Morgunblaðið - 01.10.1981, Blaðsíða 20

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. OKTÓBER 1981
68
Himnaríki
fauk ekki
um koll
Væntanleg er á næstunni ný
barna- og unglingabók eftir Ár-
mann Kr. Einarsson, „Himnaríki
fauk ekki um koll“. Pétur Hall-
dórsson hefur myndskreytt bók-
ina, en útgefandi er bókaútgáfan
lóunn.
Fer hér á eftir kafli úr bókinni,
birtur með leyfi höfundar og út-
gefanda:
Meðan pabbi er í burtu er ég að
dunda inni í herberginu mínu. Ég
á talsvert af ýmiss konar dóti og
nokkuð af bókum.Ég festi ekki
hugann við að leika mér eða lesa.
Nú hefði Oddur átt að koma í
heimsókn, en ég þori ekki að fara
til hans, hver veit nema pabbi
komi á meðan.
Loks undir hádegi birtist pabbi.
Hann vingsar hvítum plastpoka
með rauðri mynd á hliðinni.
Ha, hæ! kallar hann brosandi.
Hér kemur nestið okkar.
Má ég sjá?
Leyndarmál, svarar pabbi
íbygginn.
Ég sé að pabbi er glaður og það
er ég líka. Hvernig á annað að
vera, þar sem við erum að leggja
af stað til Himnaríkis.
Ég fæ mér brauðbita og mjólk
og pabbi drekkur kaffi. Það er
óþarfi að borða heima áður en við
förum, við höfum svo mikið nesti
með okkur.
Við erum fljótir að búa okkur af
stað, smokrum okkur í stígvél og
förum í úlpur. Það getur kólnað
með kvöldinu. Að síðustu tekur
pabbi til nauðsynleg smíðaáhöld.
Strax upp úr hádeginu leggjum
við af stað, pabbi ber bæði nestið
og smíðaáhöldin. Reyndar býðst
ég til að bera nestispokann, en
pabbi segir að það sé brothætt í
honum.
Fyrst þræðum við krákustíga
milli húsanna. Síðan liggur leiðin
upp í holtið hérna fyrir ofan. Það
er ekki gott yfirferðar, stórgrýttir
melar með mýrardrögum. Á
einum stað hefur verið grafinn
djúpur skurður. Pabbi þorir ekki
að stökkva yfir skurðinn, hann
segist geta brotið kókflöskurnar.
Skurðurinn er að mestu vatnslaus
svo að við klöngrumst yfir hann.
Oh, maður verður bara að
skríða eins og skorkvikindi. Pabbi
brosir.
■\l væri nú betra að hafa
-ígi og geta flogið eins og fugl-
arnir.
Satt segir þú, ljúfur, á ég ekki
að leiða þig? segir pabbi þegar við
erum komnir yfir.
Nei, nei, ég er alveg lausbeisl-
aður. Pabbi má ekki halda að ég sé
neitt smábarn.
Okkur sækist ferðin vel. Innan
litillar stundar erum við komnir
upp á háhæðina. Þaðan sjáum við
yfir að Elliðavatni. Það er sólglitr-
andi í logninu.
Nú erum við komnir næstum
hálfa leið til Himnaríkis, segir
pabbi. Ættum við ekki að tylla
okkur sem snöggvast og kíkja í
nestispokann.
Jú, svara ég himinlifandi. Ég er
forvitinn hvort pabbi hefur keypt
eitthvað fleira en við vorum búnir
að ráðgera. Hann er alltaf svo
hugulsamur.
Við veljum okkur hæfilega stór-
ar mosaþúfur fyrir sæti. Þær eru
eins og bestu hægindastólar.
Pabbi opnar nestispokann.
Fyrsta sem hann dregur upp er
flaska með söngvatni. Hún er ekki
alveg full.
Maður er alltaf svo þyrstur í
skemmtiferðum, segir hann bros-
andi og sýpur á flöskunni.
Ég bjóst ekki við þessu og fæ
sting í brjóstið, en ég segi ekki
neitt. Ég veit að mamma yrði reið,
ef hún vissi þetta.
Þú skalt ekki halda að ég hafi
gleymt þér, ljúflingur, heldur
pabbi áfram og dregur upp kók-
flösku. Hann sviptir tappanum af
og réttir mér flöskuna.
Eigum við ekki að borða nestið
þegar við komum til Himnaríkis,
segi ég hikandi og tek við flösk-
unni.
Auðvitað, þetta er bara forskot
á sæluna, hrópar pabbi glaður.
Líttu í pokann og sjáðu hvort við
erum ekki vel birgir.
Ahá! Ég rek upp lágt undrunar-
óp.
I pokanum eru fjórar kókflösk-
ur, tveir pylsupakkar, ávaxtadós
og konfektpoki.
Pabbi, gastu keypt svona mikið?
Þú lánaðir mér svo mikla pen-
inga, Simmi minn, svarar pabbi og
horfir á flöskuna með söngvatn-
inu. Snöggvast verður hann alvar-
legur. Ég borga þér þá strax þegar
ég fer að vinna, bætir hann við.
Þú mátt eiga peningana, pabbi
minn, ég get safnað aftur í spari-
baukinn.
Nei, nei, ég ætla meira að segja
að borga þér þetta aftur með vöxt-
um og vaxtavöstum.
Ég veit lítið um vexti, en ég hef
hugboð um að það sé eitthvað sem
gerir mann ríkan. Þessa stundina
kemst ekkert að annað en kókið.
Ég renni úr flöskunni í nokkrum
teygum. Svalandi og hressandi
bragðið situr eftir á tungunni.
Var þetta gott?
Ljómandi!
Á eftir býður pabbi mér kon-
fekt. Ég vel einn girnilegasta mol-
ann með silfurlituðum pappír.
Ég tek eftir því að pabbi sýpur
ekki aftur á söngvatninu, hann
stingur flöskunni niður í pokann.
Ég læt líka tómu kókflöskuna
niður, ég veit að það er hægt að
selja hana á krónu.
Við rísum á fætur og höldum
áfram ferðinni. Nú fæ ég að bera
pokan með smíðaverkfærunum.
Þau eru ekki brothætt.
Það sem eftir er leiðarinnar eru
engar torfærur og það hallar und-
an fæti. Fyrr en varir erum við
komnir á leiðarenda.
Við stöldrum við á brekkubrún-
inni fyrir ofan Himnaríki.
Trén í garðinum standa ekki
lengur í sumarskrúða. Þau hafa
fellt nokkuð af laufi og það stirnir
á gulbrún blöðin í haustsólinni
eins og þau væru úr skínandi gulli.
Elliðavatn er spegilslétt og blá-
klukka á vatnsbakkanum brosir
mót sólu og neitar að fölna og
visna.
Það er óhætt um það, fyrir-
heitna landi skartar sínu fegursta,
segir pabbi.
Hvað er fyrirheitna landið?
Alvöru himnaríki.
Verðum við þá í dag eins og í
alvöru himnaríki?
Já, það er sagt að þar líði öllum
vel, svarar pabbi og kinkar kolli.
Ég get ekki lengur staðið kyrr.
Komdu, hrópa ég glaður.
Við tökum sprettinn niður
brekkuna og ér er á undan að girð-
ingunni. Eg opna hliðið fyrir
pabba og við göngum mjóa stíginn
heim að Himnaríki. Laufið þyrlast
um fætur okkar eins og skínandi
gullpeningar og sólglitið á vatninu
minnir á hvítar perlur.
Ekki hefur Himnaríki fokið um
koll, segir pabbi og tekur um dyra-
stafinn. Hann hristir húsið, það
titrar ofurlítið, en það brakar ekki
í því eins og í sumar. Þá var líka
komið að því að það legðist á hlið-
ina vegna þess hve staurarnir í
undirstöðunum voru fúnir.
Það hefur ekki verið reynt að
brjótast inn upp á síðkastið, segir
pabbi. Það virðist hafa dugað að
ég málaði húsið í fyrra.
Já, nú er það svo fallegt að eng-
inn tímir að skemma það.
í rauninni líkist Himnaríki
mest sykurhúsinu í ævintýrinu,
kaffibrúnt með hvítum vindskeið-
um, gluggakörmum og dyrastöf-
um, byggt úr súkkulaðikökum,
konfekti og rjómaís.
Pabbi dregur upp lykil og opnar
hengilásinn fyrir hurðinni. Á móti
okkur leggur dálitinn mygluþef.
Húsið er óupphitað og stendur allt
árið mannlaust. Pabbi byrjar á því
að kveikja á gastækinu og þá er
lyktin fljót að hverfa.
Ég klifra upp mjóa stigann sem
liggur upp á svefnloftið. Dýnur
liggja á gólfinu og allt er með
sömu ummerkjum og þegar við
skildum við það. Loftið er ekki
manngengt fyrir fullorðna, en ég
get staðið þar uppréttur. Ef ég
rétti út handlegginga get ég snert
súðina beggja vegna. Himnaríki er
byggt eins og spilaborg. Niðri er
eitt herbergi og á hillu í einu
horninu stendur gastækið. Mér
finnst skemmtilegast uppi, þá er
hægt að kíkja út um agnarlítinn
glugga á gaflinum sem snýr út að
vatninu.
Brátt berst ilmur af heitum
pylsum upp um loftsgatið. Pabbi
er byrjaður að sjóða.
Uhm, ég fæ vatn í munninn og
flýti mér niður.
Við einn vegginn stendur
borðkríli. Undir því er kassi með
diskum og hnífapörum. Ég hjálpa
pabba að þurrka rykið af matar-
ílátunum og leggja á borðið.
Innan lítillar stundar setjumst
við að veisluborði. Með pylsunum
drekk ég kók, en pabbi dreypir á
söngvatninu, í eftirmat höfum við
ávexti. Að síðustu hvolfir pabbi úr
koknfektpokanum á undirskál.
Rauðar, silfurlitaðar og gylltar
umbúðirnar lýsa eins og glitrandi
stjörnur.
Þvílík veisla! Það er eins og jólin
komin.
Pabbi borðar lítið af pylsunum
og hann gefur mér kókflöskuna sína.
Hann vil heldur fá sér kaffi.
Hérna er kaffikanna og allar
græjur. Þó það nú væri að hægt sé
að hella upp á könnuna í Himna-
ríki!
Þegar pylsuveislunni er lokið
hjálpumst við pabbi að þvo upp
ílátin og setja þau á sinn stað. Allt
verður að vera tandurhreint og í
röð og reglu.
í norðurhorni garðsins í Himna-
ríki hefur verið hlaðin sporöskju-
löguð hvilft með grasstalli. Þar er
skemmtilegt að sitja á sumrin,
anda að sér blómailmi og láta sól-
ina baka hörundið.
Við pabbi göngum um garðinn,
virðum fyrir okkkur litadýrð
haustsins og hlustum á kyrrðina
sem aldrei er eins algjör og á
lognkyrrum haustdegi. Snöggvast
tyllum við okkur á grasbekkinn.
Það leggur kulda upp úr jörðinni
svo að við rísum fljótlega á fætur.
Ætlarðu ekki að byrja að
smíða?
Æ, ég var nærri búinn að
gleyma því.
Pabbi tekur lífinu með ró, um
síðir byrjar hann þó á viðgerðinni.
Til þess að skipta um gamla
hornstólpann þarf að grafa niður
með honum. Ég er feginn að ég get
hjálpað pabba til að grafa. Það
þarf líka að tjarga nýja staurinn
áður en mokað er að honum mold-
inni. Pabbi lofar mér að bera á
staurinn, það er gert með stórum
pensli. Mér finnst gaman að
tjarga, að vísu útata ég mig, bæði
um hendur og andlit, en það verð-
ur að hafa það.
Viðgerðin tekur alllangan tíma,
þegar henni er lokið er farið að
bregða birtu. Að þessu sinni neglir
pabbi ekki hiera fyrir gluggana.
Við förum hingað seinna, Simmi
minn, og göngum frá Himnaríki
fyrir veturinn.
Þá verður ef til vill komið
skautasvell á Elliðavatn.
Eru skautarnir þínir ekki orðnir
ónýtir?
Ne-hei, þeir eru eitthvað smá-
vegis bilaðir, það er hægt að gera
við þá.
Nú, svo færðu kannski eitthvað
fallegt í jólagjöf, segir pabbi
íbygginn og brosir.
Ég hugsa að hann eigi við
skauta, en ég vil ekki spyrja.
Við tygjum okkur að stað til
heimferðar. Að síðustu læsir
pabbi útidyrahurðinni með hengi-
lásnum.
Uppi á brekkubrúninni svipast
ég um. Að vestanverðu við Elliða-
vatn eru allmargir sumarbústaðir
á víð og dreif. Flestir eru litlir og
hrörlegir, einstaka eru þó reisu-
legir og auðsjáanlega vel við hald-
ið. Enginn er þó eins fallegur og
Himnaríki.
Pabbi, er aldrei búið í sumar-
bústöðum á veturna?
Jú, einstaka.
Þá eru það ekki sumarbústaðir,
heldur vetrarbústaðir.
Hárrétt.
Augu mín staðnæmast við
Hinmaríki. Úr fjarlægð svipar því
til topptjalds eða rauðbrúnnar
prjónahúfu með hvítum röndum.
Við höfum ekki gengið nema
stuttan spöl þegar pabbi snar-
beygir allt í einu úr leið.
Hvert ert þú að fara? spyr ég
undrandi.
Ég ætla að heilsa upp á hann
Óla bílaviðgerðarmann. Ég sé að
jeppinn hans er heima.
Það er orðið svo framorðið.
Oho, við rötum heim, segir
pabbi brosandi. Ég þarf nauðsyn-
lega að borga kallinum fyrir bíl-
lánið í sumar, bætir hann við.
Nú man ég að pabbi keyrði
timbrið í viðgerðina á Himnaríki í
gamalli jeppadruslu sem var alveg
komin að því að hrynja. En hvar
hann fékk jeppann lánaðan vissi
ég ekki.
Pabbi, segir ég loks, þú hefur
enga peninga til að borga?
Ne-hei, en ég ætla að semja um
skuldina. Ég blíðka hann kannski
með þessari, bætir hann við og
klappar á vasann þar sem hann
geymir söngvatnið.
Ég veit að ekki þýðir að telja
pabba hughvarf þegar þessi gáll-
inn er á honum.
Óli bílaviðgerðarmaður tekur
pabba tveim höndum. Ég sé að
hann er ofurlítið reikull í spori.
Ha, ha, ha! Hver á þetta flekk-
ótta lamb? hrópar hann og hlær,
þegar hann kemur auga á mig.
Þetta er nú lambið mitt lirtf®
svarar pabbi og strýkur mér utn
vangann.
Kona kallsins býður mér vatn
til að þvo af mér tjöruna, en ég
segist ætla að láta það bíða þang-
að til að ég komi heim.
Mér verður starsýnt á kallinn,
mér finnst hann hræðilega ljótur.
Hann er með stóra vörtu á kinn-
inni og nefið er skakkt. Þegar
hann hlær sést í gul tannbrot.
Pabbi og kallinn tala mikið og
hlæja dátt. Ég nenni ekki að
hlusta á þá og horfi út um glugg-
ann. Fyrir utan eru stórir haugar
af alls konar skrani, mest ber á
ónýtum bílum og ryðguðum vélum
og verkfærum. Ég get vel trúað, ef
þessu heldur áfram, að einn góðan
veðurdag hverfi húsið í ruslahaug-
inn.
Kona kallsins er grönn og fölleit
með silfurgrátt hár. Hún talar
næstum ekkert og svífur einhvern
veginn um hljóðlaust. Mér dettur í
hug engill, að vísu vantar hana
vængina.
Konan kemur með mjólk og
kökur handa mér. Pabbi og kallinn
vilja ekki annað en svart kaffi.
Það kemur í Ijós að kallinn á líka
söngvatn og þeir hella út í kaffið
til skiptis.
Ég er orðinn hundleiður að
hanga þarna. Ég hnippi í pabba
öðru hverju og hvísla að honum að
við skulum fara að koma.
Pabbi brosir og kinkar kolli,
samt sýnir hann ekki á sér neitt
fararsnið.
Loks þegar hver dropi er tæmd-
ur úr flöskunni rís pabbi á fætur
og kveður. Ég flýti mér líka að
kveðja ljóta kallinn og þöglu kon-
una.
Þessi heimsókn í húsið við
ruslahauginn hafði tafið okkur.
Þegar við höldum af stað er orðið
skuggsýnt. Ég er ekkert smeykur
við myrkrið þegar pabbi er með
mér. Ég sting hendinni í lófa hans
og þá er allt gott aftur.
Ein af teikningum Péturs Hall dórssonar
Kafli úr nýrri barna- og unglingabók eftir Ármann Kr. Einarsson