Morgunblaðið - 31.12.1981, Qupperneq 32
Síminn á afgreiðslunni er
83033
JHor0unWafoií>
FIMMTUDAGUR 31. DESEMBER 1981
6500 verkamönnum í 100
írystihúsum sagt upp
„MENN HAFA reynt að bíða og sjá til, en það var ekki hægt
lengur og niðurstaðan er sú að starfsfólki í öllum frystihúsun-
um er sagt upp kauptryggingu með viku fyrirvara og í sumum
tilvikum er verkafólk þegar orðið atvinnulaust,“ sagði Árni
Benediktsson, formaður félags frystihúsa innan Sambands ís-
lenzkra samvinnufélaga, í samtali við Morgunblaðið í gær, en
nú hefur um 6500 verkamönnum í um 100 frystihúsum lands-
ins verið sagt upp störfum vegna ástandsins í fiskvinnslu og
útgerð. Þar af eru liðlega 4500 manns hjá 70 frystihúsum
innan Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna að sögn Hjalta Ein-
arssonar hjá SH og um 1800 manns hjá 30 frystihúsum tengd-
um SÍS. Langstærstur hluti þessa fólks hafði kauptryggingar-
samning en nokkur hluti fasta vinnu án kauptryggingar og
missir það vinnu fyrirvaralaust.
„Það er mat manna að það gæti
tekið nokkurn tíma að koma á
fiskverði, ganga frá samningum,
koma skipum á sjó og afla hráefn-
is til vinnslu og því varð niður-
staðan kauptryggingaruppsögn,"
sagði Arni Benediktsson hjá Sam-
bandinu. Þá kvað hann það tíðkast
að starfsfólk frystihúsa ynni ekki
milli jóla og nýárs og það fólk
væri nú þegar atvinnulaust.
Nýja krónan
hefur rýrn-
að um 45%
NÝJA krónan, sem tók við hér á
landi um síðustu áramót hefur á
þessu eina ári rýrnað um liðlega
45%, sé miðað við verðbólgu, en
hyggingarvísitala hækkaði frá
janúar 1981 til janúar 1982 úr
626 stigum í 909 stig, eða 45,2%.
Framfærsluvísitalan, sem
reiknuð er út miðað við 1. des-
ember 1980 til 1. desember
1981 hefur hækkað um liðlega
47,9%.
Verð á hverjum Bandarikja-
dollar var í upphafi árs 6,248
krónur, en var samkvæmt
gengisskráningu Seðlabank-
ans í gærdag, 30. desember,
8,217 krónur, eða hafði hækk-
að í verði um liðlega 31,5%.
Þá má geta þess, að láns-
kjaravísitala, hækkaði um lið-
lega 47,5% á tímabilinu janú-
ar 1981 til janúar 1982, eða úr
206 stigum í 304.
Kauptaxtar fiskvinnslufólks
hækkuðu á tímabilinu des-
ember 1980 til desember 1982
um liðlega 41,6%, sem er 6,3%
minni hækkun en varð á fram-
færsluvísitölu á sama tíma-
bili.
Skúli Jónsson hjá Vinnuveit-
endasambandinu sagði í samtali
við Mbl. í gær að fyrirtækin væru
að firra sig greiðsluábyrgð með
þessum uppsögnum og aldrei fyrr
hefðu svo víðtækar uppsagnir átt
sér stað í fiskvinnslu á Islandi,
enda væri ljóst að hjá fjölda
byggðarlaga um allt land myndi
allt atvinnulíf lamast.
Skip, sem stöðvast hafa í verk-
falli sjómanna, skipta hundruðum,
en talsvert á fimmta þúsund und-
irmenn og vélstjórar eru nú í
verkfalli.
Bundnir
við bryggju
Svo til allur fiskiskipafloti
landsmanna er nú í höfn
vegna verkfalls undir-
manna og vélstjóra. Síðustu
skipin, að undanskildum
þeim 11, sem fengu leyfi til
að selja erlendis eftir ára-
mót, koma til hafnar í dag.
— Viðlegurými í Vest-
mannaeyjum er nú allt nýtt,
enda allur floti Eyjamanna
í höfn. I.jósm.: Sigurgcir
Miklar deilur í ríkisstjórn um aðgerðir samhliða fiskverðsákvörðun:
14—18% hækkun fiskverðs
- olfugjaldið óbreytt áfram
Hróflað við vísitölunni til að draga úr einkaneyzlu á næsta ári
TALIÐ ER LÍKLEGT, að hækkun riskverós, sem gilda á frá áramótum, verði á
bilinu 14—18%. Hins vegar var í gær talið ólíklegt, að fiskverð verði ákveðið fyrr
en kemur fram í janúar þar sem samkomulag hefur ekki náðst innan rikisstjórn-
arinnar um nauðsynlegar aðgerðir samfara fiskverðsákvörðun. Samkvæmt upplýs-
ingum Mbl. hafa þeir Svavar (lestsson og Steingrímur llermannsson fallið frá
hugmyndum sínum um breytingu á olíugjaldi og er búist við, að ný lög um það lítt
eða ekki breytt líti dagsins Ijós á næstunni. Þá er heldur ekki talið framkvæman-
legt að gera breytingar á stofnfjársjóði. Sjómenn hafa hins vegar haft uppi kröfur
um niðurfellingu þessara gjalda og ekki er vitað hvernig þeir bregðast við
óbreyttu olíugjaldi.
lllovjrjvmhTníub
kcmur næst út sunnudaginn
3. janúar 1982.
í kjölfar fiskverðsákvörðunar er
búist við gengisfellingu og verði fisk-
verð hækkað um 18%, eins og stjórn-
völd telja að sjómenn þurfi að fá,
þyrfti að fella gengið um 15—20%
þar sem frystingin er nú rekin með
tæplega 9%' halla að mati Þjóðhags-
stofnunar. Talið er líklegt að um-
rædd gengisfelling verði „ekki í einu
stökki" heldur verði fyrst um gengis-
fellingu að ræða og síðan hratt geng-
issig. Hins vegar tala ráðherrar Al-
þýðubandalagsins um millifærslu á
milli greina til að koma traustari
fótum undir frystiiðnaðinn og/eða
að nota „hagnað Seðlabankans", sem
þeir hafa ítrekað rætt um.
Fundur hófst í Yfirnefnd Verð--
lagsráðs sjávarútvegsins klukkan
13.30 í gær og lauk honum um klukk-
an 18. Nýr fundur hefur verið boðað-
ur eftir hádegi í dag, gamlársdag, og
rætt hefur verið um Yfirnefndar-
fund laugardaginn 2. janúar. Næsta
litlár líkur eru á fiskverði næstu
daga og sömuleiðis bíða aðrar efna-
hagsaðgerðir fram yfir áramót. Rík-
isstjórnarfundur hefur ekki verið
boðaður, en sérstök ráðherranefnd
er að störfum. Hvorki í nefndinni né
ríkisstjórninni sjálfri munu aðilar á
eitt sáttir um aðgerðir og hafa t.d.
Svavar Gestsson og Ragnar Arnalds
deilt um olíugjaldið. Ríkisstjórnin
stefnir að því, að ekki líði langur
tími á milli ákvörðunar fiskverðs og
þess að tilkynnt verður um hliðar-
ráðstafanir.
Talsmenn útgerðarinnar telja, að í
tölum Þjóðhagsstofnunar um af-
komu útgerðar felist nauðsyn á
23,5% hækkun fiskverðs. Sjónarmið
stjórnvalda eru hins vegar þau, að
18% hækkun fiskverðs komi útgerð-
inni á réttan kjöl og rúmlega það.
Máli sínu til stuðnings benda stjórn-
arliðar á, að útgerðin hafi í mál-
flutningi sínum ekki tekið tillit til
verðbreytingafærslna. Einnig hefur
komið fram í máli ráðherra, að það
sé „efnahagslega óhagkvæmt að gera
stöðu útgerðar of góða“ og benda
þeir í því sambandi á, að ásókn í
fiskiskip sé þegar meiri en nóg þrátt
fyrir slæma stöðu útgerðar sam-
kvæmt útreikningum Þjóðhags-
stofnunar og annarra aðila.
Heimildarmenn Morgunblaðsins
sögðu í gær, að ljóst væri að „veru-
legar efnahagsráðstafanir“ þyrfti að
gera á næsta ári. Til viðbótar erfið-
leikum innanlands, þ.e. bág staða
flestra greina sjávarútvegs eins og
sjá má m.a. af stöðu frystiiðnaðarins
og óvissu í loðnuveiðum, koma til
verulegir erfiðleikar í sölu á áli og
járnblendi. Þetta sögðu heimildar-
menn þýða að draga þyrfti úr einka-
neyzlu og sögðust telja, að helzta
leiðin í því efni væri að „hrófla við
vísitölunni".
94 íslenzkum sjómönnum
bjargað úr sjávarháska í ár
71 Islendingur hefur látizt af slysförum á árinu
Á ÁRINIJ sem er að líða hefur 94
íslenzkum sjómönnum verið bjarg-
að úr sjávarháska samkvæmt upp-
lýsingum Slysavarnafélags Is-
lands, þar af björguðu sveitir SVFÍ
37 sjómönnum með fluglínu-
tækjum úr strönduðum skipum.
Sjómönnunum var bjargað úr 14
skipsköðum, 8 skip sukku, 5
strönduðu og eitt brann og sökk
síðar.
Flestum var bjargað er Mávur
strandaði í Vopnafirði eða 16,
þegar Berglind sökk við Ný-
fundnaland var 12 bjargað, 11 er
Katrín sökk á Skeiðarársandi og
11 þegar Tungufoss sökk við
Lands-End á Englandi. Þetta
eru þau tilvik er flestum var
bjargað.
Á árinu hafa björgunarsveitir
Slysavarnafélags íslands verið
mjög farsælar í störfum. Alls
hafa sveitir SVFÍ bjargað 37 ís-
lenzkum sjómönnum með flug-
línutækjum á árinu sem er ein
hæsta tala, sem um getur í sögu
féiagsins.
71 íslendingur hefur farizt af
slysförum á árinu sem er að líða
samkvæmt yfirliti SVFÍ, þar af
létust 10 erlendis. í fyrra létust
83 íslendingar af slyförum í ár.