Alþýðublaðið - 10.09.1920, Blaðsíða 1

Alþýðublaðið
Creliö út af Aiþýðnflokknuin.
1920 Föstudaginn io. september. 207. tölubl.
Lar idstjarnan
fly rtur á morgun
í Au sturstræti 10.
sJlééróifcmir & Þ.
í garð ógiftra kvenna.
Eins og öllum skynbærum mönn-
um er kunnugt, hefir atvinnuveg-
ura landsmanna — einkum við
sjávarsíðuna — fleygt fram á síð-
ustu áratugum. Eftirspurnin eftir
verkafólki eykst stöðugt, og fólkið
sækir eðlilega þangað sem . mest
er um að gera, og flest fólkið er
fyrir. Því, auk margs annars, þá
sr „maður manns gaman". Það er
að segja, þeir sem venjast á fjöl-
menni, kunna hvergi við sig nema
þar, og nýjungagirni hinna, sem í
fámenninu búa, dregur þá til fjöld-
ans — til bæjanna. Því „þar er
fult af fónum . . .“ og „dans og
lífleg læti . . .“. í stuttu máli, því
meiri sjávarútvegur, því meiri eít-
irspurn eftir lausafólki og því færri
fást til þess að ráða sig í fastar
vistir fyrir tiltölulega léleg kjör.
Og frelsið verður ekki til peninga
metið. Nema, ef hinn ágæti ágizk-
ari og handahófsspámaður S. Þ.,
sem nýlega kvað fluttur hingað til
aæjarins frá góðu búi, gæti reikn-
að út — svona út í bláinn —
verðgildi frelsisins.
í grein, sem þessi maður ritar
í 225, tbl. Morgunblaðsins, kemur
fram svo mikið verklýðshatur, að
yndrum sætir. Og það hefir oftar
•skotið upp hornóttum hausnum í
greinum hans. Er þetta því furðu-
legra, sem mér er tjáð, að hann
hafi verið ötull kennari og haldið
uppi „Iýðháskóla" á Hvítárbakka
um nokkur ár. Mentaður maður
ætti að vera vaxinn upp úr slík-
um barnaskap. En níska og nagla-
skapur heldur oft og tíðum góð-
um gáfum í heljargreipum sínum,
svo þær njóta sfn eigi.
Eg get ekki setið á mér, að
benda á ýmsar af meinlokum S.
Þ. í ámmstri grein, sem hann kall-
ar „Ógiftu stúlkurnar".
Það kemur „ógiftum stúlkum”
yfirleitt ekkert við, hvort fleira sé
af körlum en konum £ landinu. En
óhætt er að fullyrða, að konur eru
fleiri. Það er auðvitað slæmt fyrir
suma, að átta sig á því, hvers
vegna verra er að fá vinnufólk nú
en fyrir nokkrum árum. En þeir
um það.
„Um vinnukonur er naumast að
ræða*, segir S. Þ. „Þær eru ekki
til.“ Hvað segja vinnukonumar
um það, að þaér eru þannig með
fáum pennadráttum strikaðar út
úr tilverunni? Ætli þeim bregði
ekki í brún, að vera svona í einni
svipan komnar „yfir um“. Eg
þekki nú reyndar margar vinnu-
konur, sem hafa alt að þessu verið
lifandi og unnið dyggilega bæði í
minni þjónustu og annara.
Mér dettur ekki í hug að neita
því, að víða er pottur brotinn.
En ekki hefi eg heyrt, að til væru
mörg samskonar dæmi og S. Þ.
tekur til sönnunar máli sínu. Mér
er nær að halda að dæmið sé
uppspuni einn, eða að minsta
kosti orðum aukið. Og meðan
ekki eru nöfn nefnd verður að
álíta að svo sé.
Að „Iaga mat“ þýðir það sama
og matbúa eða búa til mat. Nema
átt sé við að stúlkan lagi matinn
sem húsmóðirin hefir búið til. En
ekki meira um það.
Það eru ýkjurnar í grein S. Þ.
og ógeðslegar getsakir hans í garð
unga fólksins, sem ófært er að
láta ómótmælt.
Eg játa það fyllilega, að ástand-
ið er langt frá því að vera gott,
en að það sé eins ilt og greinar-
höf. segir er fjarstæða. Það verða
varla talin sæmandi orð, sem hann
lætur falla í garð ógiftra stúlkna
hér í bæ, og ungmenna yfirleitt,
að telja þau alment hórkarla og
konur. En þetta skín út úr grein
hans, þó hattn segi það ekki ber-
um orðum. Margur heldur mann af
sér, segir gamalt máltæki, og dettur
vafalaust mörgum slíkt í hug hér.
Um uppeldi dætra efnaðra manna
og embættismanna skal eg ekki
þrátta; nsér er það ekki nógu
kunnugt. En mér er nær að h&lda
að ýkjurnar séu ekki minni þar
en annarsstaðar í greinum þessa
hr. S. Þ. »