Morgunblaðið - 01.10.1981, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. OKTÓBER 1981
79
Þar verpir
hvítur örn ...
Sæll, Guðmundur Hagalín, þetta er Mor-
gunblaðið.
Já.
Hann Ólafur K. Magnússon tók ágæta
mynd af þér hér í góða veðrinu um daginn ...
Nú, já, hvar er hún tekin?
I Pósthússtrætinu, sýnist mér.
Já, ég hef verið á leiðinni á fund í Almenna
bókafélaginu.
Hann Guðmundur Pálsson er með þér.
Já, ekki óprýðir það.
Hvernig er heilsan, Guðmundur?
Hún er bærileg, mér líður vel til þess að
gera og er sæmilega hress í bragði, og það er
nú það sem skiptir mestu.
Þú ert enn að skrifa?
Ég er að skrifa, já, eins og ég er vanur.
Meðan höfuðið er í lagi, þá er ég ánægður.
Er bók á leiðinni?
Já, hún er svo að segja tilbúin og kemur út
núna í haust. Það er skáldsaga og heitir „Þar
verpir hvítur örn“ og titillinn er þannig fram-
hald af „Þeir vita það fyrir vestan" — úr
Hornbjargi Jónasar, eins og þú veist. Ég er
langt kominn með aðra skáldsögu, en hún
kemur ekki út fyrr en næsta ár. Svo fer nú
haustið í ritdómana.
Nýja sagan?
Ja, það má vera ýmsir hlæi þegar þeir lesa
hana, ég bregð stundum á leik í henni, þó
gamall sé. Annars erum við hjón á leiðinni
útúr dyrunum, að sækja okkur nýjan hund.
Við misstum þann gamla í vetur, hann var
fimmtán vetra og spakvitur. Hann fékk eitur
í nýrun og sonur Guðmundar þess, sem kall-
aður er Jaki“, og er nú Vestfirðingur og Arn-
firðingur eins og ég, sprautaði hundinn svo
hann fór kvalalaust blessaður inní eilífðina.
En þú ert bæði hress og kátur?
Ég hef nú sjaldan verið ókátur og ég er
ánægður með lífið eins og það er, eftir aldri.
En ég er ekki eins mikil hetja og hún konan
mín ...
Sálmur
til íslands
ALLS staðar eru íslendingar. í
frönskum blöðum er nýverið
greint frá sýningum listakon-
unnar Margrétar Nielsen og er
hún þar sögð dönsk-íslensk.
Margrét var boðin til Frakk-
lands með verk sín frá Dan-
mörku. þar sem hún á heimili,
og hefur sýnt na*r allan septem-
bermánuð í listasal Ferðamála-
stofnunarinnar í Paris.
En nú hefur hún fært sig í
„Galerie Genevieve Rolde" í
Saint Germain-hverfinu í sömu
borg og mun sýna í þeim húsa-
kynnum fram í miðjan október.
Við opnun sýningar Margrétar í
byrjun september flutti maður
að nafni Balestra ávarp sem
E.Pá. sneri og stytti fyrir síðuna
úr frönsku:
„Verk Margrétar Nielsen —
fígúratívar landslagsmyndir frá
Islandi — spegla stórkostlegan
Gáfu land
í ÁGÚST sl. var tekin skóflu-
stunga að kirkju Seltirninga á
Valhúsahæð í landi Pálsbæjar,
en þau Sigurðar börn úr Pálsbæ
höfðu gefið landið undir kirk-
juna. Kristín Friðbjarnardót-
tir, formaður sóknarnefndar
sagði Seltirninga ákveðna i að
koma kirkjunni upp á sem
skemmstum tíma og er í gangi
söfnun meðal bæjarbúa til kirk-
jubyggingarinnar.
Pétur Sigurðsson, fyrrum
forstjóri Landhelgisgæslunnar
er eitt systkinanna sem gáfu
landið. — Málin stóðu svo, sagði
hann, að þessir ágætu menn
voru í vandræðum með land un-
dir kirkjuna og við systkin ák-
váðum þá að gefa landið. Við
erum þrjú eftirlifandi systkinin,
ég, Guðlaug og Ólafur, sem er úti
í Svíþjóð, og við vonum sannar-
lega að kirkjan eigi eftir að taka
sig vel út á þessum stað.
Nei, segir Pétur og hlær, ég
hef nóg að sýsla. Maður sest nú
ekki strax í helgan stein, þó
heim. Með djúpri tilfinningu
fyrir náttúrunni túlkar hún í
glæsilegri myndbyggingu sál
síns kæra lands." — I máli hans
kemur einnig fram að verk
Margrétar séu ekki undir áhrif-
um annarra og heildarsvipur
þeirra sýni festu þess sem vinni
af nákvæmni og alvöru. Litir
listamannsins séu mildir, lista-
konan ráði yfir svo fjölbreyttum
litaskala að henni takist að ná
jafnt þunga og víðáttu lands-
lagsins sem mismunandi ljós-
brigðum. Þar sé á ferð reglu-
legur sálmur til náttúrunnar.
Pétur Sigurðsson með konu
sinni, Ebbu, og systur, Guð-
laugu. i landi Pálsbæjar þar
sem kirkja Seltirninga mun
standa.
maður láti af opinberu vafstri.
Það er líka svo, að eftir langan
tíma hjá einni stofnun, þá eru
margir lausir endarnir og ýmis-
legt sem þarf að ganga frá. Þá
hef ég ekki sinnt ættarjörðum
hér útá Nesi, eins og ég hefði
viljað og fer nú eitthvað að va-
sast í því. Það er engin hætta á
að ég hafi ekki nóg fyrir stafni,
sagði Pétur Sigurðsson.
„og bækurnar þekkja sína“
INGVAR Þorkelsson er með
b<)kfróðustu mönnum landsins.
Það líður ekki svo vikan meðal
Is'ikasafnara. að þeir liti ekki
við hjá Ingvari — áður í Bók-
ina, en nú á Laufásveginum.
Það er hlýlegt að koma inn í
hús full af bókum og i norðan-
garranum á dögunum leit tið-
indamaður Mbl. inn hjá Ingv-
ari. Eitthvað hefur hann borið
sig vesallega. því Ingvar sagði:
Já, það er kalt, en við erum
ekki svo óhressir með það, forn-
bókasalar, þá næftir um þessi
gömlu hús en í hitum-er það oft
æði þungt loftið hérna. Það vill
setjast ryk á bækurnar.
Er það í ættinni, Ingvar, að
safna bókum?
Það má segja það, já. Pabbi
var veill fyrir bókum, þó hann
hefði ekki aðstæður til að safna
framan af ævi. Honum þótti
vænt um bækur. Það er svo
skrítið með mannskepnuna, að
það er sama hversu menn eru
annars dyggðugir, það verður
einhvers staðar að vera los.
Pabbi var mjög sparsamur
maður, en aldrei fannst honum
of mikið keypt af bókunum eða
band of dýrt. Það var eins og í
sveitinni, bændum fannst vænt
fé aldrei of dýrt.
Ingvar er úr Gaulverjabæj-
arhreppi og ættaður úr Arnes-
og Rangárþingi. Hann var við-
loðandi sveitina allt til 1948, að
faðir hans brá búi, en kom fyrst
til Reykjavíkur 1936 og hefur
búið þar síðan og starfað, mest í
byggingarvinnu. Árið 1970 byrj-
aði hann svo störf í Bókinni á
Skólavörðustíg og 1976 færði
hann sig yfir á Laufásveginn,
þegar Sigurður bóksali þar
missti heilsuna.
Ég stundaði bókasöfnunina af
kappi í um tvo áratugi, segir
Ingvar, frá 1951 til 1970. Én
maður hefur slegið mikið af eft-
ir að maður byrjaði að vinna við
þetta. Ég reyni samt alltaf að
fara á uppboðin, en er skiljan-
lega ragur við að bjóða á móti
fólki sem skiptir við mig,
kannski fátækum náms-
mönnum. Ég get það bara ekki.
Ég keypti geysimikið af bókum
á sínum tíma, ævisögur og þjóð-
legan fróðleik og þess háttar, en
lokaði mig nánast frá stóru
tímaritunum og þýddu bókun-
um — keypti þó aljtaf Stefán
Zweig og las hann. Ég hef ekki
lesið eins mikið og margir, en
áhugi á bókum hefur alltaf ver-
ið fyrir hendi.
Jú, það hefur breyst mikið
þessi ár. Þegar ég byrjaði að
safna, voru svö mörg heimilin
nær alveg bókalaus, fram yfir
1940, og þar var bókahungur í
mönnum og safnarar keyptu
allt þegar tækifærið gafst. Þeir
lentu því margir útí ógöngum,
ráku sig fljótt á fyrirferðina.
Það er algjör fordæming fyrir
bókasafnara að safna stóru
tímaritunum — það er
óviðráðanlegt á öllum heimil-
um.
Af öllum þínum bókum, Ingv-
ar, hvað lestu helst?
Ég er mikið fyrir ættfræði og
uppsláttarrit. Það er sérstak-
lega ánægjulegt að lesa stuttar
og kjarnyrtar æviminningar
fólks. Ég hef ævinlega viljað
vita deili á fólki og hef kynnst
mörgum skemmtilegum mönn-
um um dagana. Það finnst mér
merkilegt, hvað mikið er til af
góðu fólki, ungu sem gömlu. Það
eru til dæmis piltar, get ég sagt
þér, sem líta hér við hjá mér á
kvöldum, þegar þeir eru
kannski að koma úr bíó, og at-
huga hvort þeir geti ekki keyrt
mig heim! Og ég hef stundum
sagt við þá strákana á mennta-
brautinni, að maður sér ekki
orðið montinn strák. Þegar ég
var að alast upp, voru allir
montnir ef þeir klæddust góð-
um fötum og áttu kost á skóla-
göngu. Nú er regluleg ástæða
fyrir stráka að monta sig, allir
orðnir höfðingjar, komnir í há-
skóla, en þá finnst ekki montinn
maður. Þeir segja mér það sé
ekki í tísku að vera montinn ...
Ingvar á Laufásveginum. I.josm. Mbl.: Ólalur K. MaKDáaaon