað ætluðu
fjórmenningarnir að halda, en lestin
heldur síðan áfram í gegnum tind-
inn Mönch upp í skarðið milli
Mönch og Jungfrau, en það nefnist
Jungfraujoch og er í um 3476 metra
hæð yfir sjávarmáli. Það er hæsti
staður, sem járnbrautarlest fer upp
í.
Menn á ferð
Albert von Allmen, umsjónar-
maður ganganna, hafði heyrt af för
þeirra fjórmenninganna, og lagði
því saman tvo og tvo, og taldi víst,
að hann ætti von á þeim inn í göngin
á hverri stundu. Hann rölti því í
rólegheitum út að glugganum og
opnaði þar stóra tréhurð og rýndi
upp í vegginn. — Var það sem
honum heyrðist, voru þarna menn á
ferð? Já, það fór ekkert á milli mála,
hann heyrði mannamál.
„Við erum að
koma í te“
Hann kallaði upp í vegginn og
svarið kom um hæí: „Við erum að
koma til þín í te og allt gengur að
óskum." Albert var sannfærður um,
að mennirnir væru ekki nema um
150 metra fyrir ofan gluggann og
hann kallaði aftur til þeirra og sagði
að teið yrði tilbúið eftir tíu mínútur
og snéri síðan við inn í skrifstofuna.
Hann hitaði vatnið og beið hinn
rólegasti. Hann fór reyndar að
ókyrrast þegar liðinn var einn
klukkutími og hann fór verulega að
óttast, að eitthvað hefði komið fyrir,
þegar ungu mennirnir voru ekki
komnir eftir tvo tíma. Hann gekk
því fram að gluggunum á nýjan leik.
Hann kallaði upp vegginn og ekki