Morgunblaðið - 30.12.1981, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. DESEMBER 1981
13
Halldór Blöndal
Utan við hringinn
Venjulega er þjóðmálaumræða
ekki bundin persónum um of. Það
felst gagnkvæm skuldbinding í því
að taka sæti á lista stjórnmála-
flokks og þiggja stuðning hans.
Stjórnmálaflokkurinn ber ábyrgð
á þeim mönnum, sem hann býður
fram, líka þótt þeir svíki lit. Þótt
þeir séu reknir úr flokknum ber
hann samt ábyrgð á þeim. Ekki
sízt ef þeir hafa náð kjöri og
myndað ríkisstjórn í trássi við
samherjana en leitt höfuðand-
stæðingana í valdastóla.
Mér hefur stundum fundizt sem
Gunnar Thoroddsen gleymi
skuldbindingum sínum og flokks-
ins eða reyni að gera lítið úr þeim.
Hvorki Geir Hallgrímsson né
nokkur annar maður, sem verið
hefur formaður Sjálfstæðisflokks-
ins, axlar byrðina með Gunnari
núna nema þá, að Sjálfstæðis-
flokkurinn bauð hann fram til
þings og fékk hann kjörinn. Und-
an þeirri ábyrgð getur Sjálfstæð-
isflokkurinn ekki skotið sér.
fiskverðið skuli verða mismun-
andi, t.d. eftir því hvort fiskiskip
heitir í sjómannaalmanaki bátur
eða togari!
Ég hef setið fund eftir fund í
stjórn Framkvæmdastofnunar til
að fjalla um hallærislán til sjáv-
arútvegsins. Þessi fyrirtæki hafa
verið að ganga á eigur sínar og
þjóðin að lifa um efni fram. Ætli
Sigurður á Öxnhóli mundi ekki
orða það svo: 0 já, karlinn; þú hef-
ur fengið þér í nokkrar félags-
málapakkasúpur af útgerðinni
síðustu misserin!
Eflaust færi jafnfáum sögum af
svari forsætisráðherra nú við því-
líkri snupru eins og lítið var um
svör hjá Olafi á Skjaldastöðum
forðum.
Minn skuggi féll um stund
á gluggans gU*r,
í forsætisráðuneytinu, getur
Gunnar vel sagt. Og í þeim und-
arlega, pólitíska fílabeinsturni,
þar sem hann hefur hreiðrað um
sig, er vissulega menningarlegt og
vistlegt á sinn hátt. Maðurinn get-
ur verið prúður. Frændi hans Jón
Thoroddsen segir í Flugum um
Gabríel erkiengil: Honum mæltist
vel að vanda. Gunnari er líkt farið
og kann vel að mæla síðasta erind-
ið úr kvæði Steins vel fram:
fce e< "l! í hrine
í kringum allt, s< m er.
<>g utan þessa hrings
er veröld mín.
Höfuðverkur kjósenda
Aðalsmerki þeirra, sem leita eftir
trausti kjósenda er að greina frá
fyrir kosningarnar hvaða málefnum
viðkomandi hyggst beita sér fyrir og
jafnframt með hvaða aðferðum. Og
siðferðileg skylda þeirra, sem ná
kjöri er að láta fyrirheitin standast
á við athafnir sínar að loknum kosn-
ingum. í því efni hafa sjálfstæðis-
menn oftar en ekki verið sjálfum sér
samkvæmir.
Sennilega er vandalítið að trekkja
upp svokallaða kvennastemmningu
vegna kvennaframboðs og ef til vill
fá fulltrúa kjörinn, sérstaklega nú
eftir fjölgun borgarfulltrúa í 21.
Færri atkvæði þarf þá tiltölulega á
bak við hvern fulltrúa. En eitt er að
fá mann kjörinn og annað að
tryggja starfsskilyrði eftir á í borg-
arstjórn. Höfuðverkur kjósenda er
að hugsa þá hugsun til enda, áður en
þeir ganga til verka í kjörklefa.
Kjósendur verða að:
— fylgjast með því hvaða stefnumál
er boðið upp á og hvernig fyrir-
hugað er að framfylgja þeim eftir
á; hvaða lausnum á að beita —
miðstýringu eða dreifingu, jafn-
vel hvort tveggja til skiptis eftir
því sem kaupin gerast á eyrinni.
— átta sig á því fyrirfram, hvort
fulltrúar kjörnir af lista sérfram-
boðs eru líklegir til að verða
handbendi eins flokks öðrum
fremur og þá hvaða; þverpólitísk-
ur listi er augljós rökleysa þegar
ákvörðun verður að lúta meiri-
hluta í borgarstjórn, sem aðhyll-
ist ákveðna pólitíska hugmynda-
fræði.
— horfast í augu við það fyrirfram,
að ef enginn fulltrúi af lista sér-
framboðs nær kjöri þá falla öll
atkvæði greidd slíkum lista ónýt;
tilhugsun sem er lítt bærileg Is-
lendingum, er virða það til lág-
marksmannréttinda að eiga þátt
í vali fulltrúa á Alþingi og til
sveitarstjórna.
Eftir því sem fleiri aðilar þurfa að
samræma sjónarmið sín í borgar-
málum, áður en ákvörðun er tekin,
verður stjórn borgarinnar lausari í
reipum. Ef það er markmiðið að
kollvarpa í flokkakerfi, sem stjórn
rikisins og sveitarstjórnir hafa
byggst á, þá eru utanflokkaframboð
góð byrjun — en hvað tekur síðan
við. Ef ekkert annað kerfi er borð-
leggjandi blasiri upplausn við og<
hagsmunahópar munu bítast um
völdin.
Ekki alveg til einskis
Konur hafa lýst vilja sínum, enn
frekar en nú er, til að takast á við
mótun samfélagsins. En þær eru
ekki hagsmunahópur út af fyrir sig,
heldur hluti af heild og verða að
brjótast til áhrifa í samræmi við
ríkjandi kerfi eða koma með tillögu
að nýju kerfi og vinna henni fylgi.
Það er óneitanlega dálítið loður-
mannlegt að stytta sér leið út á kyn-
ferðið eitt sér eða setja sig út í jaðar
samfélagsins með því að skilgreina
sig sem sérhóp með sérþarfir, fyrir
þær sakir einar að vera af öðru kyn-
inu en ekki hinu.
Aukin menntun kvenna og víðtæk
starfsreynsla þeirra á síðari árum
hefur myndað verðmætan forða,
sem leitar framrásar. í þessum
forða er nú ef til vill fólgnir mestu
möguleikar til styrktar innviðum
þjóðfélagsins og endurnýjunar.
Þekki stjórnmálaflokkarnir vitjun-
artíma sinn munu þeir opna konum
leið innan sinna vébanda (ella gæti
verið hætta á að valdið skríði til og
frá þeim, en hvert!). Ef hugmyndin
að sérframboði kvenna fær því
áorkað, að konum opnist stjórn-
málaflokkarnir innan frá er ekki til
einskis af stað farið — ávinningur-
inn af því kæmi öllum til góða.
, i Björg Kinarsdóttir
SUMIR VERSLA DÝRT -
AÐRIR VERSLA
HJÁOKKUR
AÐEINS
kr.
HCl Hreinsuð svið
Z1V” 29.50"rke
wr•m 1* 1 •
Kiuklinpal æn AÐEINS
og bringur QC .00
Leyft verð kr. 104.70 Pr* kg-
Kjúklingar /TC.OO
5 stk. í poka Ojp'kg-
SÚRMATUR: 12-16 manna
Súr hvalur Lundabaggi Bringur Hrútspungar EMMESS Veisluterta
Blandaóur súrmatur .00
í fötu með mysu. / ^ rétt verð
Ný sviðasulta Ný svínasulta f ^ kr. 90.00
Hákarl Reyktur lax
Marineruó síld Graflax
Síldarrúllur Graflaxsósa
Kryddsíld Rækjur
4 tegundir dönsk síld Hörpuskelfiskur
Síldarþrenna Humar
Gleðilegt ár
og þökk fyrir viðskiptin
á liðnu ári.
AUSTURSTRÆT117 STARMÝRI 2