Morgunblaðið - 20.02.1982, Síða 45

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. FEBRÚAR 1982
45
Qlafur Þór Ragnarsson:
Sambandsvon
Þessir hringdu . . .
Hverjir taka
á móti gjafa-
fé til móð-
ur Theresu
Kona hringdi og bað
Velvakanda að koma þeirri
spurningu á framfæri
hvaða aðilar hér á landi
tækju á móti gjafaféi til
móður Theresu. Sagðist
hún þurfa að koma áheiti
til skila og yrði ákaflega
þakklát þeim sem gætu
greitt úr þessu fyrir sig.
reykingum manna. Þó mun það
varla fullsannað.
Krabbameinsrannsóknastofnun
Bandaríkjanna hefir nú gert út 10
þús. sjálfboðaliða, til að safna
skýrslum hjá 50 þús. reykinga-
mönnum í New Jersey. Allir eru
reykingamennirnir þessir á aldr-
inum 50—69 ára og hafa neytt
tóbaks árum saman.
Ætlunin er að komast að því
með sanni, hvort miklar reykingar
geti valdið lungnakrabba.
HÉR í bænum vinnur Krabba-
meinsfélagið margþætt starf
og veigamikið. Það heldur uppi
fræðslu fyrir almenning, vinnur
að því, að fólk leiti sér lækninga
undir eins og það kennir sér
meins. Menn eru minntir á, að
þeir eigi sér helzt batavon, ef þeir
leita læknis, meðan veikin er á
byrjunarstigi.
Krabbameinsfélagið hefir keypt
geislalækningatæki, sem eru bit-
urt vopn í baráttunni við hinn vo-
veiflega sjúkdóm. I samvinnu við
almenning er þannig komið upp
nokkurs konar miðstöð fyrir bar-
áttuna gegn krabbameini.
Eftir fáeina daga verða tækin
tekin í notkun, enn vantar þó
nokkra fjárhæð til að þau séu
skuldlaus. Það er á valdi almenn-
ings að bæta úr því.
Komdu nú heill og sæll!
Langt er nú um liðið, síðan
ég sendi þér línu og ber þar
margt til. Fyrst og fremst er
það eigin pennaleti, en eins og
kunnugt er, erum við íslend-
ingar pennalatasta þjóð í
heimi. Að öðru leyti spilar
skammdegið inn í og svo þau
ósköp, að lítið forvitnilegt hef-
ur gerst í þjóðlífinu þennan
tíma. Alla vega var býsna lítið
á seyði, sem kitlaði hláturtaug-
arnar eða örvaði andagiftina.
Þess vegna var það eins og
síðbúin jólagjöf, að fá þennan
dýrindisþátt um Sambandið á
skjáinn á næstliðnum dögum.
Mikið var ég feginn að heyra
þau tíðindi, að enn eru til
frjálshuga og stórhuga menn á
Islandi. Og enn eru til menn í
röðum samvinnumanna, sem
hugsa á annan veg en þessi rík-
isstjórnarómynd sem við höf-
um. Alla vega væri sú staða
Til Velvakanda.
Mig langar til þess að segja
frá atviki sem kemur mér til að
halda að menn rugli stundum
saman jafnrétti og almennri
kurteisi eða hjálpsemi. Það var
í óveðrinu hérna um daginn.
Kröpp lægð gekk yfir landið og
orsakaði ýmsa truflun á högum
manna. Snjó kyngdi niður sam-
fara miklu roki. Af þessum
sökum urðu götur Reykjavíkur
og víðar ófærar þeim sem ekki
voru á nógu velbúnum bílum
fyrir vetrarakstur (og einnig
þeim sem töldu sig vera vel
búnir með snjódekk o.s.frv.).
Kunningjakona mín sagði
mér frá því að hún hefði verið
að fara með barn sitt í skólann
um hádegið þegar veðrið var
sem verst. Fyrir framan skól-
ann höfðu nokkrir foreldrar
fest bíla sína og allt sat fast.
Þrátt fyrir tilraunir til þess að
ýta þeim bíl sen. mest var í
veginum tókst ekki að hnika
bílnum. Þess ber að geta að
þarna voru mæður, kvenkyns-
foreldrar, á ferð. Allar reyndu
þær að hjálpa hvor annari en
ekkert gekk. Þá kemur þar að
sem kæmi upp, ef þessir fjór-
menningar sætu saman í ríkis-
stjórn ásamt fleirum, ólíkt
huggulegri en núverandi lá-
deyða.
Það var ánægjulegt að upp-
götva, að ekki eru allir fram-
sóknarmenn á eitt sáttir með
undirlægjuhátt vissra afla í
Framsóknarflokknum. Það var
bitastætt að heyra þessa menn
afbiðja vaxandi rikisafskipti og
alla-ballaisma á öllum sviðum.
Kannski eru nú bjartari tímar
framundan, þar sem komma-
greyin fengju að húka á þeirri
horriminni sem þeim ber. Von-
andi fækkar nú óðum þeim
framsóknarmönnum sem láta
hafa eftir sér „allt er betra en
íhaldið", og batnandi mönnum
er jú alltaf best að lifa. í beinu
framhaldi af þættinum og
vegna óformlegrar inntöku
Eykons í sambandsveldið, datt
mér þetta í hug:
karlmaður með barn sitt á leið
í skólann. Sá var á stórum
Range Rover-bíl. Sá komst að
sjálfsögðu fram hjá minni bíl-
unum og að skólanum. Um-
ræddur faðir var nú beðin um
aðstoð sem hann svaraði á
þennan hátt. Eru þetta allt
kerlingar? Þegar hann fékk já-
yrði við því sagði hann. Nei
mér dettur ekki í hug að hjálpa
ykkur þið eruð alltaf með þetta
jafnréttiskjaftæði og þið getið
bara hjálpað ykkur sjálfar.
Ef þetta er það sem ungir
menn halda að sé jafnrétti þá
held ég að meiri umræðu sé
þörf. Jafnrétti á ekkert skylt
við dónaskap og óliðlegheit. Ég
vona að þessi saga sé einsdæmi
og menn konur og karlar haldi
áfram að hjálpa hvert öðru
eins og miklu algengara hefur
verið hér á landi. Hvort sem
það er að draga bíla upp úr ám
í sumarferðalagi eða hjálpa
náunganum í vandræðum sín-
um. Þar á ekki að skipta máli
hvort það er kona eða karl sem
ýtir bíl eða situr undir stýri.
M.S. 6398—6976.
Sambandsvon
Þú, Erlendur-sambands áttir
óborna dulda von.
En ekki yrðu allir sáttir
ef Eykon gengi í KRON.
En samt væri gríðar gaman
ef gengi ykkur allt í hag.
Og næðuð að sinna saman
sóma Islands í dag.
Gjört í Rv ík 18. febrúar 1982.
Ólafur Þór Ragnarsson.
„Jafnrétti á ekkert
skylt við dóna-
skap og óliðlegheit“
Magnús Ólafsson (Pétur) og Guðrún Þórðardóttir (Dolly).
KALLINN I
KASSANUM
Leiklist
Ólafur M. Jóhannesson
KALLINN í KASSANUM
Höf.: Arnold & Bach.
Þýðing: Emil Thoroddsen.
Lýsing: Ingvar Björnsson.
Leikmynd: Hallmundur Kristins-
son.
Leikstjórn: Saga Jónsdóttir.
Leikfélag Garðabæjar/ Garða-
leikhúsið: Tónabær.
Franska átjándu aldar skáldið
Voltaire hafði svo mikið dálæti á
leiklist að hann reisti sér einka-
leikhús þar sem hann setti á svið
eigin verk. Taldi hann þær
stundir sælastar er hann gat
brugðið sér í hlutverk leikstjór-
ans. Eins og þeir vita sem hafa
lesið meistaraverk Voltaire,
„Birting", þá kemur þar fram
einhver skynsamlegasta og
hvassyrtasta gagnrýni á mann-
legt samfélag og mannlegt eðli
sem fyrirfinnst í gervöllum
heimsbókmenntunum. Á einum
stað í verkinu rýnir Voltaire á
leikhúsið og greinir þar kjarn-
ann frá hisminu af svo mikilli
fimi að vart verður betur gert.
Enda býr að baki fölskvalaus ást
Voltaire á þessu menningarfyr;
irbrigði eins og áður greindi. í
örstuttri blaðagrein er ekki
pláss fyrir langar tilvitnanir úr
Birtingi en þó vil ég bregða hér
upp mynd af frönsku leikhúsi
eins og það birtist aðalsöguhetju
bókarinnar: „í kringum Birting
(aðalsöguhetjuna) sátu einhver
gáfnaljós. Ekki hindraði það
hann þó frá því að tárfella á
þeim stöðum sem honum þótti
leikið af snilld. Einn af spakvitr-
ingunum sem sat til hliðar við
hann tók hann tali milli þátta og
sagði: „Það er óþarfi fyrir yður
að vera að tárast, þetta er alveg
afleit leikkona; sá sem leikur á
móti henni er þó hálfu verri; höf-
undurinn kann ekki stakt orð í
arabísku, og þó tekur útyfir að
höfundurinn er einn af þeim
mönnum sem trúir ekki á með-
fæddar hugmyndir; ég skal færa
yður tuttugu bæklinga á móti
honum í fyrramálið."
Ósjálfrátt varð mér hugsað til
þessara ummæla Voltaire er ég
horfði á „Kallinn í kassanum"
síðastliðið fimmtudagskvöld.
Mér fannst nefnilega reglulega
gaman að sýningunni þótt ég
myndi ekki stakt orð úr textan-
um er heim var komið. Þetta var
bara svo hressileg leiksýning að
gáfulegir frasar gufuðu uppúr
heilabúi gagnrýnandans. Maður
bara skemmti sér, fékk kók í
hléi, hélt áfram að skemmta sér
og fór svo heim. Svaf loks vær-
um svefni í þeirri fullvissu að
eitthvert gáfnaljósið sendi
manni ekki næsta morgun tutt-
ugu bæklinga mót farsahöfund-
unum Arnold & Bach.
Eins og ég sagði áðan mundi
ég ekki stakt orð úr texta Arnold
& Bach er heim var komið. Hins
vegar er frammistaða hinna ein-
stöku leikara í „Kassakallinum"
nokkuð minnisstæð. Ég held að
Aðalsteinn Bergdal hafi átt hugi
leikhúsgesta þetta kvöld. Kemur
þar fyrst og fremst til frábært
gervi. Magnús Ólafsson átti að
mínu viti allskostar við hlutverk
Péturs — bindindisfrömuðarins
sem hrasar svo skemmtilega í
leiknum. Fer saman hjá Magn-
úsi mikill raddstyrkur og lík-
amsburðir ásamt kostulegum
grettihæfileika. Hann má þó
vara sig á ofleik í hófsamari at-
riðum.
Þær Sigurveig Jónsdóttir,
Guðrún Alfreðsdóttir og hin
kornunga Telma Tómasson voru
líka full örar á stundum. Hins
vegar fer Þóri Steingrímssyni
vel að spenna bogann hátt í hlut-
verki Mr. Goodman, máski vegna
þess að hann smellur í hlutverk-
ið. Valdimar Lárusson fellur og
vel að persónugerð hins virðu-
lega Prófasts. Þau Friðrik
Steingrímsson, Helga Krist-
jánsdóttir og Steindór Gestsson
skortir nokkuð á þá ögun sem
glöggt kemur í ljós hjá atvinnu-
leikurum. Guðrún Þórðardóttir
er hins vegar býsna fimleg í
hlutverki dansmeyjarinnar
Dolly. Er ætíð gaman að horfa á
sætar stelpur á sviði. Ég tala nú
ekki um þegar kjólarnir falla
þétt að líkamanum.
Athugasemd við ummæli
Guðmundar Sæmundssonar
KJÖRSTJORN í nvafstöðnurn
kosningum í Verkalýðsfélaginu
Einingu á Akureyri hefir óskað að
fá eftirfarandi athugasemd birta í
Morgunblaðinu:
„Vegna ummæla Guðmundar
Sæmundssonar sem birtust í
Morgunblaðinu 16. þ.m. um
kosningar í Einingu, vill kjör-
stjórn viðkomandi kosninga
benda á að til hennar framvís-
uðu aðeins tveir félagsskírtein-
um, sem ekki voru á kjörskrá.
Við eftirgrennslan að kosning-
um afstöðnum, kom í lós að ann-
að þeirra var gilt en hitt ekki.“