Alþýðublaðið - 22.06.1931, Blaðsíða 2
2
ALÞÝÐUBbAÐIÐ
Dagskrá útvarpsins breytt
á síðnsta stnndn.
Skylda plmgs
og st|éi,æiaiP'.
Lífsnauösyn verkalýðnum, —
lífsnauðsyn {jjóðinni allii er stö'ö-
ug og lífvænieg atvinna fyrir
verkafólkið. Hið mikla öfug-
streymi, sem er undirrót fjökla
annara pjöðfélagsplága, er það,
að pó að óteljandi nauðsynja-
verk bíði óunnin, pá fær fjöldi
fólks ekki vinnu, — fjöidi, sem
vill ekkert fremur en fá að A'inna
til pess að afla brauðs og ann-
ara nauðsynja handa sér og sín-
m
Nú eru hin mestu vandræði
fyrir dyrum vegna atvinnuleysis,
ef ekki verður fljótt og vel brugð-
ið við til pess að ráða bót á
pvi.
Þegar minsf er um adra at-
vinnu, pá er skylda alpingis og
ríkisstjórnar ad iáta framkvœma
mest af peirri vinnu, sem ríkid
parf ad láta gera.
Þingmenn AlpýÖuflokksins hafa
tvívegis flutt frumvarp á alpingi
um Jöfnunarsjóð ríkisins, — til
pess að safnað skuli fé í góð-
ærum ríkisisjóðsins og unnið fyr-
ir pað í atvinnuskortsárum. 1
fyrra skiftið dagaði frumvarpið
luppi í nefnd og í vetur var pví
máli eins og öðrum vísað frá með
þingroíinu.
Nú er skylda alpingis og rík-
isstjórnar ad láta engu ad sídur
vinna meira nú medan önnur at-
vinna er minst heldur en á und-
anförnum atvinnuhetri árum, pótt
tafið hafi verið fyrir pví, að
Jöfnunarsijóðurinn v'æri lögskip-
aður.
Ef haldið verður áfram á peirri
braut nú að skera niður verk-
legar framkvæmdir ríkisins, pá
er beint stefnt að bjiargarleysi og
svelti fyrir verkafiólkið og börn
pess.
Væri pað hið versta verk, sem
hlyti að hefna sín, ekki að eins
á verkafólkinu, pótt pað kæmi
pýngst og fyrst og fremst niður
á pví, heldur og á pjóðinni allri.
Bjargarleysi í búuim verka-
fólksins í kaupstöðum og kaup-
túnum verður ekki sveitunum ti!
hjargar, heldur til stórhnekkis.
Þegar kaupgeta verkafólksins
pver, kemur pað líka niður á
bændum, sem iselja búsafurðir
sínar til kaupstaðanna. Og fjár-
hagsvandræði meðal verkafólks-
;ins í kaupstöðum hljóta á ýmsan
fleiri hátt að valda einnig sveita-
fólkinu tjóni. Þ.að er t. d. engin
simáræðisfúlga, sem verkafólkið
greiðir í ríkisisjóðinn beint rog
óbeint. Með hverju á pað að
greiða pegar atvinnan er en-gin?
Þegar svo er komið, pá er óreiö-
anlegt, að atvinnulieysið í kaup-
stöðunum verður ekki hebreska
fyrir isveiitafólk.
Þetta alt saman verða stjórn-
encíur ríkisins að skiljia og breyta
par eftir. Geri peir pað ekki, pá
bresta á pjóðarvandræði, sem
fyrst skella á verkalýðnum, en
síðan á pjóðinni allri; og pað
esr á ábyrgð pings og stjórnar,
hvort svo verður, pví að atvinnu-
skortinum er hægt að útrýma
með pví að ráðist sé í verklegar
framkvæmdir, sem um munar.
Og á engan hátt er pví fé á
glæ kastað. Nóg eru verkefnin,
sem bíða úrlausnar. Virkjun
Sogsinsi, vegir, brýr, nýir vitar,
hafnargexðir, simalagningar og
mörg önnur nauðsynjaverk, sem
kalla að. Og á sem allra
mesitu af peim á einmitt að byrja
nú og framhalda peim sem mest,
einmitt á meðan atvinnuskortur-
inn gerir nauðsyninia tvöfalda.
Sagan mun dæma hið nýkosna
alping og ríkisisítjórnina mjög eft-
ir pví, hvernig pau rækja pessa
miklu sikyldu.
Kosningarnar.
Eyjafjarðarsýsla.
Kosningarúrslitiin í Eyjafjarð-
arsýslu komu, í fyrra kvöld, og
eru pá úrslitin í öllum kjördæm-
unum kunn.
Kosnir voru frambjóðendur
„Fi'am,sókn;ar“flo,kksins, Bernharð
Stefánsson meB 1309 atkvæðum
og Einar Árnason, fyrrv. ,ráð-
herra, með 1297. Frambjóðendur
Alpýðuflokksins fengu:- Guð-
mundur Skarphéðinsison 307 at-
kvæði og Halldór Friðjónsson
202. Frambjóðendui' Ihaldsflokks-
ins fengu: Garðar Þorsteinsson
552 atkv. og Einar Jónasson 529.
Frambjó ðendur „Kommúnista"
fengu: Elísabet Eiríksdóttir 149
og Steinigrímur Aðalsteinsson
129.
Nýir jtmgmenn.
Af hinum nýkosnu pingmönn-
um hafa pessir ekki verið áður
á pingi: Vilmundur Jónsson,
Steingrímur .; Steinpórsson, Guð-
brandur ísberg, Björn Kristjáns-
son á Kópaiskeri, séra Sveinbjörn
Högnason, Bjarni Snæbjörnsson,
Jónas Þorbergsson og Bergur
Jónsson. Síðustu árin hafa ekki
verið á pingi: Jakob Mölier og
Einar Arnórsson.
Nantilus.
Washington, 20. júní. U. P- FB.
Herskipið „Wyoming“ hefir sent
loftskeyti um pað, að „Nautilus"
sé 280 mílur frá QueenstoWn.
Báðar véliar kafbátsins eru bilað-
ar og hefir ekki miðað neitt á-
fram með hann síðan á hádegi.
[Skeytið mun hafa verið sent að
áliðnum degi.]
Queenstown, 22. júní. U. P. FB.
Herskipið ,„Wyoming“ fcom í
morgun til Gork með „Nautilus",
kafbát Wilkins, í eftirdragi.
Alpýðublaðið hefir að mestu
látið útvarpið og starfsemá pess
hlutlausa hingað til. Hafa pví pó
borist jmargar umkvartanir frá
útvarpsnotendum um efnisval og
tilhögun. Blaðið hefir litið svo á,
að pessi starfsemi væri enn á
bernskuskeiði og pað væri pví e.
t. v. ekki undarlegt pótt einhver
mistök yrðu í byrjun.
En pví iengur siem útvarpið
starfar, pvi háværari verða óá-
nægjuraddirnax, og peim, er
pietta ritar,' er kunnugt um mjög'
marga, sem ætluöu sér að fá út-
varpstæki, en sem nú eru hættir
við pað og telja pá ástæðu fyrir
pví, að starfsemi útvarpsins sé
svo léleg, áð pað borgi sig ekki
að eyða fé í pað. — Ef til vill
hafa pessir rnenn að einhverju
leyti rétt fyrir sér, en pó er pað
fullvíst, að peim skjátlast í að-
aldráttum. Otvarpið hefir flutt
margt gott, og ber pá fyrst og
freimst að nefna „Yfirlit um
heimsviðburði“, sem séra Sigurð-
ur Einarsson hefir flutt. Hafa pað
verið afarfróðleg erindi og eins
og fært okkur nær umbeiminum.
Fyririestrar Vilhjálims Þ. Gísla-
sonar hafa verið afbragð, og
fleira rnætti telja.
En pað, siem menn hefir furðað
nokkuð á, _er hve sjaldan leik-
listarmenn hafa komið framl í út-
varpinu. Einu leikriti: „Október-
dagur“, hefir verið útvarpað, og
nú átti í gær að útvarpa hinu
nýja leikriti Kvarans „Hallsteinn
og Dóra“. Af pví varð pó ekki,
og kemur ástæðan fyrir pví fram
í eftirfarandi:
Á laugardagsmorgun barst sú
fregn um bæinn, að ekkert yrði
úr pví, að leikritinu yrði útvarp-
að. Hafði pó engin breyting á
útvarpssfcránni komið til dagblað-
anna. Alpýðublaðið ætlaði pví að
leita sér upplýsinga um hverju
petta sætti, en komst að raun
um að pað var ekki hægur vandi,
pví útvarpsstjórinn, Jónas Þor-
bergsson,, var á 1-eið norður í
land, en formaður útvarpsráðs,
Helgi Hjörvar, var austur á
Laugarvatni. Tíðindamaður biaðs-
ins hringdi pá til skrifstofu út-
varpsins og hitti par Sigurð
Þórðarson, sem mun vera yfir-
maður skrifstofunnar i fjarveru
hinna. Tíðindamaðurinn átti svo
við hann eftirfarandi viðtal:
Er pað rétt, að einhver breyt-
ing verði á útvarpsskrá sunnu-
dagsins ?
Já, pví miður verður leikriti
Kvarans eklci útvarpað.
Hvað veldur pví? Var pó ekki
búið að ákveða pað?
Jú, en úr pví verður ekki.
Hver er ástæðan?
Það var ekki tilbúið. Kvaran
kvað purfa að breyta pví til pess
áð pað njóti sín í útvarpinu.
Nú, ég hefi heyrt aðra ástæðu
færða fyrir pessu, pá, að ósam-
komulag hamlaði.
Já, pað varð ósamkomulag.
Um launagreiðslur?
Já, svo mun hafa verið.
Kvaran hefir verið búinn að
leyfa pað, að leiknum yrði út-
varpað, annars hefði pað ekkí
verið fært á starfsskrá útvarps'’-
ins.
Já, pað er víst
Þegar pessu samtali lauk
hringdi tíðindamaður blaðsins tii
Einars Kvarans. *
Leikriti yðar verður ekki út-
varpað annað kvöld.
Nei, svo mun ekki verða.
Hvað veldur?
Ja, peir vildu ekki greiða pað
gjald, er upp var sett. Ég óskaði
eftir að mér yrðu greiddar 100
kr. fyrir pað, að leiknum yrði
útvarpað, og af pví að útvarps-
stjóri var iekki við, pá var sent
loftskeyti til hams og hann svar-
aði ,a ð hann vildi ekki greiða
nema 50 kr„ en hinar 50 krón-
urnar gæti ég tekið af launum
leikendanna.
‘ Var ieikritið ekki fullgert ti!
pess, að pví yrði útvarpað?
Jú, svo taldi leikstjórinn, og
hann réði pví auðvitað. Það
strandaði að eins á pessum krón-
um.
Næst hringdi tíðindamiaÖurinn
til Páls ísölfssionar, sem er í
útvarpsráðinu.
tJtvarpsráðið gerir ekkert ann-
að en benda á og gera tillögur
um hverju skuli útvarpa, sagði
Páll, en ef útvarps.stjóra líkar
pað ekki, finst pað of dýrt eða
p. 1., pá hefir hann tillögur ráðs-
ins að engu. Otvarpsstjóra fanst
of mikið að greiða 100 kr. til
höfundarins að „Hallsteini og
Dóru“.
Enn fremur átti tíðindamaður-
inn tal við Harald Bjömsson
leikstjóra. Kvað hann leikendur
hafa æft leildnn fyrir útvarpið,.
en svo hafi petta komið fyrir á
síðuistu stundu. Hann sagði að
Kvanan hefði hringt til hans og
sagt honum frá framferði út-
\
varpsstjóra og hefðu peir báðir
orðið sammála um, áð pað kæmi
ekki til mála að sfcerða kaup
leikendanna.
Þetta er leiðinlegt mál fyrir
útvarpiÖ. Fjöldi rnianna hefir beð-
ið eftir pví með ópreyju að heyra
„Hallstein og Dóru“ í útvarpinu,
en svo kemur pessi naglaskapur
útvarpsins í veg fyrir pað. —
Af viðtalinu við Pál ísólfsson er
ekki hægt að ráða annað en út-
varpsráðið sé einskisvirði. ýt-
varpsstjóri getur haft alla pess
fundi, ráðagerðir og tillögur að
engu, ef honum býður svo viði
að horfa.
Ef útvarpið á að vera menn-
ingartæki og ná peim tilgangi sin-
um, verður að breyta pessu. Það