Morgunblaðið - 04.11.1980, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. NÓVEMBER 1980
Helga Guðbjörg
Jónsdóttir - Minning
Fædd 22. október 1910.
Dáin 14. október 1980.
I>ÍK vantar hverKÍ vpk»
þÍK vantar aldrei mátt.
I>ín hjarxráA hreKjast ei*i
til hota á einhvern hátt.
l»itt starf ei nemur staóar
þin stödvar cnjcinn spor
af himni er þú þér hraóar
meö hjálp ok likn til vor.
(Bj.H.)
Ég átti ekki von á að svo brátt
yrði að þessari kveðjustund. Ég
minnist með ánægju okkar fyrstu
kynna, vegna hins ljúfa viðmóts
hennar og ailrar framkomu í minn
garð. En þegar við kynntumst var
eins og við hefðum þekkst alla tíð.
Helga tók á móti mér hér á
Akureyri, en hér þekkti ég þá
engan og var nokkuð einmana,
eins og í stórborg væri. Ég veit að
hún mun ekki vilja lýsingarorð, ég
skai hafa þau í hófi. En hún
miðlaði mér allri sinni góðsemi,
hjálpsemi og þeirri rausn sem hún
ætíð hafði borið til ættingja, vina
og kunningja. Helga var alveg
sérstaklega ósérhlífin í állri sinni
umhyggju og störfum gagnvart
samferðafólki sínu, ungum sem
gömlum, til að veita hjálp og
aðstoð.
Kærar þakkir flyt ég Helgu
fyrir allt sem hún var dætrum
mínum og mér hér á Akureyri,
Guð geymi hana.
Ættingjum og vinum votta ég
dýpstu samúð.
Guðrún Einarsdóttir.
Þann 14. október síðastliðinn
andaðist á Fjórðungssjúkrahúsinu
á Akureyri frú Helga Guðbjörg
Jónsdóttir, Skarðshlíð 11 e hér í
bæ.
Fréttin um andlát Helgu kom
mér mjög á óvart, því ég hafði
ekki séð æskuvinkonu mína né
heyrt af henni lengi, víst í ár eða
meira og vissi ekki hvernig heilsu-
fari hennar var háttað.
Helga Guðbjörg var fædd á
Húsavík þann 22. október 1910.
Foreldrar hennar voru þau hjónin
Jón Flóventsson og Guðný Helga-
dóttir frá Haganesi í Mývatns-
sveit. Þau byggðu sér ofurlítið hús
á failegum bletti við Búðarána og
nefndu það Haganes eftir æsku-
heimili Guðnýjar, sem hún ávallt
unni öðrum stöðum meir.
Jón Flóventsson var maður at-
hafna og framkvæmda, hvatur í
framgöngu og sópaði að honum
hvar sem hann kom. Hann fékkst
um tíma við verslunarstörf, síðar
við verkstjórn og afgreiðslu skipa
og fleiri trúnaðarstörfum gegndi
hann.
Fimm voru börn þeirra hjóna:
Fanný, nú á sjúkrahúsi Húsavík-
ur. Kristján Stefán, nú látinn.
Helga Guðbjörg sem hér er
minnst, Sigríður Pálina gift Har-
aldi Sigurgeirssyni fulltrúa hér í
bæ og Georg, nú matsveinn á
togara Utgerðarfélags Akureyr-
inga. Auk þess tóku þau til fósturs
lítinn dreng föðurlausan á fyrsta
ári Sigurð Valgarðs, nú búsettur í
Reykjavík. Þar naut hann sama
ástríkis og umhyggju sem önnur
börn þeirra, og segir það meira en
mörg orð um hugarfar og hjarta-
lag þeirra Haganesshjóna.
Það var mikið og gott samband
milli heimilis foreldra minna og
t
Faöir okkar, tengdafaöir og afi,
EIRÍKUR GRÍMSSON,
er látinn.
Jaröarförin hefur farið fram í kyrrþey, aö ósk hins látna.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
t
Maöurinn minn og faðir okkar
GEIR JÓN ÁSGEIRSSON,
Vesturvangi 42,
Hafnarfiröi,
lést aö heimili sínu að morgni 3. þessa mánaðar.
Ásta Guömundsdóttir
og börn.
Eiginmaöur minn og faöir okkar
ÞÓRÐUR BJARNASON,
er látinn.
vörubifreiöarstjóri,
Strandgötu 84, Hafnarfirói,
Sigríóur Ketilsdóttir
og börn.
t
Eiginmaöur minn
ÞORSTEINN ÞORSTEINSSON,
skipasmíóameistari,
Norðurgötu 60, Akureyri,
lést 1. nóvember.
Þóra Steindórsdóttir.
Hjartans þakkir til ykkar allra fjœr og nær, sem
minntust mín nírædrar þann 27. okt. sl. með kærkomn-
um heimsóknum, yóðum yjöfum, blómum, skeytum oy
hlýjum huysunum.
Ey bið að blessun yuðs breiðist yfir ykkur öll.
REBEKKA ÞIÐRIKSDÓTTIR.
Haganesfjölskyldunnar. Ég
kynntist því þessu fólki þegar á
barnsaldri. Við Kristján Stefán —
Lilli í Haganesi — vorum ferm-
ingarbræður og aldavinir. Það var
mikið áfall vandamönnum hans og
vinum þegar hann ásamt bátsfé-
laga sínum fórst í róðri í ofsa-
veðri, báðir menn á besta aldri.
Tölum ekki meira um það.
Eitt var þar af mörgu sem
laðaði mig að Haganesfólki en það
var hversu hneigt það var til
tónlistar. Það var komið hljóðfæri
— orgelharmóníum — á heimilið
og mikið sungið og spilað. Ég var
þá að byrja að stauta mig framúr
nótum og læra að telja í takta og
fékk oft að æfa mig á orgelið
þeirra, því þá átti ég ekkert
hljóðfæri sjálfur.
En nú er ég farinn að grípa
fram í fyrir sjálfum mér. Það vár
raunar nokkru fyrr sem leiðir
okkar Helgu lágu saman. Það var í
sveitinni. Fimm ára var ég víst
þegar ég fór til sumardvalar í
Glaumbæ í Reykjadal. Þar var ég í
ein níu sumur hjá þeim góðu
hjónum Jóni Kristjánssyni frá
Úlfsbæ og konu hans Lilju Björns-
dóttur. Hamrar er næsti bær við
Glaumbæ en þar bjó þá Jón bóndi
Eyjólfsson og kona hans Jakobína
Stefánsdóttir. Þau áttu tvær upp-
komnar dætur, Huldu og Guð-
finnu, nú báðar látnar. Þriðja
dóttirin Ragnheiður dó á unga
aldri. Guðfinna átti raunar eftir
að verða þjóðkunn skáldkona og
liggja eftir hana tvær ljóðabækur:
Ljóð (ótímasett) og Ný ljóð 1945.
Hún varð menntuð tónlistarkona
og lék forkunnarvel á orgel eftir
að hafa lært m.a. hér á Akureyri
hjá þýskum píanósnillingi sem hér
dvaldi um tíma, og einnig stundaði
hún nám í tónfræði og orgelleik í
Reykjavík.
Guðfinna var oft á Húsavík á
vetrum og kenndi orgelleik, m.a.
undirrituðum. Þá kynntist Guð-
finna Helgu litlu í Haganesi. Og
það var eins og við manninn mælt,
Guðfinna tók strax ástfóstri við
litlu stúlkuna og hafði manna
mest áhrif á músíkuppeldi hennar.
Ekki hafði ég verið mörg sumur
í Glaumbæ þegar ég heyrði fólkið
tala um að nú væri komin ný
„kaupakona" í Hamra. Það var
Helga, þá sjö ára. Þá léttist nú
heldur brúnin á sjö ára dreng-
snáða á barnlausu heimili og
enginn til að leika sér við á
bænum. Og nú hófust okkar fyrstu
bernskukynni. Það var stutt á
milli bæja, og við sáum okkur ekki
úr færi að leika okkur saman ef
tími var til. Margar ferðirnar
fórum við niður á Reykjadalsmó
að tína ber í lófa okkar og
„borðum með velþóknun af sama
hörpudisk". Við tíndum punt og
blóm og gáfum hvort öðru, og
stundum fundum við hreiður. Þá
var líka gaman að hóa og fá til
baka bergmálið úr klöppunum í
heiðarbrúninni ofan við Hamra
þar sem áreiðanlega bjó huldu-
fólk. Frá þessum hásumardögum
er svo margs að minnast að nægja
mundi í heila bók, sem ég er þó
ekki að hóta neinum með. Én lengi
býr að fyrstu gerð og kannske var
mér ekki fullkomlega ljóst hversu
minningin um Helgu stóð djúpum
rótum í huga mínum fyrr en mér
barst fregnin um andlát hennar.
Sem fyrr segir varð Hamra-
heimilið fyrir þeirri þungu sorg að
missa barnunga dóttur, Ragnheiði
og hefi ég ekki horft upp á öllu
stærri yfirþyrmingu harms en þá.
Helga kom eins og sólargeisli inn í
þetta sorgarhús.
Guðfinna eignaðist snemma
vandað orgelharmóníum, Hinkel
minnir mig það héti, og lék á það
af snilld. Það sem hún lék var þá
ekki af verri endanum: Bach,
Mósart, Beethoven og fleira af
verkum gömlu meistaranna. Eftir
að Helga litla kom á heimilið var
bæði sungið og spilað. Guðfinna
var ekki lengi að uppgötva þá
náðargjöf sem Helgu var gefin,
söngröddina. Hún lagði sig fram
um að hlúa að hæfileikum hennar
og þroska þá, og nú var þessi sjö
ára hnáta farin að syngja í alvöru:
Nú ríkir kyrrð í djúpum dal,
Þungt stynur hafið, til brúðkaups
á Borg er boðið um héruð víða,
Sunnanvindur sumarhlýr, sól og
vor um allan dalinn, sú rödd var
svo fögur. Já það mátti nú segja,
fögur var röddin hennar og hefi ég
ekki heyrt aðra fegurri barnsrödd.
Ég hlustaði eins og bergnuminn.
Þessi lög, rödd Helgu og meðferð
hennar á þeim átti greiðan aðgang
að minni ungu og hrifnæmu sál og
hafa búið í mér síðan. Það var til
einhvers að vinna að fara út í
Hamra í heimsókn.
Það má segja að þarna í gömlu
baðstofunni á Hömrum hafi verið
lagður grundvöllur að söngferli
Helgu Jónsdóttur. Hún kom fram
bæði í sveitinni og á Húsavík við
ýmis tækifæri. Sérstaklega er mér
minnisstætt eitt kvöld í samkomu-
húsinu gamla á Húsavík á
skemmtun sem þar var haldin.
Þar söng Helga nokkur lög. í lokin
lét hún sig ekki muna um að
syngja erfiða óperuaríu úr II
+
Systir mín
SIGRÍÐUR ÞORSTEINSDÓTTIR,
Vesturgötu 33,
lést 31. október
F.h. aðstandenda. Þorsteinn Þorsteinsson.
f
Fósturdóttir mín
BJÖRG (STELLA) ÖRNÓLFSDÓTTIR,
andaöist 1. nóvember í Landakotsspítala.
Útför hennar fer fram frá Laugarneskirkju föstudaginn 7.
nóvember kl. 1.30.
Jarösett veröur í Selfosskirkjugaröi kl. 3.30.
Fyrir hönd vandamanna. Eiríkur Sigurösson.
+
Eiginmaöur minn, faöir, tengdafaöir og afi,
SIGUROUR V. SIGJÓNSSON
fré Bæ i Lóni,
veröur jarösunginn frá Fossvogskirkju, miövikudaginn 5. nóv-
ember kl. 15.
Guóbjöra Einarsdóttir,
Guórún Osk Sigurðardóttir, Þórir Oddsson,
Rakel S. Siguróardóttir, Ástvaldur Guómundsson
og barnabörn.
+
Þökkum af alhug auösýnda samúö og vinarhug viö andlát og útför
móður okkar, tengdamóöur og ömmu,
ÓLAFARJÓNSDOTTUR,
Hlióarhúsi,
Siglufirói
Guóbjörg M. Björnsdóttir,
Margrét, Óli J. Blöndal
og barnabörn
trovatore eftir Verdi og skilaði
henni með þeim glæsibrag að
mörg fullorðin söngkonan hefði
mátt vera fullsæmd af. Þannig
liðu æsku- og unglingsár Helgu í
söng og meiri söng.
Mörgum árum síðar þegar hún
var orðin fullþroska stúlka, lá leið
hennar til Akureyrar. Það kynnt-
ist hún fljótt því mikla músíkfólki,
fjölskyldu Sigurgeirs Jónssonar
söngkennara. Það var ekki að
sökum að spyrja. Hún varð fljótt
sjálfkjörinn þátttakandi í sönglífi
bæjarins. Hún var einn af stofn-
endum Kantötukórs Akureyrar og
söng í honum meðan hann starf-
aði. Hún var einn af einsöngvur-
um kórsins og var með honum í
Norðurlandaför 1951 og vakti þar
athygli með sinni fögru rödd.
Helga var um langt árabil í
Kirkjukórnum hér. Það var ekki
lítill fengur fyrir þessa kóra að fá
slíkan félaga, því fyrir utan radd-
gæðin var hún óvenju fljót að læra
og öruggur starfsmaður svo á
æfingum sem í öðru félagsstarfi.
Einnig tók Helga þátt í leikstarf-
semi, einkum þegar þurfti á
söngvara að halda.
Sextán ára gömul stundaði
Helga söngnám hjá Benedikt Elv-
ar og nokkru síðar hjá Sigurði
Birkis, síðar söngmálastjóra þjóð-
kirkjunnar og varð þetta nám
hennar að sjálfsögðu til að auka á
rödd hennar og bæta hana.
Þann 6. júní 1936 giftist Helga
Einari Sigurðssyni frá Reykjavík.
Hann var þá fluttur hingað til
bæjarins og starfaði hér sem
umboðsmaður fyrir heildsölufyr-
irtækið Natan & Olsen í Reykja-
vík. Síðar starfaði hann hjá Verð-
lagseftirlitinu hér í bæ um árabil.
Einar var mesti ágætismaður,
fær starfsmaður að hverju sem
hann gekk og drengur góður. Þeim
Helgu og Einari varð þriggja
barna auðið. Þau eru: Haukur,
starfsmaður Rafmagnsveitu
Reykjavíkur. Inga, sem lést á
fyrsta ári og Ingvi Jón tannlæknir
hér í bæ. Einnig ólust upp hjá
þeim tvö börn Einars af fyrra
hjónabandi, Sigurður Oddur, sem
einnig starfar hjá Rafmagnsveitu
Reykjavíkur eins og hálfbróðir
hans og Einar kjötiðnaðarmaður í
Reykjavík.
Þennan kafla í lífi Helgu þekki
ég einna minnst. En þeir, sem
betur vita hafa tekið til þess
hversu vel Helga reyndist sínu
heimili. Astríki hennar og um-
hyggja til allra, jafnt stjúpbarna
sem annarra á heimilinu var
viðbrugðið og misstu þar allir
jafnmikið þegar hún féll frá.
Helga tók mikinn þátt í félags-
málum er mér sagt og kann ég
ekki skil á því starfi hennar.
Meðal annars var hún ein af
stofnendum kvennadeildar
Oddfellowreglunnar Rebekku og
starfaði mikið þar.
Mann sinn missti Helga þann
18. janúar 1972.
Það er nú orðið langt síðan. ég
heyrði Helgu syngja síðast. Það
var við minningarathöfn, sem
haldin var í Akureyrarkirkju þeg-
ar Guðfinna skáldkona frá Hömr-
um var látin, fornvinkona Helgu
og fyrsti kennari. Þar söng hún
einsöng, eitt lag eftir Áskel
Snorrason við hið fagra kvæði
Guðfinnu, Hvar er blærinn sem
þaut í gær? Ég mun seint gleyma
því.
Útför Helgu fór fram frá Akur-
eyrarkirkju þann 22. október sl.
við fjölmenni. Þann dag hefði hún
orðið sjötíu ára. Það var virðuleg
og fögur athöfn og henni samboð-
in. Helga hafði borið fram þá ósk
að mikið yrði sungið yfir sér þegar
hún kveddi. Henni varð sannar-
lega að þeirri ósk sinni.
Ég flyt öllum ástvinum Helgu
mínar innilegustu samúðarkveðj-
ur.
Nú, þegar þau hafa öll kvatt
okkur Helga, Áskell og Guðfinna,
spyrjum við sem eftir sitjum:
Hvar er blærinn, sem þraut í gær?
Finnist einhverjum ég hafi
teygt lopann helst til mikið, þá er
það vegna þess að hér er ég að
kveðja kæra bernskuvinkonu, sem
ég á mikið að þakka bæði í leik og
söng.
Jón Eðvarð.