Alþýðublaðið - 12.06.1931, Blaðsíða 2

2
alþýðublaðið
„Hvítu fcolIn“.
í dag.
I dag er kjörfundur um land
alt. Aldréi fyr hefir isienzk al-
f>ýða barist svo harðsnúinni bar-
áttu sem nú. f flestuan kjördœ.m-
um hafa verklýðssamtökin menn
í kjöri, sem eiga að vinna ping-
fulltrúaumboð frá hinum gömlu
fuiltrúum íhaldsflokkanna.
I dag gengur alpýðan fram urn
land alt í einum hópi, sameinuð
gegn plágum auðvaldsþjóðfélags-
ins, atvinnuleysi, húsnæðisböli og
fátækt. Hún gengur fram sam-
einuð í einum Alþýðuflokki til
stríðs gegn ranglátum sköttum
og tollum, gegn kaupkúgunax-
stefnu beggja íhaldanna, gegn
rikislögreglu, vinnudómi, gegn
konungdómi og ófrelsi. Hún
berst gegn yfirdrottnun ábyrgðar-
lausra manna, er ráða yfir at-
vinnutækjum, gegn togarastöðv-
un, dýrtíð, lyfjaokri og skoöana-
kúgun.
f dag gengur hún virðuleg og
ákveðin til stríðs fyrir hugsjónum
sínum: Meira lýðræði, sigri „hvítu
kolanna'1, almennum jöfnum
kosningarétti, skoðanafrelsi, lýð-
veldisfyrirkomulagi, frelsi, jafn-
rétti, bræðralagi.
Hún sér dagsbrún hins nýja
tíma og veit, að á komandi ár-
um muni þróun þjóðfélagsins og
þroskun stéttarinnar gefa henni
sigra og frelsL
Nú berst íslenzk alþýða fyrir
þroskaskilyrðum flokks síns, fyr-
ir því, að samtök hennar verði
viðurkend.
f dag velur hún á milli alþýðu-
samtakanna og hinnia.
Kfósenfiar!
Kosningaskrifstofa Alþýðu-
flokksins er í dag í Góð-
templarahúsinu. Bidji'ö um A-lisi-
ajin (5 línur). Látió vita urn það
fólk, sem þarf að sækja, á hvaða
tíma eigi að vitja þess. Þar sem
börn eru heima og enginn er til
að gæta þeirra meðan móðir
eða fóstra þeirra er að kjósa, þá
sendir skrifstofa A-listans stúlku
heim til þeirra ámeðan, ef óskað
er. Sama er um sjúklinga, að
stúlkur verða sendar heim til að
vera hjá þeim, ef óskað er, á
mieðan sá, sem annars er hjá
þeim, er að kjósa.
Kosningin byrjar á hádegi.
Kjósid smmma dags, því að þá
er ekki hætta á, að þér þurfið
að bíða lengi eftir að komast að.
Kvenfólki er miklu betra að
geyma uppþvottinn, en kjósa
fyrst, þvi að þá komast þær und-
ir eins að, en eila er hætta á þvi,
að þær verði fremur að bíða, og
verða þær því fyrr búnar með
hvorttveggja, kosninguna og upp-
þvottinn, ef þær kjiósa fyrst. —
Kjósid A-listann!
Eftir að kosningaúrslitin urðu
kunn árið 1927 og sýnt var að
enginn leinn stjórnimálaflokitux
hefði nægilegan þingstyrk til
þess að mynda stjórn af eigin
ramleik, ákváðu jafnaðarmenn að
veita „Franisóknar“-fIokks-stjórn
hlutleysi um óákveSinn tma. Höf-
uðásitæðurnar fyrir hlutleysi við
„Framsókn" voru þessar: Hér
hafði áður ríkt íhaldsstjórn, sem
á kostnað almennings í landimu
hélt hlífiskildi yfir bröskurum og
burgaisavaldi, Ailur ferill þeirrar
stjórnar var þannig, að hann
hlaut að vekja megnan óhug hjá
þeim hluta þjóðarinnar, siem
taldi það hlutverk sitt að ræikta
og byggja upp iandið og bæia
aðstöðu hinna vinnandi stétta
gegn yfirgangi Fiiisteanna í þjóð-
félaginu. Önnur höfuðástæðan
fyrir hlutleysinu við „Framsókn"
var sú, að blöð „Framsóiknar"-
flokksins og foringjar hans létu
það óspart í Ijós, að flokkurinn
myndi fyigja ýmsum áliugamái-
um jafnaðarmanna. Það er m. a.
á allra vitorði, að „Framsóknar"-
fiokkurinn og blöð hans þóttust
viija lækka rajðsynjavö utoMa, en
hækka í þesis stað beina skatta
og koma á einkasölum á olíu,
tóbaki o. fl., svo að gróðinn af
þeirri verzlun rynni ekki í vasa
örfárra brasJiara eða auðfélaga,
heldur gerugi til þjöðarinnar a Iiar
og væri varið til þess að lækka
gjaldabyrðar verkalýðs og fá-
tækra bænda.
Öll þesisi Joforð „Framsóknar"-
ílokksins um bætt lífsskiiyrði
þjó'ðarinnar skópu hjá mörgum
glæsilegar vonir um efndir þess-
ara loforða, ef flokkurinn næði
völdunum. I bókinni „Komandi
ár“, isem Jónas Jónsson reit
nokkrum árum áður en hann varð
dómsmálaráðhierria, fer hann ó-
mjúkum höndum um ýmislegt,
sem honum finst miður fara í
þessu landi. Hann vítir þar m. a.
hina ranglátu kjördæ'maskipun,
seim veldur þvi, að réttur manna
til áhrifa á stjórn landsins er
imismunandi eftir því, hvar þeir
búa á landinu. í sömu bók tal-
ar hann um „hvítu kolin", hið ó-
beizlaða afl íslenzkra fallvatna,
seiro bíði þess, að þjóðin taki
það í þjónustu sína til þess að
bæta lífsskilyrði sín.
Þessi tvö áhugamál Jónasar áð-
ur en hann varð ráðherra eru hér
sérstaklega nefnd vegna þess, að
það var óttinn við framkvœmd
pessara mála, sem olli þvi, að
„Framsóknar“-stjómin rauf síð-
asita þing og gerði með því ónýtt
tveggja mánaða starf 42 alþing-
ismanna.
Það er sannarlega káldhæðni
öriaganna, að stjórmnáfaflokkur,
siem búinn er um mörg ár að
berjast fyrir tveim þjóðþrifamál-
uim og vinna flokknum fylgi með
þeim, skuli loks, þegar málin
eru að öðiast viðurk-enningu meiri
hluta löggjafarþingsins, verða
þeirra höfuðbani og á þann háitt,
siem ekki -er eftirbreytnisverður
í siðuðu lýðræðislandi.
Um þessi tvö mál auk rýmk-
u ar ko ningiréttarins er nú deilt.
Öll þesisi mál hafa verið og eru
stefnumái Alþýðuflokksins.
Sogsmálið er kunnugt úr sögu
bæjarstjórnar ' Reykjavíkur. Um
fjöldamörg ár hafa jafnaðarmenn
barist einir fyrir því máii, sean
er eitt hiö allra stærsta fram-
fara- og hagsmuna-mál Suð-
vestuiiiinds. Jafnaðarmenn hafa
þannig sýnit það, að þeim er ai-
vara með að láta „hvitu kolin“
verða almenningi tii hagsældar.
Þeir hafa ekki látið sér nægja
að skrafa um það eins og Jónas,
heldur hafa þeir barist hlífðar-
iausit fyrir því, að Sogsvirkjunin
yrði framkvæmd, og þeim hefir
orðið svo ágengt, að, ‘fólkið í
Reykjavík og á fjöimörgum 'stöð-
um öðrum á Iandinu ’heiimtar
virkjun Sogsins, þrátt fyrir mót-
spyrnu íhaldsins, sem var 'á mótj
virkjun Sogsins áður, en er nú
loks með því af ótta við kjós-
endur. „Framsókn" og fhaiid eru
íhaldsflokkar. Kemur skyldleiki
þessara flokka ef til vill hvergi
greinilegar fram en í afstöðu
þeirra ,rtil Sogsvirkjunarinnar.
íhaldsflokkurinn er nú með ’virkj-
uninni af því, að hann er hrædd-
ur við vilja kjósenda sunnanlanids
og í Ríeykjavík. „Framsóikn" rer
á imóti af því, að hún heidur að
hún geti unnið sér fylgi annara
landshluta og aiið á öfund þeirra
kjósenda, sem þar búa, yfir því,
að íbúum Suðurlands hefir tek-
ist sakir betri aðstæðna að hag-
nýta sér „hvítu kolin“, án þess
þó að nokkrum öðrum eín notend-
uttn rafmagnsins sé íþyngt með
sköttum vegna þess. Það er ekki
umhyggja „Framsóknar“ fyrir
bændalýð landsins, s^em veldur
fjandskap hennar við virkjun
Sogsins. Verður það ijóst, þegar
þess er gætt, að heppnist Sogs-
virkjunin og verði að þeim not-
um, sem telja má vist, þá styrk-
ir hún vonir allra góÖra íslend-
inga um það, að unt verði á
næstu áratugum að hagnýta svo
mikið af vatnsafli landsins, að
nægi til suðu, ljósa og hita fyrir
alla fsiendinga.
Hér eftir verður baráttan fyrir
virkjun Sogsins ekki langvinm.
Ailar þær mörgu þúsundir af ís-
lendingum, sem byggja vonir sín-
ar um aukin lífsþægindi á þessari
framkvæmd, láta ekki staðar
numið fyr en fullum sigri er
náð í þessu máli.
f baráttunni fyrir þessu mikla
þjóðþrifamáli hafa foringjar
„Frainsóknar“-flokksins valið sér
hina vonlausu aðstöðu. Og lítil-
manniega ferst þeim, er þeir vilja
hylja nekt sína xnieð þvi að biðla
til lægstu hvata mannlegs eölis,
öfundar og blinidrar sjálfselsku.
Og lítilsvirðingin, sem hxnir svo
nefndu bændaforingjar hafa á
bændastétt landsins, lýsir sér bezt
í því, er þeir trúa að lægstu
hvatir mannlegs eölis séu svo
mikils megandi í sveitum lamds-
ins, að þær nægi til þess að veita
þeim það brautargengi í kosn-
lingunum, sem valdi því, að
stærstu þjóðþrifa- og réttlœtis-
máiiin, sem nú eru á dagskrá
hjá þjóðinni, verði ekki leyst i
næstu 4 ár.
Árni Agústsson.
Bnrt með svlkarasin.
Einn af k íotni ngsmönn um
Spörtumanna .sagði á fundi i
barnaskóJaportinu, að kommún-
ista væri ekki hægt að skamima
af því að þeir væru nýr flokk-
ur. Þeir bæru enga ábyrgð af
því að þeir hefðu aldrei komið
nærri löggjafarstarfinu.
Þetta er alveg rétt. Ærslabelg-
ir Guðjóns nnirara hafa aldrei
svo lengi, sem ég hefi fylgst
með málefnum fátækara fóifes,
lagt þar hönd að verki. Þeir hafa
ekki komið á togaravökulögum,
þeir hafa ekki bætt slysatrygg-
ingarlögin, þeir hafa ekki stutt.
baráttu Alþýðuflokksins fyrir af-
námi sveitarfiutnings, ekki hjálp-
að honum til að vinna að við-
gangi máiefna verkalýðsins, Þeir
hafa ekki hækkað kaup verka-
manna eins og við með aðstoð
Ólafs og Héðins gerðum í fyrra.
sumar og þeir hafa ekki stytt
vinnutímann. Gegn þessu hafa
þeir staðið með heimskulegum
hrópum ög óheppilegum aðför-
um. Þeir hafa fælt fjölda alþýðu-
manna frá alþýðusamtökunum,
þeir hafa sekmt Dagsbrúnarfund-
ina. Þeir hafa logið á jafnaðar-
stefnuna óhróðri og gert þessa
göfugustu stcfnu, sem mannkynáð
hefir átt, að eins konar yfirgangs-
og blóð-stefnu í hugum fjölda
manna. Þetta hafa þessir óhappa-
menn gert — og það er gott að
við erum iaus við þá.
Ég skora á alla verkamenn og
sjómenn og konur þeirra, systur
og rnæður, að sparka þessum
mönnum út í yztu myrkur og
láta það aldrei spyrjast, að
Spartverjarnir nái nokkimm áhrif-
um í félögum alþýðunnar. .
Ég skora á alt gott fólk að
kjósa okkar lista — A-listann.
Alpýdumdður.
Jafcob Mðller ætlnði a®
selfa sig „Framsókn**, el
hann heíði náð fcosningit
1927. Pess vegna fcans
Jónas Jónsson og alt hans
lið Jakob við pað tæklfæri.
Kjósið ebki braskaranaf
KJósið lista aihýðnnnar.